Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 26, 30 June 1866 — Kau Ahaolelo O ka M. H. 1866. [ARTICLE]

Kau Ahaolelo O ka M. H. 1866.

POAKAHI. luil* IS. Halawa» kn H.ile Ahaolelo i ka h« i ra mau. O Kapena Roke nia ka n«»ho l.unahonmalu. Hoike mai o Hon. Mr. Kepoikai. he palipala hoopii no Honuauia a me ka Apana o iVailuku, e noi ana e hoopnnee ia ka Bil i Dala Pepa. A ua haawiia ka palapala lioonii i ke Kotnite Wae. Ku mai o Hon. Mr. Kaur.ainano. a hoike mai he paiapaia hoopii no Hasnakua. Hnwaii niai, e noi ana i § no ke «iwn. a e huokaawaieia i puu daia no ke aianui, a e kukuluia i Haiem.iini W aimen no ka moku hoiookoa : a e hnopaiia ka poe noiio maeuKihi i £'100., a e haawiia i mana hookoiwkoio i na l.ilna Jure i na Lunukanawai Hoomnlu a mo ka Lunakanawai Apann, a i § i mea e kukuiu ai i hale hookolokoio ma Ha- | mnkun. I Wailio ia ka palapala hoopii ike Ko- | mite Wae. ! Hoikemaio Hon. Keohokaua iie paiaJ pnia hoopii mai Honuauia mai,e noi ana e ; iiooinoakaka ioa ia ke Kanawai hooj); a i j na hoiohoiona lieiehewa ma ku Pa AuI puni ; a e hoopau ia na Lunakanawai Imoie mai ka oihana ae, a koe ko Ilomiaula. Ua waiho ia ka palapaia hoopii i ke Komite W T ae. Helulielu mai Ka Mea Kiekie Lunalilo, he palapala hoopii mai kekahi pne Knpena mai o na inoku e holohoio mi, e noi ana e hoihoi h«)u aku i na tltla a iakou i uku ai no na palapala hookohu Kapena, e iike me ka hooloii ana ia Kanawai a ka mak. 137-2. Noi mai ke Kuhina Waiwai e hoomoe ika Riia ma ka pnpa. Aoie no i kau Inoa mai Ka Moi, no ke Kanawai e iiooioihi ana i ka mnnnwa. Noi mai o Ilon. Mr. Kaapa e hoomoe i ka Bila ma ka pnpa. Iloike mai ke Kuhina Kalaiaina* o na elala i oleloia no na palnpaia lnjokohu, aole i ukuia i ke Aupuni, aka, aia i ka Luna nana ia tnea. Hoihoi hou ia ka paiapala hoopii i ka mea no nana i heluhelu mai. Noi mai ke Kuhina Waiwai, e haawi ia i mau manawa e noonoo ai ke Komiie no ka Bila bif>i —ae ia. I Noi rnai o Hon. Mr. Kupau e haawiin | i uku no na makni o Honolulu nei e ka | Ahaoleio. ' Noi mni ke Kuhina Kalaiainn e hooj moe i ka oleio hooi)f>lo ma ka pipa. i Jka ninaninnu ana, ika moe ame ka ! ole : haule ka hoomoe, a ua hooholoia ka I oleio hooholo. ! | Noi mai o Hon. Mr. Mahelona, e uku | ia i §'2000., no Binamu. Kue o Hon. j Mr. Kaapn. j Wehewehe mai o Hon. Mr. Maheiona | ma na mea e maopopo ai he p>u»o ke | uku m. ; Kue o Ilon. Mr. Kamalo, me ka i ana ina e uku ia o Mr. Binamu, aiaiin. e uku I ia no hoi ke kumu Kaloiika mui i hiki ; mai ia nei. | Noi mai ke Kuhina Waiwai, e liio ka | Hale i na hana o ka la—laweia. | Lilo ka Hale i Komite, no ka noonoo ) ana'i ka Bila dala pepa, o Hon. Mr. Kuj pau ka Lunahoomalu. j Wehewehe mai ke Kuhina ona aina e \ no na mea e pili ana i ka pono o ke dai.i [ PePa--4 Wehewehe mai rio hoi o Hon. Mr. j Hoika n a na mea e pili ana i ka pou.o [ ke hooholoia ke dala pepa. j Noke mai no hoi ke Kuhina Waiwai | ma ka pono ke hooholoia ka Biia, me ke | kapa ana mai i ka Lunahooponopono o f ke Kuokoa he naaupo, i ka iawe ia ana | aku o kekalii mau Apana pepa i paiīa me na manao e kue ana i ke dafa pepa. Ku mai ke Komite a hoopau. Hoopanee ka Ahaolelo. Poalca, lune 19. Halawai ka Ahaolelo roa ka hora mau. I Hookomo ma» o Hon. Keawehunaha- | )a he olelo hooholo e hookomoia i 04000 | iloko o ka Bila Haawina no ka uku o ke j Kakauoleio a ka Luna Dute Nui.

