Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 52, 29 December 1866 — Page 4

Page PDF (1.40 MB)

This text was transcribed by:  Jon Yasuda
This work is dedicated to:  Janet Pappas

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

 

Ka Nupepa Kuokoa

 

Maha a mau

Leo: - RESTING AT HOME

[Ua kakau hou ia]

@

1. Oli pu @ mau

Ke @ mao

I kahi @ mai ai mal@

Aole loa @, oiai oia e @:

E pau @ ka po,

E @ pono, ke ao

Cho. Pau na auwana, e oli kakou,

Maha a mau ma ia home mao.

 

2. Oli pu, oli pu, eia Iesu

Hoop@ ia Luna a malama pu,

E ku ia Satana, ka io, ke ao,

A kai @ ae me na hae welo mau,

A hiki ua la la, e wiki mai no,

E pii ai a komo ia home mao.

Cho. Pau na auwana e oli kakou,

Maha a mau ma ia home mao.

 

3. Oli pu, oli pu, @ oli mai

Na anela nani e kai iluna 'e

Ia maha mao ma ka aina maikai,

E hui a mele a oli mau ae,

E ku a hahai, me ka pii oli pu,

Ia home mao, kahi maha a mau.

Cho. Pau na auwana, e oli kakou,

Maha a mau ma ia home mao.

                        HAWAII.

 

[TRANSLATION.]

Resting Forever

Tune : - RESTING AT HOME.

1.

Joyfully, joyfully, joyfully on,

As upward we soar to the far away home,

The place of repose and of ne'er ending peace,

The place where all roamings that weary shall cease

The place where's no sorrow, nor sinning, nor night,

Where joy's everflowing, and goodness, and light.

Cho. Ceased all our wanderings, O joyful we'll be,

Resting forever at home far away.

2.

Joyfully, joyfully, Jesus is nigh,

O cleave to the Leader, his orders obey;

Then, trampling on Satan, the flesh and the world.

We'll march joyous on with our banners unfurled,

Till the day break upon us, O hasten that day,

When, soaring, we'll enter the home far away.

Cho. Ceased all our wanderings, O joyful we'll be,

Resting forever at home far away.

3.

Joyfully, joyfully, joyfully come

The angels of glory to bear us up home,

To the rest far away in the beautiful land,

To join in the music and joys that ne'er end;

O rise, follow on, and with them joyous soar

To the home far away, where is rest ever more.

Cho. Ceased all our wanderings, O joyful we'll be,

Resting forever at home far away.

                 HAWAII.

 

"Maha a mau."

 

            Wahi a ke poo o ua mele nei, me he leo mele oli maikai la, keia mau hua. Maha a mau? mahea? ahea? owai? Maanei anei? He mau maha, hoomaha anei. Ua lokomaikai ka mea nana kakou i hana, a hoonoho maanei, aole ona makemake e kaa mau aku kakou me he nalu kai la me ka maha ole, mai ke kumu a i ka hope. He mau puu oioina, he mau wahi maha, he mau wa maha ana, kana i haawi aloha mai ai no kakou. Ke hele aku nei oe i ka hana, i ka mahiai, i ke kula, i ke kalepa, a po ka la, hoi mai e hoomaha a ao ka po. A olioli no o ke kokoke mai ia maha, a maha iki no hoi oe. A pela no kekahi poe i luhi i ka hana ma ke ao, a@ maha @a la ma ka po.

            Aka, aole he wa maha ka po no kekahi poe, he fiva, he oni a huli io ia nei, he eha, he hui, he uwe a kaumaha, he hiaa i ke kiai hale, i ke kiai moku, i ke kiai i na ipu hao mahu o na moku, o na kaa ahi, o na hale puhi ko, he hiaa no, i na hana he nui wale, e pili ana i ka po, a moe ole, a maha ole. A loohiaia kekahi e ka makau i ke ahi, i ka powaia, i ka pepehiia, i ka aihueia, a lilo kekahi i ka ohumu hewa, i ka noonoo o ka mea e nui ai, e paa ai ka waiwai, o lilo i ke kuko ino, a i ka hele hoi e lealea, e kolohe, e aihue, e pepehi kanaka, e aha la. Ka maha po, me ka maha a mau ka, keia? @ o oe hoi, ke hoa haipule, maha anei oe ma na po a pau? Aole paha, nui kou hiaa i ka uwe, i ke kaumaha, i ka pule i ka imi i na mea e huli ai, e pakele ai na poe hewa, kolohe nei, i na mea e hiki mai ai ke Aupuni o ke Akua. Maha ole, ea? Ke lilo nei na la noa ma na hana, na kula, ma kela mea keia mea, a ala mai ka uwe no ka luhi, a i ka auina la o ka Poaono, e komo ana ka olioli iloko ou, no ka mea, ua kokoke mai ka Sabati, ka la hoomaha. A pau kau hana, a moe, a ala, e hoomaha i na hana luhi o na la noa, ea. Ae, pela no kekahi, a maha ma ka hale, ma ke kula Sabati, a ma ka luakini, me ka lakou mau hana oluolu, mau mele maikai.

