Ka Nupepa Kuokoa, Volume VI, Number 51, 21 December 1867 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

Oahu. j He hae Perusia Hot?. —Ma ka nupepa I haole a Wini, ua ike iho makou, ua loaa j mai i ke Kanikela o Perusia nia Hawaii nei ; oia o F. A. Schaefer, he hae hou no ka Em- ; pera o Perusia. I MoKU KAUA BēKITAXIA CIIAMELEO\.—Ma | ke ahiahi Poalua iho nei, ua ku mai ka mo- | kuahi kaua Beritaniu nva Honolulu nei ilo» !koonala he 46 mai Valnpaniiso mai. E ku ana inaanei ne kekahi muu la. He koa Beritama.—Ua laweia imua o ka Aha hookolokolo hoomalu o keia kulanaj kauhale kekah? koa o ka nianuwa Beritan*m, |no kekahi hihia ino ana i hana ai. Ua kii j mai kekahi alii- moku, a okieki i kona mao pihi imua o ka Aha hookoiokolo, a waiho 1 ibo la ia i ke k»a e hoopaahao ia i eono ma- ! lama e like me ka olelo hooholo a ka Aha. Ka Pila <► Kawaiaiiao.—E paa pono ana ka Pila Nui hou o Kawaiahao t keia ī la, nlaila, e weheia ana ua ogana la imua o |ka lehulehu na ke awakea o ka Poakolu e jhiki mai ana, me ke mele ana o ka Papa ' Himeni o Kawaiahao i kekahi mau mele a I lakou ī hoomaainaa ai, a he halawai haipule ! kekahi ma ia la. • Hale bei.e o Kamoiliili.- Ua lohe mai | makou mai a J. W. Mikasobe mai, ua huli ipu a ua nnhaha ka hnW bele o ka iuakini o ! Kamoiliili i ka po o ka la 13 iho nei a *o !ae Poaono, Oke kumu oia hinn, oia no ' ka ikaika a me ka heie huhu ana mni o ka ' inakani Kona a me ka ana hoi ! paha a ka leo nui a haalulu o ka hekili. ! Ka hana uko ole aka ona.—Ma ka po • Poakolu iho nei, i ka \va a na paka ua e ' i houle kikikou ann. komo mai la kekahi ka- | noka Hawaii iloko o ka Halekuai o W. Rai--1 ana ma Alanui Maunakea, ua helea luhe i 1 ka eoa aka rama. Ika ike ana oka mea ! hale he kanaka ona, olelo aku ia oia e hele '' i waho. Oko i ala hoolapa mai la no ia e ' hakaka, a !e!e mai la e kuikai, aka, o ka 1 ' pnha aniani kai nahaha liilīi. Ua hao koke 1 aku nee na niakai iaia, a noho ana i ke pu- * bi nau okaoka. ! Hb hau dia ehiko.—Ua hoouna mai nei i ke Kanikela Hawaii ma iapana i ko kakou .: Moi Lekomaikai Kapuaiwa, he ewaiu mau i dia ola, aka, he ehiku o iakou i hiki mai me ke ola, a hookahi i make ma ka moana. O i keia mau dia, ua haawiia mai ma ke ano ■.t makaoa iko kakou Moi. Ua lohe mai nei .« makoo, e haiihaliia aoa keia m&u dia i Mok>kai e hoehoio ai. a raa(ia paha o leholehu i; mai, ke ota pono iakou a pau nokekahi mau >. : «ra ioihi. Ke hoomanao nei makoo, oa laa weia ina ke kula hanai holoholone o Paka ī ma Waimea kekahi, a pehea la ia dia, ke • < be!e la poha ia ma oa kuahiwi anuaou o ka .- aina mauaa, a malia paha e hanau mai ana i f nana na keiki e hookawowo ae ai a Mioie- , hu roa la mokupuns.

