Ka Nupepa Kuokoa, Volume VI, Number 4, 26 January 1867 — Palapala mai ia H. Aea mai. [ARTICLE]

Palapala mai ia H. Aea mai.

Rsv. L. H. :—Ahha ot. No ?:akou. Eia no makou a pau e ola maikai ana raa Ebon nei, na maku;i a me na kamalii. Ma ni maiamn mua e ke«i makahiki, ua ioohia ia keia Sahus e ka mai konu a me ka wela, i>aioiy. hoopiiua. a pela iku ; aoie nae keinihi o makou i ano nawaiiwaii ma ia kau mai ahulau. oiuolo maikai makou ma ia wa. A ke mau nei no ia mai i keia wa. Ka hana a sa Haio:. Ma kn mal.ima o Nov. 26 o 1565. ka hookomo hou ia ana o kekahi poe hooikaika iloko o ka Ekalesia. he 11 ko iakou nui, o kane t me 6 tvahine. A ma ia wa no, bapetisoia eiima mau keiki iiiiii, a hookahi a'u keiki me eha keiki a na hoahmau. A eia no iakou ke noho muiu nei maiaio o ka malu o ko k:ikou Alii-koa Hemoleie lesu Kristo, (na hoaimnau.) A ma ka la 30 o Sov. niai, maiamaia ia la i la haipjle no inakou, a ma ia ia ka akoakoa nui ana mai o na hoahanau o keia wahi Ekaiesia, na hooikaika a me na haumana.a me na mea e ae he nui waie, piha ioa ka iuakini a noho iwaho kekahi poe. Nui,oa manao paipai i hai ia e makou, a me na hoahanau ina ia ia. A ua maikai na hana i hanaia, a ua piha na naau i ka hooiea ana ia iehova Sabaota, me ke eehia, aole o kana mai i kau ia maluna o makou ma i;i ia. A me he ia o kona Uhane Hemoieie pu me makou ma ia wa, no ka mea, nui na mea i hai «nai i ko iakou mau manao mihi me na ieo uwe waiinaka maoli. Ua kap iia u i la ia, " La haipule no ko ke Akua iokomaikai mai ia kakou." Hoopau ia ka iiana ina ia ia ma ka hora 4 o ke ahiahi. A o ke oK'i no hoi ia o na mea ano nui i hana ia ma :a mau malama hope o ka M. H. 15tiō. E plii ana i Ua hana a ko kakou Haku. No 1566. lanuari 1. Hooliioia ka hebedoma mua o ianuari o 1366 nei, i hebedoma halawai makahiki hou no makou ma Ebon nei. A peneia iho ka inahele ia ana : lanuan 1, no Ebon, ianuari 2, no Ualana, lanuari 3, no Ponape, lanuari 4, no Apaiana, lanuari 5, no Hawaii, lanuari 6, no Ameri* ka, ianuan 7, no na aina a pau ioa. Ua hoomakaia ka hana o kela la keia ia ma ka hora 7 o ke ahiahi. pau ma ka hora 9. Ua nui na hana nani ma ia mau wa haiawai i malamaia e» makou. 0 ka mua keia o ke kukuiuin ana o keia iiana Hemoieie rna kahi i ia ae, u iahui pegana," iioko o na wa loihi i ha!a aku nei; aka, ano ke kau nei ka hae Kristiano ma na pahu hae o Ebon nei, e hni ana i kona lanakila nui nna maluna o na liana huaole a Satana. 