Ka Nupepa Kuokoa, Volume VI, Number 10, 9 March 1867 — He Lua Meki. [ARTICLE]

He Lua Meki.

L'a hoopi ka piuepine i;t e na konaka inakoe lninn flawoii, ma na aha hui paio, a a.al'iko hoi i» na nupe|>-i } i keia iiihu nin*u elun ; •'Henhn h kn fnea e eini ai keia lalmi? Heaha h»>i kn mea c honuia ai i Kh 1 iliui ?" Ke makemake lua nei nn kanaka i ke oia a me ka pomaikai o ko lakou nolio ana, a nie ka pono o ka I »kou mai» keiki, a me ka u an ana o ka m<»a o ka lakou ooan i ma ke ao nei, me ka mau o ka! inoa luhui kuokoa o Hawaii nei. Lia liae kekahi knnawai nui no kc n!a kino ana a kekahi imi i uhni pinepine ai, »jia ke kanawai. ;, Mai honpa, iiiai ho* ao, mni lawelawe," i nu mea ona. O na (i!fa ona e iuu ia nei ma ke!a apana keia apana o ke aupuni o Ilawaii nei, kekalii mr.a uana e kauo ikaika nei i keia luiuii ilah» i ka uuku, a i ka nalo l.m paha o kona inoa laliui. iwaena o na I;i--hui e ae o !;e ao nei. Ile mea manaonao ka ikeana i ka ulu nui ana o ka inu i na wai-ona iwaenn o keia laliui i kein kau o ke ao loa ana ae o ka malamalama ina keia pae aina. Aole he apana o keia aupuni kahi hoi j i ona ole ai kekaiii poe i kela manfiwa a i keia manawa. II e nui na inea e ona ai. O ka rama maoli, ka waina, kini, haiani, a me ka bia. O na wai ona a na haole kekahi mea e ona ni kekahi poe he uukn. Ona kekahi lehulehu i na mea i hoawaawa ia no loko mai o na mea ai maikai i haawi ia mai ; Ka ipu liaole, ka uwala, ka maia, ke ki, ka papipi, ka ohia, ka malako ke, n akn. Manomauo no na mta maikai a ka Makua i haawi mai ai, i h«;o--lilo ia e kana niau keiki, i mea e hoopokole ai i ko lakou ola maikai ana, ai mea e hookahuli ai i ka noouoo pono aua. Ma Kekahi mau apana. ua ae aku no na Lunakanawai me ke no aku, ao ! c c hopu <a na'kanaka e ona ana ma ko lakou uiiiii iiale a pa luie paha. Aia wale no a puka mai ma na nlanui e hoohaunaele ai, alnila e hopu ia. Me fte la, ma ke kau wahi, ua welie nui ia ka ipuka no ka ona wale ana o kela n ea keia mea, e like me kona manao he pono, a e like nie ka lawa paha o ka waiwai ana e uhauha aku ai. Mai manao wale kakmi ma kal>i mehameha i haua ia ai keia mea. a nalo ka ona aua mai namakaaku o ka poe i hoonohoia e hoomaiu i ka lehulehn, n e hooko i na kanawai no ka haua ana, iio ke kuai ana, n me ka haawi wele ana aku i na wai ona. Ua huna wale ia keia nnu haua me ka ne nmoli aku o kekahi lehulenu o na makaainaua, a me ka ne maoli aku o ka hapa nui o na makni, na Luna Makai, na ; Ilamuku a me na Luuakanawai. I Pehea la i ka la i hoolewai-i'i ke ku- ' papau o ko kakou Alii Wahiue Vic;toria j Kamamalu Knahumanu, a hoihoi ia oia ma ka hale e waiho loihi ia aku ai na'Lii o H iwaii nei ? I ka auinn o ia ia, ua iiui na koa i kahiko ia i na knpa kiuohinohi no ka la knnikau, e hikaka ana, e waU8U nna, a e uwa ana, me ka ona maoli, ma ke nlanui Nuunnu a me na alanui e ae o ke kuona uei. Ua hiki unei i kekahi ke olelo, ua hana malu ia kei.i mea me ka uhai nna i ua kauawai o ka aina nei e i na koa o ka Moi? Aole loa no 1 Ua hai na ia no keia mea ma ke uke > imua o na ! niakai he lehulehu, imua o na Luna Ma- | kai, a ma kahi kokoke loa hoi i ka Nale» . wai. Ua hopu ia auei kekahi o na koa i ; ona ia la ? Ua hoopai ia anei kekahi o : ka poe i kuni m«i, n i haawai mai i na ; wai ona ia lakou ia !a ? Aole no paha ! Aole no ia la wale no, ka ona ana o na ! kanaka ina na alanui o ke Kulanakauhale alii nei, a imua o ke alo o na Makai a me na Lunakauawai. „ I ka la 4 o lulai a me ka la 31 o ia ; malama no. a i keia la keia la, ua ike pi- • nepine ia kekahi poe e ona wale ana ma - na akuiui. a o kekahi h»pa mahuahua loa ; o na wai ona e kuai ia nei ma na hale kuai ram:i o ke kaona nei, ua kuai ia aku i na kauaka Hawaii me ke kue i na kana--1 wai o ka ainn. No ke aha la i hooko ole ia ai ke knnawni maiuna o heia poe lawe* hala ? £ia ke kumu o ka hooko ole ia : Ua hoonoho ia m*ū ina na oihaga he nui wale o *e Aupuni ka poe inii liiiii i ns wai ona, uolaila, ua hooko ole iu na ka< . nawai e pili ana ia hewa, maluna o ka

