Ka Nupepa Kuokoa, Volume VI, Number 9, 2 March 1867 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

Honolnln. ' Z7~ Ui make o J. H. Kaaku*. ma Wai- ; aioa i ka po o ka. Poalo», U 26 o Feberoan. Lc.\a Kjr*c Kore.—Ua ike iho ro*kou nm ka oupepa haoie, he Luna Hooiaio pa v lapaU o Widemaoa no ka iehulehu. | Kpai ktdala. —Ma nupepa haoie rosi kou e ike nei, e koai kodnia ia ana oa kuna , MohmhhKalawia a me Marilda ma ka, Poaono la 9 o Maraki makai o Aioahou. Wai nh io hoi. —Ke pae mai nei na lono | roa o a ma o o ot wahi e piii mai ana i ke \ kulanakauhale oei, aole no hoi i ike ia k*: ! wai nui namua aku e like me keia. i | I keia ba nui ana iho nei, oa koiu kekahi ; mau hale o ke kaona oei, a ua koo-u na wa-, ihi lako hale, a i ka hoi ana mai nei o ka j 1 malie, ke ku mai nei kauai. I ; _ J Hai ka ivri.—Ma ka Poalima akn nei i ; hala, ua haule iho kekahi wahi iuina o ka , manuwa Lnkawnna mai luna mai o kona • | lio hoolimalima, a ua hai kekahi o kona 1 | mau wawae. —— | Hf. Kanela ke kulana. —Ua lono mai ' : makou mai kekahi makamaka kupono mai o | makou o ke kaona nei, ua kohoia o W. F. | | Ailen (Bila Alani) i Kanela, i pani no ka ; | hakahaka o Hon. C. Knpakea i make aku j I nei. | j Ke hoomaka nei ka Luna o na Hana Hou j j i na kii a me na kuhikuhi ana no ka hoala j j hou ana e kapili i inau H»le Paraa no ke ■ | Aupuni, ma kekahi wahi e pili ana i ka Ha-1 l le Dute ma Ainahou, a ina ? makaukau, e i hoomaka koke ia no ka hana ana. i i £7* Ua neenee aenei o C. C. Bennett, ka haole kuai buke hou, a eia ke ku nei kona | hale kuai ma kai iho o na huina o Alanui Moi a me Papu,oia hoi ka hale mua iho nei a ka wnhine a Blnck i hooluana ai i na pa-! pale no na wahine o ke kaona nei. j Ka pohaku kumu o ke kihi. —I ka Poalua j e hiki mai ana, oia ka la 5, o Maraki nei, e | hoomoe ia ka pohaku kumu o ke kihi o ka i Halepule Bihopa i hoomaemae ia e Hawaii | jmaPelekane. Ua lono wale mai makou,; | he mau puali koa kekahi e hele ana malaila i | e ku paikau ai, no ka malama ana ia ia. I ! . . ' j Hookolokolo koa. —l keia pule nei, ua . i hookolokolo ia kekahi mau koa nana i kiai \ i ku hale hookolokolo i kekahi po o kela mau ! ! pule aku nei i hala, ma ke kanawai koa, a \ | ua ku ka hewa, mamuli o ka hooholo iike i ana a na 'lii koa, | Ma ke kaapuni ana a IMakoa alua, na hai mai o ia i ka lono, ua naha ka uapo o Wai-1 | kane a me ka uapo o Heeia. Mawaena hoi; |o Kahaluu a me Kaalaea, he poho nui ma-; | iaila, a he kupono ole ka hele ana o na lio a ■ i me na kanaka. Makaikai maluna o ka Lakawana.