Oi i » ir, ū ka Pert's;de;:^, o iiki k.i l) !; II <awina nn ke nr.o hoou»:■» so \\\\\ in >i k;i \\n o r,<>«>!ni.it.i'i. llc!i:hv!u n.iia 'L.ni o H«»n. Mulu-lona !iO R;:a o h'iokuu atia i ua auliau o m t!o:n;iku!e a :i.o na lualiino. 11uheHi !-.<>u u ai o ll<>n. Ma'io?->na iie IV! i o p.!i nna i m halo lole-puaa. Ho.ilil» i.K Ik-luiiolii m:n o llon. Kopoikni he »»lo!o hi»..?n-!<». p»'iu i : •* E ha.iwiia ka maiki i Le !\o'iiu i K:»!.i'.ainn t_* koh«» i mau I,»j;i :»ui;īMi,ni!Mi;i r.o na Apana nna I mnnno ;ii iie \u;»«itjo. koe nae na Apana koho mau. L.'a aii'.'P !oa ia ka noonoo no keia «•lelo hoohojo. Ma ke u"iia aua mni, tia iiapam kn haua o ka l i, oi i k i IV!a Paia l'opa po- ; popo w;,!e. N« i n:.ii Ke Kuhina Waiwai e hoopa uee ia k.i i;o.>im>i> ;ma no Biia. Noi mai o iio:,. Kauuka e hapai ia kn , ka noonoo n*> ka lV!i Haawma. N \ l; Kl* HooM Al'. No Ka Mea Kiekie M. Kekuanaoa, ; he .000. Noi mni o Ilon. Kaiianu e kapaeia na j rni i o ka ii il»\ a iie iiooloii kanu i $11),- ; 000. Heluheluia n iiooieia. Noi nni ke Kuhina o ko na aina o, e iiooholoia e l.ke mo ko ka liila lianwina : —a«? ia. i Noi mai Ka Mea , iekie Lunoiiioe iio- ' ike niai ke Koiniie i waiho ia aku «ii kni na <«it io li"<jiio|o uo ka n»ea e piii an;i i ! Ka \i o:\vaiiine kanemake Knlnina. i Noi mai ke Kuliina Kaiainina e kaii ! -i • i ; i u ka noonoo ann. , Ma ko nni a Ka Mon Kiekie Luimiiio, ; ua lieiuiieluia ka l\ilap;«ia kauolia a Kai inehame!in 111. i Wa'.i a ke Kuliina W'niwai, ua iona ! no na iiiiia no Kal.niia uiai Ka Moi inai i I make. Kue Ka \iea Kiekie Lunalilo. Kue loa mai kahi Luna o. Waimea, ' Kauii, i ka iianwiiia oia nuu'elala ia Kn- ! liima. iie hoomoe kaua i ka Bila. i ! Hon. Knnaina. o na oina l loaa ia Ka- | lnma, ua liaawi mua ia noia iuia—aia oia j ni'i ka aoao kokua i ka Hila. j Noi mai o Ilon. Kamaio e haawi ia i i ke Komite Wne, oiai ua pnuaka ka lioike a ko Kotr.ito i waiho ia aku ai. i Noi mai o Col. Kalakoua e kali a liiki 1 mai ka Ruke a mahele a ke Kuhina Kn- ; hiiaina. j L'a kokua o Kopnik&i i ka oielo n ka uien i imi iiope ae i«. I O ke noi e liaawi i ke Koniite Wue, ! ua l.i we ia. No ka Oiliana Kinai Aiii o Honolulu, ; i»e n5.800. ! Noi mai o Hou. Mr. Kaapa e hoohoio e !ike nit.