Ka Nupepa Kuokoa, Volume VII, Number 12, 21 March 1868 — No Ka Pope. [ARTICLE]

No Ka Pope.

AIOKUNA 111. I Mai poina e o'u makainaka oiaio ma ke ; kino a ma ka uhane e noho ana ma ka aoao' Euanelio, aloha oukou. E ike kakou ma keia mokuna, no na Pope noho hewa a haukae hoi, e like me ka mea i hoakaka ia ma ka huelo o keia mokuna i puehu ae nei. Eia ka mua. No ka heluhelu ole ia o ka ke Akua olelo e ka nui o na kanaka ma ' ka Ekalesia Koma. 1. Ua ike nui ia keia keakea kaulana a : ka Pope ma na aina a pau a keia Pilikua 1 ino o ke ao i noho ai. j Aia ma na aina Pope a pau loa, aole i heluhelu ia ka olelo u ke Akua e kela kanaka keia kanaka, no ka mea, ua papa loa ia lakou e na Kahuna Pope, aia wale no ka na na Kahuna Pope wale no e heluhelu i ua olelo hemolele nei, aole ka he pono i ka- • naka ke heluhelu i ua olelo nei 0 ke ola me, ko lakou mau inaka iho, ke i nei hoi au, 0 aha ia la hoi ? eia paha ea, 0 naauao ke kanaka a hoomaopopo iho hoi ka naau rne ka i ana, he aoao kue ka keia i ka ke Akua , olelo e like me au nei la. 1 Penei ko ka Pope munao lalau ana : u He pohihihi ka ke Akua olelo, a he hohonu hoi, : nolaila, aole pono i ke kanaka ke heluheiu, aia wale no o ka Pope a me kona kauwa na mea hala ole a pono hoi ke heluhelu a hoomoakaka, a 0 ka hoolohe waie no ka na kanaka, nolaila, ua huna a kapae wale lakou i ka Baibala mai na makn aku 0 kanaka. (E nana i ka monlelo Ekalesi.j, aia ma na oleio hooholo 0 ka ahaoielo kapulu ma Tereneta.) Noiaila hoi, auhea la oe e ka mea heiuheiu ia pnlapala, pehea la koU manao ? He pono anei ? ea. I ko'u manao ea ua kue ko ka , Pope manno i ka ke Akua kauoha, a penei ka ke Akua kauoha la . E nana ma loa. 5: 39. " E huii oukou i ka Pnlapala Hemo-, iele, no ka mea, ua manao oukou he oia ko | oukou malaila." Pela ka ke Akua kauoha ; ia oukou, a ia kakou no hoi a pau na kana-: ka ka mea uhane, aole e o na Kahuna Pope wale no a me nn daimonio, koe*kanaka, pe- : la hou no, e nana ma Oih. 17: 11, "Oi aku ko iakou nei maikai i ko Tesnlonike, no ka ; mea, ua apo koke mai lakou \ ka olelo me j ka manao koke, imi no hoi lakou i keln la j keia la ma ka Palapala Hemolele." Pela s iho no, e nnna ma Luka 16: 29—46, ls. S:' 20 a me 34: 16, aia la! e ike koke kakou i j ke kapae wale ana 0 ka Pope i ka ke Akun j Kauoha. a auhea la ka oleio 0 ka Palapala j Hemolele e i ana 0 na Kahuna Pope wale no ke heluhelu i ka olelo a ke Akua, koe na | kanaka a me na lahaikanaka ? Aole !oa, I aka, ua pili ia oleio i oa knnaka a pou, aole f i na Kahuna Pope wale no, a pehea hoi ka! Ekalesia Koma ? Hoole lakou i ka ke Akua ' Kiuoha, me kn papa aku i kanaka penei :! u Mni heluhelu oukou i ka Paiapaia Hemo-1 lele. 1 " ke olelo hou ae nei hoi au, o aha ia la j hoi ? eia paha ea, 0 ikea ka no-a ea, aole : anei kue ka Pope i ke Akua ? Eia hou iho' no, Epeso 6: 17, " E lawe hoi oukou » ka | mahiole o ke ola a me ka pahikaua 0 ka ! uhane," oia ka olelo a ke Akua. Heaha ke < ! aoo o keia oielo a Paulo i ko Epeso ? A na-1 wai e lawe i ua pahikaua nei ? na ke Kahu-! □apuHe wmle no anei ? Aole peli, aoie loa j no. kahaha ! Kupanaha maoh! Kai ke kue' 9 Paulo i ka