Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 48, 1 December 1866 — Page 4

Page PDF (1.47 MB)

This text was transcribed by:  Diane Poche
This work is dedicated to:  Langues Tirees Translation

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Ka Nupepa Kuokoa.

Piina i ko Ziona puu.

(Climbing Up Zion's Hill)

Golden Censer.

1.        Ke pii au i ko Ziona Puu,

            Ke kahea mai nei Iesu la,

            Mala o nei he pouli e,

            Nani nae ke ao maluna ;

            e pii no au

            Ia puu ao mau,

            I ka aina o ka nani ;

            Ke ala o'u

            He alohi no,

            A hiki i ka lani.

Cho.    Ku pii la no au ia Puu,

            Ke pii la no au ia Puu,

            Pii la, pii la,

            Pii la no au ia Puu.

2.         He wahi keiki hilii no au,

            A he hapa kuu ikaika,

            Na Iesu nae e kokua mai,

            I ka pii ia Puu maikai la ;

            E pii no au,

            E pii a mau

            Ia Puu la o Ziona ;

            Malalo nei,

            He make e,

            A maluna no ke ola.

Cho.    Ku pii la no au ia Puu,

            Ke pii la no au ia Puu,

            Pii la, pii la,

            Pii la no au ia Puu.

3.         E hui kakou a pii pu no,

            I ka Puu ao o Ziona,

            Lima no, a e kikoo mau,

            I na waiwai nani ona ;

            E mau ka pii

            Ia Puu Ahi ;

            A hiki ae i luna,

            E ku poni,

            Ia Puu maikai,

            A e mau na haleluia.

Cho.    Ku pii la no au ia Puu,

            Ke pii la no au ia Puu,

            Pii la, pii la,

            Pii la no au ia Puu.

Hawaii.

"Ke hoao nei au e pii i ka Puu

o Ziona."

Wahi a kekahi keiki ma ke Kula Sabati.  heaha la kona manao, ua hanauia, ua kolo, ua hele, ua paani, ua hina pinepine ma kahi lepo, ma ka hale, ma ke ala, ma ke kula a ua paumaele ke kino, ka lole, ka palapala mikai, ua kolohe kahi haumana a kulai iaia ma ka lepo, a uwe iho la oia a ninau, ea aohe anei he wahi e ae, he wahi kiekie me he puu la, kahi a'u e holo aku ai a pee, a malu, a pakele i ka lepo, me ka ino?  A pane mai ke kumu, Ae, he wahi no, he puu no hoi, ua kapaia ka Puu o Ziona.  E kuu keiki, he nui na puu i hookaulanaia, ka puu o ka lealea, ka puu o ka hanohano, ka puu o ka waiwai, ka puu o ka naauao, ka puu o ka pono, ka Puu o Ziona.  Nui wale ka poe e pii ana, a e hoao ana e pii i kela puu keia puu.  Pii no kekahi i ka puu o ka lealea, aohe hiki aku i ka piko, haule e mai la i lalo a eha, a mumuku paha, a make paha.  Hoao no kekahi e pii i ka puu o ka hanohano, ua hiki paha i ka piko, aka ua poniuniu a pokakaa ke poo, aole i liuliu a hina oia i lalo a nahaha paha ka puniu.  Mai kae nui oe e pii ma ua puu nei o pilikia auanei.  Aia ke hoao la kekahi i ka puu o ka waiwai.  he pau maikai iki no ia, aka he puu olai no ia, he puu pele, a pahu no i kekahi manawa, a wela ka poe e pii ana, a olai a moku ae la, a paholo kekahi i loko a nalowale.  Ina e hiki ae i ka piko, he piko paa ole, he pahee, he pakika, ma moe, he moe pono ole, he moe kui hooioi, a puiwa wale, me he mea hanee la.  Mai hooikaika oe i ka pii ma ia puu, o hanee mai kona piko maluna ou a pepe loa oe.  A ke pii kekahi poe i ka puu o ka naauao, he puu kiekie loa ia, a kakaikahi ka poe hiki aku i ka piko, no ka moiuiu loa ae, he maikai no nae keia wahi puu, he paapu wale kona mau nani a me na hua ono, makena ka mahaloia ana o ka poe e luana wale ana malaila.  Aka, eia ka hewa o ua puu nei, he hanee wale, ke loaa ole ka mole, ke kia o ka naauao, oia hoi ka maka'u ia Iehova.  No ka loaa o keia mole, nui wale ka poe kulanalana, poniuniu, pokakaa a haule loa i lalo iloko o ka luaahi me Satana ma.  Mai pii wale oe i ka puu o ka naauao me ka maka'u ole i ke Akua.