Ht IIC Uli) HUS HOC\ —t ® 00 m ** : **ei kekahi rooku pip* roai Keomole*» ra»U a ei» w» ke kioU nei i kona ukana ■ KXh<>9. ' l Paiuca e»x»ko*o xoki*. —Ua hookr»huia miL o Kap«oa l«a» UM \Lo*f> » s!ui aa k? a«ra o Honc4ulu nei. w» ka h®*kah*ka o Ktp«tia. Kim:ka i ha*lel« *nai R® kooa tnaaao e holo i aa aioa Quiiai t* Ht*, kiai aik'u 04?ī o knkou. I Ma ka jro mi, om hoi «mi ka l Lo»o Kohioa S. H..Pi!?po mai bu» iniMikai, » hefe aku ner e milima i k» aoao o ke Al«* «na o lu Apana ehra o ; » poi» na hana ©ahih ou ka Poaha, a oa| hoohha« ma kekahi wahi o ka p«|n o ke*> mb. ; ; j Fvc iukahi Wailele.—Ua h*i ako ma.( koo i ka pepa o ke)a po{« aku ōei i ha)a. oa) ili ke kiakahi a i keia maa la iho| aei. ua ike ihe makoa e p»H ana ma kekahi i o na uapo o kakou, aole i pomo nai. aka, ua I ' manuhea iki «o. a ire he niea te, he mao i la toe a hoomakn hoa i kana maa huakai. j E ?«axa as !A Kilacba.—M« Lekahl ole* fo hoolaha i pai ia oia ka pepa o keia ta, e ike ia .bo, e hofo ana ka mokuahi KMamea« Koioa a me Woimea, Kaoai i keia Poaha ae, Dekemah« 26, a e ku hou mai ana ma . Honolulo nei i ka Poaooo, Dekemab« 2S» a t e hoomnka hou ana i ka holo i Ha\raii i ka I Poakahi ne. —.— . K* uapo o Kalihi.—l ka Poatcahi iho nei, ua wawahīia ka uapo o Kalihi «amuli o ke kauohn a kn Lana Alanui, no fca manao e hana hou ia ua uapo la a paa. fna e holo ' pono ka hana, nlaila, e paa pono ana nO i keia pnfr, mainua o ka hefe ana aku ika wa ua loa. i Ahaaina xo ka pakele ana.—Ma ka hoj ra 10 o ke kakahiaka Poakahi iho nei, ua hoomakouknu ia kekahi papanina ma ka Hale ai o W. Pinehosa Wood, mamuli o ke kauoh.i nna a kn mnlamamoku o Amia Pakeke e ahanina like na ohua o ia moku, oiaf aa pnkrle mai lakou mai loko mai o ka ino nui o kela mau ia iho net. Na makika. — Ka ino paha o Honolulu wale nei ka hoohalahala i nei mea hana kuli o ka po e knni mau nei he inakika, eia ka auanei o Kaleponi no hoi kekahi. Ma 1 ka nupepa Aita o Kapalakiko o ka la 10 o Novemaba i ikeia iho ni, he mnhuahua loa ka makika malaila, mahope iho oka pa« ana o ke kau wela iho»nei ma ia wahi. ! Mai kp ika pu.—l ka Poaha aku nei > hala o kela pule, oiai ka Moi e noho ana mnluna o ka mano>ra Bentanin, n ia wn hoi, hoolnle ae la na kan«ka o ka moku ej ki j>oka i waho o ke awa mai ka moku aku. E lawaia ana elua mau kanaka mawaho. a i i ke ki ana oka pu, haule koke ae la no ka poka mainua koke iho no » laun, me he mea la, he umi iwilei ke kaawale. Pakele io mai ku, aka, ua palekana ua hol». Papa Himeni o Kaumakapili.—Ua ike , iho makou ma ka nupepa a H. M. Wini, e hanwi ana ka Papa Himeni oKnumnkapili he Aha Mole maloko o ka luakini, i ka po Ponkolu, lanuari 1. Ika nina» ana aku i ke alnkai o ka Papn Himeai, boolt?mar ana ' kela, aole maopopo iaia ka manawa. No« ' laila, o ka wai ]a ka poloki, o ka Wini paha, o ka ke alakni paha. I Ke Kalepa lolani.