Pope, e nana hou iho ma 1 Tes, j 3: 27. Kauoha aku la 0 Paulo, " E hela-! belu ia aku keia Episetole i ka poe hoahau I laa a pao." Aole launa iki o Piaolo me ka Pope, ioa ma ka honua nei oia i kela maoawa, hoahewa ioa paha oia i'kela olelo ano e. Eia hoi, e nana ma Rotna 1: 7, 1 Kor. 1: 2, li Kor 1: 1, CaL 1: 21, Ep. 1: 1, Pa|»pa! la aku la o lakobo •• I ka poe ohana he umi 1 me kamamaioa." A pela no o Petoro [1 Petero l: 1,) i ka poe i puehu liilīi a nolio mnlihini ina na aina a pau he nui loa. E ike kakou ua wehe akea ia ka puka no

k« biki ke heluhelu i ka olelo a ke AktM e oa kaoaka a pnu t koe oa holoholona. A no keabi i papa ako ai ka Pope i kanaka aole heluhela i ka ole!v> a ke Akoa ? E« paha ea, o waiho wale ko lakou \r»bi opeope iwi, a ike ia hoi kahi kekee, no ka mea hoi ea, he aniani oa olelo Hemoleie nei o ke ola, nolaila hoi, hoomanao ae la au i keia mau «mhi hiani olelo penei: " Hoonaionalo ana-i ke aloha*i oalowale, Haina-ia-maiana hoi-e ka poaoa-a ka moe-e." Pela ibo b ko ka Pope hooaalowale ana a kapae ana hoi i ka Bait»ia o ikea kona kekee a me kona wahi hun«. Eia hoo. oa kauoha ia mai oa ludaio a n e na Uhuikanak* a pau raa!a!o ibo o ka iani maiuna o ka honua, e iawe i We Kaoawai a ke Kauoba a roe ka oieio Hemoleie o ke oia o ke Akua, a e hoopaa ia mau ma ka naau, a e lei no hoi ia mea ma ka a i, pela ka lehoTa kauoha, a pehea ka Ekaiesia Koma ? popa ioa kela aoie helahelu, kahaha ! Kupanaha m%oii!! Makemake ka ka Pope i ka pouii, aoie i ka nialamaiama, oieio mai ka Pope he pohihihi waie ka okio a ke Akua, nolaila, aole he heluheiu ia. He oiaio no he pohihihi kn olelo a ke Akua ma kau wahi, aka, ua maopopo no ka nui ke nana nui kakou i ka Eiihaia me ka makemake io i ke ano a loaa koke mai no. Ea, e mihi oukou, he pohihihi anei ia? E nann aku i ke Keikihipa a ke Akua, he pohihihi anei ia ? Aoie! Aole !! Aole!!! Aka, 3 ka m»nao imi IMau a kapulu hoi o ka Pope ka pohihihi, o na olelo maoli i paakiki io, ua pohihihi like wa. ie no i ka Pope a me na kanaka me ia pu i alakai makapo ia e kona hookiekie nui weliweli ole. Nolaila, he manao kapuiu a ekaeka loa kela a ka Pope i hnim ai, a nolaila hoi la ea,*eia ka wa pono e huh pinepine a e imi iknika na kanaka a pau 1 kn Pa* lapnl.i Hemolele me ka noonoo no lakou iho. iMai olualu mnniuli o ka ke kanaka manao lapuwale ana, no ka mea ea, ua maka'u ka Pope o ikea ko lakou kekee nui, nolaila, hoonalo lakou i ka mamalama alohilohi o ka ke Akua olelo maialo o ke poi. Eia kekahi hewa nui o ka Pope, lia huna lakou i ka Pauku 2 o ko ke Akua mau Kanawai, a kapae ae la in mea ma kuono o na manao apiki o ka Pope, a pela ka hoike lu helelei ana i ka pouo o ke Knnawui ma*vaho ae o na palen» a ke Akua i kauoha mai ai, a penei na Kanawni i haukae wule ia e ka Pope: 1. " Aole ou Akua e ae mamua o'u, 2. Mai hoohiki ino oe i ka inoa o ka Haku o kou Akua, 3. E hoomanao oe i ka la o ka Haku, a e malama hoi e honno ia la, 4. E nmiama oe i kou makuakane a me kou makuahine, 5. Mai pepehi kanaka oe, 6. Mai inoekolohe oe, 7. Mai aihue oe, 8. Mai hoopunipuni oe i kou hoalauna, 9. Mai kuko oe i ka wahine a kou noalauna, 10. Mai kuko oe i na tnea a kou hoalau. pa. M Ea, nuhea iho la la hoi ke Kanawaielua? "Mai hana oe i ke kii i kalai in nou, aole hoi ma ka like ana o kekahi mea o ka lani iluna me ko ka honua iialo ?'