Ka Nupepa Kuokoa, Volume VI, Number 16, 20 April 1867 — Ke Keiki Alii Hesana a me ka Pilikua ai Kanaka. [ARTICLE]

Ke Keiki Alii Hesana a me ka Pilikua ai Kanaka.

:ikli Ke noonoo nui nti <» Ht<ana no ke ar»t» o Kela wniune pahuohao i ku mai ai inaiuna pono o ka \>aha o ke aua, me na linia i kupee ia i ka hao, a hohoma ~hoi kona man pa{»alina me he mea la ua hoo» kii pi.iepine oia i ka ai ke nnoa aku. * 4 Aka. 41 wahi ana, •* ht* mea makehewa ival<j »10 keia a'u e hooninnao iki. no ka me«, he waiiine lapuinn waie no oia ; a o kona ku ane mai nei :iae a he wahine kanakn maoli, » »a la ua liono au rne ko T u wahi ikaika uuku e hoopakele ae t konu ola mai ka paa ana iloko o na poke hao o kn mninoino. <J Apopo ka ka o kū a o ko'u la hope loa no hoi ia e hoao ai i kti ha o ka u inea e lawe mai a; imua o keia pilikua niaka ino. He oiaio anei o ko*u la

hi-pe !«vi u «> . !i ar.a i tu m-\ kei.i ao wa|.\ kv ; ati t amu u kn'u m»M bo;v c hwo m-.ii ni — K ke kaula Mamiona. o ka «-M'> pu io atu-i kcka!»i a ko Akua me «>e i kou nianawa i wauana e mai ai no'u nei. a me k mi n au puiipu!n o kc;n hopo aku. \ manawn k»>fu«» hou mni 11 krkahi u>mQo h«H)wal<> w«i!c »loko oiia. e i aiui, an?ie make 111 hou tnai i ka la apopo.^) •• Ao!e au e jmi hou mai ann i ke awakon o ka h npopn. a ike ka wau i ko'u mnk<\ !\clo hou m n no nn ilu!a — Aoie —'!*o]e lo» au e harn ikj pela. \jni kf* iuo f> keia unuao o u : ka'u 'nea i i.oohiki paa aku ni ma kn inoa o na lani. «o--!c ia mea e hiki iki aua ia'u ke peluku n iiOU lho. M Puo ae h kora r,.au peahi lima me ka waiho loa nku i kona u au nnnno a pau ma ii*i { :i' pne wneua o ka I.ani, oia ke ! ; k. m -i .'ii i kopa mnu manao ino a pnu. A«»;e i » no e hiki i na keiki nlii a pat» ke hahai iiio i ka lakoo mau olel>> hoohiki. o ka h«»oko po?o!t i wa!e no ka pono ;a lakou ke hnna. pe'a 'akou i ao ia ai u.ai ko I ikou wa Inlii u.ai, a pela pu no u«ti i ao ia ai n;t a pau oka h.a.iaana Kasimia i ka wa kahiko. oiai na Inner\ mnkahiki he umikumamahiku i hala aixii nei. L a h ih k » hapilun !i«t; nnliope iho 0 kt ip ku kamai!to o!e ann mai o ka pilikua, a o Hesnnn hoi, he nui na hnnn a kona mnnao e lin nei, nh:iJa, |.>fio ia aku ia kekahi leo kaiiiuhu mailoku mni o \ v ana. a w.n ne !a ii ien u i m paia «» ke ana «no he !e«» la n«» ka hn:nare kalai f>«». h tku e k.nni ku-pa mni ann, ka /iamnu pu •;ia le<«, aohe !»e mea nati.» e hoonnnn nku. Uw« ae la ua Io«» |.i me ke oeoe a oki p.u hou iho h. a «» na knpinai ka uien uana i hoolnihi i!vi aku ke k::ni oeoe ana n«i kekahi mau kona. k * Ua oki kou leo wi e kei,» pi«> ! u wa!»i a ka 100 uwo o ka piiikua, •• iio! īi..: Ke keiki. he mea lealea h»a 110 ko o»i--kou mnu pepeino ke mele lea a na manu iuhio ke kunhiui, a «a'u hi, he mea lealea |oa no ko'u mau pepeiao ka lolu; ann i na leo uwe o oukou ka poe makalii. Aia a ka la npopo e hana no ati i hnle manu na'u, a ma keio hakn e knu ai n» ii «i g hoo 110 nu i kela manu n'n iloko olailn, i oli mau mai ai oia iloko o ka hnle manu i ka po n me keno, Li hoi ne i keia la. a e lawe mai 1 hia.'iiue kolopupu i ka la npopo." Mahope iho o keia nlelo nna mni n ko p.hk'ia, koino aku la oia īhiko o ke nna. a lo!;e a!;u !a no hoi o l!t snna i kn hookala inai i ka pahi. a me ka holoi mai i ke pa palni. Olelo iho l;i o Uosnna iloko ona, 44 No'u nnoi koln pahi a me keln pn palai e hoomnkaukau ia mai I» a no kekahi [»io e ae pnha ? K alohn inai ia'u e na lani, a i keh hoa mnewaewa i hoopaa hno ia no na la he nui ; ke meneme* ne nei k«» ; u uiiatie u«»na, a ke haloih»i nei hoi ko'u mau wnimaka iif» konn pilikia inau ele nnn iloko o na lima powa n kein pilikun.