—Eia keia kalepa H«waii ma kekahi uapo o Ainahou e piU nei, : a e hooiliia nna i ka aila a me ka iwi koho--1 la, a i ka manawa e piha ai oia i na uka* ' nn, alaila, e holo pololei ana oia ī ftu Be|>ei ki. Ua mahaloia keia moku e kona knpena I no kn paa a me ke kupono o kona hele ana ma ka moana, oiai kona holo ana mai nei mai Amenka mni a ku iho nei, ua loaa oia r kn mnkani ino lnuwili, a kauo ia nm »a ma o, aka, aole nae oia i uhau iho, he oia mao. i ___ Moku i ka mano.—l ke ahiahi la la 3 o Novemaba iho nei, ua hele aku keka- . hi mau kanaka i ka lawaia ma ke kai o U!u- , pap ma Mokapu. o luka a me Knmanohi», no Kapaa i Kailua Koolaupoko, ia kiua e lawaia ana i ka napoo ana o ka ia.ua nhhn ia mai la ka wawae akau o Kamanoha a ua inoku. aole nae imumuku, aole he oluol», ua nui loa ka eha e noho nei i keia mau li. Eia ka men kupannha inia, no ka nui o ka eha i loaa iaia i keia mau 1a e noho nei, ua j noi mau aku oia i pahi a i koi e kwe r koI na ola. Pela mai oS. Kanehaku ia makou. . . ; Ua loaa mai ia makou kekahi palapala mai a Z. N. Kaehuaea mai, e h&i mai ana oia ina mea hou o Kapalikoolau. Ke hoo- ' mau la no ka wiliko a S. G. Waila ma Kua- ; \oa ika wili ana ike ko. Ua paa loa hoi ka uwapo ma Kahalou, a ke ho-«-o ia net e : na lio ame na kanaka. Ua pale ka au ana : ae ma kai o Kakaako. He hale kuai k>fe hoo ae nei ko Kaaiaea v< eia aku kahi mea : lea loa, ke kuaki la ka kahi pake nona kt 1 haiekuai mua e ku ana malaihi, no ka mi- ' mik» nui ia o keta wahi haiekoai hou. Hb mana ka Palapala HooLIMALIMA. Ua ku inai ma Honoiulu nei ka moku kalej pa Magnolia mai KapaUkiko mai, i hoolimalima ia e ka Hui o Kale Kikete ma o Honofblu nei, me ka manao e ho?o mai e i hooili aihi a hoihoi i Nu Bepeki, aka, i kot na hiki ana nai oei, ua ouko, a oa pao loa . na wahi aila i manaoia ai, oolaiU, ua webe ; oia i kona paiapala hoolimalima f aua uku I na roea naoa i hoolimalima ma Kapalakiko t i 87,500. Ina i hoopao eia ma Kapalakij ko ka hoolimulima, ina oa emi i ka 83000 s ka oku aku i ka mea moku, abje kaokai mai j neie holo i Honolulu nei, noi loa na iiloa I pn i kela puu <iala moa ehiku tausa«i eliI ma haiwn. 1

' £7" K* olelo nei o inj n>a knnn nnp?pe p hiki Hoo mai >na ka manutr,i Amenka ' Mikik*»* iM ka loaUma pnha o Feb«ru«ri. > ptha aunuwa niai ka puha au«nr> koe o Ukoo. Ekolu moko kaua eku ne » m* ***"*- 1 LiLO ik K»*BA * ALA I** Moh—l'a haiin U iono, ua hooholo na Lunakaoa«?ai o ka b« f he« iro okaU 11 iho aei, « haawiu k* f makana a oa Luna Aopooi. oia hoi ke kia. | kl |I* Moi. i»eā>on& k * **• * U o at, « haiwiia iko me kt wahalo hke «# «m mea • po'*" ' fe.'lrafcihi»U mai ® k» 1« «lu .ei i ;h.l» a b«>> »«*,$ k» "»1» »w «\* h ' V»j hua ka noho ana a la Moiwahine Kan«-ma-jfce Euuna KaleleonaUni malana o ka manutwa Beritanīa Ciantkteer. V* kaMfco»a »>a ! moku kaua eloa e ku rtei ma ke awa »e na hae h kela ame keia «w, 10 h Ltfs»waim no nae «ne ka l»e hoku a rae mim o Hawaii, e miu kooa wek> aaa. n Nji mia mo# o Wau«a*.