poe laweha'a. Eia hoi hoi; ua ulu trai| iwaena o kakou he lehuiehu kmaka ano j naauao i puni i ka manao h« mea maikai | no, ka inu ana i ra mea ona. ke inu hihi | »a, aole o ka inu nui. ■ Nam ka pum wale o r»a kanaka naau- : ao jka manao wahahee ! E like ai»a n;e i ko k&kou kupunawaiōne i puni ni i ka «ahesa. i kana «»{elo ana. "aole io no oe e ; make ke ai oe i ka hua o ke a laau." j>e-; la hoi keia f>oe e olelo nei, aole no he po- j ēno ke inu pakiko ke kan »ka i na wai . awaawa o ka make. j Ke muau uei makou, r,«» hea mai ua , hu-ihua ; no hea ka inoekolohe, ka haalele j kane. haalele wahme. no hea mai ka ai- j hue ana, ke puhi hale ana, ka ilihune; ana, ka pepehikanaka aua r No hea mai f keia niau hewa he nui wale e ulu noa nei | a piha na palena oko kakou aina nei i ! na Karaima nehweli? No lokouiaino; ī 0 ka wai ona n me na mea ona. Nohta mai na keiki e auwona wale nei i me ka malama ole ia. e hele o!e nei i na j ku!a ? No nn inakua ona no. | Heaha )a ka mea e make opiopio nei \ na 'Lii o Hawaii uei ? He aha la ka men e «nake opiopio ai, make hikiwawe. make, weiiweh. make kauoha ole o kekahi U hulehu o keia hanauna e noho nei ? Ke pane aku nei makou, no ka inu ana i na mea ona. Oia no kekahi Lua Meki, kahi i haule ai kekahi lehulehu o na kanaka ikaika o keia l.ihui. i ! "Ia wai ka uwe ann ? la wai ka poino ? \ Ia wni !a ka hakaka ? Ia »ai la ka nuku ; wale ana ? la wai In na pahipu loaa wale ? Ia wai la j na makn ulaula ? j Ika poe e hoomau nna ma ka waina, j I ka poe e hele ana e imi i ka wnina i kn j , wiliia. ' ! Mai nana oe i kn wainn i kona ulauhi ana,, l kona akale aua ma ke Liaha, i ■ I kona hu ana a maikai. ! Mahope iho, e naiiu mai u.e he nahesa la, | A e pa niai me he nioonilmnwa la." * |