—Ua ' holo aku na iNlea Hanohano ke Kuhina Ka-! ! laiaina a me ka Loio Kuhina. e makaikai m j ! luna o ka manuwa Arnerika Lakawana, ma ! j ka Poalua iho nei o keia pule. Aole nae i' | ki ia mai na pu no ko laua hanohano, oiai | jaohe keia he inanuwa io paha, no ka mea, jaohe no i ki aloha mai no ke Aupuni | No Pi naluu. — ile mea hou lea'u e hai a-' | ku ia oe. Ma ka Poaono la 10 Febcruari, jnei, ua nui launaole mai la ka ua, ua komo | |ia kekahi mau hale e ka wai, a ua uhiia hoi j kekahi e ka lepo. O ka hnle wili raiki o • L. Severence ma Punaluu nei, ua poa la e ka j wai a nneane e hemo ka huila, a ua naha no i ■ hoi kekahi mau papa o ka hale. | j Make hikiwawe. —I ka auina la o ka Po-; iaono aku nei i hala, ua hele ae kekahi hao-! I le ma ka Hale Oihana o ka Luna Awa, a| haia e kamailio ana me Kapena Kamika, aia j j hoi, hoopuka mai la ia, ua uiniiia oia. Noho | | iho la oia iluna o ka noho, a o ke knhe a wai mai lu no ia o ke koko mai kona waha mai; ;a emoole, kuu mai.la kona hanu, a lele loa |ae la kona ea. I Koolau no kahi i noho ai! |o ua haole la. a o ka pii ana mai no ia » ke • j kakahiaka, aole hoi i ike ia-e e make koke jana. O kona inoa, o G. S. Rowland, a aia j ( no ka ke ola la kona ohana. Aloha ino kai https://www.papakilodatabase.com/pdnupepa/?a=tc&d=KNK18670302-01.2.11&e=-------en-20--1--txt-txIN%7ctxNU%7ctxTR-------#i mea i make emoole. |https://www.papakilodatabase.com/pdnupepa/?a=tc&d=KNK18670302-01.2.11&e=-------en-20--1--txt-txIN%7ctxNU%7ctxTR-------# AOHE WA A HALANA IA O WAIALUA.-He lono kai hiki mai io makou. ma ke ahiahi la Sabati iho nei, ua kahe nui mai ka wai ma ke kahawai o Anahulu, a aohe i ike ia ka wai nui e like me keia, koe nae ka wai o ka makahiki 1860. O ka hale kula kaikamahine hoi, ua kokoke e hoolana ia. Olelo ia mai, i na hookahi kapuai i koe o ka pii ana o ka wai, alaila e puni ka hale kula i ka wai. O ke kiekie o ka wai kahe, he 8 a 10 kapuai. O ka uepo hele wawae ua pakele mai lilo i ka wai, no ka naha e ana o ka muliwai. _ MAI PANE MAI O KU KA NUKU.- Ma ke Au Okoa o keia pule makou i ike iho ai i ka olelo hoohenehene a ia nupepa no kekahi o ka makou mau mea hou kuloko i loaa ai, oia hoi no "Ka Papale Kapu o Haleakala." E ku auanei ko nuku e ke hoa, o Polani a e aho ana ia, he oki loa iho keia. Ma ka Helu 43 o kau nupepa, e nana i ke poo, "Make i hoohuoi ia." A penei hoi ka heluhelu ana, "I ke ahiahi o ka Poakolu o keia pule iho nei, ua hiki mai ka lono mai Waialua mai i ke kaona nei, ua manao wale ia, ua make oia i ka inu ana i ka rama o ka pake i ka la konohi." O ka makou hoi keia e haohao nei, owai la ka i make? O Kamakini anei, o Kaleponikale paha? E akaaka mai ana ke aloiloi ia oe, ka i-a nuku liilii o kai. Ina na Hika kela hoopuka maoao ana, ua pono no. aka, o kou ukali ana aku hoi, pau pu olua.