* ka Ri!a. Noi mai o Aiiuene he lioololi Uana, he >■'7.0-Js—hooholo ia. No na lilo o ka Ilaie pii o ke Aupuni l.e .910,000. Makemake o Kamaio, peiiea la ia mau dala e lioohio ia ai. Wohewehe ioihi inai ke Kuliina Kalainina i kahi i hlo ni oia mau daia, a ua noi j}iai ia i s I I .'2OO. O ke noi e hoo'iolo i ka hooloii (sll,- ' 200} — hoohoioia. Noi mai o Hon. Ukeke e hookaawale la i $GOO., no S. Kaiii makai. Hoole mai ka reresidena i ka pono ole oia noi. No ka Halemai Pupule, he §12,000. Noi mai ke Kuhina Kaiaiuiua e hoopii ! ae i $16,000. Kokua mai o Hon. Mr. Hoika i ka lioopii ae i n? 16,000. O ka hoololi i 16.000—hoohoiom. No ka Haie bookoiokoi«i a ine ka Ilale paahao o Kawa i —hoohoi«ūa. Noi mai ke Kuhina KaUiaina, e hookomo i $700 no Honomalino, a i kukui no Kawaihae i $j?'2oo—hooh<»ioia. Noi mai o llon. Mr. Keawehunahala e hookomoia i § 15,000 i paie wai no ke awa i oie e hoopiha ia e ka lepo a ka wrai—haule. Hoopanee ia ka Ahaoiel». Poikoli*, lune 20. 1 Halawai ka Ahaoleio ma ka hon* tnau. | Ma ke noi ia ana u.ai, ua kapae ia na | rula, a ua heiuhelu mai o Hon. Kamika | he palapala hoopii na Waiker, Allen

C v. v r.. ! i O :i t\ 11 ke Aupllri u Kt! »Jt \ i >£1000 ji'-» k;\ m N- i a !!>»;>. Mr. W.iiia e !;o'>moo ui i k i p.»; v 'f. N«»i MVii o Hon. Mr. Knmalo e haawi i ko Kouuko W'.u'. \«»i ;n ii o Hop. Mr. Ka »ika e \va»f»o ina k i { at».j n h.ki niai ka %va o noon-m ia ai kn Ht!a lUawina. nl.ul.i noone-o hot». O ko t»rti e l)<H>moe ma ka pnpn. ua fratjfo. O ke rmi o haa«i i ko lvorrnfe Wao, ua l:iwo ia. \a k« Ho{v !Vro«v iit»nn i kohn ia Kamika, Ah<»lo, Kuhiiia Kalaiaiu.i. Kamnlo a me Nnhaku i Korn:lo. l. i fi»»iko mai ka l»apa nni a mo ka hai>n liuki» o ko K<»n»it«' i »\;»iho la nku ni o nnohKo i ki' Kanuwai no ua k».l**ii— Aohe nua a ka H.iio i (awe. l!o«»lalia nuii o llon. Mr. Ka!»uu!olto iie oielo iH>oh«<ln.ti hookaawnh :a iK>ko kn Bi' i Ilunwiiia i ,vJOO no ka l iwe I» la mnw.iona «> l.auai a mo Muui. «o|»e moa a kn H.il»' i lawo. ko uoi a Hom. Mi. Knnnkn, ua hspaiui ua li.->eu» o ka l.«, oia ka iiih ll.muina n.a ka helu'ielu nua. Ka uKu o ka Lunnkannwm Knapuni o Oahu lio £1.\?00 —honl.oloia. Hapana k» noonoo no ka olelo h«»oho. 10 e hoopii ae i ka uku o ke Kukauoh lo a ka kuna l)ule Nui i s 1.000. N<»i nuu o II**»». Mr. Kainalo « ho«»lo. 11 i A-KHK). Noi mai ko Kuhina Knlainiua e hooho« lo e like me ko kn liil i. O Col. Kalakuua hoi, ;»m ma ka hoo. loli i n3.000. Am o Hon Hr. Knmikn inn kn nono ho»»|)(>ko«»keo i §."}.()00, oiai he nui ka hana, wahi ai.a. Kue loa uiai o Hon. Mr. li'keke i ka hoopii ae. Kokua mai o Hon. Mr. Kahaululio i ka $3,000, no ke Kakauolelo. Aia no o Hon. Mr. Kauimmauo e hke iiio ka ka I>tla Haaw inn. Olelo mai o Hon. Mr. Kenwehunnhnla, ua ahona ka SI.OOO i ke Knkauo!<-|o a | ka Luna Dutu Nui minnua o ka n.'J,()OO | i ke Knkuuoh lo a ke Kuhinn o ko nn aina e, aohe nui o kana hana, u o ka la i nei he'nui loa.