—Ua kx*a n»ai ia a»akou kekahi pnlapaia mai aW. IV kai mai, e hai »ai aoa no oa iDea hou omi knha. Ke hooniau la ka mahUi ana oui kaha. he ipuhaole. koHoa a n»c la ipuawaawa. (uioeke huewa») a me kekahi ina» n»ea e ae. £kclu mau kuKi mi» keia wtthi. I. Na kola aupuni o Ket»»aok» a me D. Kuhau* p»o a«. kuum. 2. Ke kula mn n.iauao o Waianae. o ka me« kaukimi G. M. K»>hu ke kumu. 3. K« kuia a» kahuim a l\er. A. K&olik*. . Ke ao n<n kei* »nau kanvu \ at» ku)a o na mea ike o kew »o a me ko kvlo ao. i NO KA MAKANI KONA. - Ua ike paha ka nui o na kanaka o keia mokupuni i ka makani Kona i pa ikaika iho nei ma kela mau la hope o ka pule i hala, aka, aole nae i ike a i lohe paha i na poino i loohia maomahina o kekahi mau hale a me na moku ma ka moana. Ua lawe mai makou i na lohe a me na mea i ike pono iho ai malalo nei e hai aku i ka lehulehu: Ma ka palena o Kewalo a me Kalia makai aku o kahi o Kapena Luika, i ka po o ka Poalima a ao ae Poaono, oia ka po o ka la 13 o keia malama, un aha pu ia kekahi wahi hale laau e ku ana ma kapa loko, a haule iloko o ka loko. E moe ana maloko oia hale, he kane a he wahine, a mawaho hoi o ka hale he wahi elemakule ua pauhia ia e ka hiamoe ma ka lanai. I puoho ae kona hana, ua olokaa ia aku ka hale okoa iloko o ka loko, a o kona wahi lanai e moe ana kekahi i akuaa pu ia aku. Ua kuhihewa ka elemakule ua kaikoo, a ua pii mai la ke kai e lawe aku ia lakou i ka moana. Iaia e okuu ana ma kapa loko o kona pii ana mai mai ka loko mai, lohe aku la ia i na mea iloko o ka hale, e uwe mai ana i ka make, a e huli ana hoi i puka e hele mai ai i waho, eia nae, ua paa ka puka ma ka aoao malalo o ka hale iloko o ka wai. Ma ka wawahi ana i kekahi papa o ka hale i loaa ai i ka wahine ka puka e hemo ai i waho, a mahope mai ke kane. Eia ka mea hilu i na mea i hemo mai ai mai loko mai o ka hale, o ka ninau ana aku o kahi i kekahi, "Auhea ka puaa a me na pipi a kaua?" Ua pakele na ola o lakou a pau, aka, ua nele nae i ka hale ole. Ia po no, ma Waikiki kai, ua hoohinaia kekahi hale pili, a ua lawe ia aku ku ola o kekahi wahi keiki uuku nona na makahiki ehiku, a ua huipu ia aku la ia me ka poo make ia wa koke. Auwe! ua loohia ka i ka pilikia nuima keia makani! Pehea na makua? ua pakele lakou a pau a me ko ka hale, a hookahi poino nui, o ke kino o ka mea uhane ola uuku i lawe koke ia aku iloko o ka manawa pokole loa, a i manao mua ole ia hoi o kona wa ia, aka, he aihue ka make, wahi a ka buke nui. O ka inoa o ke kaikamahine i make, o Kapulani. Ma keia po moewaa, hookahi no, ua hooneeia aku ka hale kula o Wailope i elua kapuai ka mamao ma ke kahua mua aku ana i ku moa ai. Ka ino hoi pau iho la ilaila, aole e kii aku ana no ua makani la a ma ka hale o E. Kuhia o Koko, e olepeia ae ana a hiolo, a pakele wale iho no ke ola o ua elemakule la no ke komo ana mawaena o ke kowa oka pahu. "He oi keia a ke Kona