Ke hoao nei kekahi poe e pii i ka pono, he puu maikai keia, he kiekie hoi e pili ana i ka puu o Ziona.  He nui no ka poe e pii ana, a e hoao ana e pii i ua puu nei, he poe kamalii, he poe ui, he kauakamakua. a elemakule, a luahine.  A o kekahi hapa, pii iki no a maka'u i ke kiekie, i ka maluhiluhi, i ka hekili a me ka uila, a me na holoholona hihiu, a hoi koke mai.  A hooikaika nui kekahi hapa, i ka pii ana me ka paio ana no i na enemi, a ane hiki ae i ke poo, a alualu mai kahi mea hoowalewale maalea, a o ka holo no ia ilalo a nalowale iho la.  A o kekahi poe hoi, ua hiki ae i ka piko o ua puu nei, ma ke kokua ana mai o ka Haku, a ke pii hou aku nei no lakou me ke ake nui e hiki aku i ka puu hope, oia ka puu o Ziona, e like me ke keiki nona ke kumumanao o keia palapala a'u.  'Ke hoao nei au e pii ae i ka Puu o Ziona'.  Ae ; maikai io kou manao e kuu keiki, he puu paa loa kela a nani lauua ole, he wahi ia e malu ai, aohe mea puka mai noloko mai ona a lele maluna iho (section unreadable)

No na Kumukula.

Auhea oukou, e na kumukula?   Eia kekahi mea a'u e haohao nei.  O ka nui o oukou, ua ike i na hua a, b, c, o ka olelo-Beritania, e hiki no hoi ia oukou ke heluhelu iki ma @ olelo, aka, ua aua oukou ia wahi ike uuku, me ke ao ole aku i ka oukou poe haumana.

Ua ninau pinepine au i ko'u poe haumana kahiko o Lahainaluna nei. e ao kula ana, penei.  "Ke ao aku nei oe i na hua olelo haole, a, b, c, i kou mau haumana"?  Hoole mai lakou, "Aole, ma na buke hawaii wale no makou e kula nei."  He pono ole keia, no ka mea, e hiki no ia oukou ke kanu i keia mau anoano liilii iloko o ka naau o keia hanauoa hou, na haumana a pau o na kula, mai Hilo a Niihau.  Ina oukou e kakau i keia mau hua he 26 ma na papapohaku o ka oukou poe haumana, me ka hai aku ia lakou.  "Eia na hua olelo haole," aole e ole ka hoihoi o na haumana, e kakau pinepine a hoopaanaau no hoi ia mau hua.  aia a paa naau na hua a, b, c, iwaena o na kamalii a pau, e helekula ana, ua hookahua ia kekahi mea nui ma Hawaii nei.

E i mai paha kekahi o oukou, "Aole makou i ao ia i ka namu, nolaila, aole makou e hiki ke puana i na hua haole a, b, c, d.