* (Ja huna kele ia keia Knnawai e na Knhunapule Pope, no keaha la ? Eia paha ne, no ka mea. he makemake no lakou la i ke kalnikii a hoohaiike kii hoi, a kukulukii paha, a kuloukii ana hoi, i mea e hoomanakii inaoli ai no, a malaila mai no ko lakou kuee loa me ke Akua, eia kekahi, hookui wale mai ka ekulesia Koma i na mnnao kanaka he nui wale, a ko lakou nooiioo huhewa i hahapoeleeie ai m? ka ke Akua olelo i manao ai ua like, wahi a ko lakou mau uhnne haukae i weliweli ole ai. Kahaha! Kupanaha maoii! Nani wale ko iakou maka'u ole i ke Akua! Eia keknhi olelo i mnkemake nui ia e iakou, ua kapnia he Apokarupe, ua nalownle na inoa o ka poe nann i kakau, a he oieio hakuepa ka nui, a he uuku wale iho no 'kahi mnemne iki, ua hoole ia nae un Apokarupe ne"» e nn ludaio a ine na kanaka naauao 0 ia kau, aka, ua hookuu wale mai ka ekalesia Roma i keia olelo haumia me ka ke Akua oielo maemae o ke ola. A ua hewa-loa ka Pope mnlaiia, no ka inea, penei ko ke Akua papaana mai: "Mai hoopili mai oukou i kekahi olelo me ka mea a u e kauoha aku nei ia oukou, aole hoi ou* kou e hoemi iho," Kan. 4: 2, e nnna hou aku ma Soi. 30: 5,6. « Pau loa na huaolelo a ke Akua i ka maemne, mai hui ae oe 1 kekahi mea me kana mau oieio." £ nana h°u iho ma Hoike. 22: 18, 19. fna e hookui mai keknhi i ka mea hou me kein mau olelo, na ke Akua no e kui mai me ia kanaka i na mea ino a p*u i paiapala ia ma keia Buke," ea, ke manao neiau ua haule walawala o Aupereti a me loseve iloko o keia huakai iawehala, oiai lakou ua maa i ka hui wale mai i ka lakou mea i hapaia poomuku ai me kn ke Akua oieio. Ua aknka keia oielo ke* hoomaopopo ia, a ua maopopo ka ka hewa o ka mea hookui wale mai ma ka ke Akua oielo, eia nae, ua ikea nui ia keia hewa ma ka ekaiesia Roma, ua kui wale mai iakou i ka moolelo kanaka a me oa kaao a iakou me ka oieio Hemoieie a iehora, ua kue maoli no keia manao o ka Pope i ka ke Akua, no ka mea, ua akika na mea e oia ai ke kanaka ma ka ke Akua wale 00, e naoa ae ma Tim. 3: 15, penei: " Mai kou' wa kamahi uuku n:ai, ua ike oe i ka Palapala Hemoiele, i ka roea e hiki ke hoonaauao ia oe e ola ai oe ma ka maoaoio iloko o Kristo leaa," ea f oinau iho paha o< e ka mea heiuhelu ana i keia oieio me ka i ana. " Heaha mea i akaka ma keia oielo a Paulo ia Tiraoteo? Eia paha e», i ko Ti-

moteo wm kimnlii ua »ke no om » ka ke Akua oklo» ■ m biki no i aa olelo la ke hoonaaaao Miia ma na n*a e ola ai oi», noiaiU es, ua «kaka ke ola i oa Timoleo nei ma ka Baib«la. A heaha boi kn w«iw«i » ka ke kaoaka Pope boohai ana mai i kon.i maa manoo peiekonu, ise ka ke Akua me.-» maemae e ola ai ka uhane. Aka ea. ua ike nui ta keia koe o ka Pope mau bana i ko ke Akua makemake, noiaila boi la ea, ut maopopo loa ke kaawaie o ki poe ma ka ekalesia Konia mai ko ke Kihapai lani mai» a i k» pua-i ka auwai panaoa. Ilaila e kalaikii ibo ai. a hoohaiike ibo ai no boi,a make iho. ua pono he kolohe. T. M. K. HooLerors. Na PaUhau! iuli.