Ka Nupepa Kuokoa, Volume VII, Number 14, 4 April 1868 — Ka Hana a ka Uhane Hoopunipuni. [ARTICLE]

Ka Hana a ka Uhane Hoopunipuni.

la'u e noho nna mnlalo o ka malu olu kohai o ka Jau inia, ua hiki no au ke olelo ae. Un oluolu pono kona mnlu i kuu noho ana, n ua hoaiknne hoi ia olu me ke aheinalie o ka m-ikani Knao o ua aina Kaha nei o'u a me o'u kini lehulehu i hnla aku ln.—A e ike ouanei kakou i ka moolelo e pili ana i ka mea i knu honkeaia tna ke poo o keia kaknu manno nnn. He keiki o Maunakea, ua loaa i ka mai, nona na mnkahiki he 19. Ua hanauia oia ma Kawela i Molokai, nm kti la 7 o Aperila, M. H. 1849, a ma ka la 5 o Maruki, M. H. 1869. Ua lawe ia oia e ka mea nana i hana noloko mai o ka lepo. Ma na pule hope o Feberuori nei, ua loaa mai ka rnai nia ke poo o Maunakea, he nno nalūlu, a ma ia ano nalulu, e loaa aunnei iaia ke ano ikaika o ka mai a make aku oia. Mamuli o ka nana ana n kekahi Khuka haole, oia o Dr. lnito, ua olelo oia ma kana ike, he fiva ka mai, a ua hana np oia, ua lona no ke ano oluolu, me kona olelo mai, " lua e mnl \ma pono ia keia mai, e loaa no keia mai i ka oluolu no, aole no ka Inau kannkn no." Ua hai aku ke Knuka, ma ia hope iho, nui loa mni la ka ikaika o ka mai, aneano pilikin, a he innu la mahope iho, oole hiki ke komo pono ka ai—A ina na pule hope o Mnrnki, kokoke oia e mako, a ma ka po hoi, e kalilolilo ana o Maunnkea i ka make, ku mni la kekahi poe ekolu, elua wahine, hookahi kune, a noho iho la na akua maluna, a Inpaau lakou ia Maunakea ine ke ano hoopunipuni. Eia ko lakou mnu inoa, o Kaapuiki w., o Kaaknu w., o Manoanoa k., ka inoa hoi o na akua iluna o keia poe, o Kaonohiokala, o Hiiaka, o Kukuena. Penei ke ano o ko lakou lapaau ana ia Maunakea a mnke loa ai, ma ka po Poaha, lii 11, aia na kanaka e akoakoa ana maloko kn hale e uwe nno, e u nna no ka pilikia, a e aneane ann no hoi e hoohnnmi mai i na waimnka. In manawa, lohe aku la makou ia Knakuu e uha ana me ka hamama o ka waha, penei: u H—a ! H—a !! Ha—a !!!'' U wa, o ka noho iho la no ia o ke akua, leleliilii nna ka lole i o a innei, me ke kani mai o ke oli. Eia ka ka mea e oli nei, e knhea nna kein akun iluna o Knaknu in Hiiaka oia nkua hoi ia, e hoi mai e noho iluna o Knapuiki. o knhi hua mele nae a'u i hoomaopopo i ke oli ana a ke akua iluna o Knnkuu, penei: M E Hiiaka <?, E hoi mai oe, Ma ke poo oe, Ma nn wawae hoi nu, Pau hoi nei pilikia." He keu no hoi ka hoopunipuni! Aole hoi i liuliu ia kuu ana mni aia akua i kana upena knhe o Manelo i Lanai, leleliilii ana hoi ko Kaapuiki kapa, nonoi mai ana i paka, o ka noho iho la no kn ia o Hiinkn ilunn ona, noho wnle iho ta no o Kaapuiki aohe aahu, ke kopalili nei hoi na wawae o nei akua, noke haalele iho la hoi na wawae i ke kaka i ka papahele o ka hale. lke aku la hoi kekahi poe i ka noho olohelohe mni aohe wahi kapa, hoouhi aku la hoi kekahi i wahi knpn, n pna ka lole i ka aahu, aohe no he pau iki o ke kapalili o na wnwae. Heaha iho la no la hoi ke ano ? I knpaia ai pnhe he oiaio, Ae no hoi, Pelaka ! a oe ka hoi e lnwa ka hiu o ke kohola ke kapeku iluna o ka ili kai. I kela manawa nae, ala moi la ua akua nei a olelo inai la. Owai la hoi ko'u mea na. na e kii mai a alnkai aku ma kahi o ka mai. Ku mai la nae o Maunaloa a alakai lima aku la ia Knapuiki me ke akua iluna ona o Hiiaka, n nlakai aku la iaia ma kahi o ka mea mni. Aiu no ke alo o ka mai ke huli la «o iluna, aole he oni, «ole he ike, o ka waiho ioio iho la no, ke holoke wale )a ua o Kaapuiki maluna o ka mai. me ka nui (oa o ko'u inenemene, puehu liilii k| omole o ka p«*»a e ku ana. - Ke lapaau oei kela, ke kuha la i ka umau* ma, kai na keia e noke nei i k« kuha eola ae

an* |« ho», t i ole hoi it. c oni ae b hoi. O \ ka «neane aku m e make m<? ke kaiii pao o; ke aho. A ike iho Uoa poe akoa oei e mi-1 ke *na ka roai, o ka hei«» ae ia oo ia o ke akoa. a koe iho la ke kino kanaka. I ka ike ana o ua poe nei i nobo « ai c ke akaa; o« r»,ake ioa ka roai, alia i ooi ana ka wraba ; i ka aia{a, oke akoa h6i iHona o Manoanoa,j ua hele oia me km haoa ole. Keu no hoi ■ ;ka naaopo! Hilahih oleī! Aohea oukou; e ka poe nona m lua huna poopoo raa Ka v 'wela nei? Aia ke Akua ma ka Uni no na j ■'mai, na mea a pao t nana hoi e hoopau tnai; ji oa eha a paa. Ua lawa iho la keia. Kc : hoi nei ke keiki kuilaau o Molokai ua kohai \ (ka la. NVu na Kauemaka. | Kiiweia, Moiokaī, Maraki 12, IS6S. [ | i > !