Ka Nupepa Kuokoa, Volume VI, Number 48, 30 November 1867 — Page 2

Page PDF (1.71 MB)

KE KUOKOA, HONOLULU, NOVEMABA 30, 1867.

aku nei au ia oe e pii aku oe i ka welau o keia hale a e ike oe i kekahi manu keokeo a o kau ia e hopu aku ai a paa, a e lawe mai i kekahi mea i paa iloko o kou lima a na'u e kuhikuhi aku ia oe i kau mea e hana aku ai me ia mea." Ae aku la o Soda, alaila, pii ae la oia i ka hale maluna maloko o na alanui anuunuu e ku mai ana, a i kona hiki ana i ke kolu o na hale maluna, aia hoi, e kau ana kekahi hale manu uwea. kukulu ae la oia i noho maluna o kekahi pakaukau, a wehe aku la i ka puka o ka hale manu, a i ka wa i paa pono iho ai ka manu ia Soda, o ka manawa no ia i puoho ae ai ka manu a lele loa aku ia i ka lewa, a nalowale loa aku la mai ko Soda ike ana aku iaia. Iho iho la o Soda ilalo a hiki i ka luawai, malaila oia i halawai hou mai ai me ke akua nana i kuhikuhi mai iaia, a hahai mai la iaia i kana mea e hana aku ai. Mahope iho o kona hahai ana mai ia Soda i ke ano o kana mau mea e hana aku ai, aloha aku la oia iaia, a haalele mai la kela ia Soda, iho aku la no hoi o Soda ilalo o ka luawai, a hiki i kahi kuahu i kukulu ia no ka ipukukui e ku iho ai, kukuni aku la oia i ka hulu o ka manu iluna o ua ipukukui la, a ia wa no hoi i ala mai ai na kupua nana e kiai ka mokupuni a kulou hoomaikai mai la ia Soda, me ka i mai. "E ola Ke'lii." Anai ae la no hoi o Soda i ka ipukukui, a hoi hou ae la ka aina e like me kona mau, a ike ia aku la na kulanakauhale e kapiliia mai ana, a me na kanaka e hi-o mai ana i o a ianei, a me na moku e holoholo ae ana i piha i na ukana mai ka Hikina mai, a me ke gula mai Opera mai, na mea ala hoi mai ka aoao hema mai o Bagedad. * * *
                      Ke hai hou aku nei makou ia oukou e ka poe heluhelu. Ehiku mokupuni o na Aina Uhane, ehiku ia mau ipukukui aladana, a hookahi wale no ki e hemo ai lakou a pau, oia kela manu keokeo hookahi, a e like me ka hoomaikai a pau i loaa ia Hesana ma ka mokupuni mua, pela no na mea a pau i loaa aku ia Soda ma ka lua o na mokupuni. Elima mokupuni i koe aku ia Hesana ma laua me Soda, a ke hoomaka aku la laua e hele a halawai pu. * * *
                      Mahope iho o ka maluhia ana o ke aupuni mai o a o. Kauoha ae la o Soda i moku nona e holo aku ai i ke kolu o ua mokupuni, aole no i hookaulua ia mai ia kauoha ana, no ka mea, ua makaukau loa kekahi moku nani e lawe aku iaia, a nana puali koa hanohano oia i ukali aku a hiki iluna o kona moku, e mai laila oia i aloha mai ai ia lakou a pau, i ka i ana, "Aloha ia oukou e na kanaka kupa o ka aina, a me ka mokupuni neoneo i hoopiha ia e ka mana kupua. Ke hele nei au, a o ka lani ko'u alakai, nana hoi e hoohui hou mai ia kakou iloko o ka manawa kupono." Holo aku la ka moku iloko o ke aheahe a ka welelau naulu o ke ano o ko ahiahi, a ia wa hoi o Soda i iho aku ai e hiolani i na kuineki o hope o ka moku. Mahope iho o kona hoopoina ana i na poino a pau ana i alo mai ai, a me na pilikia he nui, aia hoi, lana mai la ko Soda manao no ko Hesana mau hiohiona, a iloko oia mau poluluhi a ke aloha oia i hoohialaai iho a hiki wale i kona kaihi ku ia ana aku iloko o na aina moeuhane. Ua hala ao la na hora o ke aumoe, a o ko Soda manawa ia i ala mai ai a pii ae la iluna o ka oneki o ka moku e nana aku ana i ka waiho momoe mai o ka opua i ka ilikai a me ka imoimo mai a na hoku, hookahi wale no mea i hiki mai iloko o kona mau hoomanao ana no ia mau mea o Hesana wale no. Me he mea la o Hesana ka iloko o ka opua, a o Hesana i ka ili o ke kai, a o Hesana iloko o na hoku o ka lani. Aole he mea e hiki ke hoolanalana i kona mau manao, a uwe nai loa iho la ia o hiki i ka maule ana. Hoihoi ia aku la oia a liilii ilalo o ka moku, a malaila oia i hoomanawanui iho ai i ka ehaeha o kona naau a hiki i ka wehe ana mai o ke alaula o ke ao. Puka mai la ka la i ka ilikai, a huli mai la ka makani ma ke komohana akau, a o ka wa ia i hao ae ai na pea o ka moku, "Kauli lua i ke anu o Waialeale."
(Aole i pau.)