            Aka, auhea hoi ka maha ou, e ke kahuna pule, ke kumu kula Sabati, i kou lilo ana i ka haiolelo, i ke ao ana, i ka pule @ ma ia la a po? Maha ole, ea, kaua? @ hoi ka maha o oukou, ka poe hoolilo i ke Sabati i la hana, me he la noa la, i la holoholo lio, i la kiai holoholona, i la lealea, holoholo io ia nei, mai ka hale noho a halepule aku, a i ka @ waiwai, imi hewa a me na mea like? He la maha anei ke Sabati ia oukou? Ka hehi ana keia, me ka hoowahawaha i ka la hoomaha a ke Akua i haawi mai ai no oukou. Na sela (sailors) hoi, a me ka poe kaua, he maha anei ko oukou ma ke Sabati? Pomaikai io ke loaa ia.

            O oukou hoi, ka poe hoolilo i ke Sabati i po, a moe a hiamoe, mai ke kakahiaka a po, maha, ea no ka luhi? Pela paha kekahi, aka, e malama  o kapaia kou maha, he palaka, he molowa i ka malama i ka la Sabati.

            Ke lilo nei oe, e ke kumu kula me au mau haumana ma ke kula a pau ka hebedoma, ka malama, ka hapaha, ka makahiki paha. Eia ae ka wa hoomaha, he mau pule, he mau malama paha. Olioli, ea, e pau ana ke kula, ke ao ana i ka helu, i na mea pohihihi, hohonu, a ane naha ke poo i ka huli, a paholo hoi ka uhane iloko o ka lua hohonu o ka naauao. E ku oukou, e hoi i na home ma kahi kokoke, ma kahi loihi, e waiho i ka luhi o ka imi naauao, e hoomaha i ke poo, i ka uhane, i ka hahau ana i na haumana, i ka uwe ana no ka hahauia, maha, ea, aole nae oia ka maha a mau. Luhi hou ka kekahi poe, i ka wa hoomaha, i ka imi ana, i ka hana ana i ka mea e pono ai ke kino, e kaa ai ka uku no ke ao ia mai.

            I ka hana no hoi na paa hana he nui wale, mai Ianuali aku a pau, he malama hou, a hou aku no, a manao iho la, eia mai ke Karikimasa, ka la Hapenuia. Nani ka olioli, huli a mahi, a pau i ka aina e, ia Amelika, ia Europa paha, e luana wale, i maha. Maha ae la paha, make paha, ma ka aina malihini, me ke kaawale loa aku, me ka uwe oleia e na makamaka aloha. Aloha ino! aka, ua loaa kou maha a mau, o ke kino, o ka uhane Aia no oe ke kauwa pono a ke Akua, ma ka home mao.

            A o ka poe a pau e hoohalike ana, e noho pono ana, e hana pono ana, e kiai ana, me ka makaukau, e iini ana, e wiki mai ua la la, o lakou ke pii a komo aku iloko o ia maha.

            Pau na auwana e oli kakou,

            Maha a mau ma ia home mao.

                                                HAWAII.

 

Palapala no Maikonisia mai.

EBON MARSHALL ISLANDS

Iulai 25, 1866

ALOHA OE E DR. L.H. KULIKA:

            Ua hoike aku nei au i ke ano o ko makou haalele ana aku ia Butaritari, a me ko makou hiki ana mai ma Ebon nei. ia H.H. Paleka a e lohe auanei oe i ka'u moolelo noia mea ma ka'u palapala iaia, a ma keia palapala ke kakau nei au i na hana o makou ma ke kihapai o Butaritari, mai ko makou noho ana a hiki i ka haalele ana aku nei, aka, e hoike ana no paha o J.W. Kanoa i keia mau mea ia oe, aole no paha he hewa o na hoike ana a elua ia oe.

