Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 25, 23 June 1866 — Page 1

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

           BUKE V. HELU 25 HONOLULU. JUNE 23. 1866 NA HELU A PAU 238

 

“Ka Nupepa Kuokoa”

HOOLAHA MAU MA HONOLULU

I KELA POAONO KEIA POAONO.

$2.00 No na mahina he

UMIKUMALUA,

$1.00 no na mahina eono,

 ME KA HOOKAA MUA MAI.

 

    @@ @@@@ Hoolaha- @@le @ oi m@nu@ o 10 @ina no ka hua. @@@@@ $1.00 @ @lua @ mo @oa. He $1.50 @ @@@@ @@@@ $2.00. @ @@@ inoa ia mai ke kala o na @@@@@ @@@ @@@@ mai o pai.

    @@@@@@@@  ka uku @@ ka a@@ hookahi o ka @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ hookahi-- @oei; he @@ @@@@ @@@@ laila @@ $2.00 a pela @o.

    @@ KA @@@@ Hoolaha—ka oia pepa, a me ka uku @@ K@ @au, @ haawii @@ no ma ka lima o na Lona o ke @ @@@@ @@@ @@@ mai ia Kauka Salika.

    Papa a pau e @@ kaa mua mai no—aole o kauia @@@@ @ @@@@ @@@@@@ haole a kanaka maoli paia, ma ka inoa o @@@@ pepa k@ oi @@@ hookaa e mai mamua. @ pono @@@@ @@@@ @@@ p@ia, no ka @@@@, he @@@ no ka au@ao @ ka pepa.

    Aia @@@@ Ka NUPEPA KUOKOA- ma ke kini hema o ka @@@ @@ @@@ Sailor’s Home, O na hora hana, a @@@@ o @@@@@@@, ai i ka @@ o ke ahinui.

L.H KULIKA, (Luna Hoopuka.)

 

    KA “NUPEPA KUOKOA.” Is published in Honolulu EVERY SATURDAY, $2.00 per annum, or $1.00 per six months, in advance.

    Advertisments not exceding 10 lines, inserted once for $1.00; @@@ $1.00 and $2.00 for one month; all advertisements must be paid for in advance.

    K@@@ will be charged $1.00 per page, or 4 cts a line.

    P@@@@@ for advertisements, subscriptions or Kanikau@, may be paid to any agents of the Kuokoa, or may @@ @@@@ in a letter to the Publisher.

    All subscriptions @@@@ be prepaid. No names, either of foreigners or natives will be inserted in the subscription until paid @@. The rule must be strictly adhered to a account of the l@ne subscription prior.

    The office of the Kuokoa is in the South corner of the Sailors’ Road. Office hours from 9 A.M to 4 P.M. L H @ULICK. Publisher.

    Volume I, II, and III of the Kuokoa, bound, for sale $5. 50 each.

    If persons having complete sets of the above, can have them bound by paying $2.00 each.

 

HE MOKU HOLO MAU.

No Lahaina, a me Makena,

O KE KUNA KALEPA PAA moku

“KATE LEE”

O Fountain Ke Kapena,

E Holo Mau Loa Ana, A Hiki Wa- @@@ @ n@i na Aw@@ ole o ia m@luna. N@na ukana a @@e @@@@@@  i ke kapena ma ka moku, a i ole iaia.

C. BREWER @EO. (@@ @@’A MA)

 

 

NO HILO.

KA MOKU KUNA.

“MELE HILO,”

O Pilipe Ke Kapena,

E HOLO MAU ANA KEIA MOKU I KE Awa mahina, no na @@ ma @ ole ua ohua e ni@aii ia

C. BREWER @eo. (BU@UA MA)

 

No Hana, Kaupo, a me Maliko,

KA MOKU KUNA

‘MANUOKAWAI’

O Merchant ke Kapena,

E HOLO MAU ANA KEIA MOKU I NA Awa i hana ka inoa. No @@ ukana a me na ohua, e oi

C. Brewer @eo (B@@@@ A MA)

 

OLELO HOOLAHA

-A KA-

AHAHUI HOOHOLO MOKUAHI

-A-

MOKU MAOLI KULOKO

-O KO-

Hawaii Pae Aina

KA MOKU KUNA MAIKAI

“ONWARD,”

    @@@@ i Koloa, a me Waimea, Kauai, ma hope iki iho @@@@ @@@ Kauai ha@ mai.