—Aia oia ma ka ae i ka ; $4 000. Noi inui o Hon. Mr. Kamalo e hoopii ' hou ae i #(>OO. O ke noi e hoololi i §-},(>OO, ua hooholoia. Noi inai o Ciov. l)omiuis e hoopii hko ; ae ka uku o na Luuakauawui, i §*600, a ua lioopii hke la. , la wa. lawe mai lu ke Kuhina Kaluinii na i ke Kuhma nolio o Aim-nka no Kina a mu ke Kuinna ihilio no lapiinn, u hoolauna mni la imua o ka Ahaolelo, a ua hookipa oluolu i,i hiun, h ua kono iiiui ka Hoj»e l'ercsrcicua ia Inua, ina iaua e lioopuka mai i kekniii mnu oh 10, ua ae ia no. Noi mai o Hon. Mr. Kanpa e hookomo la ka Lunaknnnwai no Hnkahiu, Ililo i —i i;n ne ia. Noi mai o Hon. Mr. Nalmku e hoololi i kn uku o ka Lunakunawai o Lanai i §100 —a ua ne ia. Noi n»ni o Hou. Mr. Kamalo e hooknawale ia no ke kuai ann i Hale Dute no ILIo, Mahope iho hoihoi hou ia. O ka uku o Luna M ikai o Maui, he $1,000 —hooholoia. Noi mai O Hon. Mr. Hnrt i §2.000 no ku Lu':a Makni o Kau.'ii ~-ho<jiio!oia. Ni»i mai o (»ov. Domiuis e hooknawa» > le ia i 000 no na hlo o ka hoolewa ; ana o ke Kama Ahi. Noi m ii Ka Mea Kiekie i $8,000, a i , na no e koe il»o, wai!»o il»o w, } waihona. Kokua o Ilon. Mr. Knmalo i ka Ka Mea Kiekie noi. W ahi a ke Kuhina W'aiwai, ua lawa ! ka $6.000. i Wahia Hon. Mr. Kamalo, ■ auanei ke noi mai e huikala aku, no ka | haawi uuku ia, i na e haawiia a lawa, ala- ; ila, aoie e hookomo inai i palapala noi. I Aia no o Hor. Mr. Hoika ma ka aoao | o $6,000. Kokua mai o Hon. Mr. l'keke i ka Kn Mea Kiekie not. Noi mai o Col. Kalaknua i $6,000 00.

O ke noi e hoopii ae i 6?,000 —ua hnule. O ke noi i $6.000—u-i hooholoM. Hoopanee ia ka Ahaolelo. Poaha. lune 2L Halawai ka Ahaolelo i ka hora mau. O Kaj>ena Roke ma ka noho Luna Hoo'nalu. Heluheluia na hana, a apono m. Hoike mai ko Lunahoomalu o ke Ko« rniie i waihoia'i ka pahpla hoopii o ka Ap;?r»a o Hamnkua, e waiho ia ka Pauku 1 o ka palapala hoopii i ke Kuhina Kalaioma, a o ka nui iho, e hoomoe ma ka pipa—liooholoia. Iloike m:u ke Komile i waiho ia ai ka B»Ia e hoololi ana i ka Pauku 9*2 a me , ka P.iuku 91 o ke Kanawai Kivila, e pili ana i ka laikini kuai bipi, a he bila kupono no ia. Nui mai o Hon. Mr. Kanaina e heluhelu mai i ka Pauku 337 o ke Knnawai i Kivila, a ua waihoia ka Bila i ke Komite Wne. Hoolaha mai Ka Mea Kiekie W. C. j Lunnlilo, e kena iu ka Makni o ka Hale ■ . i e kuai i kanik ui e knu ai ma ka lima no j na hoa o ku Hale. « e laweia i 550., no- | loko m;ii o ka 56,000.. i hookaawale ia ai no ka Ahaolelo, hoomoe ia. j Hoopaapau ka Hale no ku Bila e pih ; nnu i in kuleana uina, i kn heluhelu nlua i ia una. ! Noi mai o Hon. Mr. Kainalo, i ka olelo hooholo o ku Bila i ka heluhelu ana. Noi mni o Hon. Mr. Kahanu, e