            Ua noho makou ma ka aina o Butaritari, ma ka malama o Augate 19, 1866. Ua hookipa maikaiia makou e ko ke Alii nui kaikaina, a maloko hoi o kona malu hale makou i noho iho ai a hiki i ka wa i paa ai ko makou mau hale hookahi malama a me ka hapa o ko makou noho ana ma ka hale o ke Alii a ua paa loa ko makou mau hale a o ko makou hoi koke no ia ma ko makou hale.

            Ua hoomaka koke au e ao i ka olelo o ka aina, kahi a makou i noho iho ai ua like maoli no au me ke kuli ka hoaa ke olelo mai kanaka, aka, ahala kekahi mau mahina elua ua kamailio iki me na kanaka ma ka mea hiki ke kamailio a ua lohi iki aku hoi au i ka lakou olelo mai aka, mahope mai ua loaa maopopo ia'u ka olelo aole nae pau he nui na hawawa i koe ma ka olelo ana ma ka hoomanawanui wale no e loaa ai. He hiki wawe no ka loaa o ka olelo ke hoopili me na kamaaina ma ka akoakoa ana ma ka noho ana i ka hale ma ka hele pu i ka lawaia a me ke kamailio pu ana ma kela la keia la me na kupa o ka aina, pela i loaa iki ai ka olelo ia'u, a o na puke hoi kekahi mea kokua mai ma ka hooponopono i na hua pela.

            Ua hoomakaia na mea ao aku i na kanaka ma Taritari, ma a la 16 o Okakopa, 1865. a ka pepa A nui ma ka olelo Apaiana a he nui loa ko lakou makemake i nei mea he ao i ka palapala. Hele mau mai no lakou i ke ao a me ka po, a i makou la a ua nui hoi ko makou hauoli no ko lakou hoomau i ka hele mai e ao i keia mea hou a lakou e ike nei. Ma ia wa mai a hiki i ka malama iho nei i Iune, ka malama hoi a makou i haalele aku nei ua loaa he 50 poe ma ka heluhelu a he 50 a oi aku ma ka hookuikui, a ua ao ia aku hoi ma ke Mele Himeni, no kekahi mau leo Mele Eha, a ua paanaau loa hoi ia lakou a me ka Pule a ka Haku, ua paanaau ia lakou a pau a me ka Mokuna 14 o Ioane, a me kekahi mau Ui i paiia ma ka lakou olelo Apaiana, a he mau ninau helu a me ka palapala aina hoi kekahi i ao ia aku ia lakou. Ua hoihoi lakou i keia mau mea i ao ia aku ia lakou, a nolaila, ua hikiwawe @ lakou ike ma na mea i ao ia aku ia @.

            @ ma laila ia wa o ko makou hiki ana mai. A mai ia wa mai a hiki i ke Sabati hope a makou i haalele aku nei, Iune 24, ua malama ia me ka lehulehu o na kamaaina me ke anaina hookahi ; a ua hoomalu iho kekahi poe ia lakou iho ma na hana pilikino i ka la Sabati, a ua makemake nui no hoi lakou e lilo i poe malama ia Iehova, me ka haalele ana i na akua laau o lakou.

            Mai ka haneri hookahi a emi iho malalo ke anaina hoomana i ka la Sabati, a he Kula Sabati hoi ko lakou mahope iho o ka pau ana o ka pule nui ; a ua ano maikai ko lakou anaina, ua hoolohe pono mai i ka olelo ; aia a he mea hou akahi no a hele mai i ka pule, alaila, e walaau auanei

            Ua paa ka Luakini. Ua paa ka luakini kahi e hoomana ai ia Iehova. Uu kukuluia me ka hauoli o na haumana a maua, a ma ke kokua ana mai hoi o ke kaikaina o ke 'lii ma kona lawelawe kino ana mai, nolaila, ua holo loa ka paa ana o keia hale iloko o na malama elua. O ka loa o ua hale nei, he 48 kapuai, a he 24 ka laula, He hale keia i kukuluia ma ke ano paa o ia aina ; ua manao ia nae, e popopo ana na pou iloko o na makahiki eono.

            A he kahua maikai kona wahi e ku ai, e ikeia no e na moku holo ae i na he umi mile mai ka aina aku. Ua hoomakaia ka hana ana ma Aperila iho nei, a ua paa iloko o Mei, o keia makahiki, eono wale o makou Sabati ana maloko, haalele i Butaritari na hoa aloha. Ua manao makou i keia ku ana mai a Hokuao alaila la hoolaa, eia ka ua lilo i ke Kudalaia.