                      KAPALAKIKO. O ka nui o na kanaka ma Kapalakiko he 131,100; o ka nui o na kane a me na wahine i oo he 72,000. Malalo mai o ua makahiki i kapaia na kanaka makua, he 40.000, na pake kane, a wahine he 3,600, o na paele kane, a wahine ho 2,500, na poe haole keokeo i loaa ole ko lakou wahi i hanau ai a me ko lakou inoa he 4,000, ka poe noho paa ole ia wahi he 9,000. O ka nui o na keiki malalo iho o na makahiki he 15, he 31,710. O ka nui o na hale hou i keia makahiki a hiki i loko o Iune iho nei he l.950. O ka huina nui o ua hale a pau he 17,368, noloko mai o keia poe halo he 3.858 he mau hale pohaku ula O ka nui o ka auhau waiwai paa he $58.000.000, o na waiwai lewa he $43.250,000. O ka nui o na kahunapule he haneri kumamakahi, o na Hale Kauka he kanaono kumamaha, o na Kauka lapaau he 271, na loio, he 409, na kukulu hale akamai, he kanaha kumamakolu, na luna kudala, he iwakalua, kumamaono, na hale puhi palaoa, he kanahiku, na hale ai, he 26, na hale hotele, he 135, na Nupepa 58, na hale kuai mea ai he 533, na hale kahi lauoho he 135, he 17 mau laina mokuahi, a he 30 ma hale Baneko, he 12 hoi mau poe hui alanui holo kaa mahu, he 1,129 poe kuai wai ona, a he 112 poe kuai kika.

                      NA LILO NO KA NUPEPA O NU IOKA. Wahi a kekahi mea kakau manao, ua hai mai oia, o ka lilo no ka makahiki hookahi i ka Nupepa "Elele" he $500,000, a i ka Nupepa "Tribune," a me "Ka Manawa" he hookahi miliona pakahi.

English Column.
FOREIGN NEWS.

                      FLORENCE. Oct. 25.—Garibaldi is again heard from. As last accounts he was at Rietta, a small town near the Papal frontier.
                      PARIS, Oct. 25.—The reception of the Emperor of Austria is cordial and gratifying. The feeling of sympathy for the brother of the unfortunate Maximilian heightens the respect with which the Emperor is regarded by all classes.
                      The Grand Vizier of Turkey has met a deputation of Cretans in the presence of the foreign Consuls. They demand the cession of Crete to the Kingdom of Greece.
                      Spain offers to join any of the Catholic Powers in action in favor of the Pope.
                      A Florence dispatch of Tuesday last says the King of Italy has issued a proclamation declaring the country in great danger, denouncing the Garibaldians as usurpers of the war-making power, and commanding them to return to their duty. The proclamation promises that when tranquility is restored Italy and France will settle the Romans question. This proclamation, if correctly repored, is sure to give great offense to the Italians and weaken their confidence in the King's Government. The French forces at Toulon have received orders to embark immediately for Rome, and the first fleet (ironclads) was reported on the 30th to have arrived at Civita Vecchia.
                      The news from Italy is significant of immediate war, into which, from present appearances, it is almost certain the Garibaldians will force the Italian Government. The French Emperor has sent a fleet of iron-clads to aid the Pope, and is embarking troops at Toulon for Italy. On the other hand, the Italian army flatly refuses to fight the Garibaldians, and when it comes to the fighting point there is now hardly room for a doubt that it will be all Italy against the Pope and French intervention.
                      At last accounts from the Garibaldian army, Monday, 27th instant, they had just finished a great battle close to Rome, in which the Papal army was defeated, and Garibaldi, with his entire force, was marching to attack the outer fortifications of Rome. The Pope had taken refuge in the Castle of St. Angelo. There was a rumor in Paris that the Italian Crown Prince would put himself at the head of an army to resist the French, and another that Victor Emanuel would abdicate.
                      Santa Ana has been tried at Vera Cruz, convicted and sentenced to death. He has petitioned Juarez for relief.
                      LONDON, Oct. 31.—Despatches from Florence say the French troops have arrived at Rome. There was no demonstration whatever. The City is quiet. The French were received in profound silence.
                      The New York Express' special says that Seward has sent a special messenger to Rome to offer the Pope an asylum in this country. Hopes are entertained that the mission will be successful.

Nu Hou hope loa.

