Ka Nupepa Kuokoa, Volume VI, Number 13, 30 March 1867 — Ke Keiki Alii Hesana a me ka Pilikua ai Kanaka. [ARTICLE]

Ke Keiki Alii Hesana a me ka Pilikua ai Kanaka.

JELU 2. Ke kia< iho Ij U ta ina na mukae o k<* waha o m ai a nci n.e kona olinoiin» haike». ake haiamu ae ia no h<»i ua mouu opap:i.:e tna i a ku;mt l iau luin e ulu an«» n;n na wahi halehale o k.i pali. i ka manawa a Hes:u«a i hoohiki nku ai imua o ka pihkua, e hoi iion i na nwakea u pau o na ia eha, uie ka halihali pu mai i na mea a pau ana « manao ai he |>»*im ke iawe ui.—Aohe wahi inaiieoui' o iics»na e i»e mea iuiii ka i.ii» ana i nn mea iiauuu a pau, a me na mea piiau 110 hf;i. aoiie no iuu he kanalua o kona manao i ke k»j o kana mau mea e hana ui Ke aui l»>u uku Sa ka la iiah», a ke uhi la mai ia h«u ua kuaiuwi e ka imo e iike no me ko Aiakai, a o ia ka munawa a ua pihkvia nei 1 Uuhikuhi ae ai \a\a i kekain ala ol«ili o h»ko aku o ke ana, a iiele aku U o Hcsana ma u<i wain ala eloii !a, u o ku pilikua 110 h«u mahope mai nnn. la' laua e i.ele ana iloko o ka maiu o ua nm» nei, a i.a kahi n alamalama uuku e uiuiki mai ana mu ke kuono i lu'ikeike akak» mai ia Hesana i ka nui o t»:i iwi kauaka i j> iia ia a kiekie u»a na aoao o ke ana. Ke i mai ia hoi ua pilikua uei, 41 E nana aku oe ma kt'la a n»e keia kuono o keuna v< u e ii:u no auanei oe i ka nui o na iwi.kanaka a'u i hoihiii ;iu ai na'u e ola ai iioi ko'u iiwii la kolopupu ; he kahiko ioa no lioi ko'u lioahu ana i keia mau me.i. a ua hele no Imi a aliolio knhiko, nkn, e mnna«> oe e ke keiki opio, nole ioa au e hanlele iki ana la iakou. a e j>au ona keia mau iwi pnlupolnna ikaai ia e a'u." O keia mau oMo a pau a ka pilikun, aole no e hiki ia Hesana ke ekemu aku, no ka mea. ua iieie oia a haikea i ka makuil, a ua auhee aku no iioi na nomioo kanaka kupnuo u ai lt>ko aku ona ; a o kona hele ana, me iur u.ea la i kono ia mai e kekahi mea kiuo aole no kein ao ; a o mi alma o kela lua po o lalo, kaiii e noiio ia ana e nn lapu o ka po, oia kai ku-ku mai iloko o kona hoomanao ana, a ke newa ae ia keia ohuku pali a me keia innn kiokio pt>haku i hope me he mau liookalakupua la no ka po e hooinoauo mai ann. ia HesatiH, i mea nona e lu ai ika u»akau.—O ua ana uei, he iua huna ia no na eeliia a pau. Hele aku la laun a hiki i ke kae o kekaiii palipaii, iiooiono aku In o Hesana i kekaiii leo. I kinohi, ua kuhi oia he nakeke uo na niiio o ka pilikua ; a i ku iu.i o ka le<», ua kuhi oia iie haluiu ka|»uai wawae; a i ke koiu, lohe maopopo aku ia ia lie ieo kanikau 110 kekulii mea e pa-e maiaua mai laio loa mai o ka!ii (»oltuliu o ke kae paii. f Pane mai la k.i pilikua i k.'i i aun, 44 K ke keiki opio, e kn maiie iho oe, a e iiooloiie nku i ka leo o keia mea e pa-e mni la mai lalo 111:1». Maloko o keia lua i kiola aku ai au i kekuhi p«»e kanukaopio.e like me oe. a puu ua la he kanukolu o ko lakou noho aua mulaiia, aliiila, e ai nu au ia lakou. E hooniunao hoi oe, aole au e

