Ka Nupepa Kuokoa, Volume VII, Number 19, 9 May 1868 — KE KEA KEOKEO. [ARTICLE]

KE KEA KEOKEO.

Unuhiia iio ke Kuokoa. MOKUNA I. i O kona koloka e aahu ana, a me kona knpa iho o luna he veleveta Genoa no ia, \ \ ulonaia me ke Silika eleele a ine na lau laa-| laau o Faranndera i okomo pu ia me na po-l haku niakamae. He apo opu no hoi kona, he hoailona o ka nuika (knight belt,) a he; pokaku daiinana hoi ma kona ai-kala a ma; na pulima o kona lo|e, ua kaumaha, a ma- i noanoa no hoi i na pohaku o ia ano. I Pae mai la kena leo, u E '. hoopaa koke oe; i kau pahikaua !' a hukia aku la ke koa i! hope a hookui pu ia aku la in me na paia o ke keena, a iele aku la hoi ka pahikaua mni ; kona lima aku iluna oka papahele. lloko o ka manawa i hookahi hanu ann ae a pau iho, aia he lihaliha inanaonao ke a uume ana mawnena o ke ola a me ka make. 0 ua alii koa la i hiki hope maiai, oia no ke Kauna o Rousilona, a he hoahanau hoi ia no na alli a pau o Guise. Ku iho la oia, a nana iho ta i ke Knunatese lokeline, oiai oia e kukuli ana, nie ke Kalolika e kau ana no iluua o kona papale. Ua haka pono ae la ko ke Kauoatese m;iu maka iluna i ko ke Kauna, a e au wale ana no hoi kona mau onohi lilelile iloko o kona kipona maloonana i hooneleia e na leuluwaimaka; a ua makili iki ae la ka piii ana a kona mau lehelehe. j He kahi-o gula ke omau ana iluna o kona poo a iloko hoi o kona mau lauoho, aka o ka wai hooluu maoli no nae o ka lauoho, he memele gula noia e like me ka liula o Pero-' veneke, a ke maewa iho la u.i mau owili lauoho la ona nialuna iho o kona mau lima olohelohe, a me kona umauma l.ihalaha, a hiki loa aku i lulo o ka papahele kalii ana e ku-: kuli la. Mawaena konu hoi oka pale o ko- \ na oahu nioe po, aia ke mamaka mai la kona | oiwi īiani, me he apana la o ke kii.pohaku muhula keokeo i lohia a noho ke aka iloko. | Hapai ae la oia i kekahi lima palupalu ! ona, oiai e halawai mai ana ko ke Kauna mau maka me kona, a hoopu-a iki ae la oia he mau wahi huaolelo uuku pokole me ka : leo nahenahe i oi iki ae i ko ka hawanawana, ika i nnn. vi E aloha mai." la inanuwa, ike ia aku la ka uiae kokeana iho o na hiohiona o luna o ke Kauna me he oki anu iho la na ka mai : nialama o ka uila a lai-pu, oiai e auaanapu ana iloko o ka pouli panopano; a me he moe nna aku hoi a na hulu okula o ka Liona, oiai e kanahai mai ana kona huhu weliweli; pela iho la keakakuu ana mai o na manao ahiawela o ke K iuna a maalili iho me he wui la. Huki koke ae la ua Kauna nei i na li i paa ai o koua Koloka mai kona pu-a-i ue, i honilonaia me ke kea dala e kau ana ina ke ki-poohiwi, u hoouhi aku la malunao ke Kaunatese, hapai ae la oia ia ia mai ae, a iohe ne ia no noi ke Kaunatese i ka leo hawanawann ma kona mau pepeiao i ka ī aua, " E hamau, oe mai inaka'u, E hoopakele no au ia oe. M Mamua ae o ka munawa i haalele mai na huaolelo hope loa ake Kauna i kona mau iehelehe, aia hoi, naue mai la ka pnku loie velcveta e kau nei mawaena o laua a me ko ka Moi Wahine Keena, a ma kahi hoi i puaiu mai ai o ka paku, ikeia aku la ke Duke o Guise e ku mai ana me ka pahiknua i unuhiia ma kona lima, ua kiii-ka wale ia hoi a oki loa kona lole veleveta i ke koko a me ka eleeie o ka pauda, aehnka pono mai ana kona mau maka umluna o iaua nei; a ma kona kua mai na koa o Sivisa i makaukau pono i na pahikaua i unuhiia. Ekemu mai* la ke Duke, " Pehea neia mea? Heaha la keia ?'