                      Ma ke ku ana mai nei o ka moku D.C. Murray, ua loaa mai la kekahi mau mea hou no Europa mai, a no Amerika.
                      Ua lonoia mai maloko o ka waea Telegarapa, o ka la 26 a me ka 27 o Okatoba iho nei, ua hai ia mai, he nui ka hoomakaukau kaua ana o Garibaladi, aia oia ma ke poo o na koa he 10,000, a e hoouka koke aku ana no hoi oia, aia no hoi oia iloko o Roma, he hapalua mile ka loihi maloko o kona mau palena.
                      Ua lono ia mai Feloreneke ae, e olelo ana ua hiki aku na puali koa o Farani i Roma. Aohe nui loa o ka haunaele, a ua maluhia loa ke kulanakauhale. Ua hiki aku na koa Farani me ke kue nui ole ia mai.
                      Ua olelo ae ka nupepa Express, ua hoouna aku o Sewada i Elele i Roma, e hai aku ana i ka Pope, he wahi nona e malu ai maloko o ke aupuni Amerika. Ua manaolana ia, e ae mai ana no paha ka Pope.
                      O ko Vitoa Emanuela mau koa ponoi ua hoole, aole e kaua aku i ko Garibaladi poe koa. Ua manaoia e hooliloia ana o Roma i kulanakauhale alii no ke aupuni o Italia.
                      Ma ka palapala a ka Pope i na Bihopa, ua ike ia iho, ua noi aku oia e pule aku i ka Mea Ike hookahi.
                      Ua loheia ma ke kulanakauhale o Parisa, ua hoolilo ke keiki ahi o Italia, oia hoi ka Hooilina o ke Kalaunu, iaia iho i poo no na koa e kue aku ai i na koa Farani.
                      Ua loheia, ua hai aku ka Pope ia Napoliona, ina e komo mai o Vitoa Emanuela i Roma, alaila, e haalele ana oia ia Roma.
                      Ma ka la 27 o Okatoba, ua nui ke kaua ana a ko Garibaladi mau koa e kokoke ana i Roma. Ua auhee ka poe koa Pope, a ua hele aku o Garibaladi e hooneoneo i na papu paa mawaho mai o Roma. Ua holo aku ka Pope i Castte o Sana Angelo.
                      Ua hookipa maikai ia ka Emepera o Auseturia ma Parisa, ma ka la 23 o Okatoba.
                      Ua hookolokoloia o Santa Anna ma Vera Keruza, a ua hoohewaia e kau ka hoopai o ka make maluna ona. Ua noi aku oia ia Huare e hookuu mai iaia.
                      NA PENIKALA. Ua hoouna aku o A.W. Fabe he 220,000,000 penikala iloko o ka makahiki hookahi, ka mea hana peni kaulana o ke ao nei ma Nuremebuga i Geremania.

KA LUNA HOOPONOPONO - - L.H. KULIKA.
KA HOPE LUNA HOOPONOPONO, J. KAWAINUI.

POE HAKU MANAO NO KE KUOKOA.

C.J. Laiana, (Lyons.) | S.M. Kamakau,
Rev. M. Kuaea, | Rev. C.B. Anelu,
G.W. Kanuha, | (Andrews.)
(Oniula,) | D. Malo,
Rev. L. Laiana (Lyons) | (Lokoino.)

Ka Nupepa Kuokoa.
HONOLULU. NOVEMABA 30, 1867.
Ka La 28 o Novemaba ma Honolulu nei.


                      I ka Poaha iho nei, oia ka la 28 o keia malama, a oia hoi ka la i ae ia mai ai keia Aupuni e Koakoa, mai na mana nui mai o Beritania a me Farani i ka M.H. 1843, ua malama holookoaia e na kanaka nona ke aupuni a me na kanaka o aina e mai. He lehulehu wale o na kanaka Hawaii i haawi ae i mau ahaaina, a i mau wahi paina liilii ma ko lakou mau hale iho; a ma makou i helu i na ahaaina i malamaia, me he mea la, ua oi ae mamua o ka umi. Ua pani ku ia na hale hana a me na hale kuai no ka malama ana ia la.
                      O ka mea i hoolaha nuiia e na nupepa o kela aoao e ku mai nei, oia hoi ka heihei lio, heihei kaa lio, heihei piula, ke kukini a me kekahi mau mea lealea e iho, ua hoohokaia iho la lakou, no ka mea, i ke kakahiaka nui, ua haawi mai la ke Akua i ka ua, a ua hoohakukele mai ia i ke Kahua heihei i ka wai, a ua hooneleia iho la ka poe e iini ana e loaa na dala ma ia hana pili waiwai i mau iini ko ole.
                      I ko makou makaikai ana i ke kulanakauhale ma na alanui, ua piha pono na alanui i na kanaka a me na lio e holoholo ana me ka lealea a me ka olioli. O kekahi poe, ua lealea pono, a o ka hapa nui, ua houlala i ko lakou mau kino, a ua ano e na manao, a nolaila, ua ili mai na pilikia a me na poino ma ka hookui ana o na lio a me ka hihia ana o na kaa. He nui wale ka poe ho i hookui, a ua hoehaia na ola, a he nui wale no hoi ka poe i haule i loaa pu i ka uku he eha.
                      Hookahi a makou mea menemene a manaonao e hoike aku, o ka make loa ana o kekahi kanaka Hawaii ma ke kahua heihei o Kula o Kuhua i ka auina o ua la nei i hala. E holo nui ana ua kanaka la, i hoopuniia i ka ona, aia hoi hookui aku la ia me kekahi lio he kanaka ko luna, a haule aku la ia a make loa. Aohe ona leo hope i puka mai a kuu aku la kona hanu. A laa ka hewa la o ke kuu ulaia loa ana i ke kino i ka lealea, e mana ana no e lawe aku i ke ola. A ina paha e hookoia ka heihei ina ua loaa hou aku ua mea make, nolaila me he mea la, ua kupono ka makou mau olelo mua i hala, no keia mea he heihei. E noonoo i ka make ana o ke kanaka a e hoopau oiai ma ke kahua heihei kahi i make ai.

