Ka Nupepa Kuokoa, Volume VI, Number 48, 30 November 1867 — Palapala mai Fatuhiva mai. [ARTICLE]

Palapala mai Fatuhiva mai.

( ATVOSA, HjVAnA, ) i Oct. 14, 1567. ( | Kf.v. L. H. Kulika ; Aloiia oe ame na ! ohanu ma kou hale, me na ekalesia oke I Akua mai Hawaii a Kauai, ame na ku- | mu Moole Pope mai Hawaii a Kauai, me i iakou ko'u aloha noi loa, ame na'lii hanau o ka ainn. No K0 MAOA >0110 ANA. He ola oluolu no ko maua mau kino no keia mau mahina eono, mai ka hoi ana aku t o Hokuao a hiki i keia la a'u e kakau nei i ! kein pepo, nka, he hookahi o maua mea i kau ma ke ano pilikia, o ka make atia o ka i inaua wahi keiki k, ma ka h 21 o Mei 1567, j nona na mahina 5. 0 ka ekolu ia o ka maua j rnau keiki i pau i ka make, aka, e hoomai- | kai mau loa ia no ka inoa o ke Akua, ka ! mea nana i haawi mai a i lawe aku hoi.

A un ike no o Rev. T. Koana, Kev. B. W. Pnreka n me Kapena H. Binamu a me knna wahine. Ua olelo lakou i ka'u wnhine, o makou ke holo pu i Fatuhiva no ka Ahaolelo, nkn, ua olelo ka'u wahine aole au e hiki, he pilikia a mai ka mnua wnhi keiki, e noho no au, a o Hupuku ke holo pu aku me oukou. A i ko'u hoi ana inni Faluhiva mai, e kali ana no kona ola, a ekolu la mai mahope, akahi no a inake. Wo KA lIANA A KE AKUA MA KEIA KAIIAWAI. 0 ka poe haumana e launa mai nna i na manawa a pnu, he 20. ke hui pu me na hoahanau ekolu i hookomo ia ma kn eknlesin. Aka, ma ka nana aku, e mihi mau mai ana kahi mau hnumana no ko Inkou hewn, a e hoahewa ana i ko lakou mnu mnnno a nn kupuna kwhiko i ao mai ai ia lakou. Elima ko lakou nui, aka, aole no e wiknviki,e hooenanawanui no a ka wa kupono. NA HUA MAOLI MA KE KIHAPAI E KUTU MAIKAI ANA NO IA MAU ANOANO EKOLU. Ua pna ko makou wahi halepule, elima onana ka loa, elua anana a me kn hapa ka laula. Ke nkoakoa mau nei makou maloko o nn ln Snbati ine na la kula,aole nae he paia pohaku, he paia laau no i hoaho ia. NA MANAO PAIPAI AKU. Ua pnipni aku no i ka olelo a ke Akua i ka poe mawaho, n he ole ko lakou manao hoolohe mni; manao nui no Inkou, ma na mea knhiko, oia na hana haumia he nui. l\A HUA ĪNO MA KEIA KaIIAWAI. 1. Pepehi kanaka, lulni 20, 1867.— Ua pepehiia o Hopepatia kane no keia knhawai no, na kahi poe no o lakou i pepehi, a ua pau no i ka oi in e lakou, aole no hoi i hnule iho keknhi kulu koko i ka lepo, u.n pau i ka palu ia e na kane a me na wnhine a pau pu no me na keiki i ka palu. A o kona io, ua pnu i ka ai ia, a me kona inau mea ino a pau. O kona ili, ua hana ia i mea wahi pahi. 0 ka poe nnna i pepehi, o Papua a me Kaupo. A o kahi o ke kanaka ponoi i pau ni, Keaa'e in knnnkn. Ua hooukiuki o Papunei a ine Knupo, i ka pau nna o ko lakou alii i ka makaainana o Keaa'e, nolnila ka make o kein knnnka, o Papuei a me Knupo, he mau inoa mnknaina, n pela o Keaa'i. A ke kaua nei lakou i keia innnawa, 2. O ka inu rnma.—Oia no ka rnea ino loa ma keia kahawai, nni ko lakou hnkaka a me ka mnke o kahi poe ; a okioki aku ka makuakane i ke keiki i ka pahi, a peia no hoi ke keiki i ka makua. 3. He makemake loa lakou i ka hana hula, a ke hana uei i na kahua hula no lakou iho. 4. 0 ke kumu Pope, ke hoomalimaii nei i na haumana a maua i ike i ka' heluhelu, ma ka waiwai e hoikeike ai, a ua puni ako no ka poe naaupo ma kana hana ana. 5. A o na kaua o kahi e m&i i keia kaha\?ai. hele mai no na makpainana e i ke kaua moemoe inalu maloko o ka naheleheie i kahi manawa. No KCO HKLE ANA I KAHI MAC KAHAWAI E J KC. lune 1, 106*7.—Ua hoioaku au ma Hai»amenu, miilunn o kahi #napa Uuku a'u i kuai ai i oa $10.00 enai o A. K«ukau roai, a hiki pomaikai aku wau ine na keiki hoe waapa i Hanamenu. A i ko'u hiki ana aku hoi, ua hala aliu o J. W. Kaiwi me J. Kekela i Puamau, no ko'u hikī ole aku i ka la 30 a ine ke 31 o Mei, nolaila ko laua hoi e i Puamau. Aka, ua hui no au me na ekalesia he wmi mi Hanamenu. a kuka pu ma na mea e hiki ai kooa aopuni ; a hoakaka i kahi poe eono, ekolu kane me ekolu wahine. A i ka inalama o Augate 1567» ua hookomo ia ka poe hou ma Haaameuu, eono Ukou : a eia ko lakou mau inoa : O Aberahama Kounmenu, he aiii no a me kana wahine oia o Sara Mak«hou)u, o S(4omona Tt*

hati, Rebeu Napaha. Mc-s« Ika a me Zibora Pimi.