hookuu aku ana ia c»e c hele i kou w;ih«. me ka hoopaniian ole ia oe mnhko o keia ioa awawa o ka pali," * • * la nmnawa ke keiki Ahi i oleloaku a>, U E ke kanaka noouoo ole i kau inea i olelo mai nei, aole auei oe i kau imi i kanawai no'u, e lawe mai au i ou U u,n uu a piiau a pau a'u i manao ei aoie e hiki ia oe ke «i, a i pau ole ua mau niea nei a'u i Inwe maiai i ka ni ia e oe, alaila, na'u ponoi no e oki ne i ko poo a kaawale ; aka hoi, ina e pau na mea n pau a'u i lawe inai ai i ka ai ia e oe, alaila, e koala no oe i kuu io maluna o ka hao manamana i mea alao nau." "Ae," wahi a ka pilikua, 4t he wahi keiki loio ka hoi oe, o hele hoi ha !" Alaila, huki ae la ka pilikua i kone hanu a loihi, a lele aku tu ma kela aoao o ka pali, a ma i<i wahi mai oia i hoomoe mai ai i kekahi loihi, a kahea mai la hoi ia He»ana, e hele aku maluna o ua alahaka la. A ia Hesana i inanao iho ai e hele io aku maluoao ke alahaka,aia hoi, lohe aku la ia i kekahi leo kanikau mai lalo mai, e » mat ana maloko o ke mele kanikau penei: 41 £ ka malihini hele, e hoolohe raai, Ina pahii o oe ka i wailaoaia e keia mau ehaeha, K olelo aoei oe. he maikai kona ola ana ?

o'.wj •iai ūe i ki ehi n n.t' ru {\)piluu , A o ka raca e hēie aui maluoa o ke alahs ka. E h.ihhali pu i« m.ii auar.ei o:a lUlo nei, Aohp hoi he wahi e manao'ana ai n« kc ola. '* I ko Hcs*nn loiie maopopo »na 1 keia niiu ieo u mai la o n.ai v kn »ho la 01* u fUM>nisj atia iwaenu o nn uiea rlun, o kt hele nku maiuna o ke alahakn. h o kn nu> ho iho no m« koia «oao, ua uke no a li* » kr, aka. koiio iho 1« r»ac o»a> e noh« IUO nia keia kae o ka pnli, k*hea h«>u nia* iu> ka pilikua ; "E helo koke n»ai paha *>e t apa nei, n i ole oe e hele koke inai malu* na o ke alahakj, aiaiU, t> un niho nuauei na iihm uiiua e hmiiuv uv » kon nuiU kapuai mat ka 111 ae o ka'ii au e ku la. a i - ka o->u."—O ke auo o keia »>lel«» a ka j;ilikua, e ai koke iu no o H»s»na ia inana- «♦», ke ole e liele nku oia ina keU ooao u k i |»ah maluua o ke nla!ia\n ana i lioomoe inn ui. , Al*he o \ keh nv.n> o\c\o aka i pilikua, l)ooiu:iiia\> ne la <<i ;. aia ii'i he inana nana e kokua nun i ka i»;ra i pouilikia, a oia hookalu kr kokiin knkoke loii, iio|.ti!.», hoalo|iHl<<ha ne l.t 1.1 i ka i ona, •M kn iiiakun niau lou, e iioiw: n:»no mni joe i k:»u kauwa kuu makuakane, a me knna nmu huk«>kt> nm I.