Ua noho nae na haole ma kela wahi keia wahi o Hawaii nei.  O hele oe i kekahi haole a haole wahine paha e noho kokoke ana i kou wahi, a noi aku ia ia e ao mai ia oe i ka puana ana o na hua haole.  Aohe liuliu a loaa koke ia oe, alaila nau e hoolaha aku iwaena o kau mau haumana.  Ina oe e hana i keia, alaila e mahalo auanei na makua ia oe, me ka olelo ae, 'He kumu haole ka! ka kakou kumu'.  Aole hoi lakou e ae i ke Kahukula nui e hoohemo ia oe, ko lakou kumu makaala i ka hoonaauao i ka lakou mau keiki.  Ke makemake nui nei no hoi ua Kahukula nei o kakou, e laha koke ka olelo haole iwaena o na kula Hawaii a pau.

Ina holo hana, a paanaau na hua, alaila, e hoomaka oe e ao aku i kekahi mau olelo haole me keia :---

Owai kou inoa?  What is your name ?

O Keoni ko'u inoa.   My name is John.

Owai kela moku ?   What vessel is that ?

O kilauea no ia.   It is the Kilauea.

He lio anei kou ?   Have you a horse ?

He lio maikai ko'u.   I have a good horse.

Peia no oe e hoomaka ai i ka namu ma kou kula, a ina ua hemahema oe i keia mau ninau, e hele hou oe i kela haole lokomaikai. kou hoanoho kokoke ma kou wahi, a nana no e ao liilii mai ia oe.  E pomaikai ana olua a elua me ia, ke lu hou aku oe ia naauao iwaena o kau poe haumana.

Aloha no.     C. B. ANDREWS.

No ka poni ana ia D. Puhi.

EKE KUOKOA E; ALOHA OE.---Ma ka la 16 o Hilinehu. ua hookohuia o D. Puhi i kahu no ka Ekalesia o Kipahulu i Maui, a o na komite i hiki mai, o Rev. W. P. Alekanedero a me Rev. H. Manase, a ua hele pu mai no hoi o W. P. Kaawa kahunapule hou o Kaupo, a me na keiki o ke kula kahuna o Wailuku.

A penei ka hana ma ia la.  I ka wa i akoakoa mai ai ke anaina iloko o ka halepule, ku mai o H. Manase, a hoakaka mai e like me ka mea i kaheaia e ka Ekalesia o Kipahulu nei, a iaia no hoi ka pule a me ka ninaninau ana ia D. Puhi, no na mea e pili ana i kona huli ana mai i kauwa io na ke Akua, a na W. P. Alekanedero, ka ninau hope, a me ka haiolelo i mua o ke anaina.

A o kana poolelo, aia ma Epeso 6:12, himeni mua 190, (120) ma na buke kahiko, a o ka lua 316, (306.)  A pau ka haiolelo ana, ku hou mai o H. Manase a ninaninau hou ia D. Puhi, a me na hoahanau, pau ia, hai hou o W. P. Alekanedero i ka himeni 318. a pau ka himeni ana, kau iho la na lima o na kahuna maluna o D. Puhi, a me ka haawi aku i ke aloha lulu lima ana; a pii aku la ia maluna o ka awai, a pule mai la i ka pule hookuu.  A o ka pau no ia o ka hana oia la.

Nolaila, ua lilo keia hana i mea hou i ko makou mau maka, a no keia mea hou i ike iho nei, e oluolu mai paha ke Kapena o ka Nupepa Kuokoa, e hookomo iho ma kahi e kaawale ana o na kolamu.

Aloha oukou.     NA IKEMAKA.

Maui. Hilinehu 20, 1866.

"Ka Nonanona."

E KE KUOKOA E; ALOHA OE.---Maloko o kou kino i ike iho ai wau i ka hoakaka ana a W. M. Pualewa no ka "nonanona;" a no ia mea ka'u e hou aku nei ia oe.

O kekahi mau mea ana i wehewehe ai, he oiaio no paha, a o kekahi mau mea, aole he oiaio.