O KE KI NA MAIKAI

 

Alabani,

    @@@@ @@@@@ Ka@ai@ao a me Konu, @ @@ @@@ @@@@ paha, @@@ @@@@@ @@@.

        O KE KUNA KALEPA

 

O Neti Mela

    E hele mai ana i Lahina, a me Maulaea, No @@ @@@ @@ e @@@@ ia Kapena M@kipa @ i ole ia, ia JA@@@N GREEN & Co.

A.H. M K H

 

 

 

 

Na Buke i Pai ia e ka Papa Hawaii

    Eia na huke kuai, a me ke kumukuai. K@lula nui no na Awai on na Halepule, $4.00

    “    Ohana, ano nui, me na kii, a me na Moohana,                            } {2 00

    “    Ohana uuku iho, me na Moohana, i@i ulaula,                                          } {5 00  

                                                                                                                            }  1 00

    “    Ohana, me na Moohana wale no,                                                                       62                                                 

    “Ok@@,                                                                                         50

Kau@@a Kahiko, i paiia i ka M. H. 1838,                                                                     25

Kau@@@ Hou, ma ka papa kahilahi o waho,                                                            124

Kauoka Hou, hapa haole (Haw. Eng.)                                                                           25

H@@@                                                                                                                          25

H@le Malihini Ana,                                                                                                       25

Wehewehehala,                                                                                                              26

Li@a Hawaii,                                                                                                                  25

No ko ke Akua Ano,                                                                                                       25

Li@a Kamalii,                                                                                                                25

Kumumua Hou,                                                                                                              12

Moolelo Ekalesia,                                                                                                            50

Hoike Paipala Hemolele,                                                                                                25

Himeni Hawaii me na Leo Mele, 1834                                                                           25

Niuauhoike,                                                                                        12

Ui Kamalii no @a Kula S@@a@u                                                                                12

Kumu L@@mele                                                                                                           12

      Eia na buke i haairi @alei a

Haawina Baibala.

Ui.

Na Da@@ida Malo Kuwuwanao.

Ko Olelo Au Liilii.

Ka Moolelo o B@imea Puaaiki.

            L. H Kulika.

Kikauolelo o ka Papa Hooko o ka Ahahui Euane lio o Hawaii.

 

 

 

 

 

 

Wa-ha Ra-ma o-e

 

    I ke Kuokoa manao a me ka Luna Hooponopono: No ka mea, ke hoomau ia nei no ka manao @@@@ pu me oe, i mea hoi e hiki ai ia oe e hui aku me Ohaiola, a me M@@, ko kakou mau hoala@@a, na mea noiau e ku la ma ko laua aoao hoomana oiaio wahi a laua, a me lakou okoa a pau na mokupuni nui.

    E pono e hookui maikai aku oe me laua, no ka mea ua ikea e nei no ka ua o Ohaiula mau haina ma ke Auokoa o ka la 7 o Mei, a he mau puana olelo latina maikai i kona manao, ina nae e olelo aoa oia ma kana mea i ike ai, ua maopopo ia mea ua olelo e, a pela aku, ua hiki no, no ka mea, ua lohe kela a me keia hoa olelo ma ia mau olelo e, a laila, owau kekahi e mahalo ia mea, no ka mahele pono ia mai ia’u ke ano.

    Aka ma kana haina latina wale no, ua hiki no paha no kona poe hoa ia pane ana, eia nae hoi, ua noho maoli mai nae ma ke ano Kaula haiolelo ae ia lakou la, o Kala@oma, a me kona mau hoa. Aina no hoi e like me ia ka oiaio o kana hana ana ma ia haina latina olelo e, i kona poe ike ole ia olelo. Pehea e maopopo ai ia lakou la kana? Pela ko Paulo wahawaha ana i na @ausani hoaolele e mahalo o na huaolelo elima i hai maopopo@a ma ke alo o ka poe e lohe mai ana me ka maopopo.

    E like me ka la Peneketoka la, a no ka mea, ua hai ia aku ka olelo ma na pepeiao o ka poe nana ia olelo i hele a kamaaina loa ia lakou. A @@ @@ @@@@ pono ana, ua nui maoli ke kahana ana a ia poe, a me ka pane koke ae, ua piha keia poe i ka waina, no ka lohe pono i na olelo o ko lakou ana iho, oiai e noho malihini ana ia poe ina Ierusalema. A pela maoli no hoi ma keia pae aina o ka pae mua ana mai o na Misionari mua, elua a ekolu paha makahiki i hala ae ia lakou, o ka pane ae la no ia o lakou ma ka olelo Hawaii; a o ka lohe koke no ia o na’lii a me na kanaka i ke ano o ka lakou mau hana me ka maopopo.