ikaika," wahi a ko laila keiki papa. Ma kela po pakalaki hookahi kokoolua ole no, i ku wa a ke kuna Kte Lee e holo mai ana mawaena e "na ale kuilua o Pailolo," loohia iho la ia i ua Kona nei, a noke ae la kona huhu me na pea o ka moku, a lawe aku la i kekahi mau apana nana, a hookoe iho la i na kahakahano nahaehae e kiepaepa i ka wa o kona hoopau ana i ka huhu, a pakele wale iho no ke Kapena mai lilo i ke kai. Mawaho ae o Kawaihoa, i kela po hanaukahi a ka hele huluhulu, ilikiaia iho la ua pea o ke kuna Mere Elena a ku ana i lalo, a lana pokakaa iho la mawaho ae o ka lae o Kawaihoa. Manao kekahi poe e pae ana i uka, aka, hoi hou ka makahi ma kona kukulu mau, a pale ae la ke kupikipikio ana a na manao kanaka. la wa hookahi paha i loohia at lela mao moku, loaa aku U hoi ke kuna Kona Paieke ioa makaai oei laia e hooiho inai ana i . Alenuihaha. Pani paa ia na ohua ilaloo , ka moku. a eka ako la ka ihu oke kuna , Hoko o ke kai t a Uwe ako la ke kai hooka- . ki poaa nui. Ona ohoa hoi i lalo. ke kui pilikii nei ko lakoo manao, a o ka aui o la- . kou e ooi haakaa aoa iioua o ka Mea Mnna i Loa e hoopae ola ia Uko* ma ka aina mai 100. Abe ahaaina ka Ukou i hoahaaina ai . roa Honolulu nei no ko Ukou pakele ana. ) Makai hoi o Kahofoakeahole ma Honolu* i lu nei, i ka wa a kekahi mau wahi keiki e i moe ana;nia hoi, pooho ino Uua i ka naue- • ue o ka hak, a mnau aku ninau mai, heaka keia »

OKOHOLA OIEM siri,. T" 7 " :TE"*.SSX'M: 1« apopo p,i U |o, j . . l.ou iho k„l<o»V. he a „„' ; holo, & neqnec mnnuwa a nre n* Wjlen, "* * ahl wahi Uia. E aho no i», *' "" . ,S v*V ! " PO Uw, nr «.ho.k uk , UoUPo>l(o)u haule makawalu miii la po ia o ka ua. a ka! he» o , nin,|, ka w ,i » ko m "' k " wai ' l«*abi rn»u b»le, » < "" ttatt elu ,"' * k »° 4n » n>« kahi maloo ma ka M">|« a Kamika. ia^ ™ » PO. 1 ka P„ h . j lmj ia aku hf,na » loāa i lai o Koholaloa; Mauu kekmh oKonoiM.—l k e awakea Poakolu »ho nei, ua kalewa mai kekahi oko hola «mwaho o ke awa, eia no oae ke Kapcrm i uka ntji. I ka holo ana a ka moku a ka nuku o ke.awa maluna aku, loaa i ka pohu, a ojcabi'no ia i kooili mai ai a koko< keiloa i kuanalu. A ina he makani makai nwi, ina la paha oa poino. U ka hoeo ko« ke ae no ia o kekahi mau wanpi o ka uapo, a kii aku la e kokua i ka moku poino. Ua ahinhi loa iho paha, kii aku la ka mokuahi Pele e kolo i waho loa. Hale liw> i ka wai.—Ua lohe mai ma« kon nmi a Nohokuaaina ma», ua hooneeia uiui e ka wni keknhi wahi hale ma ke ka« a KamoiKili me na kanaka no maloko 0 kā hale, i ka'whnnao Poaha iho nei. Ua pakele no.na ola a pau aohe mea:i poino. O kekahi poe hale e ae e ku ona malaila, ua komoia e ka wai, a ua halana ia, e ole na wahi punee, pulu ole ai i ka wai. Wai io ?»ku lii ua Waikiki la o makou, e ole la hoi he wa ino no la keia o ka makahiki, ku io aku la na hale i ke oleoleo. Holo ka hana. —l ka auina la o ka Poaoiio o ka la 7 o Dekemnba nei, o ka hora 