Ka Nupepa Kuokoa, Volume VII, Number 33, 15 August 1868 — Moolelo Hawaii. [ARTICLE]

Moolelo Hawaii.

Henha la ia men he Moolelo Hawaii ? Ua | pili anei keia moolelo ia Hawaii nei ? Ae j U« pili pono loa keia moolelo i ko kakou j mau wahi pukoa i poholo pu iloko o keia j moana Pakipika, a kapa ia ni hoi ua tnau ; wahi pukoa nei., Ke aupuni o Hawaii. j E ake ana poha kakou e lohe i ka moolelo i o ko kakou aina makuahine nei. Ka mpa ij noho ma ke kulnna haahaa loa i lalo lilo i j na no poluluhi o ka hupo, a me ka make j mau. j 0 kn moolelo Hawaii, e hai mai ana i ke t ano o na mea kahiko, me ke ano o na kanaka iloko oia wa, a he nui aku no. 1 ka wa kahiko o keia pae aina, ua nui j ka pouli, a me ka paa ana i na kaulaho r a j ke diabolo, anle mea nana e hoomalamalama j ia lakou. Aia no lahou a pau iloko o na | hana ino he nui wnle, kahi e lumilumiia ai j iloko oke au pna o ka hewa. j I ka wa knhiko no, ua nui wale na mea e} pilikia ai na kanaka, u« hookaumaha wale j in na knnaka e na'lii, ua hao wale ia ko la-| kou mau pono kino a pau, ua hoopilimeaai aku Inkou mahope o na'lii, no k* makn'u | 0 pepehiia mai. ! He kaua kekahi mea pnino nui loa i ka j wa kahiko. I k*a wa e kokoke mai ai ke kaua, ua nui ka pilikia me ka poino. Holo { no na makua, haalele waleia na keiki opio-1 pio e uwe ai ma ka hale, aole manao in ko; lukou ola, oiai. ua kokoke mai ka wa pilikia,; aohe manao i ka waiwai. | I ka wa e.hiki mai ai ka enemi, hao ia na 1 mea a pau, puhiia ko lakou mau h&le i ke! ahi, a o ka nele ka hope. Aloha ino. i O na kipu kekahi mea kaumaha loa i kau ' ia mai e na'lii ia wa, e papa ana aole e ai, pu na wakine me na kane, he mea haumia - loa ka ia, a me na kapu o na'lii, a me na ka- j pu o na kahuna, a he mea kaumaha loa. | Ua hoohalike ia keia mau hana a pau, me | he moonihoawa la keia mea īno ioa. j () ke umi kamalii kekahi hana ioo i haoa I ia ia wa, he lehulehu wale na makuahme i; hana i keia hana ino. Oia hoi ke omi wale • 1 ka lakou mau keiki, i mea e iuhi ole ai nn makuahine i ka malama ia lakou. O keia hana ana; be hana hoomaunauna i ka w»i-j w&iwai makamae a ke Akua i haawi mai ai < ia lakou, i waiwai nani no lakou i oi aku i' kona tnomi,« me na waiwai a pau o keia ao. { O ka moekolohe ana o nalii me na naakaainana, ua manao ia he mea ka ia e nani ai; e nani ai ke nupuni. Kupanaha ke kuhihe- J wa! o ka mea e ino ai ke oupuni, he mea; nani ka hoi ia i kela kau. Ua hookoia ka wanana a lsaia no keia'