O na mea ana i wehewehe ai no ka lawe ana o ko Lanai poe i ka nonanona i Lanai; aole he @ @ kela mau mea:  aole i hana iki ko Lanai poe e like me na mea i wehewehe.

Ua nanau pono aku wau i keia mea i na kamaaina o Lanai, a ia K. Maakuia no hoi, hoole mai ko Lanai poe.  aole lakou i hana pela; a olelo pu mai nei no hoi o Maakuia, ua kuhihewa o Pualewa; no Kauai ka Maakuia olelo ana. i ka wa ana i hele ai i kaapuni ma Kauai i ka A. D. 1859.

Nolaila, e na makamaka heluhelu nupepa o ke "Kuokoa," e hoolawe ae oukou ia mau mea oiaio ole, a e waiho iho na mea oiaio. 

No ka mea hoi, o ka nonanona ka mea i make ai kekahi mau mea kanu ma na aina o Koolau, Oahu.  Ua ninau paha o Pualewa i na kamaaina o Kaluanui ma, Hauula, Laie, a pela aku no.

Nolaila hoi, e ahonui oe e ka Lunahooponopono, e hai aku i na makamaka a pau loa mai Hawaii a Kauai, i helu helu i kou kino holookoa.  Me ka mahalo.  L. A. P.

Lahaina, Nov. 16, 1866.

Hui-ana.

Heaha la keia Hui-ana ?  He nui wale na ano Hui a kakou i ike aku ai.  Hui ae la na kanaka elua, akolu, a he nui wale paha i ka imi ana i na dala.  he Ahahui imi waiwai keia.  He wahi Hui ia i makemake nui ia e na kanaka Hawaii i keia wa.  A manao mai lakou e lilo ai keia mau Aha-Hui i mau mea e waiwai ai lakou Pela paha.  E malama pono mai oukou, e na makamaka o'u o hoka oukou malaila a poho wale ko oukou waiwai.  Hui ae la kekahi poe i ka imi ana i ka naauao.  He Aha-Hui imi naauao ia.  He Hui keia e pomaikai ai na kanaka, a lana ae la hoi i ko lakou manao i ka imi ana i keia Momi i iini ia e na kanaka he nui wale.  He mau Aha-Hui o kela ano a keia ano a he lehulehu no.  Ma kekahi o lakou e pomaikai na kanaka.  O kekahi nae he wahi Aha-Hui e poiao ai, a e kokua wale ai mamuli o ka noho uhauha ana a me ka lealea.  Aole nae lakou ka Hui-ana i manao ia ma ke kumumanao.

He Hui-ana okoa ia.  Ke pili nei kekahi poe me ke ano hanauna : Makuakane, Makuahine, keikikane, kaikamahine, kaikuaana, kakaina kaikuwahine, kaikoeke, a pele aku.  He poe Hui-ana lakou.  Ina i hookui ia ko lakou naau kekahi i kekahi me ke aloha, a me ka malu like, ina aole okana mai ka pomaikai o lakou.

Manao mai kekahi poe e hoike aku imua o ko ke ao nei i ko lakou aloha i ka Mea nona ka haawina wale ana i kona ola i pakele ai lakou i ka make mau, a hui pu ia mai lakou a lilo i Ekalesai okoa.  He Hui-ana keia.  He Hui nani ke hoakaka aku ai na lala o keia Hui i ko lakou malamalama imua o na kanaka a e hoonani aku hoi i ka ino o ko lakou Haku.

Ma keia mau Hui-ana a pau, he lehulehu na mea e komo ai.  Aole nae pela ma ka Hui-ana a u i manao ai.  He elua mea wale no e komo ai ma ia Hui-ana.  He Hui nani nae.  He Hui e pomaikai a i ke Aupuni.  Ka lahui kanaka, ka ohana, ka Ekalesia a me na kanaka okoa o kela ano keia ano.