    Aole paha me ia ko Ohaiula manao la, aka pae paha, i mea e maopopo ai, oia ka olelo nui ma na kula o kona aoao e ku mai la. E nana ia Ahuimanu, ma Kahaluu, i hookaawaleia ai e ao ia mau olelo, a o ka hapa nui no ia o ka lakou mau oihana ekalesia, a pela no e pohihihi ai ka lakou mau oihana, pela wale aku a oi wale aku no. A pela wale aku na hana pili kanaka wale ana iho, aole mai ke Akua mai, no ka mea, ua ike kakou i ua mea i hai ia mamua, aole mai ke Akua mai.

    Pela i ko ai ka mea i palapalaia ma ka hihio a Daniela 8:23; 26; 9:20; 27. O keia mau pauku la, e pono paha kakou e hoomaopopo ae i nei mau lalani mele o ka wa kahiko.

“Ahuwale mai la,

He kualono-e,

Ka nahele mauua,

I oloku ia.”

    A pela no kakou e pana oluolu iho ai i na haina a pau o ka mokuna @ @ o Daniela, i haiia mamua aku nei, a pela e maopopo ai, aole loa i pili iki ae i ka oiaio o ua ekalesia Roma nei mai a Iesu Kristo mai, ua nui na kaua i hoikeia ma keia mokuna iwaena o na aupuni, a no ia hoi, ua manao ka me kakau nui i ke ko ia ana ma na kaua a pau o keia ano, ma ka Mo’olelo o Eurpoa a pau a kakou e nana nei ma na haina mamua aku nei, no ka mea, aohe wahi ano maoli o ke kuleana oiaio o ua hoomana Roma nei, no ka pouli nui o ka honua i kela manawa, mai ka pau ana o Ierusalema, a me na @uke i ke ahi, me ka pau pu a@a o ka luakini ia wa, a me na haipule. E like me ka ka Haku hoike ana ma Mar. 13, a ma Luka no hoi, i ike ia e kakou ma na haina mua o keia kukolu manao ana.

     Aole keia mau haina e hoike ia nei ia kakou e na hoike, he mau mea hoowahawaha wale i ka ekalesia Roma no kona ano hoomana oiaio. Aka, i mea e ike ai kakou a pau na aoao hoomana’kua, i oiaio ole maoli mai a Iseu mai. A i mea hoi e kualilii @ ai ai ka manao o kanaka ia Roma. Ekalesia Ka2o@ka, he oiaio wahi Ohaiula ma, a nolaila keia hai pau ana ma ka Palapala Hemolele, he kahua I kukulu ia ai ka ekalesia oiaio i na kau a kau, i na manawa a me na manawa, I na wa popilikia a me na wa maluhia, in na wa poino a me na wa pomaikai.

    Mamuli o ka ike @aka ana ma ka naau o ke kanaka hewa i ke Akua, a me ka hoomaopopo ana ma ka nana Baibala, ma hope o kona lohe ana a me kona ike ana paha i ke ano o ka olelo oiaio e ola ai, a o ka hoomaopopo mau ana ma ka mau i ka make weliweli e hiki mai ana ma luna o na uhaue hewa o na kanaka i pale ae a hoole I na Kanawai o ke Akua, oia kekahi mea e pono ai ke kanaka ma kona mihi ana imua o ke Akua, a e hai ana i kona mau aoao a pau ana i hana ai i na hewa ona a ke Akua i ike mau mai ai. A nonoi aku la imua ona ma na wahi mehameha ma ka pule, a ma ka olelo pu ana meia i keia a me kela manawa pono o ia ano. A ma ia hana mu ana a ke kanaka, a o na kanaka, a o ka lahui okoa no paha, alaila o ka hookaokoa ia ae no ia o ke kanaka a ike ana i ke Akua, a me kona mau kauoha, a me kona mau Kanawai oiaio, a lilo ia i kahua paa no kona manao, kana mau olelo, a me kana mau hana, kona noho ana, a me kona hele ana, moe ana, a me ke ola ana, No ka me, no ki@oo ae la kona mau lima i na kapuai o ka Mea poni l@a maikai loa ole no ko ke ao nei o Emanuela wale no. A no ia mea, he wahi laina pokole penei. O ka pule a ke kanaka pono, e lanakila nui oia.

