Ka Nupepa Kuokoa, Volume VII, Number 6, 8 February 1868 — Ka ili ana o Kahi moku holohelo mau ma keia mau Pae Aina. [ARTICLE]

Ka ili ana o Kahi moku holohelo mau ma keia mau Pae Aina.

| E ka Nupepu Kuokoa e; Aloha oe a me j kn poe hooponopono in oe : | He wahi ukana knumnhā ka'il ē hooili aku nei ia 00, a he inannolaim nae ko'u e hiki no īa oe ke lawe hele a puni 'ko waii Pae Aina. a hala wale aku 'mawaho o; kou palena. Apenla 4, 19f>7. iia aui ka la ma kai, oih pahu ka hdri 2. ili ka moko ma kalii wahio keia aihi ma Buota T»Tawa nei. He moku ; kia kolu keia, he'moku okohola a hc mokli' kuai aili niu no hoi, o ko inoa o fceia moku i o ° Cae^narvah, ,, a o ko iooa o konri Kape* i na Capt. Eury, no Kikiine mni kem moku i ili iho bei. A pakele irtai kc o!u o na ka--liaka maluna, mai make nae ke Kapena ma • ke kai. Ua ike makou v ua inoku nei ma ka aoao hikina ka ili an.n nm ka aono nui loa o ka na(b, i holo aku mnkou e kokua. aole nae i hiki aku makou, nohaha e ko ma- i kou wahi waapa i kekahi o na waapa o ua j moku ili nei eholo mai enn ma ka nroana,( ua haalele aku i ka nioleu e ulupa ia ana e ■ ka nalu, aono pnha mile ka loihi mai bo.| uiakou wnhi nku a hiki i kahi i ili ai o ka ; moku. O kahi poe kanaka hiki mua mai i | ko mnkou wahi nei ina na waapamai, n o ke Knpena ma ka po kona hiki ana niai me kahi m«u Wnaka, aole r a lakou mea lawe mai, o I na wahi kapa wale no i ka ili ka lakoo mea ii faive rt»fti. Kokua makoa la lakou i ka imoe ana ma fta hale o makou & me kahi /nieH e paina ai, a ao ia po, holo aka makoa Je kokua i na ti\ev o kn moka i ka liwe ma aka, hrin ālni makou i ka moka, ua piha loa oluna i na kanaka e hao ana i na Waiwai 6 oa 'inokn nei, lea {ole ia mea aiko k ntefc alHi a ii< mea n pau, a ua iwu 'm kanaka i ka ona i ka rama 6 ka moko, liki i na haole nona kn kfe kii aku i |o hkoti Waiwai e lrwe mai, ua paa k»a i kamaaina o ka aina, a ua huhu mai i na i ke kii aku i ko lakoo waiwai me ki mai, makao na hao)e kaalele aka ir ka ona/i kahi la hele hola aku, ua paa M aa waiwai i na kanaka i ke hao ia. Ua *ipai nui au i ke'iii o keia aina e kokaa » 4 waiwai o na haole a e hoomala i na ka<ika nole bao waie i na waiwai o ka moka m kooikaika, oo i o* k*o*k» aofe