NU HOU KULOKO.
Oahu.


                      Ua makemake makou e lohe mua mai i ka ulu ana o na laau mahoe a makou i haawi wale aku nei i na kanaka.

                      KA MOKU KALEPA A. J. POPE.—I kekahi la o ka pule aku nei i hala, ua holo aku oia i Nu Pepeki me ka piha i ka ukana o ka moana anu akau mai, oia hoi ka aila.

                      KA MOKUAHI IDAHO.—I keia Poalima ae paha e ku mai ai kela mokuahi ma Honolulu nei, a e hoi koke ana no i Kapalakiko ma ka la 10 me na ukana e lawe ana i Kaleponi. ---------
                      Ua ike iho nei makou ma ko kakou nei makeke, ua hoolako ponoia keia wahi ulumoku e na wai oluolu o na ipu haole, a ke loaa mau mai nei mai keia a mai kela wahi mai o keia mokupuni.

                      KAPU KE KAI O RUSIA.—Mai ke Kapena Enosa mai o ka moku okohola Iava i lohe ia mai ai, ua kipakuia mai oia mai ke kai Okaki mai e kekahi manuwa Rusia. Ke hoomaka mai nei o Rusia e hookapu i ke o kohola ana maloko o kona mau kai.

                      MAHALO I KA MEA HOOKIPA.—O na mea e hele ana i ka makaikai ma Makaha, he malihini paha oia, a he mea paha i makemake e hoowalea i na olu kohai o Makaha, e hookipa maikai ia no lakou e John D. Holo, e like me ka hookipa ia ana o ka rula o ka poe maikai. Malaila lakou e ike ai i na luana maikai a naue aku. He makamaka oia no ia kaha, a he hoa aloha hoi no ka poe makamaka ole.---------
                      HIKI AKU I TAHITI.—Ma ke ku ana mai a kahi kuna mai Tahiki mai i kela pule aku nei, ua lohe mai makou, ua ku aku ke kuaa Aorai ma Pepeete Borabora i ka la 22 o Okatoba i loko o na la he 30 mai Honolulu nei aku. Maluna hoi o ia moku o J.S. Kapilikea a me kana wahine alii Niniko, a me he mea la paha ke olioli la laua i ka noho ana o ia wahi.--------
                      PAU I KE AHI.—I ke kakahiaka Poalima aku nei i hala, ua hoolale ae na ula o ke ahi i kekahi wahi hale pili ma Makiki, a o ka ili ana mai o ia poino mamuli no o ka hemahema o na makua a ike wale na kamalii i ke ahi koe a kii a kolohe, a lilo i mea poino nui, ma ka hooneleia ana mai i leahi ole e moe iho ai o ka po.
                      HAALELE I MULIWAA.—Ua lohe mai makou mai ia Hu mai o keia kulanakauhale, ua haalele iho ka haole Beritania e noho kumu nei ma ke Kula o Keoneula i kona noho ana kumukula no ia hale hoonaauao, a ua hehu ae i kona mau wahi pono pili kino a hele pu meia.
                      LA HANAU O KA MOI—Ua ikeia ma na nupepa aupuni o kakou, o ka la 11 o Dekemaba e hiki mai ana, e malamaia e na puuwai Hawaii a pau i la kulaia no ka hoomanao ana i ka la i hanau mai ai o ko kakou Moi.

                      HE AHAAINA AI HAU.—Ma ka Poalua e hiki mai ana, e haawi ia ana malalo o ke keena o Kaukeano "he ahaaina ai hau" no kela a me keia mea e hele ae ana e ai. O ka uku o ke komo ana, hookahi dala wale no. O na loaa a pau oia po, e haawi manawalea ia no na kula kaikamahine o kakou e ao nei i ka olelo haole. ---------
                      MAKE MALOKO O KAWA.—O Mahoe, kela kanaka elemakule nana i pepehi i kana keiki ma Molokai, ua make iho nei oia maloko o ka Halepaahao ma Kawa i ka Poalua aku nei i hala. I hoopaaia oia malaila no ka kali ana i kona wa e hookolokoloia ai, aka ua make e iho ia nae oia.

