Ka Nupepa Kuokoa, Volume VII, Number 43, 24 October 1868 — Na olelo pane a S. M. Kamakau. [ARTICLE]

Na olelo pane a S. M. Kamakau.

Kupna oiaio! Kupaa oiaio!! Kupaa oiaio!!! Eia kek'nhi wahi kupnnaiia lon, i ka A. D. 1534 a me 1535 pnha, he!e o Aikanoka imua o Rev. Hinnmu e hoohiki ai, e hoole ana, nole o Kepoonkalani kona makuakane, o Paknluhi Kuikioewa ka makuaknne o Aikana- ; ka. Owai ka makuaknne o Aikanaka a na i Lunaknnnwai Kiekie o keia inanawa e hoo- ; ko ai ; O ka Aikanaka anei ? O ka R. Kapihe hoo Kapihe anei ? Ke manao nei au, je hooholo koke ia ka Aikanako; a e knmene ;ana ka K Kapihe hoo Kapihe i ke kumu j manago-a hia go.

| Eia no kekahi mea hilu loa au e kuhikuhi aku nu ia oukou. ona olelo panea K. Ka- . pihe hoo Kapihe i ka la 16 o lulai a me kn Ilal3 o Augate. Ke hele nei o R. Knpihe ; hoo Kapihe mamua. Ke ku mai la ka puu i mahope. 14 Ka! Ka !! Kn !!! hewa ke'lii, no!le ka malo wai me makou.'' Ke hooiaio nei j o K. Knpihe hoo Kapihe i ka inalo wai o Ka'iiekili Ahumunu i wniho aiia Kameeiamoku | ma no kana keiki no Kamehameha.

Ke ike nei kakou maanei he pakii o K. ■ Kapihe hoo Kapihe pakui hou mai Kapihe, ; ke holo nei imua & i hope. A ke ike maka | hou nei kakou, ke hoolilo nei o R. Kapihe i j na 'Lii kanu o ka aina ; hehuihui onihinihi, | he mea hiki ke kapne wale aku ma kapa o | ka hai umu ai< Pilipili nakekeke, Ke Kamana hawawa, Mio no a poiolei, Ke kanaka naauao, Kupan oia mau, Aole no naueue, Aohe no hilihewa, He panana pololei, Oinio oia mau. Ke kuauhau mai nei ia Keaoua me Kamehameha; id Keaoua me Kepoookalani. I ! pili aaei i ke koko o Kamehameha ? O ko | Kamehameha koko anei keia ? Ahu no hoi , kupanaha o ua o lakou la. O ns pili kokoe ' pili ana ia Keaoua, he 10 a he 20 a lewa | wale aku, aia iluna, aia i ke opuweuwea kajhi i pee ai. j 0 na koko Kamehanieha 1. Hookahi i ka ī Noho Moi. Elua pili koko Kamehameha. | Hookahi o ka Pahu hookahi. Aha wale no i !akou, a na lakou iho no lakou e hoohaku !aku, hoohaku mai, Bole llamuku uui e kaeo i ta lakou. Ina e hoolilo aku na mea ekolu i ' ka inoa Haku a pau loa maluna o ka Mea e noho ana maiuna o ka Nohomoi; aohe o la- , kou Ihmoku. Aole o ka ooii hele o R. Ka« 4 pihe e holnpu hele aī. Hookahi a'u tnea menemene me ke kau* j maha me ka waimaka, & pela paha ka ma- ■ nao o ka iehuleha. O keia mau popo lepo |a R. Kapihe e hoopaikano nei i na moopuna 1 alii a Ahukoolani, a raa ka hapai kiolani a ! keia lepo o K. Kapihe t &a inoopona alii no* ho ni ihe <x Kahakumakapeweo, a hoopuka