            Oiai makou e holo ana ma ka moku e hala mai i ka moana lipolipo, nana aku la au i ke ku kilakila mai o ua hale nei ma ka ae kai o Butaritari, hoomanao ae la au ia luhi nui o makou; Aloha ino. Aole a maua waiwai i lilo ma ke kukulu ana i keia hale, ua hanaia ma ka makemake o na kanaka.

            Mahina hou. Ua hoomaka iho nei na haumana o Butaritari, e lawelawe ma ke kokua Mahina hou, ma ka malama iho nei o Aperila ka hoomaka ana, ma ka niu maloo ko lakou kokua, lawe mai kela mea keia mea i ka niu, he pa iwakalua, kanakolu ka mea hookahi i ka malama, a pela e hoahu ai a loaa he mau tausani, alaila, na lakou no e hana a lilo i aila, alaila, hooili aku i Honolulu, pela iho la makou i hana ai i keia mau malama ekolu, aia ke waiho nei na niu he haneri ma ko makou wahi a @akou i haalele aku nei.

            Na Buke ao. Ua @ he 40 buke ao mua, mai a @ aku i na haumana @ (34) ma ka niu maloo, @ 40 niu @ buke hookahi, a ua laweia @ no'u a pau loa, a na'u e haawi ma ke dala he hapawalu no ka buke hookahi.

            Kaapuna ana i ka aina. I ka malama o Ianuari o keia makahiki, ua kaahele maua e nana i ka aina o Butaiita@ @ me na kamaaina o ka aina, a e @ aku i ke Akua oiaio, a e hai ana hoi @a lakou i kekahi mau olelo paipai. Ua maikai na anaina kahi a makou i kipa aku ai, ua hookipaia hoi maua ma na Halehula o lakou, kahi i akoakoa nui ai na kanaka, he haneri a keu ae ma kekahi mau anaina, a ua nui na ninau a lakou i niele mai ai ia maua, no kela mea keia mea. He elua la ko maua hele ana a pau kekahi aoao o ka aina, a o ko maua hoi no ia a hiki i ko makou mau hale, a no ka nui o na pilikia mahope iho, aohe maua i kaahele hoi a hiki i ko makou haalele ana ia Buaritari.

            Kaona rama ma Butaritari. I ko makou holo ana ma ka Hokuao i Butaritari. Ua lohe mai makou, he kapu ka inu rama ma ka aina, ua hookapu ke Alii i ka inu rama, a ua malu hoi ka ina ma o a o' a i ko makou noho ana mauka, ua ike makou, he oiaio ka olelo a makou i lohe mua ai. Aka aohe i hala na malama eha o ko makou noho ana iho, ua kukala hou ae ua Alii nei , i olelo e hai a kea ana, i mua o na kanaka, E inu hou na kanaka i ka rama' a mai laila mai a hiki i keia wa, aohe o kana mai ka ona o na kanaka, na kane na wahine, he kakaikahi wale no ka poe makau i ka rama ma kela aina, a he nui ka haunaele i waena o lakou a pau. He nui ka poe i ki pu ia a make, a hele hoi iluna o ka niu e kaawe ai, a o kekahi poe hoi, hou aku hou mai me na pahi, a he nui hoi na hanaino i hanaia e lakou, no ka ona rama ma kela aina, ua ike pono hoi makou i kela mau hanaino a pau, aka, aohe makou i hoopilikia ia no ka nui o ka ona rama o lakou.

            Ua papa hoi ke alii, aole e hele kekahi kanaka ona rama iloko o ko makou mau hale, nolaila, aohe i hele mai na kanaka me ka ona i o makou la a hiki i ko makou haalele ana.

            He hula. Oia no kekahi hana nui a ua alii nei e hapai eni. Ua kahea ia na kanaka a pau loa e hele mai i ka hula. A ke hula nei no i ke ao a me ka po. Aole nae hoi i hoopau na kanaka i ka hele ana mai e ao, ua mahuahua nui aku ka nui o na haumana.

            Na'lii o Butaritari. Hookahi no alii nui nona keia mau mokuaina a pau, oia no hoi o Tekaiea ; he alii ano opiopio no keia, me he mea la ua hiki aku ka huina o kona mau makahiki i ke kanakolu a oi aku. Elua ona kaikuahine, a hookahi kaikaina, a he makuakane no hoi me ka makuahine. He mau keiki e ae no kekahi a ka makuakane o lakou, me na wahine lehulehu he umi a oi ae ia mau hoahanau o ua 'lii la. He nui no hoi na makua alii o ua keiki la, malalo wale no nae lakou a pau o keia alii. He poe oluolu ka nui o na alii o Butaritari, a na lakou no i manawalea ma@ i kekahi mau mea @ na makou me ke kumukuai ole ; he mea no hoi ia a makou e mahalo nei ia poe alii.