                      UNIHIPILI.—He umi ka nui o na akua unihipili ma ke kahawai holookoa o Kawailoa. He keu ka o Kawailoa o kahi nui o ka unihipili, ke pau la ka umi ilaila. Hookekee paha kekahi akua, hooninipo hoi kekahi, hoopunini mai paha kahi akua no ka malama ole ia o kekahi, a lilo i kekahi e malama ai.

                      KOKUA MAHINA HOU O KAWAIAHAO NO KA MALAMA O NOVEMABA.— Honolulu, $30.90; Kapalama, $2.87; Kunawai, $1.50; Maemae, $2.00; Puiwa, $1.00; Pauoa, $6.00; Kaakopua, $2.00; Maunakiekie, $1.75; Makiki. $3.35; Manoa, $6.00; Kamoiliili, $2 00; Waikiki-kai, $5.12 1/2; Palolo, $1.50. Huina, $83.99.

                      HOI MAI KA LAI O KE KAONA.—I ke kakahiaka nui Poaono aku nei i hala, ua ku mai la ma Honolulu nei ke kuna Oddfellow mai Hilo mai. Ua kau pu mai hoi maluna oia moku Ka Mea Hanohano Ioane Ii, mahope o kona kaawale iki ana aku nei ma Hilo no na pule ekolu a oi ae. Ua maikai no kona ola kino i kona hoi ana mai nei, a e konekonea ana no kona wahi kino elemakule.

                      LAWE WALE I KA WAAPA.—O kekahi mau wahi haole luina o ka moku Centurion e ku nei i ke awa, i ka po Poakolu o ka pule i hala, hele aku la laua a lawe i ka waapa o ka moku kalepa A.J. Pope a holo aku la me ka manao e nalowale ma ka aoao lulu o keia mokupuni, aka loaa e mai i kau wahi moku holoholo pili aina, hoihoiia mai a hookolokoloia, a hoopaiia he 12 malama e hana ai ma ka hana oolea. Mama ka hana ana, aka he oo mai mahope.

                      KA MOKU KALEPA IOLANI.—I ka Poakolu iho nei, ua loaa he 162 ka huina o na la o keia moku ma ka moana, o ka mua keia o kana huakai holo moana i hele loa aku nei i ka naele. He kapena maluna ona i maa mau i ka holo ana mawaena o Honolulu a me Bosetona, a heaha la keia o ua Iolani nei i hele pilipili aina ole mai ai? Aka ma ka Poakolu nei ua ku mai ka moku ma keia awa. Aia maluna o keia Iolani ka Pila Nui o Kawaiahao. ---------
                      NO KA AWA.—Ke kanu nui loa nei ka awa ma keia mau wahi ua piha na kuahiwi i na mala awa o kanaka, a he nui no hoi ka poe inu awa ma keia wahi, nana aku hele ka a noenoe iho o ka noke iho la ka ia a na wahi elemakule i ka hoononolo, a o na wahi luahine hoi, puoho no ka ka po, manao ae la no o na wahi ku-a awa, o ka hele aku la no ia e mama, aia ka pono o ka noenoe aku. Heaha mai nei la hoi ka hoa o oukou?

                      KOKUA I KA POE ILIHUNE.—Ua ike iho makou i ka olelo hoolaha a ke Kanikela Perusia ma ke alo alii o Honolulu nei, maloko o ka nupepa a H.M. Wini ma ka olelo o kona aina iho. O ke ano nui o ia olelo, e kukala leo ana i na haole Geremania a pau o Hawaii nei, e haawi aloha aku i kahi mea i loaa i ke Kanikela F.A. Schaefer o Perusia no ke kokua ana i ka poe i loohia iloko o ke kaua o Perusia no ka hanohano oia aupuni. Oia hoi ka poe i ku i na poka, ka poe i waiho wale ia aohe kane a me na kauka e hele ana e lapaau. ---------
                      Ua nui ka walaau, ka pio, ka hehihehi a me ka hookoekoele maloko o ka luakini o Kawaiahao i ka po himeni iho nei. O ka nui o ia haunaele, mai waena mai no ia o na mamo a kanaka a me ka poe i komo awiliwili na koko. O ka poe e makemake ana e maluhia like, ua paia-kuli ko lakou mau pepeiao i ka hoonakeke a ka poe kolohe. Heaha iho la ka waiwai o ka hele ana e ike i ke mele ke ole e hoolohe ponoia na himeni a me na mele ana? Kupanaha kakou, o ka noho malie mai ka na ili keokeo o ka kakou ka hehi ku iho e hoowalaau ai. O ke koena no paha keia o ka Waawaaikinaapo mamo.
                      LEALEA IA KA LA SABATI.—Ma ka lokomaikai o Mr. K., ua loaa mai ia makou kekahi mau hunahuna mea hou mai Maunalua a Waialae, a malalo o kekahi o kana mau hunahuna, ua i mai oia i ke kalua puaa o kekahi kanaka i ka la pule, oia ka la 17 o Novemaba nei, ma ke ano hoahaaina, a ua kauoha mai oia i kekahi poe kanaka i Honolulu nei e hele aku i ua ahaaina la, holo lealea aku la keia poe a ai iho la i ka ahaaina. Ua pii nui ako keia poe i Ihiihilauakea e makaikai ai me ka holo lealea maluna o ka lio. Ua hoohalahala pu mai hoi oia no ka hehi o keia poe i ke Sabati; O makou pu no hoi kekahi i makemake ole i ka hehi waleia o ka la Sabati e keia poe u-a, aole paha he wahi noho manao iki ke aihue nei oukou i ko ke Akua wahi dala hookahi, mai loko aku o na dala ehiku a oukou. Ma Waialae a hiki i Maunaloa, aole he malamaia o ka la Sabati e lakou, ua lilo loa ka he la lealea.