i inooi o Keohoi« : ov« nve KaUkmua. E hooinio oa lr*naki naaoao me na Kwnimana. aa komo mai ke;a m*u ah» e kokua i k* haaa a kei« kamka ; mea ae no o Kehokak>:e, mewi ae r<> o ; me ka hvH!»paka ku okoa m®i nei i ka e hii maoli mai nna—Ao'ue anei keia he mea e eharbi ai k* n*»u o kvkiht poe u:n ? Aohe aoei i kemoaku liokoo Haleaiii ! Ao- 1 h? a»et he pee akamai maiaila f Pehea o K. n'eelikolini ? Anhe anei e anonmoni kona nnau w KeohokaloK a me kana keiki o| ; Petra e Davi«ia Kaiakaaa. ao> anei o? i bv»ku-nt»kau u e wm k'iunkM e K. Ka* piLe. a hoi>xauii;».i i koj inoa * Ke kuhihewi n«"»i ka i' huiehu. ua kokua oe ika : ir.aii-\v* o *o.a k*.naka. Hookahi e ma- ; n.»to k\ anoninoni iloko o na'Lii me ki* i iehulehu, e hopu oe i ke kmo o keia knnaka 0 R. Kapihe. I kn nana aku, he iwi kwamoo nou ; a ois mao'i ka oiaio. a o kekahi mau oieio, ua piii wale no i ke kinana moa huae- ! lo ole a ua poe Kuhina nei nana i, i nai ke Aupun» no Katnebameba. Owai ka : | poe iiohe mihni ia inau oielo ? O ka lakou ! | mau pulapula wale no, aoie i lohe ka lehu*' ! iehu. | Ke noi imu nei o K. Kapihe i ka mooielo : a ka Ahahui a ka Moi Knnieh*meha IU« tna ; Lah:>inolum*. Ke hai nku nei au ia oe eK. Kupihe, no kn mea, he kanaka oe i ike i ka | olelo Bentanm. Ua hoolnua nku ke kakau- i olelo o ua Ahahui ia oia o Rev. S. D»bble i ; ka Buke Moolelo Hawaii ma ka oleio Beri-1 tnnia, e i:ke ka nui me ka mea i loa.i ia j Ahahui. 0 Davida Maio no kekahi hon o • ua Ahahui |a. O ka moolelo o Umi a L ioa ! j e Kmu uei nia ka Buke mooiel-»# J. F. Pegue; I i utv heiuhelu ia keia e Davida Malo imm o! ka Ahahui. O Kamehameha ili, no ka Pe» | residenu ia la, a he nui no na ia o Kameha- | i meha 111 i nolio Pereside;ia ai e hoolohe ni ī! n;i moolelo ana Lala oku Ahahui. Ona | Buke Mooielo a Dav:da Maio ; ua p.iipi o Kev. S Dibble me Rev. L. Anem ine ka | haawi uku o lau i i na ninau iu Davida Malo, ; 1 ole e huikau ke knkau ana i ka Mooleio Hawaii. Ua kaapuni no o Davida Malo, o KalimahHuna ke kaknuolelo ma kekahi mau | meā pohihihi ie ia; oia no kela Buke a Kev.; J.'F. Popue i kakau ia eia me kekahi poe i hnumuna o Lahainaluna. Ke olelnnei o Ka- J iinmhnuna, he nui ka iaua mau kope o ke ka- j kau ana i ka Moolelo Hawnii ma Keokea i | Kula ; ekolu a eha a elima paha kope, a pela j e haehae ni i na kope kahii:o,a iiooponopono : hou. j A keolelo mai nei kuu kumu o Rov. L.! Aueru. He mea mau ika poe nanuao, u | akamai i ke kakau moolelo, ka lehulehu oj ke kope ana, eluu a ekula kope i»na, a eha,! elima paha kope una. Ua kaknu ia ka Bnko moolelo mai ka mua a kn hope, aiaiia j liaawi aku o pai, n e heolaha, a e liana buke. O ko oukon kakau mooleio, aole he kope j akahi, «ole he Buke, aole he wahi iki e lioo- I | manao ai i ka mua n kn hope ; hooknhi huke j oke pno. Ana ke Poo e hookauwa kuapaa 1 l.on;\ mau lima 1010 e kakau iho i k ina Bu'ko iloko o kona poo. Aole i pau,