*' ***** Iluli h.»i mai la o llesma me ke kaumaha h»a a hiki i ka hale, a pii aku la oia iluna loa o kahi oioi o ke (īome nui o kn hale alii, a mu ka pnka nniani e hnli pono nna ke aio i ke kukulu k«*mohami, malaila kona wahi i noho iho ai, a nnna aku I.ī oin i ka waiho ka moe mai <» nn puu ma o kikilo. a me na lanu sukomo-rt-a e pohai mai ann ma na oawnwa o na kuahiwi, a o nn pahale» a me na a«h«nui e kikeekee ana. ua hooleie f>u ia mai la ko Inkou mau kn i!«»k«j o kona unu makn, a maialo pono iho o ua hale aiii nei, ike i » nku ia na kon e hoomaamaa ana ia iakou »!.o ine na kakaka a me ka maa, b ii" ke kula hoi na koa iio e hol*>hoio ana iloko o kekahi ima poepoe nui, e hoao ana i ko lakou mau lio e lele maluna o kekahi mau pa {>ohaku, a me na lua i auwaha ia. O na hiohiona o keia mau mea a pau imua onn, aole ia he mea o hauoii ai kona manao, ua ike ka maka i kana mau mea e nnna ana, a ua ike no hoi ka manao » kana mea e hbna ana. Aia kona naau a pau e huli aku ana i ka lokomaika» o ka lani, e nonoiaku ana, t hoopikele ia mai oia maiioko mni o na lima o ka pihkua, a i ole ia, e hoo(»akele mai i kela pio i hoof«a ia meka mainoino i|oko »i kona ana pouii. Maiiope iho o koua nonoi puie :u»a ma ka naau, manao iho la in ua hooiolie mai uo na lani i kona leo, oiioli iho ia ia no kekahi mau minute pokole a hiki wa-

lc I ka iHau.lH l ! Lu ,l >.\ :ut| :\i o:n »K>ko «.» na au>vt m<x i uh;ii;»\ L-a kapoo iu> ka i.i i ka v*u i »ino|><t|uiuhi mai oi korsa iiiau hiniiāi ka ma-ko-hianuv?, a o k«»i;n Kkmo aaa iiu» i i->e aku a» oir> i kekal.i af.a j>ou!nni uiu ka iHkIo o kokaiu [>ih k;okic. n nm{<*kn us 2ua Ja kekini «i'i o iru ;\ua i ka wai, ma-ilo yo la no hoi k» k"*M mta < io« jr uu\ ka waha o ko ann, n i koun nlnwr\ an.i no iluna, iko rouo nku Li no o lltsuva i k«>nn ano. oVa wnhu.o km«> oka no :ina i iko mj ko .*>o ; j>u!.tī* lu!c k;>ko aku la o Ho«-ir»a olu !o ;iku o kauiailio mo la, u ia n kn ht»i i hooinaka aku ai e ht !o. ku« pou e }<ku I < kona p« o ih»ko o kokahi iua, n mo ho mra la o haulo aku una ilalo loa <» kokahi pah kiokio. n pnoho koko no la <«ia ino k : hanlulu: ho tm»ouh;ino ka uana, a o ko.'ia poo ko ioualoun mi o inoanoaj.a o haule aku ka puka am«ni. K mmimn m n ;>.i ana hoku ika \\a i p-ioho ao ai o 11rj>'!iu, a h. i aku i.i oui ilaio mi' ka luiiiuii t> ka innna ). A'>io nrj i iko iki na inoa a pau i ko !.o koi -i alu moa i knuuuha ai knnn ni;»u lu i. ho!oua ;a<lo lo i i.o hoi i hooluioi '.n;n ivona ma'hi:ak:'.:.o i k:.na mau inoa i haiu: ai iloko o na lt tk».!u i h .la ao. A«.