                      KA MOI MA HONOLULU NEI.—I ke kakahiaka Poakolu iho nei, ua hoea mai la ke kuna Kamaile ma Laeahi, a ua hooleleia ae ka Moi ma Waikiki. Ua haawiia ae na pu aloha no kona hoi ana mai. I ka auina la, ua hoi mai oia iloko o kona Hale Alii me ke ola maikai. ---------
                      PAU NA NIU O WAIANAE I KE AHI.— Ua loaa mai ia makou he palapala mai a W.M. P. Laikoolau mai, e hai mai ana ua pau na niu o Waianae i ke ahi: oia kekahi hapa o ka uluniu o Pokai. He haneri a oi aku ka nui o na kumu niu i pau i ke ahi, ua maloo ka lau, a ua mimino wale na hua.


                      HE HAOLE MAKE ILOKO O KA BARELA.—Ma ka Poakahi iho nei ua make loa kekahi haole i loaa aku e waiho mai ana iloko o ka barela. Aole i ikeia ke kumu i make ai, i pee paha oia malaila, a he haole mahuka maoli no paha. He ike'na paha ka ia la he pahu luhi ole keia, ko ia la komo aku la no ia a hiamoe lea ana i ka hiamoe kapu o ka Auwaalalua. ---------
                      KE KULA KAIKAMAHINE O KE EHUKAI.— Ua ike iho makou, ma kekahi leta i hoouna ia mai i ko makou nei Keena e hai mai ana i na mea hou o Waialua: Oia hoi, o ke Kula kaikamaaine o ia lai. Aia lakou ke lauahi la na lima i ka hana, o ka eleu no o ka miki no, a pau kai hoakoakoa ia ae o laila, a aole no e liu wale ke kali ana aku, a ike hou no na maka i na hua ohaha o ka honua. ---------
                      KA AIHUE MA HONOLULU NEI.—I kekahi po o ka pule aku nei i hala, ua komo aihue mai kekahi mea maloko o ka pa noho o kekahi haole kamaaina o kakou ma Kawaiahao, me kona manao paha e huli ia loko o ka hale. Aka, i kona hoomaka ana e nihi aku e hoao i kana hana makau ole, aia hoi, hooho mai la kekahi keiki haole i hele aku e ike i ka mea nona ka hale e hoao ia nei e kolohe, "Owai keia?" I ka lohe ana o ke kolohe, o kona holo naaupo aku la no ia a lele maluna o ka pa, a holo aku la, a ua ike pu ia aku he ilio kona kokoolua kolohe. E malama e na makamaka e noho mehameha ana, aia la ke kolohe.