3 pahn ia, puka aku la ke kuna Tlying Dnrt mni Honolulu nku nei, me ka manao e holo 1 Knwaihae e hooili pipi a hipa oi. I ke kakahiaka o ka la Sabati, hookomo aku nnn in i ke awa o Kawnihne. Holo maoli keiu e hiki ole oi 1 ke Kilauea ke kuu pau i kona mnhu a me kona mnu pea. Ke hoomanao.nei inakou i'ke kuna Matilda e holoholo nei i keknhi wa i hnla. Hnnlele ia llonolulu i ka hom 5 o ke ahiahi Ponlimn, a ku ma Kohnla i ke nhiahi Poaono, a haawiia na nupepa Kuokoa o ia Poaono ina ia nhiuhi. O ko makou nlii tnoku kekahi tna ia holo ana". Ua loaa mai kekahi pnlapala hapala ia inakou i kakauia e u Ka lau Lipoa o Mokihnna," e hai mai ana i ke ano o kekahi kahuna lapanu hoopunipuni. aka, no ke ano ku loa i ka hilahila o na olelo maloko, nolaila, ua knpne a® makou i ka hoolaha maoli ana i ke ano holookoa o ua palapala la, a no ka mea no hoi, aole i mnopopo ia makou o kona inoa mnoli kela e kau ae la o " Ka lau lipoa o Mokihana. 0 ka makou no ia e ao aku nei a pau ka hancri o ka olelo ana aku ia oukou, mni puni wale aku i na kahuna llawaii, nole he noho o oukou a lohe iki, a he puni nae hoi ka hoouna mai i ke Kuokon, I aha ni ia ka hooUna ana inai? Maui. Kula Aupuni ma Kahakuloa. —Ua hai mm o W. K. Poniuailana ia makou aole he mnlama pono ia o ke Kula aupuni malaila. He molowu maoii ke knmu. he olioli a me ka hula ka hana maioko o ka halekuia i ka wa e kula ai. Aole oia wale no, aka, o ka hnalole innoli no keknhi i ke kula i kekahi manawa a holo i Hamakua e noho ni a hnla ae ana keknhi mau 1«. Un olelo aku na haumana i ua kuino nei aole lakou makemnke i na huke pinp» k« lakou e kula mau ai, aka i Huke Kaoha Hou ne kekahi Buke e heluhelu ni, no ki mea, oia ka buke e heluhelu ia ai ma Lahainaluna, aole nae ae mai ke kumu. Ua mihi na makua o lilo ka lakou mau keiki i poe pegana. Ua ike oiti i keka. hi kaikamahine nui he 15 makahiki, aole ike iki i ka heluhelu. aole hoi i ke kakau lima. - . Kula Ai PUNt MA Wailukl-. —Ua hai ma o O. M. Kaapoko ia mnkou no ke ano o nn Kula aupuni enalaila, o na kiikamahine ka hoopaa ia ma na kula e ao ai,a o na keik kan<cr hookuu wale ia nei e bele i ke hu makahiki, a he auwana hele wale iho no ke knhi poe,aia hoi na kan«ka makua ke ham pu nei me na keiki a lakou e panapana hun innlwla ai, a ke ninau mai nei oia. Nowa la keia besva o ka hookuu \%ale ii o na keik « e kohu like ana paha me na keiki pegane o na pae ama naaupo ? [Eia ka makou malaila no na kumu no a roe na luna kula kela hewa o ka hookuu wa |e ana i na haumana e auwana hele, oiai ka manawa e lakou i na haumana, n< ku mea, ua ikaika ke kanawai no na hauma na haalele kula i keia manawa. a o k* ma kaala ole o na hina kokua o ia hana ka mei hemahema ai, a o ka huipu ana o ko lakoi palaka me ka hoopanee wale ia o na mana wa kula e ka P«p<» Hoonaauao mai ku»ou e hoemi ia ai ka holomua ana oka ka kou mau keiki ma na mea naauao. L. H. II awaiiLa hanau o iu Moi ma Inakahua Kohala A. Hawaii.—Ua hai mai o Punahoa, i k« inalama ana o lakou i ka la hauau o ko kakou Moi mn kahi o Naihe. Oalulu pa b«. paha ae lokou i inea e lako ai na mea ai a ua, hoomakaukau »ho hoi lakou i na mea ai noloko mai o na wahi apana d«te a lakou i iulu ni. O ka tekou mea ono i hana ai he uala maoli no i * «n la a aeae a huipu ia me