hoopnnee ia ka Bila. Ku mui o Hon. Mr. Kamalo a wehewelie iki mai i na mea pili \ na kulennn. Kokua o Hon. Mr. Kakani i ka hoo- ; panee i ka Bila, no ku men, ua haawiin no C Kamehameha 111., i nn mea a pau i inau kuleana ninu ikn makahiki 1847. j Kokuu o Hon. Mr. Hnrt i ka Hon. ; Mr. Knkani munuo. I Ku niui o Hon. Mr. Ukeke a i mai, he j Bilu maikai loa kein. : Ku mai'ke Kiaaina o Ouhu, a i mni, e : hoopololeiia ka hemahemn o knhi muu | lunn ina ko lakou mannoona, no kn mea, o kahi mau aina noho i kuleanu iu, nolailn, he pono ke wehe ia i puka e pono ai ia mea. j Kokua o Hon. Mr. Knmuk&u e hooho- j lo ia kn Bila. Pela uo hoi o Hon. Mr. i Kalnkaua. j Ku mni o Hon. C. R. Bishop a wehe- i wehe iki mai i ka pouo ke hooholoia ke- j ia Bilo e pili nnu i na Kulenna aina. j Ku mai o Hon. Mr. Knmulo, a noi j uiai, e hoololiia n»a ke kapae ana i ka j huaolelo ,f Wniwaipan." i Kokua o Hon. Mr. Kaunamano. j Ku mai o Hon. Mr. Keawehunahala, j n kokua m»i i ka Bila. | Ku mai ke Kuhina o na aina e, a noi | inai o noonoo ia ka Bila, a mnhope iho | o ka hoopuapna ana, hooholoia ka Bila, a j un knuohaia e kakau poepoe io. ! Hoopanee kn Ahaolelo. f \ Poalima. Line 2*2. ; Hnlawai kn Ahaolelo i ka hora mau. j O ku llope Peresidenu mn ka noho, Mahope iho o ka pule ana, heluheluia j nu hana i hunaia, u aponoin. | Lawe mui o Hon. Mr. Kuapa i kn ole- | lo hoike n ke Komite o ka Pupa Ola, e | pili ana i ka olelo hoolmlo, e kohoia i | kumuao lapaau, a i kumuao holomoku j ma Lahainaluna, e waihoia ma ku papa. j Olelo hooholo, e waihoia ka olelo hoi- ! ke i ke Komite o ka Hale—laweia. j Hnpaiia kn noonoo ana i ka haawina o | Ka Moiwahine kanemake Knlama. | Lawe mni o Hon. Mr. Keohoknun i kn j olelo hoike a ke Komile e kauolm nna i | ke Kuhina Kalainina, e kohoia i ekolu j mnu iuna, a i ekoUi no hoi i laweia fce | Kanawai ma ka Apana o W r ailuku. Kue mai ke Kuhina o na aina e, meke uoi mui e hoihoi hou i ka olelo hooholo, lawein. Noi mai ke Kuhina ona ainn e, nole mau bila Kou e waihoia mai mahope iho j o ka la 38, aia wale no o ka mea » hoo- j l»oU» ia o kn elua hapakolu o ka Hule. Noi mai Ka Mea Kiekie W. C. Lunalilo e hoomoe ma ka papa i ka olelo hooholo, haule, laweia ka olelo hooholo. Olelo hooholo, e hoolakoia na hoa o ka n«ie i 100 poolela na kela hoa keia hoa e ka Makai o ka Hale—laweia. Noi mai o Hon. Mr. Ukeke> e hele ka Makai oka Hale e kuni i lole eleele no na hoa o ku Hale, oo ka hoolewa oke Alii Wahiue. Hoomoeia ma ka papa. Noi mai o Hon. Mr. Kepoikoi e haawi oa kela mr>i keia mai ma ka Halemni LepeM i I i paon» poi no k» .aina hookahi. H«»omom.