                      AIA I HAWAII KILAUEA.—I ke ahiahi Poakahi iho nei, ua nui na kanaka makaikai i iho ae makai o Ainahou no ka holo ana o ke Kilauea. Mai ka poe Iopa a hiki i ko luna poe, malia no keia kakahe nui o na kanaka, eia ka e holo ana ke alii wahine Kiaaina o Hawaii maluna o ua Kilauea nei. E luana ana oia ma ka malu kukui o Lanikeha i Lahaina no kekahi mau la pokole, aohe no paha e ole kona ike aku i ka olu o Luaehu, a me na kulana aoao o Halepiula. A e hoi mai ana no oia i Honolulu nei, a maanei aku paha e hoohiki loa aku oia i ke one aloha o Hilo Waiakea. Ua ukali aku no kona poe aialo a me na kanaka ponoi i kana huakai. ---------
                      KAI NUI MA WAIALUA,—Ma ka la 16 o keia mahina aia hoi, he kaikoo nui kai hoea mai la, nana aku oe ku ka halelo. Ua poi mai na nalu nunui o ke Kai a uhi pu ia ae la ka loa, a me ka paa o ke one kaulana o Maeaea, a komo i ka makaha o Lokoea. O ka auwai keia o ka loko o Ukoa mawaho mai, uhia pu ia mai la e ke one, aole nae i pilikia na ia o na loko, no ka mea ua "kiai paa ia no na makaha." A e mea a e hapa malama ae no ina ua pupuhi ka ia o Ukoa, pakele kahi moku Waimalu ma: "hapala ka Ele na Ke Kea ka ai" e ole e paa i ka Mouo a ke aupuni i hoolako ai. He wahi pomaikai keia no ka poe Ona moku i ka loaa ana o ka mouo e paa ai ko lakou moku. Elua la o ka pa ana a ka ino ma Waialua, malie iho nei. ---------
                      HUAKAI LOIHI A NETI MELE.— Ua lohe mai makou, akahi wale no ana huakai lohi loa ana i holo mai ai mai Kauai mai, no ka mea, eono la a eono po o kona holo ana mai. Ua nui ka malie o ka moana, a nolaila, ua loihi loa ma ka moana. Ua inu a ua ai i kahi ai kupono, a no ka loihi loa, nolaila, aole i hooponopono i ka lakou mau mea ai a me ka lakou mau mea i inu ai. I ko lakou ku ana ma Honolulu nei, ua hui like lakou me ka hooholo ana e ahaaina ke loaa kahi kupono. Ua komo mai ka luna ma ka Hale ai o Pinehasa, a ua kauoha i mau mea ai na lakou. Iloko o ka wa pokole, ua hoolakoia na mea ai a me na mea hooluolu kino a pau. I ka auina la Sabati ke ku ana mai o ka Neti, a i ka Poakahi iho ka ai ana ma ka Hale Ai. ---------
                      HE UKU AI KALO.—E nui ana ka poino o kakou no keia mau mea ino e ai mai nei i ka kakou mau wahi onihinihi, a e papapa'i ana paha kakou he aa ko ka hale. Eia ma na oawawa o Pauoa a me na wahi e ae no hoi o keia mokupuni, ua nui loa ka make o ke kalo i keia mau enemi liilii e aaki nei i ke kalo; mahope iho o ko lakou ai ana i ka haha a maloo, aia hoi, ua palahu wale no ke kalo. Ina e mahuahua loa mai keia hanauna ino, alaila, o ka wi no ka hope. Nolaila, e makaala loa oukou e ka poe mahiai, e imi koke i ha kumu e make ai keia mau uku ino. Ua olelo mai kekahi poei e paka haalele loa no ka i ka ha, oiaia e hoomaka mai ana ua mea ino nei e hookau iho iluna o ke kalo, a e oki koke malalo iho o kahi i piliia e ua uku nei. Aka, he pono nae keia hana na ke kalo opiopio, a pono ole hoi i na he kalo ua o o, e loliloli koke no lakou ke okiia ko lakou mau lau. A o kekahi no hoi, e hoopiha loa i ka loi a piha i ka wai, i aneane ae e hiki ka palena o ka wai i ka lau o ke kalo, no ka mea, aohe no e ai ka uku i kahi malalo o ka wai, aia wale no o kahi maluna ae o ka wai. Pono iki paha keia mau mea no na loi, a pehea la hoi na kalo i kanu malooia, aohe paha he nao ai i ka papaa, ke hoomeheu iki ia aku e keia mau kupueu, a olelo iho kakou, "Hamo ka hulu na Haulaa.

                      KANAKA I EHA I KA PU. —I ka wa i haawi mai ai na pu o Puowina i ko lakou aloha no ko kakou Moi i hoi mai nei mai na ae kai mai o Molokai, aia hoi ua kulia ia mai la kekahi kanaka koa i ka eha o ka pu.

                      MAREIA — Ma ke ahiahi Poaha iho nei, ua hoohuiia ma ka mareia ana ka milimili a Pualewa me W.A. Kiha. Na Rev. L. Kamika laua i mare ma Honolulu nei. Ua haiamu ae ko laua mau hoa kula ma ko laua wahi i hoohuiia ai.

                      Ua hoolako mau ia ko kakou kulanakauhale Alii nei i na hua alani momona o Kona, a ke mahuahua mau nei no ma na Halekuai mea ulu, a ma na huina alanui no hoi. Ua oluolu no na maka i ka ike ana'ku e kakau like ana ma na papakaukau.

                      NA KAKAHIAKA HUIHUI.—Aohe paha e ole ka olelo ae o kela a me keia kamaaina o Honolulu nei i ke ano e o keia mau kakahiaka. He huihui a oluolu maikai keia mau kakahiaka maanei. Mai kela pule mai no ka hoomau ana o ke ea huihui a hiki i keia pule.