ke kopaa * i« maluni o ke f& pnh?. He " Kohala nea or,o ka iooa o keia mei ono " La 2S NorEJUB».—Ua h?i awi o W. U makou. Ca malama ae ke k-eiki lala irai o Hamakm Haw.iii i i.t 5a Kaoko» 0 ko kakou aopun: mj Pas»oHv Hannkua ;Oia S. Kipi E»q. C» nai ka poe i h«?'e ac i ! oa ahaama la e hoohaooli. a e ino Unakīla i na kiaha wai maemae o kn noho Kooko» ana. A nra ka Mea Maha!oia J. W. h- . uke* E«j., ka haiolelo ana no na mea * pi--1» «na ia ia. —No na hana a ka Lona Helo a me ka 1 Luna auhiu. Ma ka ia 9 iho oei o Dekeniaho, oa hoopii ne ka Lona aohaoo ira vrahi imoa o lm no b aie kaa oie. O ka noi o na inoa o ia poe he 58. a mawaena o keia poe be wahine kekahi i auhau no na auhau p;li kino, o Knoni kona īnoa. — Ua hai ia mai no hoi ke ino o na alnnai 0 Hnmakua p kela mea nona ka inoa e kau ae la mnlona, no ke kapulupulu o k.i hann a ka Lunn alanoi ke kumuj ino ai. Keiki haclf. i ka hoki a make loa mi Ke«lia Kona Hawaii.— Ua loai mai ia makou he mau palapala mai a D. W. Hiapoa me loane S. W. K. e hai mai tna i ka haule ana o kekohi keiki i ka hoki a make loa ma ka la 5 iho nei o Deketnaba ; o Kelekolio kona inon. He umi wale no inakahiki o keia keiki a make aka la.—Ua hai pu ia n«ai k no hoi in makou i hoouna ia ua keiki nei e hookaa i ka aie i ka men p*peiao laau, n hoi mai mai laiia mai, aia hoi hookolohe iho la ua hoki nei o ka hoololohe ilio la no in, a owola, a peku, a o ka hele loa aku la no ia i ka pono ole. iloko o keia manawa e owala nei o kn hoki, olelo aku la kekahi poe i ke keiki e lele iho ilalo a e kai maoli i ka hoki, akn, aole i ae ia mai. Ua holo pukaka aku la ka hoki me ka hoomau no i ka poku ana a haule iho la ke keiki ilalo, paa no nae kekahi wawae iloko o ke kaula keehi. Ua kuia kona poo i ka peku a pahu mai ka 1010, a ina kona kipoohiwi no hoi kekahi, a me ka umaumn, a i ka wa i hemo mai ai ka wawae mai ke kaula keehi mni, haule aku la oia ua make loa. He manene a he lihalihn manaonao makou i ka lohe pmepine m:u. ke make u-a wale mai nei na keiki opiopio. 1 kela pule aku nei loaa mai la kekahi lela ia makou mai Kauai inni e hai mai ana i ka lefe ann o kekahi keiki i ka pali a majke loa n eia hoi keia, —i haule i ko hoki a make loa, a lilo hoi kekahi i ka wai a nalowale. Nolaila e makaala, mai noho nnnen, no.ka mea o ka la o ka Haku, me he aihue la ia i ka po. No ko ke Akūa aupuni ma Kau Hnwaii. Ua loaa mai la makou kekahi mau palapala inaia J. W. P. a me W, Kahnlelaau mni o Kau Hawaii e hai mai ana no ka hooiknika loa o na wahine ma ka upann o Knpaliuka i ka hoahaaina