Au?ate 1. Hiki aku an nia Paamiu. me na keiki hoe waapa elua. I pukiki s 1 keiki no Oaho. Ahiahi makou hiki ma Puamau. a hui J. Kekel-i, N*omi a me na keiki. Amaka!a 3 o Aucate. ua hoio aku makou eiima maluna o ua wahi waapa uuku nei i Hanamenu : owau tne ko'u mau keiki eiua, a oJ. Kekela me kona ke»ki hookahi, no L«na» ia kanaka. Hui nukou me na kamaaina o Hanamenu ma ia ahiahi. Au£ate 4, la J. Kekeia ka pule, io ke ahiahi, ua kukuiuia ka ahaaina a ka Haku, a ia J. Kekeia ka hookomo i ka poe hou a me ka berena. a ia'u hoi ka wama a me ka hookuu aoa ike auaina. Ama ka puie po, ua kukalaia kahi poe hou eono. Augate 5. Ua hoi houmakou ma Puamau, aki, ma ka ia eono. hiki makou ma Puamau. a ma ka la 7, ua hoi mai au a hui pu me ko'u ohana ma Atuono. He nui no ka olioli no ka poo ma Hana. inenu, no ka helo o ka iakou mau hana, me ka ikaika ika hoohuli ia iakou iho. He 50 ka nui o ka poe i heie mai ma ia la Sabati. He nui kuu pomaikai no keia wahi waapa, no ka lawe ia'u e hai aku i ka oieio a ke Akua ma na wahi e aku, a me na mea e pono ai ke kino, oia hoi ka hoio ana i ka iawaia. lune 27, IS67.—Ua heie au ma ka apana o Kaaoa e launa ai me ko laila poe, aka, ua nui ko iakou aioha mai, a he launa oiuolu no ma ka hana uke Akua. Ua oieio mai iakou e k'Lkulu i haiepule hou nialaila, aka, hopohopo au no ko maua waiwai oie, no ka mea, ma ka uaiivai ko lakou manao nui. O ka hale mua a'u i kukuiu ai, ua hiki i ka umikumamaiiina d;iia ka lilo, aka, ua oleio aku nae au, aia a pau kuu piiikia, aiaila, hoomaka e hana.

lulai 25, 1667. Ua liele hou nu malaila. He 26S ka nui o na kanuka ma la kahawai, ke hui pu ia nae me ka poe pio o na kahawni e niai, a me na kanaka o na aina e mai. Malaih no hoi i pepehiia ai kekahi kanaka no Molokai inni, i noho mai me makou, me nakumu a pau, a holo aku me na kamaaina e uoho ai. 0 kona kumu nae i make ai, no ka aihue mahuka i wahine a na ka»naaina, alaila, kiia iku pu a make. 0 kona mau io, ua pau i ka ai ia e na knnnkn, a o ka iwi, ua laweia ī ka hale kupnpau, a o konn inoa o Hikiahiahi, a o Kalaupnpa i Molokai kona one hanau. Ota ka hana a keia iahui ai kanaka aloha ole.

He oluolu no keia lnhui ke pono ka hana a na malihini, ina hanu nku me ke ino, he ino hikiwawe ioa inai ka lakou, n o ka make no, a o kn ai no i kn io o ke kanakn. Okatoba 2, 1867. Ua hiki mai oJ. W, Kaiwi trui o Omoa mai, me kona innu keiki ewalu, maluna mai o ka wanpa ona, i holo mni i ke kuni malo me ke knpa, ma ke Aku ko lakou kuai mai. Okatoba 4. Ua hiki inai oJ. Kekela iko mnua wa-.n nei, e hui pu i ka hnna a ke Akua ma ko mnua apann. Okn nui oka poe i hookomo ia i ka ekalcsia ma Atnona nei, ma ka la 6 o Okntoba, eiwa, eha kane, elima wnhine ; a hni pu me na mea ekolu mau, hiki ikal2 ka huina ona hoahanau ma ke kahnwai o Atuona nei. Amaka la 7, un hoiaku o Rev. J. Kekeln mn Puamnu. A hiki mai i ka innlamn o Novemnba, e holo hou no maun me J. Kekeln ma Hnnamenu, e hookoino i kahi i ka ekalesia, ke ae mai ke Akua ma ia mea. He ikaika no na honhnnnu i ka hnna a ke Akua malaila, aka, hookahi nae o lakou i hoi hope, pela mai ka lakoU painpnla ia'u, a un hele aku i kn pope. Ke kaua. Ua hele mai na maknainana o Maea e kaua iko makou kahnwai nei. He ekolu haneri ka nui o ka poe i hele mai i ke kaua, aole nae he mea i ku i ka poka ma ke kaua ana. He hooinakaukau kaua hou no i keia mau mahina ke hiki mai mahope. Alua o makou Sabati me J'. W. Kaiwi e noho nei ma Atuona nei, e kakali ana o ka pn mai oka makani mnikni. A owau hoi kekahi e liolo pu i Fatuhiv,i malina o kona waapi. I kii au i wanpa no ke alii o maua i o Omoa, Fatuhiva kahi i waiho ai. E hiki aku ana pah* keia pnlapala ia oe, aole paha ? Aia wale no ika ne inai oke Akua. Z. Hapcku.