            Na makaainana, He oluolu no ke ano nui o na kanaka ma keia wahi, aka, he ano okoa ia i ko na aina ma ka hema aku, wahi a Kanoa, he poe lokomaikai loa lakou, a he kahea mai ka e like me ke ano Hawaii, aole hoi e noi mai i wahi uku, e like me na aina i ike nui ia ma Maikonisia.

            Na mea waiwai o lakou. O ka pu a me ka pahi a me ka paka ka lakou mau mea makemake nui, a me na mea hao kamana i @ hana i keia makahiki @ ua olelo ia, "Aohe he aina ma Maikonisia @ like me Taritari, no ka nui o ka aila i hana ia, a he hiki no hoi ke hoopihaia ka moku kalepa hookahi i ka manawa hookahi ma kela aina.

            Na hale kuai ma Taritari. He 22 ka nui o na hale aku waiwai o na Kapena moku mai Kikane mai e waiho nei ma keia aina. He nui no hoi ka waiwai i hoahuia maloko o keia mau hale, oia hoi ka lole, ka pu, ka pa@da, ka pahu, ka papa a me na mea hao o ka oihana kamana, a me kekahi mau waiwai e ae. He makepono loa no hoi ke kuai ana ma ka aila. O ka malama ia ana nae o keia mau hale kuai, aia no ma ka lima o na kamaaina, a ua maikai, no hoi ko lakou malama ana i ko hai waiwai ma ka hana polol@. No Capt. R. Randall ka nui o keia mau hale kuai.

            No Capt. R. Randall. He haole oia i noha loihi ma ia aina no na makahiki he 20 a keu. O ke kalepa aila no kana hana, a e holo mau ana oia mawaena o keia mau aina a me Kikane, a i keia wa, aia oia ke ku nei ma ke kula o ke ulakolako a me ka waiwai. He haole maikai loa ia, a he hookipa maikai no hoi a makou ma kona home oluolu. (Tukurere) a nana no hoi i kokua wale mai i kekahi mau hemahema o makou ma ke kukulu ana i ka luakini ma Butaritari. Me ia no ko makou aloha.

            Ka helu kanaka ana. Ma ka malama o Ianuari ka helu ana i na kanaka ma kela aina, aka, aole nae i loaa ka huina pololei o na kanaka, no ka makau o kekahi poe i ka hoopuka i ko hai inoa. Ma ka aina nui wale no ka helu ia ana, a ua hiki aku ka heluna i ka 1600; aole nae hoi i heluia ko na moku aina e kokoke mai ana. Ua manao nae au, aole i oi aku na kanaka ma keia aina mamua o 2500. A mahope paha e maopopo lea.

            Ke ano o ka aina. He aina o Taritari e waiho loihi ana mai ka hikina a i ke komohana ; he 20 paha mile ma ka loa, a he hapalua mile paha ka laula ; a ua ulu ka niu mai kela poo o ka aina a i keia poo ; aole no paha he aina ma keia mau pae aina i nui loa o ka niu e like me keia. Ke hoopau nei au me ka mahalo. R. MAKA.

 

 

ALEMANAKA

NO KA

Makahiki 1867

 

1867    SAB. MON. TUS. WEN. TAR. FER. SAT.              1867    SAB. MON. TUS.  WEN.  TAR.  FER.  SAT.           

              ...       ...     1          2        3       4            5                            ...         1          2          3           4        5          6                            

              6       7          8          9       10      11           12                          7          8          9          10        11       12        13                           

IAN.  13        14        15        16     17      18            19           IULAI.          14        15        16        17        18       19        20

            20        21        22        23     24      25            26                          21        22        23        24        25        26            27

            27        28        29        30     31      ...       ...                               28        29        30        31        ...         ...            ...

          ...         ...         ...         ...       ...       1             2                         ...         ...         ...         ...         1          2            3

            3          4          5          6         7      8        9                              4          5          6          7          8          9            10

FEB.    10      11        12        13       14   15              16                         11        12        13        14        15        16            17

            17        18        19        20       21   22              23             AUG.  18        19        20        21        22        23            24       

            24        25        26        27       28    ...      ...                                 25        26        27        28        29        30            31

            ...   ...         ...         ...         ...      1                2                         ...         ...         ...         ...         ...         ...            ...