«M ine ka ehaehn ' iiuua <ni me kn noimi m»«, e hanwiia inai ' ona keiki uanii, i iliaku ai koiu inou i ua • iiiinauna e inki mni hiia ; u iiu hooko ia ' mui ia uonoi ana, n«» kn mea, na liuaui ; mai la oe i keiki hookahi nana ; a i keu& - Ih anei, e hooneleia tii oia i ke keiki ole, a me ka lahuikanaku o Ktigimin i ke Alu j ole : A ina he eiiaio knu mea i hni iiuh oi ma ka waliu o ke kaula Maiuionn. i ka i ana, E mau aku no ka inoa Moi 11* - na a hikiina hanauna he umikumamaluu mahope e hiki uni nna ; n peiiea la auunei au e ike ai i ka e unn u ia mea, ke ole oe e hoopakele mai i kuu ola mai ku lima mai okt iu pilikua po\v,i. M Aia no i ka wnlia o ke keiki nlii keia mau hua kahi i olokaa ia ai, a pnha nuu U ka leo l inainno kn pilikua, e hoohnnlulu nna i !na paia o ke nna me konn leo ikuika, a waunlo pu ue l.i ke ea holookoa mai ke kumu o ka pali a hiki i kaupoku o ke ana. I.ekei niai la iu ina keia kapa oka puli | me ku newa nui e |-aa aua ma kona lima. A mamua ue o ka manawa i uala mai ni 'e hahau, aia lioi, 1010 koke iho la kona muu lima, a nolaila oia i paue liou mai ai i'i Uesanu i ka i nna, ''Ani ma e uiuiki mai la ka malamalama, inahula ka puka e hemo aku ui iwaho, a e ike uku uoanauei oe i kon hnle, knhi hoi au i hele mai ni, E muluma m» hoi oe i kuu m«.*a e hnna uku ni iluko o na la elia." Ku ne la no hin o Hcsina a hele aku la i kahi e uiuiki maiana ka malainalama. a maiuila oia i ike aliu ai i kekuhi kii nui e ku inai nna, me ke kookoo aku o kona . mau lima i kn ipuka o ke una, alen, natiu pouo loa uku la o H( saua i kahi o ka malamalama e uiuiki mai ann. a ikeaku la oia i kekahi mau hue i palapalu la penei : "Aohe mea e kmno mai mu keia puka e pakele koua ola, a iiMhe no hoi iio mea e puka aku nna īwaho e loaa i ka poino." A malalo iho, ua piiapaiu la kekahi mau lalani penei: "E himo no keia puka ma ka paipai ana i ka wawae o ke kii, me ka puana pu ae i ktih mau huaolelo; 0 na kumu o ka honua ka i ike i keia lua huua o na mea ike ole iu ; a owhu pu . hoi kekuhi i ike, a ma kn inou o na Ferci, , e welie ia mai ka ipuka uo'u.'' i Mahope iho oka Henaiia paipai una i j na wawae o ke kii, aia lioi, uwo hou mai ; la ka pilikua, a holokiki rnai laoia me ka wikiwiki uui e mai o ileaana ia ia, aka, kulano e niai la ke ki i linpe, a na*keke niai la ka laka o ka puka, a uuina mai la no h«»i ua kikiki oka puka, no ka hemu wale mai la iv» ia o ke paui hao ' nui. A mahope iho oka Hesnna puka ana aku iwaho, hanu ana ua pihkua nei mahope o ke pani o ka puka, aoie nae e | hiki ke loaa mai o Heaana, no ka mea, :ua alai e mai la ke pani puka mawaena ' o laui. 1 Lohe ia aku la ka nu ana mai o kekahi leo malalo o ka r>aepae puka penei: ; <l I ehia la au manawa e Uga)emugimo CPupuka) e hooko pono ole ai oe i kau - mau hoohiki aoa ?" Kahea mai la ka pilikua mai loko inai 'o ke ana, (t E hoomanao oe eke keiki ! lapuwale i kau mea i hoohiki ai." (Aōk t pa*.)