* Kuhikuhi hookahi aku la ke Kauna o Kousilona i kona lima, me ka olelo pu aku i ke Dukc. J, lua paha he keena maluhia e ae keknhi o ka hnlealii nei, alaila, e hoihoi aku no au i kei i kaikamahine alii opio ilaila e noho ai me ka maluhia." Pae koke mai h ka leo o ke Duke o Guise me ke ano huhu, ika i ana. " Heaha ia mea ī Aole anei oukou i ike o ke Knunatese keia o Auverene, be Huguenota!" I aku la o Rousilont, ' Nawai i kapa ia ia pela ? Pane koke inai la ke Doke, "Nawai?" a ia mannw.i no i nee mai ai oia imaa me ke ano okalaknln—-Na ka ' Aha Hooko—na ka Moi—a na kona kahu hanai na Gasepada O'Au^eiene—Ke huii mai nei oia ia ia i keia mannwa, E make oia i keia nwnawa. n Oki pu iho la o Kousilona ( aole oia i pane koke aku, aole hoi i leha hou iho maluna o (okelina, aka, paiulo wale mai ia oo oia i koaa luna m»inua o lokelioe me be palekaua la oona.

Mahope ioa ibo ekemu boa aku la ow t . "Aole aoei e meoemeoe ii » me ke aloha j oo koaa palupalu opiopio, no kona wahine aoa, a roe kona nani." Pane hou mai la ke Duke o Gaise me ka leo huhu. 4He pono aneī ia'u ke hooiohe aku i kou leo ? O oe iho nei ka boi ka owao nona mnka u'iuii,a me na laaoho meiemele o ka Heretiko. A fa inanawa no i iulumi inni ai na koa o Siwisa a puni ko lakou wahi e ku nei, a e kakali wale aoa no lakoa no ka leoe pane ia aku e ke Duke, alaila o ka manawa no ia e iho inakawulu aku ai o na pahikaua (io* ko o ka puuwai o oa kaikamahine opio me ke kaulua ole. Aole be mea e ae malalo iho o ka iani e hiki ai ke hoopakeie ae i ke ola o ua kaikamnhine nei mai k«t make e paa ia mui ia eka poho o na iima o na koa, koe wale no nae ka mana o ke Akua e hiki ai ke hoohuii ae i ko lakou manao a me ka ieo aiapahi hoi a Kousi)ona i hai a puhi nku ai imua o lakou. i ka i ana me ka ka leonui. 4 * £ heie aku oukou peia ! no ka mea, ua haaieie oia i kona aoao hoomaoa mua—E hoopakele ia ia no ka Ekalesia Hemoleie," a ia mannwa no i paa aku ai oia ma ke ki poohiwi o lokelina, a hoikeiko aku la imua 0 lakou i keia kea daia e kau ana maiuna o ke koloka. Ala nianawa no, uiiinino ne ia na kueinaka o ke Duke a kauoha mai i ke Kaunntese, i ka i ana, penei: '• E kamailio mai oe e kc Knunatese D'Auverer.e a e hoike akea maUioi i kou manao haalele io i kou aoao heretiko imua o makou nei." Auwe no ka e! Heaha ia ka ino i oi aku mamaa o keia ; E ke Akua e, e aho no ka make ana mamua n ke ola aoa; o ke oia hou ana'no kekahi inau minute, a me ke koi ana i mau uku panai no ka iini ana i mea e pakele ai kona ola, he like no ka hoohenehene, a me ka lapuwale. Aka aoie nae pela, no ka men. i waena u kela mau tausani, aia