inake h»o *r»le » k® w»iw*»> «ol e °«"j kanak» »>« >x> k» !««•• "«>*»' 0 "* b,ns ' n nmaapō. U* loi» b»p» n>»i no nae k*ki mao ■ ro«t ia Ukoa om men ai u* loaa naai rro a ijg) t \js p>tit i ki hso iii ksbi niin inw tii, 3 , Q9 kokua mfii oo I» laiou mau raet •» i'fco ; I*fcoo hemnb«rn* ma kefa aīna. j Ua IHo ®ku on pabw he aib ni mea \ i pae m« fo aina, * o ka nui ua Hlo aku i' k* oonna, oh oahaha iloko oka tnoku i Wa " ih ana. Oka pah« boke a meke dals iivv i ko Ii!o aku. a mi?hop? loaa mai i rta kun?tkaj o ka nui o na dah iloko eonu hnnen a or ao, ; a ua uku aku ke Kapena i ke kanaka i loaa I ai \>a pahu nei, he kanaiimn dr.ia maoli a } hōokahi po kumukuai nui he in-akaiuaku-1 mamalima d<h oia pu, ao ka huina ona ' da!a a pan he *7o dals, oia ka uku oka | lona ana o ka pahu, no ka m«, he mau I mea ano nui iloko oke S>K o ka moku n ' me na palapala ano nui. Auwe! kepoho' o ka poe nona kefa moku i ka ili ana iho! nei. Lawe aku la ke k»i i knna hawi, p«ej aku la ka auwaapa nana i ka pUa, ahu iho la U hoka i kapakai. 1 kahi la hikiau; iloko o ua moku nei, ua iike me ke ana nui weiiweli ke nnnn aku i ka ua mea he moku nui, aole Tme he uui i ka ua mea he ka? i ka olopa mai i na papii o ua moku nui nei, a h;ih ntt l.i ekolu ua olopa liiliii ia. Eia nae ke kumu i ili ai keia moku, no ka ua, va uhi paapu ia keia aina e kn ohu a me ka ua nālownle ar keia aina haahaa, Si ika iM ia kahi wahi o keia aiōk» oil ka aoao hikinahenia, a ua manao ke Knpena o Maiana ia, he po tiae iu, a i ke au ana ae, pāa ka ua a me ka ohu, aole makani, a ua kokoke loa i ukn a pohu ao!e makani ma ia la, a pii ke kni lawe ke au i ka aina. aole hiki ke hoio a pakeie no ka n-.akani ole, Ua hnna na waapa i ke kolo ann aoie hiki, ua hiki mai kona iu. Ua ike no hoi au he uhauha ka poe maiun'a o kein moku i ili iho nei, he nui ko lukou nnau haaheo, aia maluna na hoohiki ino n me na olelo ku ole i ka )H>no, a ua hni ia mni ia*u, he nui na olelo ino a kē Kapeua no na Misionari e noho nei ma Ahnian, ua kumuuamu aku ia lnkou me na oleio hoohilnhiia, un kapaia he |>oe niisionn« ri iliulaula, 'aole nae o makou hilahila i keia oloio hoino mai ia makou he mau misionnri iiiulwuln. nin i kn lani kn H«ku o nn men a pau. Un ike uo hoi au he nui ka īnu ram& o keia moku i ili iho nei. . Ua inake nae kahi kanaka o keiu nina i ka inu «ina i kn ranm a nie kn ni nnn i ke kopa maluna o ka moku i ka \va i iii ni a inu nui i ka rama o ka make no ia inahina' o kn moku. iVJar haunaele nui loa keia aina no |in wniwui o kein moku ili, mai kaua iho nei ka aonu (uuinuli o Ke'lii i ka hao waie i ka waiwni oka moku. Aka, ua makhu knhi poe i ke'lii ua hoihoi mai i kahi mau mea a lakou i iawe ni, ooie nae i pau mai ltn nui i ka hoihoi in mai, aia uo me nn kunaku, a ua oleio ke Kapena e hoi ann oia i Kikane a mahope hiki mai ka mnnuwn e knua i keia ninn no kn puu ana iho nei o ka waiwai 0 kn moku 'i ka hao ia. Hooinaloka nue na kannka me ko iukou olelo " he wnhahee ka hiki mat o ka mat»u. wa, he hooweiiweii wale mai no ia |iakou v aoie hiki mai kona manuwa, • iua e hiki mai ka nianuwu, knua aku no kako'u ine kn inanuwa, nia no hoi i ka hana nnn," wnhi n Inkou. He |»o6 puni kaun no keia aole \ve» iiweii ika make. Uu hoonnauao nae "kaln poe, kn pou mii.muli p ke'lii, un hoolohe mai 1 ka makou oieio, ua olcJo nui inakoil he hewu !oi ka hao ann i kn waiwai 0 keia iliokn. Mni make no nae kekahi poe kanaka i ke'iii oo ka nuhu o ke'lii no ka' hooiohe oie mai ona konaka i kana oieio. Ua iiuhu īki no nae ka nohunna a ke .Kapena me nu poe kannka ma ko makou wahi nei a hi> ki uini knhi moku no Kikane mai tio, he moku kuai aila niu no, mnnnei' r»6 k<f#>6 waiwai me knhi ulii o keia aina, n ku mt»ariei e haua i konn kia mua ua h«i i ka nmkani, noho kahi jpau haule o ka moku ili niiiluna e.hnna oi, i kahi mau ja inake kekahi haoi,e i mahiki ia e ke kia inālalo, a pau na iw'i nono ī'ka hnihai, n oh no he mau la o ka makG ioa 'ho in a kanu ia iim' keia nina. _A ina ia no, hiki mai o Knpena Knmleii me kona moku ku pu ina keui ninn, i : k>Hit hPioaku 'o Kapena Kandeil- A tna ka h» 99 o Aperila, holo ka moftu 'o ; Kaponn Daly e hoi loa ana i Kikane, a maiuna ojn inoku kau ann o Kapena Eury n nie kona poe kanaku a pau a me ka hapa o liona aila i ioaa mai mai ka -inoku ona i ili *i, a o kekahi ua I:lo aku i ke k:ii a me ka nui o na mea a pau, Oia na mea a'u e hai aku nei no keia inoku nohaha, Me ke aloha no^ J. H: Mahoe. '