O ka Hui-ana hea keia ? eia O ka pili o ke kane hookahi me ka wahine hookahi a lilo laua a elua i io hookahi oia ka Hui-ana a'u i mahala nui ai.  A o ko kakou Hui-ana hoi e noonoo mai ai ma keia pepa.  Ua kapaia keia Hui-ana e na kanaka, o ka mare ana.  Ae like aku, a ae like mai ke kane hookahi, a me ka wahine hookahi, a lilo laua i io hookahi , o ka oihana mare no.  O kekahi hoi ia o na oihana hoano a Iehova i haawa mai ai i ko kakou mau kupuna o Adamu laua me Ewa i ko laua noho hala ole ana ma Edena.

" Aole pono ke kanaka ke noho oia wale no "  wahi a Iehova.  Auhea la nae he kokoolua kupono ia ia ?  Aole i loaa ko ke kanaka koolua mawaena o na mea a pau i hana ia ae ia manawa.  He hemahema ke kanaka.  He pilikia.  He nele.  Nawai keia nele e hoolako ai?  Nawai hoi e hoopau ae la i keia hemahema?  "E hana no wau i kokoolua nona e ku iaia," wahi a Iehova.  Nani ka lokomaikai !  A pau ae la ua kokoolua i ka hana ia, a alakai ae la ia ia i ke kanaka a na ke Akua laua i hoopili mai ai, a lilo lana elua i io hookahi.  "No keia mea wahi a Iehova, e haalele aku ke kanaka i kona makuakane, a me kona makuwahine, a e pili aku oia i kona wahine : a e lilo laua i io hookahi."  O ka hookumu ia keia o keia oihana nui, a nani a maikai a kakou i loaa mai ai mai Paridaiso mai.

O ka mea e hoopili mai ai ke kane a me ka wahine kekahi i kekahi, o ke aloha no ia.  O ke @ gula paa ia e nakii ai i ka @ o @ @ @ me ka wahine. a o ka wahine me ke kane.  Aole he Hui-ana e ae ano @ me keia ma ka @ nei.  L@ @ @ @.  Aole o laua kue kekahi i kekahi.  Aole hoi hakaka, aole hoopaapaa ino ; launa aku launa mai, oluolu wale ka noho ana, a aole e pau ae la ko laua hauoli ana i ka hai ia ku.  He pomaikai io maoli no ia. 

Ina nae i komo me ke aloha ole ana o kekahi i kakahi.  Auwe!  Nani ka pilikia!! Aole loaa iki mai ka oluolu.  Aole hoi ka malu, o ka hope, he hope poino wale no.  Aole @ mea e ae e pani ai ka hakahaka o ke aloha.  Ina i nele ke aloha ole o ke kane i ka wahine, ka wahine paha i ke kane.  Heaha la ka mea e pau ai ka poino o ka noho pu ana?  O ka waiwai anei?  Aole, o ka maka maikai a kino maikai anei?  Aole loa, aole hookahi; aole he mea e ae oluolu ai, a e maluhia ai ka noho pu ana o laua.  O ke aloha wale no.

Ina pela, ea, mai komo wawae aku oukou, e na makamaka o'u, iloko o keia Hui-ana me ka nooaoo ole, a me ka hoomaopopo ole ana i ke ano a ka mea au i manao ai e lawe ae i kokoolua nou.  Mai wikiwiki, akahele, noonoo, a akaka lea ko olua aloha ana kekahi i kekahi, alaila male.