    O keia mau haina maluna ae nei, oia ke ano maoli o keia mau manao baibala, e alalai nui i na kumu ole loa i pili aku ia Iesu Kristo @e kakou @@@@, ka ekalesia Roma. Aka i mea nae hoi no lakou e manao iaia, a alalai paha ia lakou ma ko lakou mau aoao, I mea e maopopo ai ia kakou ua kue ia hoomana i na Kanawai a pau o ke Akua, aia ma Iakobo 2:9; 10; 11.

    Penei, o ke kukulu ana o ke kii ma ko lakou mau luakini, aole no ke Akua mai ia, aka, ua ikea nae ma ka Moolelo o Europa a kakou e ike nei, he mea nani mau ma ke aupuni o Roma mamua o ke ku ana mai o na ekalesia Roma la, a pela no e maopopo ai ia kakou no kanaka wale iho ia hana, a o ka hewa no he kumu o ia hana ana pela. A pela no ka hoolilo ana i ka la hoano o ke Akua i la lealea nona, a ua lilo nui ko ke ao nei mamuli ona, a pela no na mokupuni a pau o kakou e noho nei, mai ka A.D. 1827, a ewalu paha a keia wa. A oiai e kue ana o Poki ia Kaahumanu ia mau makahiki, a i Nov. 1829, nalo ia enemi o ka pono, aole ia. Ma ke kokua ana iaia o ke Kanikela Beritania i hiki mai ai keia hoomana kii, ku i ke Kanawai o ke Akua. Pukaana 20:3; 4; 8 a pela mau mai ka haule ana o ia mau mea i ua ekalesia Roma la, a pela no kona komo malu ana mai i loko o keia aupuni me ka iho ole o ka Kaahumanu ke Kuhinanui, oiai e hiki ana ka mea e Alii ana ia wa. A oiai au laha nui ae ka malamalama ma keia pae aina mai na Misionari mua ae. A oiai no hoi, ua pau na kii akua o keia lahui i ka pule ia i ke Alii, pau pu na heiau nui luakini, a me ka ike ole i ke palapala, i ka A, E, a pela aku ana a pau na hua mua, aka, ua hoomaka ia no nae ia mau hua mua mau ua o ko lakou la hiki ana ma, oiai e ola ana o Kamehameha I. A heaha la ia ao ana? He mea ole loa ia, no ka mea, uuku loa na mea i ao ia mea, aole no he ike. Pela ia Kukanaloa ma, a ia Lono ma mai, a hiki mai ia Vanekouwa mai.

    Aka, o kana mau mea nae i kuhikuhi ai i ua Kamehameha la, o ke ano o ka malama ana i ke ‘lii me na koa, a o ka hoopau i ke kaua me Kaumualii, a o ke kuhi ae ona imua o ke ‘lii, aia ke Akua ma ka lani, a okeia mau mea au e malama nei, he mea ole, wahi ana. Aka ua olelo ia, ua noi na Kamehameha la iaia e hoouna mai i kumu ao nana mai Beretania Nui mai, aole loa nae i hiki mai ia mea i @oi ia aku ai, a make kela me ka ike ole i ke ano o ke Akua oiaio, pela no ka lahui M22, mai ia wa mai a ka A.D. 1820, aole naauao.

    Elua mau mea a kakou e nana ai ma anei, o ke komo malu ana mai o na kumu Pope mua ma keia pae aina, me ka hoike ole ia i na’lii o ka aina ka mua. A o ka olelo pu ana me na’lii o ka aoao mua i hiki mai ma Hawaii no ka lakou oihana i haele mai ai maanei o ao ai, oia ka lua. A auhea na aoao oiaio o laua i ka kakou ike e na hoa? Luka 10: 1; 9, oia ka hoike oiaio, no kela aoao paha keia hoike ea, aia no ia oukou ia e na makamaka.