            3          4          5          6          7      8        9                                 1          2          3          4          5          6            7

MAR. 10         11        12        13        14   15                 16                         8          9          10        11        12        13            14

            17        18        19        20        21   22                 23             SEP.    15        16        17        18        19        20            21       

            24        25        26        27        28    29      30                                 22        23        24        25        26        27            28

            31        ...         ...         ...         ...       ...     ...                                 29        30        ...         ...         ...         ...            ...

            ...         1          2          3          4        5       6                                ...         ...         1          2          3          4            5         

            7          8          9          10        11     12     13                                 6          7          8          9          10        11            12

APER. 14        15        16        17        18      19     20                    OKA.  13        14        15        16        17        18            19

            21        22        23        24        25      26    27                                 20        21        22        23        24        25            26

            28        28        30        ...         ...        ...     ...                                27        28        29        30        31        ...            ...        

            ...         ...         ...         1          2         3       4                              ...         ...         ...         ...         ...         1            2

            5          6          7          8          9         10     11                 3          4          5          6          7          8          9

MEI.    12        13        14        15        16       17     18      NOV.  10        11        12        13        14        15        16

            19        20        21        22        23       24     25                  17        18        19        20        21        22        23

            26        27        28        29        30       31      ...                  24        25        26        27        28        29        30

            ...         ...         ...         ...          ...       ...         1                      ...         ...         ...         ...         ...         ...            ...

             2         3         4         5         6         7         8              1          2          3          4          5          6          7

            9          10        11        12        13        14      15                   8          9          10        11        12        13        14

IUNE. 16        17        18        19        20        21      22       DEK. 15        16        17        18        19        20        21

            23        24        25        26        27        28      29                   22        23        24        25        26        27        28

            30        ...         ...         ...         ...         ...        ...                 29        30        31        ...         ...         ...         ...           

 

Na olelo hope loa a A.D. ... Ono

"O oe e ke sekona ti-ke ti-ke,

Ma kou ahonui i hoohialaai'i,

Na minute e lele mama nei,

A me na hora hoi i kaahope ae,

A po ka po, a ao ke ao;

A lawa ae na ahiku la okoa,

Ua lilo i hookahi hebedoma,

A pakanakolu po a me na ao,

Ua kapaia hookahi malama,

Ua umi, a me kahi, a me hapa,

Na malama i hala ae nei,

He mau la helu wale no i koe,

A hiki mai ko'u hopena,

E nalo, e pio loa ana au,

A ma kahi hoi o keia mau hua,

Kahi, walu, ono a me ono,

Hookahi o lakou e nalowale ana,

A oia no hoi ko'u inoa ponoi,

Aka, e papani hou ia ana no,

Na ko'u muli mai ua koke e hanau,

E kapaia keia Opio hou, o HIKU,

Nolaila, e hoomau aku oukou me ia,

A owau hoi e hoomaha ae au,

No ka mea, ke paupauaho nei au,

Ua elemakule no hoi a palupalu,

Ua oki kuu olelo me oukou.

ADIEU,"(Aloha

                                                GEO. WHITE

 

He Mele Uhane No Luika, Kauahi, Pulenui

He uhane he aloha keia nou nohoi e Luika,

Nou ka uhane kino wailua i pulelo hele iho nei,

I haalele mai nei i ka pili a kaua,

Ke u nei au i ko aloha me ka waimaka.

Ua luuluu loko e noho nei i ke aloha ia oe

E Kauahi e, hoi ma kaua.       

 

O mai ka uhane o kuu wahine

O wawalo ka leo, mama ka pane'na,

U mai ke ao ka lelewa ua lani

Noho opua o ka Hikiku o Hiki@moe,

E Kauahi, e ua moe.

E ala mai oe i ka ualo a ka leo-a,

 

O Aaia kupiani ka aka hanehane,

O ka leo makani o kuu wahine

Ke @ai nei la ma Kuaihelani,

Aia @ uhane o kuu wahine,

Ka aina Kanehunamoku

@ mai nei oe i ka i ke@a-e,

@ Kauahi-e, Eia hoi au la.

