Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 38, 22 September 1866 — He Moolelo no ka poe i pepehiia no ke kupaa i ka manaolo. [ARTICLE]

He Moolelo no ka poe i pepehiia no ke kupaa i ka manaoio.

imx- <>. KA H\ O KA HOOMAA;- 1A ANA 0 I»*A POF. KKISTIA.\O I SA UA I N.\ EMErEKO 0 Koma. Maanei nku e ike ni kakou i kekihi poe Kristiano i pepehi hoonninoinoia. O kn mun. he kanaka opioplo, o vetio akf.tako (Veuus Ag.tthus) konn inoa, ua koi ikaika loa oia nie ka wiwo ole i na kumu o ka poe Kristiano, a ua niele ia mai oia ina he Kristiano oia. Olelo nku !a oia me ka ne aku, he Kristtano no oia. st noia mea ua honhewa ia oia e inake, a ua hooleiia oia i ka iēi alii oka make. He nui ka poe i hoolalelaleia i ka i ke ana aku i na helehelena wiwo oie o keia knnaku, a hoopaa iho la lakou ma ko lakou mannoio iho. a ua inake pu lakou a pau. O balanakama (Hlandmia) kekahi, he wnhine Kr!Stia?)o. i pepehiia, a he wahine ano nawaliwai no keia. ua hopu ia oia a ua hana ino ia, oiai he Kr>stiano oia, aka ua loaa ia ia ka ikaika nui mii ka loni mai. noke wale aku la no ka poe hoehaeha ia ia, a pau lakou ika luhi. a ua kahaha ka poe e pepehi ana iu ia, no kona make wawr ole, ua loihi loa kona mamwa i noho ai me ka eha aohe oia i make koke.

O kekahi dinkona no Viena o Sauakuko (!SancrUii) kona inoa, ua hoehaeha loa ia oia. aka ua hoonnnawanui oh tne ke kupia ana o kamanao a o ka hnaolelo wale no e lohei i ia ia e uwe ana, "He Kri?tiano no au. ,! Ua hann ia kekahi inau papa hao a wela loa, a ua hoopiliia ma kona ili, akn ua lilo no ia mau hana i mea ole ia ia. a noia inea ua lawe loa ia oia a na hoopaa ia ma ka halepaahao. A ī kekahi inau la mahope iho ua kii huu ia oia, aka o ka mea kupanaha i ko lakou ike ana, o ka pau loa ana o kona inau eha i ke ola, a ua like oia me he mea 'la aohe i hoopa aku lakou ia ia mamua, a ma ia manawa koke no, ua hana hou ia no oia e like me mamua, aka ua poho no ia mau hann n pnn nn hnihoi IiOU ia oia i hik'O O ksi hale pnahao, a niaiaila »ia i uaiho la ni, a hala kekahi manawa. a tna la hope mai, okiia kona poo, a inake iho la oia.

O kekahi wuhi wahine nuwaliwuli o Bib;ilia (Bib!i;»s) kona inoa, ua ha:ilctc oia i ka pono o Kri.sto mnmua, aka ma ia hojie mai, huli hou mai la oia i ka pono. a no ia huli hou ai:a mai ona i ka pono, na popohi ia oia ine ka ehneha loa. O Akal«» (Alta!us). he kamaaina no Perrq;omo. oia kekahi i pepohi ia. 0 Poiimo (Pothimus) kekahi, he kahu eka!esia eleinakulr no Liona (Lyon>). a he 10 kona unu makahiki, u i iianaino ioa ia oia e ka poe pcgana a hala na ia eiua maiiopo iho o kona hoopaa ia ana ma ka liale paa make iho ia oia.