    A eia no kekahi mea a kakou e waewae pono aw ai-e. O ka hoopau ana o Kamehameha II, i na kii akua o kona aupuni a pau, a me na me e pili pu ana ma ia mea, a o ke kukulu ana ae hoi o ka ekalesia Roma ma Honolulu nei i kona mau kii akua mai a lupe mai. Owai ka mea pono a laua? Aka, he mea no nae e maopopo nui ai ke ano o ka ekalesia Roma, aole ona manao i kona mau ponon a pomaikai. Aole nae pela ka aoao hoomaua mua, noho no lakou ma lalo o ka malu o na’lii o ka aina. Aole I pau.

KAU  AHAOLELO

O KA M. H. 1866

POAKAHI, Iune 11.

    Halawai ka Hale ma ka ho@a mau. Ka Hope Peresidena Kapena Loke ma ka nono. Ma hope iho o ka pule ana, ua heluhelu ia ka moolelo o ka Hale a aopono ia.

    Heluhelu mai o Kaunamauo I kekahi palapala hoopi mai Hamakua mai e noi @@i ana e ae ia i awa komo ma Hamakua, noo@@@o ia ma ka papa.

    Heluhelu ia mai kekahi palapala hoopii, mai Kona Hema mai e noi mai ana e hoemi i ka auhau o ka lio i hapalua, a e hoopii ae i ko ka ilio i elima @ala, a e aw ia na kai lawaia o ke Aupuni e lawaia ia, a e hoouku ia na kahuna kanaka, ina e make kekahi mai ana e hana’i, alaila, e uku i $10, no ka mea hookahi ke make, hoomoeia ma ka papa.

    Heluhelu mai o Ukeke i kekahi palapala e noi ana e aw ia na kai lawaia o ke Konohiki e lawaia wale ia, aole e ae ia na wahine o keia Aupuni e mare me kekahi kanaka o ka aina e i kuikahi ole me keia Aupuni, aole e ae ia na kanaka e kuai i ko lakou mau aina i na haole, a me kekahi poe e ae o na aina e; a e hoomakaukau ke Aupuni i hale kula lapaau ma Lahainaluna, a o na holoholona i oi ae na hoopaaia ana ma ka Pu Aupuni, a e hoouku ia ka mea nona ka holoholona i $25, no ke poo hookahi.

    A e noi ana no hoi e hoomama ia ae ka uku hoopanee o ke kii ana’ku i ke @ala o ke Aupuni, a o Misionari kahiko a pau e haawi mai i $6,000.

    Noi mai o Keliipio e hoomoe loa ia ka Bila ma ka papa.

    Kue o Ukeke i ka hoomoe ia o ka Bila ma ka papa, oiai he mau mea kupono kekahi ma loko o ua Bila la.

    Noi mai o Lunalilo e hapai hou ia ka noonoo ana no ua Bila la.

    Lawe mai o Mahelona i ka olelo a ke Komite Koho e pili ana no ka poe mai lepera, a ua hooiaio ae ia i ka malama pono ia o ka Papa Ola, @ ua noi mai ia e hoomoe ia ka palapala hoopii ma ka papa.

    Lawe mai o Keohokaua i ka olelo a ke Komite Koho, e pili ana no ke awa komo o Kahului ma Maui, a ua noi mai ia e hoopanee ia ka noonoo ana.

    Noi mai o Lunalilo e hookomo iho ma loko o ka Bila Haawina o ka Moiwahine kanemake o Kalama i $8,000.

    Noi mai ke Kuhina Kalaiaina e haawi i ke Komite waiwai.

    Hoomaopopo hou mai o Lunalilo no ia mea.

    Kamailio hou mai ke Kuhina Kalaiaina na ke Komite Koho a me komite Binance e noonoo, a na laua e hooholo, a hoomoe paha, ke ae ia nae e ka Hale e hooholo, a hooholo ole, kamailio mai ke Kiaaina o Kauai ua hanaia no ia mea i loko o ka Ahakukamalu, a na kanalua oia i ka Lunalilo mea kamailio ana ia manawa.

    Olelo mai ke Kuhi@a o ko na aina e, anoai paha no ke kokoke loa o ko Lunalilo kulana i ka Moiwahine kanemake, nolaila oia i manao ai e kamailio ma ia mea, a i na e waiho ia keia i ke Komite Koho mai a ia kakou, e ike maopopo ai i ka holo pono o keia mea.

    Noi mai o Kaapa e hoopanee ka Hale a hiki i ka la 28 o Iune.

    Noi mai o Keawehunahala e hoomoe ia ka mea i hoi keia mai imua o ka Hale.