He Hui-ana ku pono keia i na kanaka o kela ano keia ano, a i na wahine o kela ano keia ano.  "E mahalo ia ka mare no na mea a pau," wahi a Paulo, aole i olelo mai ia, e mahalo ia ka male no na mea a pau, koe nae na kahunapule, a me na nune.  O ko ke kanaka mea ia e hookui wale ai i ka olelo a ke Akua.  He kue hoi ia manao i ka mea a Paulo i olelo mai ai no ka poe kahunapule penei kana "e kane ana ia na ka wahine hookalu."  Aole akaka ko ke Akua hoonele ana i na kahunapule i keia pomaikai ana i haawi mai ai i na kanaka a pau.  He Hui-ana keia na na kanaka a pau, he kanaka ke kahunapule, aole he ano okoa-aole he ano Anela, no ia mea, he kuleana kona iloko o keia oihana mak@mae.  Pela no hoi ka poe wahine i kapa ia na nune ; o na Virikini paha ka inoa ma keia pae aina.  Ina i manao mai lakou e komo iloko o keia Hui ana, aole he pauku ma ka Baibala e papa mai ana ia lakou, mai male oukou.  Aia i kela kanaka i keia kanaka, a i kela wahine a i keia wahine keia.  Ina i manao mai lakou e mare, e mare no, he pono no ia.  A ina aole o lakou ake ana e mare, aka, makemake ae i ka noho wale ana me ka male ole ana, aia ia lakou ia mea, aole ia hai.

He Hui-ana keia no ke ola o ka poe nona ke komo ana iloko o laila.

O ka poe nona ka ae aku a ae mai mamuli o ka Berika e komo ai laua iloko o keia Hui-ana, hana iho la lakou i wahi mea e pili ai laua elua kekahi i kekahi a make iho la kekahi o laua.  Aole he hana kamalii ia:  aole he hoohiki paa ole; aole hoi e pau wawe ai; aole o hoi e haalele wale.  He hana paa ia a paa loa a make kekahi o laua; penei ka Paulo.  "O ka wahine mea kane, ua paa ia i kana kane ma ke kanawai.i kona wa a pau e ola ana kana kane; a make ke kane, ua kuu-ia oia mai ke kanawai aku o kana kane."  Aole he mea o hoopau ai i ko laua Hui-ana.  O ka moe-kolohe wale no.

Na ke Akua laua i hoopili mai ai, a nana hoi i papa mai penei "mai noho a hookaawale ae ke kanaka.  Aole he mana ko na Alii, a ko na kanaka paha e hookaawale aku ai i na mea elua a ke Akua i hoopili mai ai.  E nana ma Mataio 19:6.  Ina aole moekolohe o Iaua.

A ina i haalele aku paha ke kane i kana wahine, ka wahine i kana kane, aole nae no ka moe kolohe, aole pono iki i kehahi @ laua ke mare hou aku, a ina i mare hou aku kekahi o laua, he moe kolohe kona.  Mataio 19:9.

Ina i hookiia aku kekahi kane mai kana wahine aku e ke kanawai o na Aupuni, aole nae no ka moe kolohe, no kekahi mea e ae paha, alaila, aole he pono ia mau mea elua i hookiia aku, ma ke kanawai o ke Akua. ke mare hou aku.  E hiki paha, alaila, aole he pono ia mau mea elua i hookiia aku, ma ke kanawai o ke Akua. ke mare hou aku.  E hiki paha i ke kanawai o ke Aupuni ke ae i ko laua mare hou ana, aka, papa mai o Iesu ia hana.  Penei kana, "ke olelo aku nei au ia oukou. o ka mea e haalele i kana wahine, ke moe kolohe ole ia, a e mare i ka wahine hou, ua moe kolohe ia kane; o ka mea nana e mare i ua wahine hemo la, ua moe kolohe hoi ia."  Mataio 19:9.  Mataio 5:32.  Aole he mea po@  @ keia. aole hoi po@, ua akaka @.  O ke kanawai no nae ia o ka mea nona ka hookumu mea ana i keia @ mare.  Aia @ @ @ @ ka manao o Paulo no keia kanawai a Iesu i hookau mai ai.  Penei ke kauoha aku nei au i ka poe i mare ia, aole na'u. na ka Haku no, mai haalele ka waine ; i kana kane.  A ina ua haalele, e noho mare ole ia oia.  E na makamaka olu, e malama pono oukou i poe hoohaumia i keia Hui-ana.

