Ka Nupepa Kuokoa, Volume VII, Number 4, 25 January 1868 — He wahi moolelo no ke kanu ola ia o ka mea Palaualelo. [ARTICLE]

He wahi moolelo no ke kanu ola ia o ka mea Palaualelo.

Ua loaa pnha ia oukou ke kaao o ke Keko, eia hou kein. E kala lilo, he kaau paha nn makahiki i hala oe ka loihi o ka wn i hanaia ana o kein moolelo mn kekalu moku nina o kn Hikinn; a he mooieio oiaio loa keia n'u i lohe ai i keia mau la koke aku nei no. A malia o oluolu hoi ka nupepa a kakou e pai iho a hoike nku imua o oukou, i ike ai ka poe i lohe ole i keia moolelo, a he mea no hoi e knniuhu ai kekahi poe. ( Ua poina ia'u ka moku aina.) Ma ua npana aina nei, he nui no ka poe mnhiai a paahana hoi, e like me ka nui o ka poe mahiai a paahana no hoi malalo akuo kekahi pee ma ka Pae Aina o Hawaii nei, aole no hoi i nele ka poe kuewa n noho wale no hoi oia apana oina, a aina puni ole paha; pela no hoi ka poe kuewa, a noho wale o ke> ia pae aiua. Aka, aohe nae he poe o onei i inoe i ka opala, a aihamu i ka ili, a me na mea like i pili i ka ilikole a ine ka moe aln, a ka poe haole e nana nei i ko hai kee, a me krf olelo hookauo launa ole. " O.' kauaka ! a aore nui nui m«ruwa, noho ware no pau roa ta manawa, nui parnorero, a pefa aku. E ka haole, na oukou mai nae paha ka ai a ka poe mamua aku o Kamehameha I ? Pelaka ! A ma kein mea nu la e olelo nei ia oukou e kuu poe o'Hawiui Ponoi' nei, kekokohookahi a iliulauia hoi, ka poe hoi a ua poe aea nei e olelo hookano ai.. A maanei kakou e maknikai ai i un wahi moolelo nei, nolaila, ke paipai aku oei au e makania i ka helahelu ana ma keia wahi iho. E haiamu mau ana no ka poe lima hana, ka poe paahana, ma ko lakou wahi hana, kthapai, na hale oihana, a me na wahi hana no * pau, a e noho ana no hoi nialaila he kanaka kino nui puipui, a maikai no hoi, a he kino kupono maoli no ka hana, aka, he palaualelo nae ua taata haoe nei, peia mau no ua haole nei e noho wale ai oo kekahi mau makahiki, aohe he wnhi pa hana aku, "oia opu wale iho la oo e opu ai ka hioai komo oie." E ka haoe, he niea pe i». A hala he naau makahiki o ka noho ana o ua haole nei, ua nui ka ukiuki o ka poe hana oi& apara aina, nolaiia, kii lakou i ua palaualelo nei e lawe e kanu ola, no ka inaioa 0 k* poehana i ke "kaukau ai pi-pi elemu." i ka hiki ana o ka poe nana i kii aku ma kahi o ua palaualelo nei, baoa iho h iakou ir.a ka inea e hiki ai. a e lawe aku ai i kahi e kaou oU ia ai; A i ka lawe ia aoa o ua haole nei e kanu, a hiki aku la roa kahi o ke~ kahi kanaka e mahiai koiina ana. 1 kooa ike ana mai i keia kao-o nui; kahea niai la oia penei: "JS luwe ao» oukou iaia ana i hea V "E lawe ae ana maknu e kaou oU, no ka pau tuakrhewa o ka ai t aohe hana," wahi a ka poe e lawe nei. Aohe no hoi he 1 ae o ua paiaualelo nei e, "e hele aoa euakou ) kaauweaina o lakou nei." Pane mai la ua uoahiai oei, M e hooU hoi

ba oakoa iaia h, a na"u rvo e haawi iaia i .elaa bose!a kolin» i keia hepedoma keia hepeilom»/* Oka puoho ae la no īa oua p®laQ«leio nei mailokoae o km maoele, a ninaa aku U. 'Ui pau no nae kaa kulina ika ; ihi ia?** Hooie mai la ka mahiai me ka i | mai, -*he mea pono no hoi paha la oe ke hm;na iho ;** ole!o aku bua molowa nei. 4> ka ! je aho no ke Uwe ia'u e kanu, e lawe oukou lia'o e kanu." f Ama keia mea ia i hai akea aku ai au u |oukou e o'u hoa o ka aina lepo momona o j Hawaii oei, a ka poe maiihini nei hoi e ole|lo nei he noho wale, he mea, ahe inea. A ;ke ike pu ae la no boi kakou i ke kanu ola ia ka mea ruolcma, oa ka paiaualelo no ka olelo iho, "he liona ma ke ala." Pela auanei ko Hawaii net? Aole, aole loa no, aka, i ka wa kaaiko, ua mohaiia na kanaka no na kil, oa akua lapuwale, aohe nae ia he kana* ka palaualeio, aka he hana no. Nolaila, nawai boi e ole ko kakou oleloae; He keu io no ka Palaualelo. No ia mea ea, o oukou no o ka poe malihini ka palaualelo, aohe o na kaenaaina nei poe i kanu oia ia no ka palela. Nolaiia, ua lawa paha kakou maanei e ka poe lima hana o Hawaii nei, a ke waiho 'ku nei au i ko'u aioha i ka poe iawe Kuokoa a pau, a o ka waiwai nui no o ko kakou iawe ana i na nupepa, o ka ike i na nu hou o keia a me keia wahi o ka honua, na nioolelo, a me na mea he nui e pau ole ke heiu pakahi aku au. Uke aloha oka Haku oukou e ka poe lawe pepa. Nohokuaai.na. lanuan 14, IS6S.