    Ka mai o Kepo@kai, a kamailio mai no na hoa.

    Hoomoe ia ka mea i heluhelu ia ma ka papa.

    Kamailio mai ka Hope Peresidena no kekahi mau mea e pili ana no ka haiolelo a Ka Moi.

    Ku mai ke Kuhina o na aina e, a hai mai ia i kona manao, e hai mai ana ia i kekahi mau wehewehe imua o ka Hale i kekahi mau lau’e.

    Hapai ka Hale i na hana o ka la, a hoike ia mai kekahi Bila e pili ana no na kumeka kamaa e auhau ia i $25.

    Noi mai o Ukeke e hoopanee ia ka Bila holookoa.

    Noi mai o Keawehunahala e hooholo ia ka Bila.

    Olelo mai o Kakani, i na me ia, alaila e kau ia i auhau ma luna o ka poe humu noho lio a me na hana e pili ana ia mea.

    Wehewehe mai ka Hope Peresidena i kekahi mau mea e pili ana no ia mau ha@a.

    Olelo mai o Keawehunahala, i lawe ia mai ka ia Bila no ka ike ia ana’ku ma loko o na hale kumeka, e kau mai ana na kamaa o ka aina e ma loko o na hale o Ku mai o @@@@@ a olelo mai, he makehewa ke kau ia i auhau ma luna o na mea liilii e na hoa o ka Hale. A hai mai oia ina ka e kau ia ka auhau ma luna o ka poe e maauauwa poi nei, alaila kupono no, a o ke kau ana i auhau ma luna o na kumeka kamaa, no ka lawe ana mai o lakou i na mea liili ma loko o ko lakou mau hale kumeka, aole ia o ka mea kupono e kau ia’i i auhau ma luna o lakou, oiai mai na aina e mai i lawa ai ka oihana kumeka kamaa.

    Kokua o Nahaku e kau ia i $15 kala no ka laikini kumeka kamaa.

    Kokua o Aholo e hoopanee hou ia ka noonoo ana i ka Bila.

    Kauoha mai ke Kuhina Waiwai e mana i ka rula 36. A hapai hou mai oia i ka hana o ka la ma ka hoololi ana i ka Pauku 892 o ke Kanawai Ki@@la. A hoike pu mai oia i Bila e pili ana no ka Lunakanawai Hoomalu o Waialua, a me Lanakanawai Apana.

    Noi mai o Nahaku e hooholo ia ka Bila.

    Kamailio mai o Kamalo i kekahi mea e pili ana no he awa o Kahului.

    Hoomaopopo mai o Kaainoa i na Bila la.

    Hoike mai o Kepoikai i kekahi mea e pili ana no ia Bila, wahi ana, he nui loa na mea i hana ia ma Wailuku.

    Hoopanee ia ka noonoo ana no ka Bila a ka ho@a @@ o kekahi la ae ( No ke Au Okoa.)

   

Poalua, Iune 12.

    Halawai ka Ahaolelo i ka Lo@a mau. Noho o Kapena Roke ma ka noho Lunahoomalu.

    Pule a pau, heluhelu ia na hana o ka Halawai o nehinei, a aponoia.

    Ku mai o Hon. L. Kaapa a noi mai, e hoopanee ka Ahaolelo a Poakolu halawai, a e kauohaia ka Makai o ka Hale e hoolako i mau kaa e holo ai na hoa o ka Hale i ka nana hoike hula o Kapunahou.

    Noiia mai e Ka Mea Kiekie W.C Lunalilo e hoomoe i ka olelo hooholo ma ka papa. Ina no e makemake o Kaapa e pii, e ae no ka Hale iaia e pii, o ka ike iho i ka olelo haole, pono loa.

    Kokua o Hon. J. W. Keawehunahala i ka hoololo.

    Ku mai o Hon. L. Aholo a i mai, he pono no i na hoa o ka Hale ke pii e nana i ka hoike ana o Kapunahou.

    I mai hoi o Hai@aki, e hoike ana no hoike ana no hoi na kula haole o ke Aupuni i ka Poaha a me Poalima ma ka hora 9 o ka kahiaka, alaila pu no hoi i ka na o makemake ai. Hoomoe loa ia ka olelo hooholo ma ka papa.

    Noi mai o Hon. Mr. Kepoikai, e uku ia ka Lunakanawai Apana o Kaanapaii, Maui, ma na koina.