|o t»in i hiam«»o hou i!io ia po, a i ka owt kouoko nna mai o kai ao, aiaao !a oia a holo nku I.i o iiol.ih» I • ma na alauui o ko kuiauakauhal» , m>: ko;;a m.iuao «ua honl.nhi kona holohoio Imoo loa .uia /;m ua m.iii j.ipa alamii la. A kokoko m;ii l i ka hora o hiki aku ai 01.1 i l.ahi o i»a piiikin, oia ln>i ka hora u nikuin unalua o ko aw;»koa «» ua l i n«M, nia no oia o hv!c ana ma ua iiin pahpali o kaiu o h'.ki aku m i ka puka o ko ana o ka piiikna me ka luiu ok\ noīo nm i hoomalui u a ko knuwulu, u.ai kona hoomuka una h< L- ia wanaao a Liki iko kokoko i'.na o kam !.a iiora ii'iukumain .lun o k<. awak < a. Aka mu\ iii.i kuuwahi ana i hoio m ia kakahiaka nm, ua loaa aku ia ia kekuhi walu ha!o no!iaha oku ana iko kuln, a ma ka nahaha oka Piikn amani mn \ kioi nku ;ii, a iko nku ai ou i k« kahi iuahino knhiko puouou i holo n hnumnkniolo, o pupue nna i ke auu, aohe keknlii mea liku me ua wnlune iuahme la, ua i;olo kona mau Inla a olala, n o kona Kiipa o aa'iiu ann, ua hoio u woluwolu, a man' .iin.a hoi kn hpo malunn iho o ua mau wolu ia. Komo ne la o Uosann iioko o ua wahi hnie ia, a hookoknko nku la i ka lualuiio e moe ana me ka ninnu pu nku. ,k Pehe.i oo ?—E kn walune i kaluko na 'a o ke ola ona — Nani ka pono 010 o kou walii e moo nri. M 44 J\>-po-po-uo o-le <l wahi n ka lualnne mo ka hau*cke pu o ka leo i ka wa 0 kamaiho mai una. uNo ki-iu mau makahiki he iwaknlua i haia ne noi, uolo loa au i iko i ko ano o ka noho oluolu ann, he ihliuno au. he k<»|opupti hoi. a he mau 1 a loaa ia au ike anu. ka li. haukiko, iolo. a mo ka niiio-hui, a piua ;.o iioi nn pepoiao. a me na palapu ho uui wale ! Aoh« o'u moa nana au e iiuilamH mai, a aolo no hoi o'u ike iki i kn pono o ke oin hou aku iloko o koia ao, ke nke nui nei nu e make iho.—" I ko ke koiki alu h>he ona i koia mau o!ol<» n ka iuahiuo, k«;no koko iirii |,i ih». koo kona poo na manao iuo a ka pihkua i waiii » mai ni ia ia. " II» oiaio •» wnhi ana " nnle hewa oka lawe nna oku i keia lunhiue kolopupu i ka piiikua, uuilia pnha, aole oia e noikomako io nna e ni la in, ai iiia. o ko'u palo kaua ka hoi la ; n j na oin eni ana ia ia, hoaha no ia ka hewa, "o ka moa, ; ole i oi nku kona minamina n«ii »a m-imua o ? u. 110 opmpio mi, a he no aiioi lalolianuiia e ko'u mnu mnkun amo k«> u i.iliuikanaka li«»iookoa. Ai nn au e innke nua, o kanikau amnei o u mnu innkun, ame o'u innu hnnanua n pau,a mi! ka lahuikannka hohn.koi h«u A heaIn l i auanoi ko r u mnu manno kupono e h«)oluolu ai iko kikou kauiTT>ha nui ? 110 eui ua [>omaikai o na lali«<ikanaka a'u i ni.mao ai ke hiki mai ko'u munowa o k i nohonhi aua malunn o lakou. Ile mea maopopo ia'u aolie he waiwai okeaupuni no keia luahine kolopupu. Aka nae, he pomaikai noi loaa mai i ko'u aupuni, i nahe hana kaulana kekahia keia luahine i haua ai iloko o koua mau la opiopi<« oke oia ana. I mai nei nae hoi oia ia'u un pauaho oia ike oln loihi. M Oiai keia mauao e poai nna iloko o kona poo, upaipai mai la nn eheu o keknhi wahi manu keokeo mnwnho o ka hale, a komo mai la ma ka hakahaka o ka puka aniani, pnpio moi la a hikī ana iinua oke alo o ka luahine. Ninau aku la o Hrsana ika luahme, penei: fc ' Ileaha koia manu V* Pane mai la ka iuohine h Hesai>«, '' He manu nunu keia i loaa ia'u ua haki ka wawae i kona manawa e punua ana no. hoihoi mai la au ia ia ika hale nei, a hanui niiuhu iho la ia ia, a hiki i ko~ na nui ana,a i kela la i keia ta, e lele mau mai ana oia i o'u la e ai oi i na walii ho«. nahuna berena a'u e haawi aku al (Aole * pau.)