0 na ano iioehaeiia a pau, he weliweli loi, 0 na ano no nae i hai mua ia iho nei. 0 ka poe i pepehi'a o Liona, he weiiweli !oa ka hana ana maiaiia, ina e makemake ia ana kekahi Kr.s:tiano e pepehi. ua hoonoho ia oia iiuna o kekahi noho hao weia, a hiki ī ka moa ana o ka io. O na inea hoehaeha keia 1 ili inai liuna o Sanakuko a me kekahi poe e ae. O kekahi poe, ua humuhumu ia a paa iioko o na upena, a ua kioia ia iluna o na kiwi o im bipi hae, i\ o na kino kupapau o ka poe i make maloko o ka hale paahao, ua kioia ia na na iiio e ai mai. I ka vva e haehae ia ana ua poe nei e na holohnlona, e kiai ana no ka poe nana e pepehi ana ia iakou, 0 aihue ia na kmo kupapau o iakou, a o na hunnhum iiiiū i heieiei iho, ua ohi ia a ua puhi ia i ke nhi. O ka poe Kristiano apau i pepehi ia ma Liona i ka M. H. 177, un hikiakuka huina 1 ke 4S. He nui no ka poe e ae i pepehi ia ma ia kulanakauhale, n ma na wahi e ae o keia moku aina. A penei iho'ia ke ano o ko la* kou make ana. Ua kauiaua o Epipokio (EpipoJiu3. a me Aiekanekelo (A!exander). no ko iaua aioha keWahi i kekahi, a he mau Kristiano uo hoilaua ma Liona, ko Epipokio wahi i hanau ai, a ma Heiene hoi ko Aiokanedero wahi i hanau ai. He like loa na manao o Weia tnau kanaka i ko hma wh e noho pu ana, a ua lilo pu no l iua i mau Kristiano a elua. a ua inakaukau iike !aua i ka haa ana mai o ka lei Ali» o ka make uo ke kupna i ka manaoio nia keia ao. a i iei Aiii bni o ke ola mau loa ma keia no. He nui loa ko Uua ikaika ma ke kukulu aaa i ko lesu Aupuni. [ ka nra e hoomaka ia ana k& hooenaaa ia ana o ka poe Kmtuino ma Liooa, 'a i mea no l uia e pakeie ai, manao iho U laua e hookaawaie aku ia hua mai ia kuianakauhale aku, a e uoho aka ma ke kau«rahi e aku, a maUuU iaua i hun* h ai e kekahi wahine kanemake, a he Kristiano oo kekah» wa, a ni» ia irahine i loalama ia iaua, a e »mi i wahi kaawaie e hookaawale aku at ia iaua.