    Noi mai o Hon. Mr. Kaapa e hoomoe i ka olelo hooholo ma ka papa. Laweia.

    Heluhelu akahi mai o Mr. Hoika i ka Bila Kanawai e hoopau ana i ke Kanawai e pili ana i ka auhau o ka @aik@ o na aina e mai.

    Noi mai o Hon. Mr. Kaapa e kue ia Bila, a e waihoa loa ia.

    Noi mai o Hon. Mr. Kukani e hoo’a@lo ia.

    Wehewehe hou mai o Hon. Mr. Hoika no ka pono ke hoonoa ia ke @ate o ka @aiki o na aina e mai.

    O ka olelo hooholo e waiho loa i ka Bila, ua laweia.

    Lilo ka Hale i na hana o ka la- no ka olelo hoakaka a ke Kuhina o ko na aina e.

    I kona ko ana a hai mai, aole o kana mai a ka loihi o ka wehewehe ana ma na mea e pili ana i kana oihana.

    Lilo ka Hale i ka noonoo ana i ka Bila e hoololi ana i ka Pauku 780 o ke Kanawai Kivila.

    Kokua o Hon. Mr. Keohokaua i ka Bila, a pela no hoi o Hon. Mr. Keawehunahala, a me Mr. Mahelona.

    Ku mai o Mr. Hoika a i mai, ua kulike ka olelo hoakaka a ka Luna o Lanai ma ke kuhikini 60 o ke Kumukanawai.

    Ku mai o Mr. Kakani a i mai, o ka hooholo ana i keia Bila, aole kue iki i ke kuhikuhi 60 o ke Kumukanawai.

    Kue o Hon. Mr. Ukeke i ka Bila, kekahi wa i lawe ia’i—haole ka Bila.

    Ku mai ke Komite a hoike mai imua o ka Hale. A hooholoia ka olelo hoike.

    Noi mai o Hon. Mr. Keawehunahala, e noonoo hou—haole.

    Ninau ia e Hon. Mr. Keawehunahala na ae a me na hoole- laweia- 14 i ae, he 23 i hoole.

    Lilo ka Hale i ka noonoo ana i ka Bila Kanawai e hoopau ana i ke Kanawai kolea.

    Noi mai o Hon. Mr. Hart, e hooholo ia ka Bila.

    Ku mai no hoi o Kepoikai a i mai, aole pomaikai i keia Kanawai Kolea.

    Kokia hoi o Mr. Mahelona, e hoopanee a kahi wa i ka Bila.

    Hoole loa mai o Hon. Mr. Kakani i ka pomaikai o na mahiai i keia Kanawai.

    Hoike mai o l@, i hooaolo@a keia Kanawai i mea e pomaikai ai na mahiai.

    Hoole mai o Mr. Keohokaua, aole pomaikai iki o kona Apana i keia Kanawai.

    Ku mai o Keaweh@nahala, a @oi mai, e kapae i ka huaolelo “Kolea” ma ka Pauku.

    Noi mai o W. C. Lunalilo e kapaee loa ia ka hoololo- a hoopaapaa iki.

    Ku mai ke Komite a hoopau, hoopanee ka Ahaolelo.

 

Poakolu, Iune 13.

    Halawai ka Hale i ka hora mau. P@le a pau, heluhelu ia na hana o ka la i hala, a aopnoia.

    Noi mai o L. Kaapa e hoopanee-- haule.

    Hoike mai o Mr. Kaunamano i ka olelo hoike a ke Komite Wae, no ka oihaha ka Papa Ola.

    Hoike mai ka Hope Peresidena i ka loaa ana mai o kahi palapala mai ia Wini mai e noi ana e kope ia ka hoopu a na kalepa a me na kamaaina o Honolulu nei e kue ana i ka hoopuka ana i ke kala pepa—Ae ia.

    Lilo ka Hale i na hana o ka la i ka noonoo hou ana i ka Bila e hoopau ana i ke Kanawai Kolea.

    Noi mai o Hon. Mr. G. B. Ukeke e hoopanee.

    Noi mai hoi o Hon. Mr. Keohokaua e hooholoia.

    I mai hoi o Mr. Keawehunahala e waihoia a ke Komite Wae.

    O ke noi e hoopanee ua haule, he 15 i ae, a he 17 i hoole.

    O ke noi e waiho ia i ke Komite.