1 oiaio ai ka Solomona i hai e mai ai. " Hookiekie ae la ka pono.i ka lahui kanaka." Ma ka maiama o Mei 6, malama hou ia ka nhuaina a ka Haku, a ma ia la hookomo ia he 10 poe hou iloko o ka Ekalesia, eiima kane, nie elima wahine. A ma ia wa no bapetisoia elima keiki a na hoahanau. A ma ka la ehiku ae, he la hookeai ia o na misionari o Maikonisia nei, a ua inaiamaia ia la e makou, oia no ka Poakahi mua o Mei. E malama hou ia ana ka ahaaina a ka Haku ma ke Sabati mua o Augate ae nei, a e komo hou ana kekahi poe hou iloko o ka Ekalesia. Mahina hou. Mai ka malama mai o i\ov. 1865. n hiki i keia maiama o lulai o keia makahiki, oia mau ana ko makou hookupu mahina hou ana, o ka aiia niu a me kahi npana dala na mea a makou e haawi aku ni no ko lehova Auptjni, a ua ioaa na dala maoli eha ine kanalima keneta iloko o na malama eiwa i hala ae, a ua aneane piha eiua barela okoa a oi ae. Pakahi a palun pa puniu aiia a na hoahanau, na imi nn haumana kuia, me kekahi poe e ae e lawe mai ai no ka mahina hou. Pela m3U lakou e lawe imui mai a: i kela monede mua keia inonede mua o na malama eiwa i hala ae nei. A pela no paha auanei iloko e na malama e hiki mai ana. Na h-ilawai. Ku oia mau nei no na wa halawai a pau maanei. Piha mau ko makou mau auaina halawai i na kanaka, ma kekahi wa aneane 100 ka nui o ka poe e makemake ana e lohe i ka olelo Hemoiele a Kristo, a emi mai no hoi ma kekahi wa Aole nae kekahi wa halawai oonei i emi iho malalo o ka iwakalua kanaka, a o ka palena no ia o kooaemi ana. Kula Sabati. Oia mau na kula Sabati € malamaia nei maanei. O ka nui o na ku mu kula Sabati ma ko Rev. B. G. Sno\v a|>ana he 15, 6 kumu kane, me 9 kumu vvahine, he mau hoahanau wale no lakou a pau. A ma ko'u apana hoi, 16 kumu kula Sabati. Holo ke akamai o na haumana ma ka hoopaanaau ma ka Euanelio a Mataih, a me Mareko. Ua hu'i o Mareko raai mua n hope i ka hoopaanaau ia e na hau< mana o na kuia Sabati. A ua kokoke e huli o Mataio. He mea e ka hoio ioa e keia lahui ma na mea hoopaanaau, nui ko'u mahaio no lakou, a pela no paha oukou He mau elemakuie a mau luahine kekahi e na haumana o na kuia Sabati, he mau aiii kekahi, a o ka nui no hoi na haumana kola a ko oukou wahi pokii. £ malama mau it ana na kuia Sabaii oonei ma ka pau ana e ka halawai nui o ka la Sabati, he hora okoa ka wa e kula ai. £ia iho ka huina nui o na haumaoa hele mau i ke kula Sa< bati ma ko'u »pana, ina kela malama keia malama, e hoomaka aoa ma ka maiama e lanuari 1866. lanuari 349; Feb. 337 ; Mar 343; Apr. 4SS; Mei, 174; (une, 396; lulai, 455. Penei iho iioaa ai. Ua hui ia ka nuī o uu haumana i hele mai iiokoo ke-

| la Sat<itj S\bQti o ua nv*u malama ae | h. ao huina nui o !akou a pau, oia ae [ no k»!a mau puuhoa heln e kau la mamua | o na malania. Ua pai ia iho nei eha |mau himeni ku ; a Sabati. a he mau himeni | hoolana manao keia, lea'ea na pepeiao \ ka I iohe ana. Ua hakuia kekahi o ui mau hi- | meni la raa ka hua meie o J ;ho Brown. | JVa ht]a opann. Ua hoomaha ka'u maa \ kula ma ka hapakolu mua o keia makahiki. | o:a eha malama. O ke kumu o keia hoo- | niaha ioihi ana, o ko'u ii'o ma ke kukulu ! haie no'u, a me ko'u koku.i ana ia Rev. B. ! G. Sn«»w i kona hale. a me ko makeu ako i hou ann i ka luakini, nolaila. ua i'lo la