Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 27, 7 July 1866 — Na Palapala. Moolelo o ka Mokupuni Baker's Is. Paakailima. [ARTICLE]

Na Palapala.

Moolelo o ka Mokupuni Baker's Is. Paakailima.

Ua lana mai ko'u wahi Lunamanao e hoohelelei aku i na wahi Hanauna lepo o ka Mokupuni i hai ia aela maluna, ina makamaka, e noho maila i ka la hiki i haehae, a hiki loa aku i ka welo ana a ka la i ka ilikai o Lehua, i ike mai lakou la a me lakou nei i ke ano o keia wahi Ailana, a me ko makou noho ana, a me ko makou Hana ana maanei. A peni noia. Ke Ano O Ka Aina. He wahi aiana poepoe keia ma ka nana ana, he uuku nae. Ua imi iho kekahi haole i kona loa a me kona laula, a me kona anapuni, ua hai mai oia, he 7 sedatia a me 7 kaulahao me 5 kap. ka loa, he 7 sedatia me kap. ka laula, he 3 mile a me 5 sedatia ke anapuni o keia wahiAilana iloko o keia moana kai lipolipo a ka Poli[ ] a Kane. Makai o keia wahi ailana, he kiekie, ua loaa na kapuai pololei he 24, a o na kapuai ka moe he 59 iloko o ka ua kai maikai, a o waena he palahalaha a he haahaa no hoi, i kiekie wale no i na wahi lepo manu a makou i hoopuupuu ai i keia kau. A o ka waiwai nui hookahi iho la no ia o ua wahi mokupuni nei "he nui no koe, aohe i hiki aku ilaila." He loihi no ke kohoia o keia wahi aian ke hiki mai i ka wa [ ], ahu wale kepuleholeho eleele, opikopiko [ ] me kepuleholeho liilii keokeo a me kela ano keia ano pupu. O keia mau mea nae, he mau mea ia e hoopomaikai i mai ana i na noho ana o kanama maanei, lawe aku ina mau popo iluna o ka moku, kuai aku la me na haole, loaa mai la kahi awelu lole hanam ke paka, ipupaka, kukaepele, a me kekahi mau mea e ae no hoi kekahi e pono ai ka noho ana o kanaka. Aohe he ulu o na mea kanu maanei ke kanu, no ka ikaika o ka Lepo-manu i ka hoomake i na mea kanu, nolaila, aole e hiki ke ulu. O na mea ulu malna o ua wahi aina nei au e ike nei, oia keia, ka [ ]iluna, ka nohu, ke akulikuli, ke nena, a he mauu i like me he manu raiki la," a o keia mau mea i haiia ae la, oia no na kamaaina mua

loa o keia wahi mokupuni. O ka [ ], oia ka mea nui loa maanei, a na keia mua ulu ua hoi i hoohalike mai ai ke kanaka i ka loaa o keia wahi [ " ."] O ka malu ka mea nui [ ] ma ua aina nei [ ] nei. Nee mai na malama ino oia nei, ike aku oe e aahu nei ana ua mau keiki kupa nei i ko lakou aahu keokeo, nani ke nana aku, aole loa ma na wahi e ae, o keia mokupuni wale no. Eia kekahi. o ka nui no paha a ka mama o ua wahi mokupuni nei. Pani ka aina i ka manu ke hiki mai i ka wa hanau hua, oia na malama, Aperila, Mei, Iune, a me Iulai, oia na malama e hanau nui ai ka manu, aole nae o na ano a pau, o ka Nueku waha hanalea pio ole i ke kuluaumoe, oia ka manu hanau nui. He wahi ai nui keia a makou e ike nei oia hoi keia, he mea e ko mau iki aku ai ke ola ana o ka makou noho ana iloko o ka wa ai ole, oia ka waiwai nui alu i manao iho ai. "Ka noho ana o makou nei na keiki a kanaka." Ke ano o ko makou noho ana maluna o ka ili honua o keia mokupuni, aole i like me ka noho ana o ka aina hanau ka oluolu maikai o ke kino, a me ka mohala maikai mai o ka [ ] maanei, he ikiiki ka noho ana, o keia wahi aina, aohe loaa mai o ka wa oluolu kupono, a he nawaliwali ke kino, a he nui no hoi ka poe i makio aku i ke ala hoi ole mai, i ka noho ana ma keia wahi aina, ua pau ae nei paha kauna o ka hele O na rula hana a makou he mau mea wale no i ku i ka oiaio ole o ko makou hana ana, he hiki no hoi i ka Luna ke hoolohi, a hookui hou mai i lawa ai ka makemake o ka pee Hui. A ma kekahi o keia mau rula, ke hoomau wale ino no i lawa pono ai. A me he mea e i mai ana, ua pau kou ole i Honolulu, he make wale ka ianei. He oiaio no paha ia, no ka mea, auhea ia hoi auanei ka malama pono ia o ke kanaka iloko o ka wa maimai. Haawi mai no ka haole i ka aila naha, a me ka paakai, a penikala no hoi, me kipaku pu mai no hoi kekahi e hele no i ka hana, a oia no kekahi kumu o makou i weliweli loa ai a no ka nai no hoi kekahi o ua mea he hana. Ahonui makou e noho nei, no kahi umi dala no hoi paha a G. P. Judd, i hoomanawanui ai i ke kau o ka pilikia. Ua pau au maanei, ei aku no ua manawa Me ke aloha no. J. M. Kailiopio. Bakers Is., Puakailima.