 

O alala o Kupinai ka pihe, ka leo,

Ke hea mai nei ka uhane o kuu wahine,

E au au ana paha i ka wai o Waipunaula,

E makaikai ana i ke one luana a Kane,

Kuu wahine Kuu lei aloha o oe-e,

Eehia loko mokumokuahua i ke aloha ia oe.

 

O oe okoa no ia e ano mai nei-e

                       Aloha,

                                    F.P.     

 

LAAU LAPAAU!

AIA MA KAHI O

KAKELA ME KUKE

Ma Honolulu.

 

J. T. GOWER. - Makawao, Maui.

J. D. HAVEKOST.- Wailuku, Maui

C. H. WETMORE. - Hilo, Hawaii.

J. W. SMITH. - Koloa, Kauai.

 

HE LAAU KAHIKO, A HE MAOPOPO NO HOI.

Laau hoopau Naio me na Koe, A DR. JAYNE.

HE NUI NA PILIKIA O KAMALII I KA Nalo a me ke Koe, a pela hoi na kanaka makua. O ka hope oia mau mea kolo, oia ka lolo. Oia mau mea kolo hope oia ka lolo, a o ka make hoi i kekahi manawa, a nolaila mai io mai e ae kekahi, e eke me ka lepo paa, ulaula, pehu, ule ulepa me na mai e ae.

O ka Laau no keia e pau ai ua mau mea ino nei.

Eia hoi kekahi. O ka laau ku pono keia i ka oe pilikia i la wela o ka houpo i ka ono ole i ka ai; i ka nawaliwali o ke kino, i ka mai pehu, i ka nalulu hoopailua: i ka pono ole o ka mai wahine,a me na mea like.

Penei no e lau ai i ka Laau hoopau Naio me na Koe:

Ina no kamalii, e hanai aku i hookahi hapakolu o ka punaki, i ka manawa hookahi no ke keiki malalo iho o ka makahiki hookahi. Mai ka makahiki hookahi a hiki i na makahiki ekolu, elua hapakolu o ka puna ka pono. Mailaila'e a i na makahiki eono, hookahi no puna okoa ka pono, a mailaila aku a i ka wa kanaka makua, e hanai i elua, a i ekolu paha puna i ka wa hookahi. I ka wa e inu ai, e hui i ka laau me ka pa ha o ka wai maoli. Oia hoi, ina hookahi ka puna laau, alaila, e huila me na puna wai maoli eha; a pela no e inu ai ma ke kakahiaka, awakea a me ke ahiahi. Aka, i nui ka pilikia, alaila, pono no elima inu ana i ka la, penei; kakahiaka, kiekie ka la, awakea, auwi ka la, ahiahi.

E inu mamua o ka ai ana, aole kokoke mahope iho.

 

Laau hoopaa Hi a Dr. Jayne,

JAYNE'S CARMINATIVE BALSAM.

 

He laau maikai a oluolu hoi keia no ka Hi. ka Nahu, Nalulu, Wela o ka Houpo, Haoa, Hoopailua wai e, Luai, Luai moku, ono olo i ka ai. Nahu me ka uwe no hoi o na keiki uuku, a me na mai like he nui.

Emo ole ka oluolu o ua mau mai nei i keia laau.

Penei e inu ai, i ka inu ana hookahi. Ina he keiki akahi paha ona malama, a ehia paha, he umikumamalua paha kulu a hiki i ka iwakalua ka pono.

 Ina he keiki mai na malama eono a hiki i na malama ewalu, he hapalua puna ki ka pono. Mai ka makahiki hookahi a hiki i elua, e inu no ia i puna ki okoa. Mai ka hiku a i ka walu o ka makahiki, elua puna ka pono, a no kanaka makua, he puna nui ka e inu ia i ka manawa hookahi.

A inu ea, e hui me ka wai maoli uuku, (a like a like ka wai me ka laau,) a pela e imua ae ai. Ekolu, eha elima paha inu ana i ka la hookahi, e like me ka nui o ka pilikia.

I akaka nae. Ina he nui ka wela, a ma ua komo kekahi ai pono ole iloko o ka opu, e aho e moni e mamua i mau Hu'ale Ola, a i ole, e inu i wahi paakai, a i wahi aila paha, i hemo e Ola, a lele, e inu i waha paakai, a i wahi aila paha, i hemo e ka mea ino oloko, alaila e inu i keia Laau hoopaa hi.

Ina e luai ka mea mai, mahope o ka inu ana i ka Laau a pau a i ka luaiia, e hanai hou aku no e like me mamua a pela no a pinepine, a oluolu hoi ko loko, a waiho malie no hoi ka laau ma ka opu.