A r.o ki m?a hoi, he tnnu naWa koikoi hna, hu!i ikuikn aku (a kn e hu'i nn* ra iaus. n aiu.ilu loa aku i« a ftiki i ko l.iua wahi i huna ia ai. Ai;tko ia n»ni ia tnsi ko l«ua tvahi i noho ai, a oa hoolei la laua n ; eiua ma ka h iU'paahao me ka hookolokolo | ole ia. Ua nui ko iau-i hann ino īa.aka. ua lo.»a ia iau.i ka pa!eumaufra o ka euanoiio, a ua hoopakele ia i na ehneha o k*ia ola ana. A hala na h eko'u ia Saua ma kahi o ke Kianina, ua hookrtiokolo »a iaua imun o kn ; aha kanaka o kn poe Hai aku fa j laua i ka pono o Kristo. a no ia mea. ua hu- ■ hu ioa ke Kianina, a kupa aku U ia hana a laua he pakike. alaila, oleio ihoia ke Kinnij na me Ve nno kue ika pono io, •* Henha ka pono o ka luku mua ana im e hookoe ia kekiihi poe i uuknu oie i ka hapu ia Kn^io." A i ko laua hookaawale ia ana, o loaa auanei ko iaua \va e kamaiiio pu ai, a e hooluoiu ai ia inua iho. hoomaka aku'ia oii i ka la\»na nna me ke kaikaina me Kpipokio. | Hana inaaiea aku la oia iaia, a ah»ha hooka» | mani aku ia iaia, a noi \kaik» aku'la iah, aohe pono ke hnna ino oia iain iiio me kona hookuli ana. "O ko makou mau akua," waiii a ke Kiaaina, " ua hoomana i-i ma kej lu wahi keia wahi o ka aina, a o ka hapa { nui tio iioi o na kanaka, a me ko l.ikou mau . Alii; ua hoomana aku inakou i ko makou mau akua, me ka ahaaina ana, a me ka olioii ana, aka, o oukou ke hooniana nei i ke kanaka i kau ia ma ke kea. a o makou hoomaikai aku ia lakou, a hoolann nku iloko o iakou me ka leulea; n o oukou hoi me ko oukou manaoio ana, a ua hoole u na mea e hooluoiu ai ika manao. Oko makou hoomana he nhaaina, aka, o ko oukou he hookeai, o ko makou o ka olioli nna i na oielo hoownlewale nno moekoiohe, o ko oukou o ka noho me ka h:\la ole. He lana huanei kou mnnao e lona ana i.\ oe ke kokua ia mai e ka mea luki ole i,iia ke hoomilu iaia iho n\ai ka hoomaau ia ana e na kanaka jno a lapuwaie no hoi; nolaiia e wiki oe a e hnele aku i keia mau mea hoike wahahee a pau, a e hoohauoli ia oe iho me na mea n pnu e nlinii >> i * 5 nn m#>!i hni p nn!nj»iU>*i r»i rw> i Uvt ia o kou noho opiopio ana." A no keia mau olelo lioopunipuni a Inpu» waie no hoi a ke Kiaaina, pane aku'ia o E pipokio; he iioowaliawalia loa oia i na olelo hoomaiimaii a ke Kiaaina. me ka naau i piiia i ka maiuoio ua liio keia mau mea n pau i mea honw.ihaw.iin loa ia e Epipoki**, n penei kana i o'elo aku ai i ke Ki-iaina, O kau mau o|rlo hoomaiimaii ano p-ilupnlu apnu." waiii a Uo keiki, "he mau l»nn-.» lokomu loa ia au; a i l,e ola nnn me ka noho lealea ana, au i haai mai uei, ua piha ioa i na mea e make ai, Ua make n Krisio nokakou, i mnu nku ni ko kakou pomaikai, a ua hoom ikaukau ia, no kn poe e hahai ana mnmuii ona iie pomaikai inau loa, Elua ano o ke kanaka, he Kinn a he īihnue; o ke kino he m°a make waie no. n ua hana ia i wahi no ka uhane e noho ai. a i mea kokua i na manao okn uhnn«\ Oka oukou mm nhaniua hoomaikai, o ka hoohauoh wale no kani i ko knnaka, nka e popohi nna ia mau hana 1 ka uhane. nolailn nohe he pono oia mnu iiana, no kn men o ke kino wale no o ka mea paiaho wale. ke pomaikai in rnau hana, nka, o ka uhane o ka u)ea plaho ole, e pi'ikia ana oia i ka eiia mau, n me ka inake inau no hoi, nia kaiu i olelo in hf* lua nhi, aia maiaiia kahieuwi ai o na kui a e uwe mau ai o na uhane o ka howa. E aiakni nr.a ko oukou mau leal rt a ikn otikou mau uhane 1 ka mnke mau, nkn o ko makou mau uiiane i ke ola mnu loa." A iio ka Epipokio olelo nna ("•ela, he mea e ka huhu iauna ole o ke K'aaina, a kauoha koke aku U oia e h:h ia o Kpipokio a an a | pau ka hili ia ana, alaila e k.au la oi.i maiuna ' o kpknhi ir.oa hoowahuiia i k«? kino a puni, | a mahope iho olai'n e haehae ia kona io mo I na makau hao, a ia wa koke no, ū i hooko | ia ni oielo ake Kiaaina. la m e noho hoo- • manawanui nna me kn luuiuu i na eha he | nui i hooili ia mai maiuna onu, lawe ii «ie j la kona poo mai kona wahi ae, e na iima j menmene oie o ka poe iawe oia, a o ka ho- : |>ena ia o Epipokio. | A haia na ia eiua mahope iho oko Epipo. j kio make ana iawe ii aku i'a kona hoi kuwi- : ii o rva hana a ka H*ku, oia hoi o Aiekane* | dero i inua o ka Lunakannai. Aiaia e , hookoiololo ia ana, oieio paa aku 'ia oia, ' aole ia e haakle iki i ka hoomana ana i hi> i Imai nui ai, oia h«i W» hoomana Kristiano, ; a no h mea, aa hiii la oi* m« ke kaola e na | iiamku ekolu. Noho hoomanawranui īho la I la me na ehaeha kukonukonu e la!sire ana ' a puni Wono kino, e !tke no me ka hoomanaI «unui ana a Wona hoa, a mahope iho, hooiei ! ia mai !a 1 iuna ona ka lei alii nanio ka maj ke, a make iho !a oia mahnpe koke iho no o ! kona kau ia ana ma ke kea. Ua pepehi ia j keia mau kanaka kupaa i ka manaoio i ka i M. 11. \7J. (Aele ipa*.)