                      HEAHA LA IA MEA HE IA MA WAIANAE?—He opala paha: Nui ka ia ma Waianae. O ka opelu ka ia ku mau, a o ke akule hoi ke nee mai nei a kaha one, nana aku, he like me ka puaa hai ai ahuhu, ke kiei ae no e nee mai ana iloko o na Kuaau o ia nei. (O kahi no hoi paha ke kukaheuahe wale mai no)

                      NO WAIANAE.— He nui na wahi o ka aina i palau ia iho nei, mamuli o ka hooikaika ana o S. Kamaki, S.W. Kaaiohelo. J.H.E. Keauiaole, D. Naoho. Na keia poe i kulai iho i na moku kikania nui, a ke hoomaka nei e lulu i na hua ohaha o ka honua. Ua hoomaka no lakou i ka mahiai mamua aku nei, a ua loaa mai no ka hua, oia hoi, eono haneri dala no ka mala hookahi, ekolu o kekahi, a elua no hoi o kekahi.

                      KA HALE HOOIKAIKA KINO.—Ua paa loa ae nei keia hale a ua makaukau loa hoi o loko no na hana hooikaika kino a pau i manaoia, he mau alanui piipii, a he mau pahu laau e pii ai, he mau kaula lele a me na laau e olokaa poniuniu ai.
                      A ma ke ahiahi Poalua iho nei ua haawi ae ka Loio Kuhina i haiolelo imua o ke anaina i akoakoa ae malaila e like me ka makou mea i hai mua aku ai.

                      NO NA PAUDA. — Ua ike iho makou ma ka nupepa haole o ke Aupuni, ua hoolaha ae ke Kuhina Kalaiaina ma ke akea, ua papa loa ia ka malama ana i na paona pauda he umi a oi ae. A nolaila, i mea e ike ai ko makou mau makamaka ki manu, e pono e hoonaauao e, a mai noho a kuai nui i na pauda, o kue auanei oukou i keia olelo hoolaha a ke Kuhina Kalaiaina. Ua kauohaia no hoi i na mea a pau i loaa na paona pauda i oi ae mamua o ka umi, e hoihoi koke i ka Hale Hoahu Pauda.

Maui.

                      WAIKAPU A ME WAILUKU.—Ua loaa mai ia makou kekahi palapala mai a D. Alawa mai e hai mai ana au ke hoomau la no ka wiliko o Kue-kai-eke i kana hana o ka nome, oia hoi ka wiliko o Waikapu a pela no hoi me ka wiliko o Wailuku. A o kekahi Kula aupuni ma Waikapu malalo o ke alakai ana a Iosia Kamakanoe ke holo mua nei ia Kula.

                      WAIEHU.—He kula himeni kaikamahine ka I.K. Kanealii e ao nei—aole e ole aku la ka hoene o ko lakou mau leo. O ke alualu mai no koe mahope o "Kaulilua i ke anu o Waialeale.---------
                      AIA I NA WAIEHA KA ELEU.— Ua makaala loa na poe imi a me na hoahanau i keia manawa, ke mikiala mau loa nei lakou i na halawai pule a pau.

Hawaii.

                      Ua loaa mai ka J.P. Iwa palapala o Hilo, e hai mai ana, i ka wa in Aduga ka Luna nui o Kaiwiki, aohe ike pinepine o na maka i ke dala, a i ka wa ae nei o Mr. Wike ka Luna, akahi no a ike mau ia i na Poaono a pau. ---------
                      Ua kapili hou ia ka Halepule o Haili, ma Hilo i ke pili papa hao, a me ka Halekula Hanai o na keikane malalo o ka hooponopono ana a Rev. D.B. Laimana. Ua kapili hou ia no hoi na hale o Laimana a me ko Mi Koana ia ano pili hookahi. Eleu hoi ha ko ka ua Kanilehua mau hale ea.

                      MAI KONA KAINALIU MAI.—Ua hiki ae ka hele o ka luakini "Lanakila" ma Kainaliu, a ke pa-e la kona leo hea ma na kualono o Kainaliu, kahi hoi nona ka olelo ia ana. "A Kainaliu, pau ka liu o ka paakai;' he lawena olelo wale no ka ia. Ua kauia ae ua hele nei ma kona wahi aleo, a i ka la 17 iho nei o Novemaba kona kani kuekue ana ae.

                      Ma ka lokomaikai o J.W. Papa i loaa mai ai ia makou kekahi mau mea hou o Punaluu, Kau, e hai mai ana, ua halawai ae la na ekalesia elua o ka apana o Kau, ma Waiohinu; o na Kahunapule, na Luna a me na hoahanau po kekahi i akoakoa mai; a o ka lakou kumu manao, oia keia, "Heaha la na mea e pau ai ka inu ana i na wai ona ma Kao nei?" Ua hooholo iho lakou, e kakau inoa na poe hoole inu waiona maloko o kekahi buke, a me ka hoohiki ana mai o kela mea keia mea i kakau inoa, aole oia e inu i ka waiona.

                      PII KE KAI MA HAMAKUA.—Ua hai mai o J.W. Keaomakani ia makou, i ke kaikoo nui ma Hamakua, Hawaii. Ma ka po o ka la 14 o Novemaba iho nei, ua lohe ia aku la ke oleole hala ole mai o ka leo o ke kai i na pali o Hamakua, aole no ka hoi i kana