hookahi wale nn puuwai i huli mahope ona, a ua ikaika hoi kona hoopakeie ia ia, a me kona pono, a hiki i ka manawa i siiaiji ai kona kulu koko hope loa e na pnhikoua a na enemi e kue mai ana ia ia, a o ua mea la, oia no ke Kauna o Rousilona. Iloko o ke kino opiopio o keia kaikamahine, aia no kekahi nhi ke pua mai la inai ka mole mai o kona puuwai, ua ikaika no kona a ana e hiki ole ai ke kinai aku ina aole ke Kauna Kousilona malaila, aole oia i mamina i kona rnau waiwai nui, a me na nani pau wale o keia ao. Eae aku ana no kona manao a me kona naau a pau i ka make, no

ka mea wahi ona, he oi nku ka pono ke make a me ka hoino ia mai no ko ke Akua pono mamua 0 ka haalele ana ia ia, a huli hoi inahope 0 ka aoao Katolika JRomn. Uu ae lealea aku no oia i kona make matia ana, a ua oluolu loa hoi ia mea, nolaila huli a e la oia mai kela Kauna Katolika mai. Pu-a mai la kona leo me ka haalulu mai kona mau lehelehe mai, a hoole mni la i ka Kauna mau olelo alapahi imua 0 lakou, aka, ia wa la pale ino ae la ke Kiuna ia ia mahope ona, a ua mamae maoli kona aoao i ka eha i na lima ikaika 0 ke Kauna e paa ana ia ia. Hooikaika ae la oia e kaawale aku mai ka paa ana a kona mau lima, aka, aole nae e hiki, ua like kona hooikaika ana e hemo aku mai ka ia la paa anr, me ka mn#iao e hoonaueue aku i na paia pohaku 0 ka hale alii. Hoomaka ae la no hoi oia e kamailio hou ae, a e kiolaaku hoi i kela koloka i hoailonaia me ke kea mai kona kipoohiwi aku, aka, he makehewa. Olelo hou ae la ke Kauna me ka leo nui. "Un haalele loa oia nei i kona aoao inua, aole oin e lilo hou i Huguenota, M n lanakilu loa ae la kona leo maluna o lakou a pau; no ia mea huli ae la kanaka kaua inai ke Kaunateseaku, a hele aku la. Waiho iho la ke Kaunatese m*e ke ano maule ma na lima 0 ke Kauna, aole oia i pale mai, aole hoi i puai hou mai kona leo, hee iho la oia me he mea la ua make. Hopu iho la 0 Rousilona ia ia a hapai ae la, hoopili mai la hoi i kona puuwai aole kela i pale hou inai ia ia. Wehe ae la hoi oia i ka paku veleveta, a koino aku la ma ia, rumi iho, aole kanaka o loko, he neo wale no. Ua pakele aku la ka Moi Wuhine-Ma-querite, ai me kona kaikaina kahi i noho ai, me ke Dukese o Laraine. Puili ae la ke Kauna i kann ukana e hii la, ma kona aoao, a iho aku la ilalo ma na alanui pii a ma na ala oiki hoi e hiki aku i ka rumi nui o ke aupuni, a na ka malamalama hopipi o ke kukui e hoomaamaama mai la i kahi a kona inau kapuai e hehi la. He kanaka punahele nui no keia i ka Moi, a he alii hoi 110 ioko 0 kona auuuni, a he kakaikahi loa na wahi nalo o loko o ka h >!e alii i ike ole ia eia. Ma na paia o ua keena nei, ke lohe ia la no ka nakeke hele o na pulima 0 kona lole, oiai e pa aku na pohaku makamae o kona aahu i kona mau paia. Aole i emo paa aku ia kona tnau iima i kekahi kiiou paa lima, a ma ia mea oia i ue ae ai. a hemo moi la ka he puka, a he mmi oloii ioihi ho: e moe pono aku ana i na ku nani o kekahi puka nui e ku mai ia mao nku, a ma kahi hoi e hemo aku ai iloko 