f»e aioa. Petwi; **AU e ohi mai no fca poelee'e ī ka booo«. Ao b poai» laa Boī i n* kaoak*." E heomaki kakoa e ktm«ilK> no k» wehe U aewi o k« maUmalao* ma ke»t pae «m« 0 Ha«n»ū o«? ; a n» ki w*be ia ana o oa k*af* paa a Sa(aoa, a ei* ks pau «na o ka Kana bopo. ka baoa pouli ra* keīa pae aioa, & i«S» ai keia aapooi i aopuoi Kriat:ano oaio! t «a t kaua ani ma Ha«%ii ( ua trse mai ke Akoa. he wmhi keīki noloko ae 00 0 kei* !abui hupo, a pegaoe ; o kooa inoa 0 Opokahaia. Ma ona fo j wehe ia ai ke nianai o ka maianaalama nia keia pae aina- Oia 00 hoi ka hua mua o Hawaii oei. 1 kooa w* i holo aj i Amenka. a loaa mmi ke oU 00 kooa me kooa manao e hoi mai i Hawaii *** e hi>ol® ae i kona bbui, mai loko ae o ka weia lapaiapa roau lo®, ine ka oui o kooa aloha i kona iahui ponoi. oiaī e ooho ana iakou iioko o ka makewai n n»e ka poioii, a me ka neie ika pooo oka Haku. Aka f he okoa ka m.inao o ki Haku ; aoie i hookoia kona makemake e hoi i Hawaii nei. a ua komo mua aku la keia nia ka Pareda»so naiuna. He inanno nui ko ke Akua no ke oia o ka lahui o Hawaii nei, ma kana hana ana ia Opukahaia. No ka mea, ua iiio ka rr.ake ona o Opukahaia i mea e paipai ai i ka manao o kekahi poe haipuie ma Amerika, e hoouna mni i kn ipu kukui guia pio oie 0 ka oieio n ke Akua i keia lahui, a i loaa hoi ia iakou ke ola mau io:i ina o lesu Kristo ia. Noiaiia, ua hu ke nioha o ko Amerika poe 1 keia lahui naaupo, a ua hoounaia mai ka iamaku o ke oia i Hawaii nei, mn ka waha 0 kana mau kauwa, oia hoi o Mr. Binamu a ine na hoa pu o Opukahaia i hoio pu aku ai. Hiki mai lakou ma Hawai nei, ua hoomaka ia ke kanu ana o ka anoano o ka pono. Ua hoomaknia no hoi ka palau ana 0 ka oieio a ke Akua ma keia pae aina, a e uhuki nku i na zitania a Satana i hoouiu ai a kawowo ma keia pao aina. Ua hoomakaia ke ao paiapnla ana ma Hawaii nei ma ke kuia ana aku ia iakou, ua kukulu ia aku no hoi he kula keiki kane ma Lahainaiuna; ma Hilo i Hawnii he kula hanai keiki kane. no ka iiooinakaukau ana ia iakou e hoonui ae i ko lakou ike, ua kukuiu ia ma Wniiuku i Mnui. he kuia kaik«mahi.ne, ua make nae i keia mnnawa. Ma ia hooikaika ann a Binatnu ma iloko 0 na makahiki he kanaha kumainawaiu i hala aku. ua ikeia ku hua 0 ka iakou hooikaika ana, a me ka pnu ana o na mea e pomo ai 0 na kanaka. Oke kaua mamua aku oka hiki nna mai 0 na misionari, ua pau, me ka pepehi kanaka, me ke umi kamaiii, aole ike pinepine in iioko o keia wa. Ua makaala mai na kanaka i ke ola no ko iakou inau uhane. Ua maiu pono hoi keia aupuni maialo 0 ke alii iiookahi. Ina paha nui na'lii ma keia pae aina, ina 110 pnha na nui ke kaua a hiki i keia wa. Ua kupu ae kahi anoano a na misionari i kanu ai a kuinu a iaia, a palahalaha ae a lilo i laau nui a maiuinalu 110 keia lahui a ine keia pae nina holookoa a pau. Ua iilo ia mea uuku i laau nui, e like me kahi hu uuku, ua hoohu ae la ia i ka popo palaoa a nui. Pela no ka pono i luiu ia ma keia pae aina, ua hoomaka ia he uuku, a mahope mai iilo ae ia ia i mea nui, a hiki mai i keia kau. Ke pua mai nei ia, a opuu ae la na rose a anla m«i la. Oka inoa oko kakou wahi aupuni nei, aole e kapa hou ia o Aupuni Hawaii naaupo, akn, o Aupuni Hawaii malomalama, a naauao, ma keia moana Pakipika. Ua pau kona noho haahaa ana mnmua, īloko 0 ka neneiu poho o ka make, ua pai la ae la ia iluna iilo, a ua helu pu ia keia pae aina Hawaii ma ka papa heiu ooa aupuni nui a naauao o keia honua holookoa a pau. A 0 keia aupuni uuku no hoi ka ke Akua 1 hookuokoa mai ai, mai waena mai o na aupuni nui 0 keia honua, i ole ai e hooluhiia mai e lakou. Ua koho ke Akua ia Hawaii nei i Ziona nona a i Puuhonua hoi no keia lahui. Ke kau nei ka hae o ka lanakila maiuna ou e Hawaii, mamuli o ka hooikaika nua a na rnisionnri a lanakila oe, a welo haaheo ai kou Hae Hawaii maiuna o kou ilihuaiala a pau, a kapaia ai oe, " 0 ka iamaku 0 ke oia iwnena 0 ka moana Pakipika. A ua noho oluolu mai na tnanu malalo o kou maiu. o na manu kuaaina 0 Hawaii nei, a me na manu iele mai o na aina haole. aia lakou a pau maiaio ou. Priscilla Hinu. Waialua Seminary, Oahu, lune 16, IS6S.