ana a me ka imi ann i mea e loaa ai ke dala, e hoolako ia ai ko lakmi mau luakini. — Ua loaa ia lakou i keia mnnawa he 8240.50 no na honhaaina eono, a ke hoomau hou nei no lakou i ka lakou hana, a hiki i ka wa e loaa ai ia lakou he puu dala nui o hiki ni ke hoopau i na hemahema o ko lakou mau luakini. He ahaaina no hoi ka lakou ilnko ae nei o ka mnlama o [anuari 18(58. Ke kono mai nei lakou i ko lakou mau hoahanau inai Kahuku a hiki i Kapapola e naue aku lakou me ka lakou mau wahi hipuu i ua ahaaina la. O na haole a me na kanaka pu kai poloai*ia mai e hele aku, malaila e hoomakaukau ia ai na u»ea ono a na luahin«, a me na kuhiniaa na elemakule, ilaila e hoohialaai iho ai a hewa na maka i kanui o ka lehua. Aole oia wnle no, aka, e hoomanao kekahi i ka olelo a ka Buke kahiko i mai ni. " O ka mea lulu nui e ohi n«ii mai uooia," a pela hoi kekahi. *• E kiola i ka oukou mau berena maluna o ka wai, no ka mea, a hala na la he nui loa, e loaa hou mai no ia ia oukou." He wahi ahaaina no hoi ka lakou ma kahi oF. S. Lainmna E.«q i ka la 11 o Dekemaba i hala iho nei, aohe nae makou i lohe mai i ka nui o na dala i loaa ina ua ahaaina la. | Makk wkliweli ma Paukaa Hilo.—Ua |:hai mai o L. W. Kaainoa a me S. B. Kahapee ia makou no ka make weliweli ana o ke« kahi mau kanaka i hanee ia e ka lepo malui na iho. Penei ka laua hai ana mai:—Ma ka Poaono oia hoi kn la 7 o Dekemaba iho nei, mawaena o ka hora 8 a me ka 9 o ke ! kakahiaka j ua make loa iho la ekolu mau I kanaka iloko o ka auwai a ka Pake i hoomakaukau iho nei i wahi no ka Mikina hou. Ua olelo ia keia poe kanaka e ko lakou Ha- ! ku hana e eli i ka auwai me ke kipikua. a S oiai lakou e eli ana ilalo o ua wahi nei, aia ! hoi hanee iho la ku pali lepo inaluna o lakou ; a o ka loaa koke iho no ia i ka poino. Hoo--1 kahi hom o ka eli ana inaluna iho o ko la- ■ kou mau kino a loaa ai, « he eono a ewalu ; paha kapuai ka manoanoa o ka lepo maluoa iho o lakou. Elua kanaka i loaa aku ua pau ka hanu, a o kekahi kaoika e kamau iki ana a hala na hora elua mahope iho, o kona make loa iho ia noia. O k& hohonu o keia , auwai a lakou i eli ai he 22 kapuai, a elua hoi kapuai anieka hapa ka laula. Ooa inoa o keia poe kanaka i make ai, o Kekua, : Koomea, a me Koahonu, No Maui keia ka- | naka o Kekua no Hilo hoi o Koahonu, a no Puna o Kaomea. O Koahonu nae aole oia | he kanaka kumakahiki maoli, aka he kanaka hoolimalima aku oia ma ka la kona uku, n i ka la o ka pilikia ua lilo iho la ua wahi hapalua »ei o ka la, he wahi unahi no ka. waiwai makauiae i lilo e aku !a i kahi e hiki ole ai ke ho#hou mai.—E noho makaukau kakou no ka mea, aole uo kakou a pau i iMinao loa aku mai kela wahi mai. \ja i

maika ko Wafc<w •« » a»to »ka. a fce walho mai a bo hoi st Koi I* ina ko rr<s3 kapiai,—a #o-e hoi h« o!-Io aai ina »1.1 m*i fc**sa ha*o?eia bocpon«J s*»' w W*k<w. '• Poew" '** i fc«* poe n»afce I»? mak? :'ofco o fc-a Hako.