He Hui-ana keia o ke kanaka hookahi me ka wahine hookahi.  He ku e ia i ka lawe ana o ke kane hookahi i mau wahine elua, ekolu, aha a haneri paha, a i ko ka wahine hookahi lawe ana i na kane elua, ekolu a pela aku.  hana @ la ke Akua i hookahi wahine wale no, i kokoolua ku pono ia Adamu.  A olelo mai ia; "no keia mea, e haalele ke kanaka i kona makuakane a me kona makuawahine, a e pili aku ia me kana wahine, a e lilo laua elua i io hookahi.  Nolaila, aole e lilo hou laua i elua, hookahi o laua io."  Pili mai keia mau olelo ia wai la?  Aole ia Adamu ma, no ka mea, aole he mau makua a laua i haalele ai.  Pili mai no keia i na ma@ a laua ; aole nae i olelo ia, e lilo ekolu, aha, alima paha i io hookahi, aka, o ke kane hookahi a me ka wahine hookahi i mare pono ia, e like me ko ke kanawai, oia na mea i lilo i io hookahi.  Aole e lilo hou laua i elua, hookahi o laua io; na ke Akua laua i hoopili pu ai; aole nae akaka kona hoopili pu i na kane he lehulehu i ka wahine hookahi.

"Ke ninau mai nei oukou; no ke aha?

No ka mea, he mea ike maka o Iehova mawaena ou, a o ka wahine o kou wa opiopio.

I ka mea au i hana hoopunipuni aku ai:

Aka, oia no kou hoalauna, o ka wahine o kau berita.

Aole a nei i hana oia i hookahi wahine?

Aka, iaia ke koena o ka uhane.

I mea aha hoi ka hookahi?

I imi ai oia i ohana no ke Akua.

Mai hana hoopunipuni oukou i na wahine o ko oukou wa opiopio,"

Ma ia mau pauku, na maopopo lea ka ke Akua hana ana i ka wahine hookahi no ke kanaka hookahi; o ke kumu o kana hana ana pela.  Eia keia, "i imi ae oia i ohana no ke Akua;" e lilo luna i mau mea e alakai ai, a e ao aku ai i ka laua m@ keiki i ka pono a me ka hoonaauao ia e ke Akua a lilo lakou i ohana no ke Akua.  Ua ku like ka Baibala a pau me dia; aole i ike ia malaila he wahi pauku e ae ana mai i ko ke kanaka hookahi lawe ana i na wahine elua a ekolu paha: aka, ua papa ia mai penei.  "Mai lawe oe i ka wahine me kona hoahanau wahine pu e hoino iaia i ka wa e ola ana kela."  A o keia mea i papa ia mai ma ka Baibala, he mea ku e ia i ko ke Akua hooponopono ana i ko ke ao nei; he mea noi ia e poino wale ai ka noho ana o na ohana.  E nana i ko Aberaham ohana mahope iho o kona mare ana ia Hagira  A e nana hoi i ka ohana o Iakoba, o Esua, o davida a me Solomona.  he mea no hoi ia e haumia ai ka oihana mare.  Nolaila, ea he hewa loa na kanaka Hawaii, na Pake a me na Haole, ke lawe mai lakou i mau wahine manuahi no lakou.  He Hui ku pono ole ia; a he Hui-ana i ahewa ia:  aole loa e hoapono o Iehova i ka mea nana e hana ana ia mae; aole hoi e pakele oia i ka poino e hiki mai ana maluna o ka poe kue i ke kanawai:  "Mai moekolohe oe."

E na makamaka o'u, mai hana hoopunipuni oukou i na wahine o ko oukou wa opiopio, a o oukou hoi kekahi e na wahine, e aloha aku oukou i ka oukou mau kane, no ka mea, he mea ike maka o Iehova mawaena o na kane a o na wahine.