mau i nialama i ka hana waie no, aoie kuia iki., ; A ma ka malama o Mei, ua hoomaka la ke ; kuia a hiki waie mai i ke ku ana mai o ka ' | moku •• P'iila " ma keia malama. Ua hoo* ( maka au e ao aku i na hauinana ma ka _ i Hoikehonua a Hrv. E. T* Doane » unuhi ai ? | ma ka olelo Ebon, k ua hoio no ko iakou t akamai ma ia buke, a peia ro raa ua buke e I ae i ao ia'ku ia iakou. Noiaila. aole o'u ; kanaiua iki i ko iakou ano makaukau ma na ; i inea hoonaauao a mukou e ao nei. L'a oi I ae ka nui o na haumana i keia wa i ko keI la makahiki, o kekahi o na 'iii eiemakuie a ; | luahine kekahi inau haumana, a o kekahi j inau aiii opio no hoi kekahi, a o ka nui ua i makaainana. O ka nui o na hauinana a'u i ! helu ai lioko o kela makahiki 310, a īioko hoi o keia mau maiama eono o keia maka-; liiki, ua oi aku. | | Kula humiihumu. Ua hoomaka iho nei o i i Mrs. L. V. Snow e ao i na wahine a me na ; | kaikamahine o Ebon nei ina ka humuhumu | ■; lole, a ua akamai no kekahi poe o lakou ma ■ ka humuhumu loīe ana. Eia kekahi mnu | haumana ana ke nuho nei me Kev. J. W. \ : Kanoa ma, a mo Mr. R. Maka ma kahi i ; ' humuhumu ai, a ke mahalo mai nei lakou i 1 ke ano makuukau ma keia hana hoonaauao. | Ma ka hora 2 o kela Poalima keia Poalima : e hoomaka ai ka humuhumu ana, a e pau : ana ma ka hora 3. i IY« hou ?nai Mi!e mai. Ua ku ae ka moi ku Pail2 ma Mile, kekahi o na mokupuni ; ma ka pae aina Ratak. A haia na la ekolu 0 kona ku ana ilaila, hoio inai hoi oia a ku i Jeluij, mai laiia mai a ku maanei. Ua haawi mai hoi o Rev. J. W. Kanoa i kekahi ; )eta na'u mai Mile mai, i haawi ia aku ia ia je kekahi hoahanau e noho hana la malaila malaio iho o lesu. O Davida Lanjim\ve kona inoa. A i ko'u nana ana i kana leta, loaa iho la ia'u kana mau olelo e pili ana i ka hana hemoiele a ka Haku maiaila. E i mai ana ia, ,4 Ke holonei ka hana a ka Haku ma Mile nei, no ka mea, ke huii mai nei kekahi mau aln elua, a me kekahi mau wahine ehiku, a ine eonomau kane, a meeiia mau luahine, a me na kamalii he lehuiehu. Ua huli iho nei kuu kaikaina paakiki mai ka hewa au i ike ai ma Ebon. Ke malu nei ka ia Sabati, a ke makemake nei o Drime ke alii nui o Mile nei i mau misionar\ nana. He nui ka makemake o na kamalii i ke kula ; a eia nae ka pilikia, aohe buke A & eo." Noi iaiia, ke ike ae la no oukou e o'u mau hoa i iloko o Kristo ina ko Hawaii Pae Aina, i ka ieo kahea mai ka mokupuni o Miie aku. A ■ no ia mea, e noonoo mua ke kanaka ia ia | iho. i Kuaia'ku na buke.