Aohe a makou mea e noi aku ai i ka lehulehu, hookahi wale no o ke kauoha aku ia lakou e HOAO PONO i na

 

Laau Kunu a Kauka Jayne,

 

hoike aku ai i ke ola o na mea a pau i hoakakaia no kana mua aau. Ua hoola, a e hiki ana no ke hoola i ka mai

 

KUNU, NAHU, a me ke ANU,

 

a me na mai e ae no hoi he nui wale: a o na mai HOKII no i ola nui, na mai i ola ole i na laau e ae. E aho e hoao oukou o ka poe i mai ia.

HE KUHA KOKO ANEI KOU?

HE KUNU ANEI KOU?

HE EHA ANEI KOU KANIA-I?

HE KUNU UMII ANEI KOU me ka NAE?

AOLE ANEI OU MAI KUNU?

AOLE ANEI OU MAI NAENAE?

AOLE ANEI OU EHA MA KA umauma?

AOLE ANEI OU KUNU KALEA?

AOLE ANEI OU HU MA KA iwiaoao?

 

A ina ua loaa ia oe ia mau mai, alaila, e ike oe i ke ola i ka LAAU KUNU a Kauka Jayne.

 

NA MAI HOOPAILUA.

Mai o ke Ake!

Mai Nalulu a me ka mai Dyspepsia.

 

(O ka nawaliwali o ka puu hoowali ai, iloko o ko kakou mau waihona ai.)

He pono ke ai koke i ka laau a Huaale Ola a Kauka Jayne, he laau oluolu, a he ola no hoi. Aohe no he mai i nele ke makemake i na laau hoonaha; a mai nui no hoi ka poe e ola ana, me ka oluolu no hoi, ina e hoomaopopoia, a e inu ia no hoi ua mau laau la. Aole no e oluolu pono kekahi mea, oiai e inoino ana oloko o kona kino; a ua ulu nui ae no hoi ka mai, a i kekahi manawa aa make no, a ina e malama pono ia a e inu hoi i na Huaale Naha, alaila, oia no. No ka hooiaio ia ana mai o keia mau mea, nolaila, ke hoolaha ia aku nei ka

 

Huaale Ola a Dr. Jayne.

 

Me ka hiki ke hooia'ku i ka maikai, a na ka hoao ana i hoike maopopo mai i ka oi o ke ola o keia laau mamua o na laau e ae, a me ka maikai no hoi o ka inu ana, a me ke ola maoli no hoi. A ina no e inu ana ia laau, aole no he mau mea i hookapuia, oia ka ai ana a me ka inu ana. Aole e ino ke waiho loihi, no ka mea, ua hanaia no a maikai loa. A ina e inu ia ua hikiwawe loa ka hehee iloko o ka pou waiho ai. Ma ka inu ana ma ka haawina liilii, he maikai loa no ka naha ana, a he oluolu no hoi, a me ka holoi pau i ke ino oloko o ka opu.

 

DISIPEPESIA.

 

(Oia ka mai ono ole o ka ai i kekahi manawa, a me ka hoowali pono ole ia hoi o ka ai iloko o ka puu moni ai.)

O keia Huaale Hoola a Kauka Jayne, he maikai loa no ka hooikaika ana ia mau oihana o ko kakou mau kino. Ina ua oihi loa ka mai ana, alaila, e hikiwawe ke oia ke inu puia ka

 

Huaale me ka Laau Hoomaemae Koko

a hoopau NAIO me na KOE,

A Kauka JAYNE,

like me ka mea i kuhikuhiia mawaho o ka wahi o ka laau.

NO NA MAI MA KE AKE,

MAI LENA,

MAI MA KA OPU HANAWAI,

NA MAI WELA,

KA HAALULU,

KA MAI O KA ILI,

KOKO INO,

MAI NALULU,

PAA O KA LEPO,

MAI KUNA,

MAI WAHINE,

ame ka MAI HOOPAILUA.

Ua maopopo loa ke OLA o keia mau HUAALE. A o ka mea wale no i koe i ka lehulehu o ka hoao pono ia mau hua. A he maikai no hoi na laau o Kauka Jayne, no ka hoola ana i na mai

PUHA,

ALAALA,

KAOKAO,

PUUPUU,

PEHU,

KUNAKUNA,

Hanene, Lolo,

na mai wahine, a me na mai e ae, no ke KOKO a inoino ma kana

 

LAAU HOOMAEMAE KOKO.

@