F.

Hale pau i ke ahi.

E KA LUNA HOOPONOPONO O KE KUOKOA E; ALOHA OE:---Ma ke awakea o ka Poaha i nalo aku la o keia dominika no, pau iho la i ke ahi ka hale o Kaukini, ma Molona, Kauai.  Eia ke kumu i pau ai ua hale nei, ua hooopihaia na ipu hao elua i ka aila lio, a hookai aku la ke kanaka mai lolo i ke ahi aa ikaika loa ke ahi ia manawa, komo a@ ka ula o ke ahi iloko o na ipu hao aila, uwe ae la ua lolo nei, "pau kakou i ke ahi e!".  A no ka nui o ka leo, lohe mai la ka wahine, mawaho no ia o ka hale kahi i pai ai, komo kela a nini i ka wai maoli i luna o ke ahi e a la, ko ke ahi a ae la no ia a pau ka hale, a opala a lehu.

Ia manawa, ike mai la ke keiki a ua mai lolo nei ke ahi, ka holo mai la no ia a ka eke dala, a lele i waho, komo hou kela iloko, a huki hoi kekahi wahinne mawaho i ka ia la mea iwaiho aku ai, i puka aku ka hana aole ke dala, huli aku la hoi ma kahi i waihoia aku ai, aohe wahi mea a loaa, lilo aku la hoi ia wai?  Ua pau aku kekahi wahi ukana a ua koa kekahi.  Aloha aku la hoi au i ka lolo.

E aloha auanei na keiki o ke Kilohana.

G. K. KALAKOA.

Moloaa, Kauai, Okatoba, 17, 1866.

LAAU LAPAAU!

AIA MA KAHI O

KAKELA ME KUKE

Ma Honolulu.

J. T. GOWER,---Makawao, Maui.

J. D. HAVEKOST,---Wailuku, Maui.

C. H. WETMORE,---Hilo, Hawaii.

J. W. SMITH,---Koloa, Kauai.

HE LAAU KAHIKO, A HE MAOPOPO

NO HOI.

Laau hoopau Naio me na Koe,

A DR. JAYNE.

(section unreadable)

Laau hoopaa Hi a Dr. Jayne.

JAYNE'S CARMINATIVE BALSAM

(section unreadable)

Laau Kunu a Kauka Jayne,

(section unreadable)

KUNU, NAHU, a me ke ANU,

(section unreadable)

HE KUHA KOKO ANEI KOU?

HE KUNU ANEI KOU?

HE EHA ANEI KOU K@

HE KUNU @ ANEI KOU me ka NAE?

AOLE ANEI OU MAI KUNU?

AOLE ANEI OU MAI NAENAE?

AOLE ANEI OU EHA MA KA umauma?

AOLE ANEI OU KUNU KA@

AOLE ANEI OU HU MA KA @

(section unreadable)

NA MAI HOOPAILUA.

Mai o ke Ako!

Mai Nalulu a me ka mai Dyspepsia.

(section unreadable)

Huaale Ola a Dr. Jayne.

(section unreadable)

DISIPEPESIA.

(section unreadable)

Huaale me ka Laau Hoomaemae Koko

a hoopau NAIO me na KUE,

A Kauka JAYNE,

(line unreadable)

NO NA MAI MA KE @KE,

MAI LENA,

MAI MA KA OPU HANAWAI,

NA MAI WELA,

KA HAALULU,

KA MAI O KA ILI,

KOKO INO,

MAI NALULU

PAA O KA LEPO,

MAI KUNA,

MAI WAHINE,

ame ka MAI HOOPAILUA

(section unreadable)

PUHA,

ALAALA,

KAOKAO,

PUUPUU,

PEHU,

KUNAKUNA

Hanene, Lolo,

na mai wahine, a me na mai e ae, no ke KOKO a inoino ma kana

LAAU HOOMAEMAE KOKO