No, inm Ka M*a Kiekie W. 0. I.unalilo c waiho n»ai no na hoa o ka Hale i na olelo ho<»holo he nui, a bila paha. ke niakemake, a e noho no ka Ahaolelo i I*2 /nahin-i, ke makeni&ke ia. 1 moi ke Kuhina o na aina e. aole mea makeniake e noho loihi loa, nolaila, e hoomoe i keia «lelo hooholo ma ka papa. laweia. Ku mai o Hon. Mr. Keawehunahaia, a i mai e hnolakoia i elua kope Kanawai 0 keia Kau na kela hoa keia hoa, ke hookuu ia ka Ahaolelo. \oi mai o Hon. Mr. Ukeke, e noonoo ia ka palapala houpii a na kanako elna i hoopū mni ai e hoihoi ia na ilala i ukuia ai no na oina aupuni, wniho ia i ke Komite Waiwoi—lawe ia. Olelo mai o Hon. Mr. Kamika, ua ninau no ke Komile Waiv\iti no ia mea, a ina lakou e hoike mai, e kue nuanei ia i ka palapala hoopii. Liio ku Hale i na hana o ka la, ma ka noonoo ana i ka bila e pili ana i ke kumu ao lupaau a me ka holoinoku ina Lahain&luna. Olelo hooholo, e hooholo ia ka olelo hoike a ke Komitc o ka Papa Ola. Kue o Hon. Mr. Mahelona i ka hooholo, a hooikaika oia ma ke koho i kumu no Lahainulunu. Wehewehe mai o Hou. Mr. Kapenu Roke, me ka i ana, he makemnke loa ia 1 keia bila Kauka lapaau, ke hil.i i» i na kanaka ke ao a loaa, uka,aolenae e hiki, oini he nui nn alanui e hiki ai i ke kanaka ke lilo i Kauka. A pela n<> hoi ka holomoku, ina he mea liiki i kanaka Hawaii ke heluhehi mu ka olelo haole, alaila, e loaa uo, aka, aole nae nolaila, pono ole. Kokua o Hon. Mr. Aholo i ka hooholo i ka olelo hoike. A pela no hoi o Hon. Mr. Kakani. Hooikaika loa o Hon. Mr. Mahelona e kukuluia i kula Kauka ma Lahainaluna. Muk(muke o Hon. Mr. Keohoknua e unuhiia ka buke Kauka ma ka olelo Hawaii. Kokua o Hon. Mr. Kaunamano i ka hooholo i ka olelo hoike. Wehewehe loihi mai o Hon. Mr. Hoika me ka i ana, he uui kona mnhalo i ka hila, aka, no ka loaa ole o nn kumu kupono e iona io ai ka ike, uolaila, nele no. Niuau ia* ka hoohoU» i ka olelo hoike a ke Komite, laweia, a hoomoe ia ma ka papa ka olelo hooholo. Hoopauee ka Ahaolelo. Poaono, lune 1 2-3. Haluwai ka Ahnolelo i ka kora mau. Ku mai o Hon. Mr. Kamalo, ka Luna Hoomaiu o ke Komite i waihoia ui ka noonoo ana i ka olelo hooholo e haawiia i $ 1,000., no Ka Moiwahine kanemake Kalama no ka makahiki, a hai mai ua noonoo ke Komite, a ua apono i ka olelo hooholo ; a 83,000., e hookomoia malalo o ke poo, uku o Ka Moiwahine kanemake Kalama. Noi mai ke Kuhina Waiwai e hoomoe ia ka hoike a ke Komite ma ka papa, oiui ekolu wale no i ue, aia a pau loa i ke kau inoa alaila pono. A mahope o ku hoopaapaa ai»R, ua noiia e hoopanee a ka Ponlun o keia pule aku, laweia. Waiho mai o Hon. Mr. Kupau he olelo hooholo e hookaawaleia i $'3,600 no ke Kakauolelo o ka Makeke. Hoolaha mai ke Kuhina Knlniaina, he liila e hoololi ana i ke Kanawai e pili ana i ke koho barota anu. He olelo hooholo na r Hon. Mr. Kamalo e hoom&knukau ia \)h Biia e heluhelu akolu in, e kauohaia e heluheluia ke poo. O ke Kanawai e pili ann i na Kuleana aina, ua hooholoia ma ka heiuhelu akolu ia una. O ke Kanawai e kala in ke Kuhina Waiwai mai ke poho ae i oleloia iho nei. hooholoia—he 27 i ae, a 8 i hoole. Ka olelo hooholo a Hon. Mr. Kamalo, oia hoi ka Biia e hooioli ana i ka Pauku 416 a me ka Pauku 457, i ka heluhelu olua ana, laweia e ka Hale, heluhelu ia ka Pauku akahi. Noi mai o Hon. Mr. Wana i ka hoopaneeiu ana o ka Pauku akahi a me kahi mau Pauku e ae o ka Bila. Kokua ke Kuhina Waiwai, i ka hoopanee i ka Bib, a he mea hoopilikia wale ia. i na Luua Helu a me na Loio. Kokua o Hon. Mr. Kahaulelio i ka B»la. Kue ke Kuhina o na aina e i ka Bila, me ka wehewehe iki ana i na kuinu i kue ai oia. Olelo hooholo, e hoomoe i ka Bi!a ma ka papa* ma ka ninau ana, ua hiweia. He B»Ia e noi ana e paim ma ka olelo Hawaii ka Buke mua a me ka Buke elua