0 ka mal» pua 0 Louvere. A mamua koke iho do ona aia he keena nui ihi kapu ke waiho maī ana, me na kuuwelu Teieveta a puni i hoonaniia e na pua lila o Farani. Hookahi waie no kukui e a ana iloko o ua keena ihi kapu !a, a mto aku hoi aia ka nohoaiii o ke aupuni me ke kaiaunu e waha iho la maluna ona, a ro« ke aio pono iho o ua noho alii ia, aia he pnlniukau ano « e ku ana i kapiiipiii pu ia rae ke da!a a me ka n>ho paiaoi. A ! ein ka oia iioko 0 fea nimi 0 ka moi kahi i hele ai! Aohe no he mau hiohiona kanaka i ikeia maioko o ua keena ia o ko moi. O km Moi o Kaie aia oia iloko o ka ruidt paanī o

ka haie aiii kahi i ka malie «i e naoa «kuj ana oia o.e ka lealea i ka hookahe koko mai| a kooa poe koa. Iloko oka uiaaoa weliwe-1 li o ua po !a. aohe mea i hahai tnai mihooe OR3, aole hoi kekahi koa bookaqi i noho po [ mai me ia. Me ka ike oie ia mai eka ma* | ka o kekahi mea, kukuli »ho ia oia i kekahi kuii ona imua o ka maamaama o oa kukuna o ka ipu kukui hookahi e a ana iioko o ko ka moi keena, a pai ae lā i na iauoho lolon o ke kaikamahine e m*>ewa iho ana maluna 0 kona mau p.tpaiina. Nana iho ia oia ike kaikamahine no kekahi manawn ioihi, me ke kahaha, a me ka hookupiiikii pu ia hui o kona manao. '• Eke kaikamahine kupua! w.<hi ana, heaha ia kau huaoieio e waiho mai ai ia'u, a na'u oo ia e hooko aku me kuu manaoiana a pau. M Aohe ieo i pae mai mai kona mau lehelehe mai, aka o ke anuanu pu waie no, a ine ka nani mae uie o kona inau papnlina e hai-' amu ae ia iinua ona. *• E lesu e Maria» M aia mawaena o ko ke Kauna mau niho keia huaoielo kahi i puana ia ae ai, aia hoi, hohoia mai ia ka manene 1 luna o kona mau papalina, a hooho ae ia 'oia i kekahi mau huaolelo, aoie nae hoi me ka nui a ine ke ano okalakaia, aka, me ke ano u a me ka oluolu inalie i awiii pu ia me kealoha, ika i ana iho. "Auwe ua make jia!" a ia wa no i haaleie ioa mai ai kona : manao puni koko a pau ia ia a me he la oia j 'e kipi aku ana i kona Haku a ine kona mau ; Poo nana i hooholo ka olelo ae like e pepehi i iakou, a e hoomake loa hoi i na HuGfuenota ! a pau. Kulou iho la oia me ka pioloke o ka manao, a hoopili aku la oia me kona niau! iehelehe i kahi palapu a kona mau lima ij | opa ai ma ko ia la aoao. j Hoopili pu ak'i la no hoi oia i kona mnu papalina me ko ia ia, a hoopumehana uku aku ia i na hanu weh o kona waha i ko ke Kaunatese mau ieheiehe, e iini ana ī wahi e hoi hou mai ai ka mehana i ko-m io, nolo nae e hiki, no ka mea, u,i keokeo a huihui hoi kona io. ' Huli iho ia oia i wahi hoailona e ike ia ai 0 ke ola i koe ma' kona kino, aole nae lie ; loaa, hoopili loihi iho la oia i kona pepeiao ma ko ke kaikamahine puuwai, a mahope ' loa, loaa iho la ia ia e nape inalie ana no i kona hanu iloko ona. A ! ua l<nv<i iho la no ia i kona manao ana, no ka inea wahi nna, 'aole io no oia i make maoli, aka, ua opiopi ia kona mau inanao a pau no na pilikia o ka ; po, a ua lele hoi kona hauli no na poino ana ( 1 ike ai iloko o na minute i iiaia ae. | Aole i pau. i