—Ke kuaiia nei na buke Ebon ma ka aiia niu a me ke dala ; mai 1 na Euanelio a na buke kula. O ka Euanelio i kakau ia e Mataio, eiua puniu i piha i , ka aiia, a peia no o Mareko ; a o ka Hoike Honua a me ke Kumu Mua, palua puniu aila no ka buke hookahi; o ka Himeni a me ka Helukamalii, pakahi ka puniu aiia no ka ; buke hookahi. Hookahi barela okoa i piha ; i ka aila niu o na buke e kuai ia nei, a he mau wr;h\ apana dala kekahi. Hoouna ia aku na buke. Ua hoouoa aku | nei o Rev. B. G. Snow i kekahi mau buke no Namrik, e like me ke noi a Mr. J. A. Ka- | elemakule. Wahiana, 4, Ke makemake nei ! au e hoouna mai oe i 60 Mataio, i 60 Marei ko, i 30 Hoikehonua, i 60 Himeni, i 60 Hei lukamalii, i 20 Kumu Mua a me ke poho, no | ka mea, he 70 poe heluhelu maanei, a ua nele ka nui o lakou i na buke." Noialla, ua ; hoouna ia aku ia mau buke a pau loa ma Namrik maluna o ka moku Paila. A ia ■; Rev. D. Kapali hoi ina Jeluij, he 40 Mata- | io, he 40 Mareko, he 40 Himeni, he 40 Hei iukamalii, he 25 Hoikehonua ; ua hooili ia ; aku nei maluna o kekahi moku' okohoia ua i mau buke la, a ua hooili ia aku no hoi keka- | hi mau mea waiwai ona maiuna o ua moku : nei. Ua lohe mai au ia J. W. Kanoa ma, i he 19 ka ka nui o ka poe heluhelu malaiia. |(Jmroj) He 30 ka huina nui o kana mau ] haumana, a me hookahi hoahanau. A mai iaia ae no ka oiaio loa o keia lohe. Uoike Kula. Ua hoike iho nei ka'u mau kuia ma keia la 27 o lulai. O ReT. J. W. Kanoa a me Mr. R. Maka, a me na wahine j a laua na malihini o ia 10. O Rev. B. G. I Sno\v a me kana wahine, owau oo hoi a me j ka'u wahine na kamaaina. Hoomakaia ka ; hana ma ka hora 10 kakahiaka, e pau ana ina ka hom 2 o ke ahiahi. I ; He 90 ka nui o na haumana i akoakoa ī mai, aoie nae i pau ioa mai na haumana. j Eha ka nui o na hale knla, a noloko mai hoi j o ua mau hale kula la keia 90 haumana ma : ia la. Eia iho ko iakou mau iooa a me ka ; nui o na haumana raa kela hale kula keia | hale kula. Rube, he 40; Jitaken, 30; Mai naren, he 10; Mwejjojo 10. Na palapala i j hoikt ia ma iala. Euaneho, Himeni, oa ; mea helu, Kakaulima, na hua hoonui a me | na mea pela waha a Maka & me Kanoa ma ; ka Baibala a me na mea heiu. Na 'Ui. Ke holo nui nei na'Ui o Ebon nei i keia ta ma Jeluij, a mai laila aku a i ka Akau loa aku, a i Namnk paha. A ua hooiiiia aku nei maiuoa o kekahi waa ka makou mau ieia, na Rev. D. Kapali a me

Mr. J. A. Kaelemakule. Aua noi mai hoi kekahi aiii Mr. Snow i kumu, a i kahunapaie nana i kekahi o na haumana, a ua ae aku oia. no'aiU, ua koho aku ota ia *Mr. L. Mose i kumu nana. a ua ae oluolu aku no : hoi makou a pau no keia hana maikai a ke-. ia aiii; a ua ae oiuoiu no hoi keia hoahanau a me kana «■ahme, a aia iaua ke hofo pu ia me ia i keia ia. O Lokemiion ka m«xt o ua alu la. he au'i heie mau no oia i na ia SaJ«ti a pau ana i noho ;ho nei īa nei, a pe- * la no ma na po halawai; a oia hookahi no ke alii i hele n.ai i ka U hoikei> makou. me he ano laka ia kona. E iomo ana, Ua maopopo ke ano kupono o kekahi mau hooikaika o onei e komo i ka Ekaiesia, noiaila. ua koho ia ehiku poo e komo ara i keia Sat*atiae. oia ka ia 6 o Aug*tc ; elua kane a elima wahme. ; E aioha auanei. Na kou pokii. 1 H. Aki. Rube T Ebon, 30, 1566. j