nna o|t-io huike a ka Aha K:tkie, in -\<=i rr.rii ke Kuliu.a Ka!aiai.>a e tm<>pan*'t- ta ka Hila. otai aule i ia'.va jvn:o ka uku no ka uunulii an* a rne ke }ai '■) f.a. Ku mai •> Hnn. Mr. L'keke a i inai. i ; na nela, aole e unuhi ma ka oielo Hawai», aiaila, ua iike n-» ia n e ka ho«?noi;o ana i ka lahui Hawaii iloko o ka naaupo i na mea e pili ana i ke Aupuni, a i hao- ; (e wale no ka mea e maopopo, q o i.ikou I wale ke holo mua ; ina »3 i paiia n»a j ka olelo Hawaii la ea, i na ua ike kakou ) i ka wikiwiki o ua Kuhina nei e pai ma ; ka o!el<» haole. Kokua mai o Hon. Mr. Keaweliunahn» ; la i ka Inla, me ka hoike ana, i ku maka- ; hiki 1864, ua hookaawale ia i p«u dala | no }.a unuhi a me ke pai ana. Ku mai ke Kuhina Waiwai a i mai, ! ua aneane no e pau loa na mea maloko | o ka buke akahi, i ka unuhiia ma ka ole- | lo Hawaii. Pane mai o Hon. Mr. Ukeke, he mai | nao nui loa oia i ka bila. O!elo hoohoio, e hooholoia ka Pauku : akahi o ka oila, laweia. | lleluheluia ka Pauku akahi. ! Ku mai ke Kuhina Waiwai a i mai, he nui na lilo o ke Aupuni ke unuhiia a j pai hoi ia olelo hoike, ua oi aku paha ma- ! mua o ka $1200 ; u o ka humuhumu ana i he $'100., uoi aku ka uku. [ua he ike l ' ; ka nua nana keia bila i ke pai palapala, : iilaila ua like no a hke ka lilo me ke kui kulu ana ika hale. A i mai no hoi oia, ; he makemake loa oia e waiho ia ka b»ta i ke Komite. I Olelo hooholo, ku mai ke Komite a : hoike mai, ua hoohoio ia ka Pauku akahi. ! Ku inai ke Komite a hoike mai i ka j olelo hoike, hoolioloia. . Hoopiinee ia ka Ahaolelo. ! Poakahi, lune 25, 1566. ! Halawai ka Ahaok'lo e like ine ka hoo- ; panee ana. Heluhelu mai o Hon. Huluiki, he palai pala hoopii no ka npnna o Puna, Knuai, e ! noi ana e hookaawaleia i 81.000 no ka hana | ona i hale oihana no ke Kiaaihā o Kauai. ! Haawiia i ke Komite o na Oihana Kuloko. i He palapala hoopii mai no Wailuku e noi J nna e hoemi ia na la hana nlanui, e hookuu j loa ia ka auhau kula o ka poe keiki ole, e | hoopau loa īa ke kapu o n.i ia a na Konohiki ! e hookuu wale ia na kula aupuni, e kipakuia i na pake, e hanaia o Kahuhii i awa ku moku, i n e hoemiia na auhau o ka lio a mc ka ilio, i he 150 ka nui ona inoa. Hoomoem. i Heluhelu mai o Hon. Nahaku. he pala* , pala hoopii no Kaanapali e noi ana e ae ia I na kanaka e mare, a e kohoia i kahunapule i no ia apana. I Hoole mai ka Hope Peresidena ike kupono ole oia palapala hoopii. He palapala hoopii no Ewa nmi, e noi . ana e hoopau ia ke kapu ona huia. Hoo- ! moe iii. | Hoolaha mai o Hon. Mahelona he oielo hooholo e lilo ka hale o ka noonoo ana i ka bila dala pepa. Ma ke noi a ke Kuhina o ko na Aina e | ua paipai ia na hana o ka la, oia ka hila e | ae ona i ke pai ana i na olelo hoohoio o ka ! Aha Kiekie. j Ku mai o Hon. Kamika a olelo mni i*ka I hoonau dala wale iho no ia buke, ua hona j 1 j no ka unuhi ana a pai īloko o ke Au Okoa. I Kue mai ke Kuhina Waiwai ike pai ia o | ia buke. | Aia o Hon. Aholo ika haawi ika bila na 1 ke Komite wae e noonoo. I Oke noi