No S. N. KaHolokabiki.—E pooi ia ana j 0 K. Kahoiokahiki; ma ka ia 7 o ' e hiki mai aoa, o ia ka manawa e hooko ia i • ia hana. A. Kaoliko. Ke Komike. No Hokl* Ao. kahiko. —l T a ike iho makoa «>a ka oupepa Friend a Damooa, e i aoa penei : "Aooo maiama mai ka haaieie hope: (oa aoaia Hoooiuiu o Hoku Ao. eia oae. aohe wnhi mea ioheia e uaku aku ia, he oie loa no. ua poholo paha, ua aha ia la ?" Olklo hoikk.-—Ua koopuka iho oei o Ka-, oka Hili&mni i kana oleio hoike no kana i mau haoa a pao i heie aku oei e imi i m pa-1 ke paahana oo keia Aupuoi, ma Kina, a ua , humuhumu kuke ia, a ke heluheiu ia nei e i oa haoie, oiai o ka oielo haole ka olelo i pai ia ai. ■ ! Kao i poho—Ma ka auina la o ka Poaha : 1 haia ae nei, oa kuehu pau mai ka ikaika ! o ka makani a me ka ua i ke kai iana malie > o ke awa o Honolulu, a kupikio ae la oa aie-! ale o ke kai, a me he inoaoa ia o ke kai lipo- J iipo ika ka hele o ka aie a nuoui; n poi ilo-1 ko o ke kao kapiii moku, a poho iho ia ia. I O kekahi waapa hoi o kamaiii oka Uapo, J u-paia ma ka pale o ka uapo noha aoie no nae he nui. I Elua keiki waiwai ke kanaka. —Ma ka J Poalua iho nei, ua iawe mai kekahi mnkua-1 k;uie elua ana īnau keiki i mun o ka Haie j oihana Koa e kepa ia e noho i koa, mamuii i no oke koi a na keiki. Ike kepa ia ana, j ua ohi ua mau keiki nei he $108., a ua haa- j wi laua i ka makuakane he $iOO. e hele e j hoopukapuka ia mau dala, n ke hele nei ua i makuakane nei ika hoopukapuka. Ke lana | nei ka manao e puka io ana ua makuakane I la, oiai he waiwai makaniae ka uku panai. J Eia hou no ka Aihuk.—Ma ka po Poa-1 kolu īho nei o keia pule, ua komo kolohe ! ia ka Hale Kauka o Makipine ma Alanui i Moiwahine Honoiuiu nei, a ua lawe ia he' mau dala he kanakolu. Owai keia aihue l e holo pu-a-a nei ma o a maanei o ke kaona ! i nei, a eia hou no ke hoohikilele nihue hou | mai nei. O kekahi kuniu paha oka aihue i nui mai nei oka hapa loa ona makai kuia> i nakauhale, aole iawa like o na huina aianui | ina kiai. Aka, ke kau ieo e aku nei makou ; i ka uihue, ua oki, o ka hana ana aku la ia ' i nalo, hana hou aku pia ike puhi. Aia o | Kawa la, aohe i piha. Lilo i ka wai a make. —Ma ka Ia Sabati aku nei i hala, he !a wni nui ia ma Honoluiu ! nei, a i ke awakea o ia la, ua lilo kekahi wa- ' hine Hawaii i kn wai makai iho o ke Kawa ! o Kapena. Oka inoa oua wahine la o Ka- ; lehua. Eia ke kumu oka lilo ana, eha wahine e ku ana ma kapa kahawai, a i !co lakou ; ike am\ i na pauku Iqqu, kupu ne Ia iloko o i ua wahine nei (nona kela inoa) ka manao e ! kii e hoau mai i na pauku laau i kapa i wa- ' hie. ia ia i kii aku ai, e huki aku ana ka wai ia ia, a lilo pu me ka ike ole ia a po ia ; la. Ua huli ia oia nohe nae i loaa, amn ku i hora 5 paha o ke ahiahi Poakahi ae, ua ioaa ; ke kino wailiia o ka mea i inake i kekahi j kanaka lawaia ma kaio Koholaloa, e ianaana | i luna oka ili kai. Ua hoihoi koke ia mai ; oia, aua malama ia e kona ohana. Ena makamaka mai noho a hoomahui i ka helee hoolilolilo wai i ka wa wai nui, o lilo auanei ! ke ola e like me Kalehua. He 19 a 120 pa- ■ ha na makahiki oka mea i make. Ua wa- , iho iho ia he kane mare mahope nei. Na mea kupanaha o Hawaii.