a Hon. Aholo. ua haule. ] Ku mai o Gov. Nahaolelua, a olelo mai j he makemakeia e ike pono i ke kuuyi o ke | pai ana ia buke. j Hai mai ke Kuhina Waiwai i mea e mao- ; popo ai i na Loio a me na Lunakanawai J na hana o na ahn. j Olelo mai o Gov. Nahaolelua, ina pela ua j pono ke pai ana oia buke. Hon. C. R. Hihopa he kanalua ia i ka Ji!o oia buke i buke e pomaikni ai kanaka. Noi mai o Hon. Nahaku e hooholoia ka i p;iuku eiua o ka bila. , Hon. Aholo makemake ia e haawiia ike : K6mite wae. ! Oke noi e waihoia ka pauku alua ame ke koena aku o ka bila i ke koniite wae, ua aeia, & eia na mea i kohoia Mes?rs. Aholo, ! Keawehunahala, Kakani, Kaunamano, Wai- ! na, a me Kahanu. I Noi mai le Kuhina Waiwai e hoo aku ia j Gov. Nahaoielua oia kekahi o na komite, \ a-e ia, { Ma ke noi a Hon. Nahaku, ua koho ka ! hale ia Mr. Kamakau i Lunahoomalu no ka noonoo i ka palapa'a noi a Maeha me Kanakaole. 1 Noi mai o Hon. N'ahaku e haawiia ka pa- : lapala hoopii i ke komiie wae. | Noi mai ke Kuhina Kalaiaina e hoopanee i loa. Ninau enai o W. Kamalo, heaha ke | kumu o kou aoi ana peia ? i Kokua mai o Hoo. Heleluhi ika haawiia I i ke komiie wae. Kue nui loa mai o Mr. Kamalo i ke Kut

l'.i \\v!;e.vehe !oir.i mai ke Kuhma ; Ki!ala : *]2. r.,a: o Hon. Hoika i ka ke Kuh:r,a. .Noi i:.a; o Hoo. l'ke'he : ka Pere?ideoa e heoi ka tr.vJ •? kamaiiio ana ia wa, oiai 2 n. o w.iiho ana iaia. hou snai o Hon. Hoika i ke kuuiu o:a wniho ioihi ana. Hon. Kapena Loke. wau ka aoaoe haawi ana i ka paiapaia i ke komite wae. .\oi mai o Hon. Kamalo e hoomoe ī ka palapiia hoopli m.i ka papa. Hon. Uwike ua leie loa kona oili no ka . hoopiiimea'i o kekahi poe Lunamakaaioana. Kokua o Gov. Nahaolelua i ka hooi moe i ka bna ma le» pnpa. I Noi m&i o Hon. Ukeke ia Hon. Kepoikai « e hai mai i noho ana o na kanaka ma ; • kona upaua. Ku mai o Hon. Kepoikai, a ! i oleio mai. he hooiimaiima na kanaka i ka ; I aina mai a Nahaoielua mai. j : Hon. Ukeke, eae no anei oe e uku ike i ana ana ī ka nina me ka loaa ole mai o ka ! palapala hoolt:;:aliuui ? Hon. Kepoikai. ae. Hou. L'keke, aole au e manaoio i kau. O | : ke noi e hoomoe i ka bila ma ka papa, ua [ ; ae ia e ko ka Haie. i Ma ke noi ia una mai, ua noonoo ka Hale i i ka hiia e hoopau ana i ka pauku 497 o ke ; ; Kanawai Kiviiu. Heluheluia ka bsla a pau. Ku mai ke Kuj hina o ko na Aina ea olelo mai he Kanawai j maikai loa keia. ! ! Noi mai o Wana he bila ino loa keia, ae j i houpanee loa i ka noonoo ana a ua a-e in. ; ■ Ua heluhelu alua ia ka bila e hookuu ana | ' i na auhau o na koa puaiu. | | Noi inai ke Kuhina oko na Aina e e hoo- | hoio ua ae ia, a u.i kauohaia e hoomaikai. | : Ua hapaiia kt\ noouoo no ke kanawai i i ) kapaia, he kanawai e hoopau loa ai ī ka Aha j i Hookolokolo Kaapuni Akahi, ua holo ma ka ! ■ heluhelu alua. j j Ma ke noi ia una nmi, ua ku mai ke ko- j | mite, a ua hai mai ua komite la i ke kana- | ! wai e hoopii ae ana i ka uku o ka Lunaka- j i nawai Apana o Oahu, a ma ke noi ia ana | mai, ua lawe ia ka hoike. j ! Noi hou ia mai e kekau poepoe ia ka bila. j I Ma ke noi ia ana mai ua lilo ka hale ika j | hoololi o ka pauku 1, 2, 4, o ka mokuna 54 o j ke kanawai Hoopai Karaima. S Noi mai o Hon. Ukeke e hoopanee loa i I ka noonoo ana o ka pauku akahi. I Kokua o Hon. Kapena Loke, ahe nui ka j hoopaapaa. j I Hoopau ia ke koiuile aua noi la mai e • j hoopanee. j Hoopanee ka AhaoU-10.