— Ua hoouna ia mai e ka Moi iloko o ke Keena Kaiaiaina kekahi mau inea kahiko o Hawaii nei ! i inalamaia mai kekahi hanauna a kekahi { hanauna, a e hoouna ia ana i ka Hoikeike ! Nui o Parisa. Mawaena oia mau mea ke hoi- ; ke pakahi nei makou inaialo iho nei. | Oka pu kani a Kihapu i pnanaau a i kau- ; lana i ka moooleio o Pikoiakaalaia, ua hooj una ia mai i ke Keena Kalaiaina. Ekoli' pa laau. —O ke pa nui, ua hanaia mailoko mai o kekahi laau i pae ma Hawaii nei i kekahi mau haneri makahiki i hala; a ua hoonaniia me na niho o na Moi a ine na : kaukaualii i make ike kaua. O ka lua oke | P 0 » ua kalaiia mai ke kou inai. \a Kaiani- ; opuu ua pa laau la. Oke kolu he pa mii6 na Kainehameha I. Elua mau ipu hula.—O k.i ipu hula nui, he iaau kou kona, a o kahi ipu uuku iho, ua kaiai ia mai ka puhaia mai. Eha mau makau lawaia,—O keia nwu j makuu he kupono wale no no ka Uwaia nm- : no. Elua oia mau makau he oiho palaoa, a I elua he mau makau iaau. Ona makau iaau j ua hele a kahiko ioa; a o na makau niho paUoa, he mau mea hou waie mai nei no. Elima malo ua hanaia ma ke ano mamaki. Oia mau maio mai na pukaua kauiana inai o Kamehameha I. Eha mau lei ai.— —O keia mau Iei f ua haj oaia me na niho paiaoa, a rae na lauoho, a ! lil ° ' l roctl ,ei no na mahine. O ka iei lauo- | ho nui i kui ia, mai ka Uuoho mai oka ; makuahine o Kamehameha 111, a o ka mea • uuku no Kaahumanu I. Hoomm mj o kaiu™.—He pa nui keia, I a ua manaoia e ka poe kahiko, o kekabi ia | ona akua o Hawaii nei. Ua hoooani ia me na iwi a me na niho ona Moi tme na kaukau alii i pepehi ia e Kiha kekahi Moi i ke kenetuna 14. Oahoocsa u «n ma ke D. C. Murray\ kekahi mau mea hoikeike o Haoiii neii a mawiena oia mau mea, ua hoouna aku 'ka Moiwahioe Kanemike Emma he mau kahi. li hulo mano, abe lei hulu no hoi Na keia mau mea paha e ho.no e i nB nana o Pnnsa i ke ano kupanaha ona me» hoikeike o Hawaii.

Maui. Noi K LiLO l icilcr.—M.i kekahi o nn lono i kifi mti; ko imkoo nei mati pnhuUm, u* koele traw»e ako ka kek«hi keitci <vpiopio \ Labairuiuno e noi ai e noho la i kurr.uk u!n, a ua hoopaweo m mai ka. Na w:u ko o Lahawa.—Kf hao la na wj. Iī ko o L*baina. i In iaua roa» knna o- k?koe kaioe imua, i hope, i-o la nei, ilun«i n f hilo, ioa naa, do ka naunau ana iho i na \va. hi o-u-o-uk) ko a palupaiu. Nou KUEAiu Wailkul—Ma ka hoi nna mai nei a ke kiakahi Wailele mai keknhi o ka mokupuni ma ka hikina «ku nei o knkou. ua lono mai makou mai a Kauohilo mni, elima ka la o ua kmkahi nei n>a ka monna. «ohe ar, oia ik> hoi na ia i pa bo«riii iho nn oka makani, a hoomnka ana da ooiaka paka ua mai ka lewa raai. No kk axo nawaliwau o Miss Gerin.i ke kumukula o ke kula kaikamahine o Maka. wao, nolailn, ua hele aku o >liss Men? Alekanedero e kokua no keia wa. Ua lono hou mai no boi lunkou. ke inakaala nei na kniknmahine o ia koia ma na hnna o ka nhane. Hk Kohola ua ke » we 0.-*Ua hiki ma ka lono i o makou nei mn» ka mnlu rwr\i o kri Ulu o Lele, ma ka la 22 ino nei oFebt»ruari. ua ku i ke o keknhi Kohola mawaho ne <> na \rahi e pili ana in Lnhninn, ku ro aku lu no kau laau i ka anma kua lenaleivn. Heaha ka naia! He Iwiki bolo pnha ? Uala :m.—Ua hiki mni he pnlapala ia inakou, mni Makawao inai, e hai «na, ua lawe ia he wnla m*oli nui nm kahi o l'aulo Nui, n m kaupnona ia, he umikumamalima }won.i aoi iki ae. Iko mnkou hoomnnno ana, he uwnla nui e at» no kekahi i oi ae i lawe ia mni i Honolulu nei e Koulia, o Kau. Kk naū nki *o ka wi.— Ua uwalo mni o IS. I. Kauhni, o Wninnuhea, Molokai, 110 k* |mau oka wi ma ia aina i keia wn. Wnhi |ann r ke lalama h na knne, wnhine, kmnnln, |ka ukn iuiu o ka mikele, e huli hele nr i ka hnpuu, pi a, hoi, ki, pnla a me keknhi mau lau komo e ae a knnika i mna i ka hoopih.i ana i ka lua o ka inaina. He bklk woi a mnikaie waiho nei ma knhi o Knkela me Kuke, Ua loihi lon ,kn wniho ann o kein bele mnlailn me nku i ko Kaupo poe. Un hooknora/Tko Knupo Ekalekin ka hnj>nlua o o ua bele nei, n hooknhi hajrfmia i koe, nolailn, ke knuleo nku nei nmKou i ko Kaupo poe, o nwiwi mai i ka iku hapn i koe. 1 nn no aunnei «ukpu e nlualu m«i, lilo koke ne no i kekalii poe makemake. No ke Kahunapule—Ua looa mai m iiui- | kou keknhi piilapnla inni Lnhnina mai, na J kekahi mea i knpa ia ia īho ina ka inoa ka pakapa © Niniuiknwai, nona ka munaoe kuu ae la ke poo maluna. No ka pili kino loa o kana mau olelo, a no kona hai pololei ole mai i kona inoa, nolaila, un lilokniwi pnlapnla i mea na makou e hoomanno hou ole aku a>»n ua kiola ia aku ma ka pnhu wniho mo« kaki. Hk waīu kula.—Ua poloai mni o Snniu. eln oMakawao ia makou, ua kukulu oe kekahi- kaikamahine hupuhnole o ia knonn lu* wahi kuh. O ka huina o na keiki he 27, h<? 19 keiki knnea he S knikōmnhine. Ok* inoa o na kumu wnhine In, u Miss. Bell Milk Aohe hoi i haiia moi ke ano o ke kula, he namu paha, he olelo Hawnii paha. Akn ke lana nei no nae ka manao he kula hoonnauao no i na ke : ki. Na mea Hou o na Waikha.—He palupahi loihi kni hiki mni i o makou nei, mni ku mea noua mai ka inoa A. P. Knlalnupuna. okeonaonn, o Waihee, Mnui, e hui mni nna i ka maikai o ka noho ana o m wahi ; o ke ano oka aina; no ka hana ana nme ka piha kanaka o Wnihee i na Poaono a pnu, no ka mea, o ka la hoi m e hoopau awnken in ai ka hana, a hui aka hu» mni. No ka hana wnhi ann, he mahiai ko. Ke komo poo nei na elemakuke, na luahine a me na keiki i ke kanu ko, a ua puni ka aina o na Waieha. Kauai. Ua male ia e Rev. D. S. KwfAtnj.—Ma k» la 12 o Feberunri i hal, nc j, ua m ,| eia 0 V. Knudscn o Kauai me Ane ke kaikamahilne»F. Sincl.iir, e Ker. 0. S. Kuphu o |N.ihau maloko o ka hale o ka makuahiae o jka wahine mare. Oka mua paha keia ona haole hanohano i mare la e kekahi kahuoapule Hawaii. . Hawaii. Ona i ka uala.—Ma ka kekahi ohunholo o Kilauea pilopaU ia makou, ua ike iho makou i kona ike pono ana i ka inn uala o ke- | kahi poe ma Napoopoo i ka In 6 o Feberua. , ri. Oka mea i ona ai, ua hoawaawaia ka uala iloko o ka umeke a hala-kekahi mau la mu aku. Auhea la na makai ame na kaiWo o ia wahii paa oleaikela hana i ae ole ia? Paikao koa ma Kao, Hawah.—Ho palapala no Kaa, Hawaii, kai h.ki n.ai i ko .naI kou efna ' n * mea nona k« inoa B. N. j Ahuena, e hai ana, "Hehana ku i U uleu." jKe hana >a la malaila e ko laila mau keikī. jo.a hoi ka paikau. Oka pahu ka e hookaII ai, he lini piula, a na kekahi mea akamai e kahea i ka paa ana o ka pu iluna a me ke kuu ana ilalo, a pela aku. He lohe wa!e paha n.. keia poe, e hoouna ia ana i Butari«ari poe koa, nolaila, liuliu ehoi kela poe.