Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 7, 13 February 1869 — NU HOU KUWAHO. [ARTICLE]

NU HOU KUWAHO.

No Amerika. Un koi ikaika nku kn Luna Lcta Nui o ! i Amcriki\ Muipoin, e hootiolot;\ i mokunhi | Lnwe Leta maWiieim o Kalepoui a me Kina ; iloko o na pule elua. (Ja hoike ae hoi keka« j hi o Knpuiakiko o ka " Muuawa " 1 kona inoa, maloko o kona manao pepa, e ko- ; kua nna, i ke ku nna mai o īa mau moku j ma fce a\v« o Honolulu. { 0 ka Lnina Hooholo mokuahi mawoena o ! Pnuamu a ine Nu ilolaui, me he mea In, ua puka malnlo. O ko lakou Hale Oihnna ma ! i'annmn, ua hoopaaia a hooknamnii na kiia ! ilala i hiki aku i ke 570,000. j Ma na nupepa i hiki inai nei, ua ikeia iho, ■ ke kue ikaika nei ka Luna Ahuoliloo Vere- | monela mnloko o ka Ahaolelo nui, i kn h«na hou ona i Kuikahi Panai Like me Cannda. Eia ka ninau, e hanaia ana anei pela na !ahui a me na aupuni e ae ? Ina pela, alaila k» ole paha nuunei ko kakou Kuikahi Pauai Like. Ua hoikeia aku i ka Ahaolelo nui kekahi manao, e hooloiawaie i puu dala t kanalima tausani ($50,000.) no ka huna ana i na mokupuni o Brooks, i wahi no na mokuahi ho« | loholo mawaena o Kaleponi a me Kina. Hi- j ki 010 no ka paha auanei i Honolulu n«i. He nui ka pihoihoi ina na kapakai o ka moana Pakipika, na wahi a na kanaka e no* ho ana ma Ainenka Hema, no ka hiki hou ana aku o ke olai e hoohakui a hoonionī hou ia Arica. 0 kekahi poe, ua holo aku i na mauna no ka makau. lle Kuikahi no ka Alahama. Ua noonoo kekahi: inau Luna nui i kohoia I e na aupuni o Beritania Nui a me Amenka | Huipuia, no ka hooponopono ana i ka hihia j a ka moku Beritania pown u AUhama " i hana aku ai maluna o na au rooku Amerika t 1 a ua hooholo lakou he kuikahi nona na pauku ewaiu inalaio iho: PaUKU akahi—E ae like naaupuni a elua e hooponopono i na hihia a me na kue i puka ae, mai ka uaanawa mai mahope iho o ka Aha Elele o ka makahiki 1553. PaUKI» KUPA —E hōounikaukau ia ina ke koho ana i Komisina, nona na kaoaka eha. B koho kela a nie keia aupuni o i elua

EU-U- pkaai. L tninio c ke:i Kcm;smt nu ki Ueop' , ropotii am. i'a~sr~ A;ir>ir — \\ b hipa nu: o ire:a Kre ! l».t r,:no «? ma. PAAUA — iei k-ie 3 e.e CA eoenee o ke K nr?'ni. <•? koho na .\upur-i p{?ja i ka* nana e hiX>holo (amp-ire). 0 ki Pere--s:dena o Amenka Huipu;s. ka met mna e koho no ko Auierikn Hoipnl-i aeao iho. aka aoie nae e hwhoioni keli koho 3ni. ke oie e hnoiaio mai ka Ahaolelo uui o Amenka. Huipuu. Pai.'al' ALi3ia —ina i hiki ole i ke knnaka e hooho!o (uuipin?) ke hoohoio. aiaiN e hoo* ka nmau ma ka haiiona ana i mua o ke Komisina. ; I'auku aono—E ho"kaawa!eia mai ka ma . on aku o ke Komisina, na hihia a pau ī pu- : ka ae, niai na koina mai i hooponopono mua ia e na Aha Hookoiokoio inoana. Patkc ahikp—E heoiaio mua ia ina paha he mau kupa Beritan;a ka poe hoopii ; ua ku kaawale i ka wa lakou i ka \va o ke ka* ua ; note i kokua i ka aoao Heum. Pal ku ewali; —E kukuluia kn halawai ana o ka Aha Komisina ma ke kulanakauhale o Wasinetona. Ma ku ia 1-3 o I<tnuari, ua waihoia aku keia kuikahi iioko o ka Hale Ahaoleio nui, o ka Peresidena. L'a waihoia aku i ke Komite o na Aina e, me ke kouohaiae pai. Ma ka ia 19, ka ia e haiawai ai ke Koinile no ka ' noonoo ana. ! Ua hooie mai o Generala Makaieiana i kona kohoia nna aku. e hoi mai e noho Pe- ' resiciena no kekahi Kulanui o Kaieponi. Ua i waiho pu ia hoi ke koho hou ana a hiki mai I i ka malama o Maraki ae nei. ! Ma ke kulanakanhale o Nu loka, ua hoipuia a hoopiiaia ma ka Hale Hoopaa kekahi : Lunahooponopono Nupepa, o Sainuela Bowies kona inoa, e kekahi haole waiwai nui o ; ia kulanakauhale, o Kimo risl% kona inta. Eia ke kuinu, i ka wa īho nei e paomoni ana na alanui holo kaa ahi o Nu loka, ua hoo- ( puka ua Lunahooponopono nei ma kana nu- | pepa " Spring-fieid Kipiihiiean " i kekahi oielo e pili ana i ka hakaka mawaena o keia imole waiwai. Un komo nae iloko o keia haoie waiwai ka huhu no keia Luna Hoopu* ! ka nupepa, a i kona iohe ana, eia ka Luna Hoopuka o kela nupepa ma Nu loka nei.Jjua hele aku oia, a hopn, a hoopaa aku la no ka po hookahi. I ka lohe ana o na nupepa a p:iu o Nu loka, Bosetona, Wasinetona a me Kaleponi, ua hoopuka ae lakou i ko iakou mau manao hoowahawaha i ka hoopaaia ana ; o ko iakou hoa hooponopono nupepa, a ua heiii iho lakou i ka moa inaikai o koia haoie waiwai a ma na keehina wawae o ka poe iopa. . Ua lohe mai makou, e hoopiiia ana ua haole waiwni ia, no ka hoopaa wale aiia. No Europa. Ua ku aku kekaiii moku ma Palemuka, ! Enelani, a mai iaia aku i ioheia ai, ua poho kekahi moku ma ka moana, ma ka ia 3 o lanuan. Ua pau aku ke Kapena, na alii a me na luina i ka make. 0 ka moa o ua moku la i poho ai, o kl Emepera Hema. " Ua haaiele oia i ke nwa o Nu Olina ma ka ia 13 o Noveinaba IS6S i haia. He kue ino loa na manao o ka poe noho aku inuialo o na Haku—aina, ma kekahi mau wahi o ka mokupuni o lrelani. He nui wale na haunaele ī haiia mai. Ma ka la IS o lanuari, ua weheia e ka Emepera Napoiiona kona Ahaoielo. He nui j kana inau olelo iioko o kana haioieio alii, i • hiki ole ke hooia inai i ka oiaio. O kekahi o ia iiiiiu mea. o kona makemakee kuu akea-! ia ke kainailio akea a hoopaapaa akea ana, ke pili ole mai i ke Kumukanawai. 0 kana i no la e upoi mau nei i kekahi mau nupepa o kona aupuni. A pehea ia auanei e kuu ! ake.i ia ai ka hoopaapaa a me ka hoolaha ; akea ana ina pela kona ano muhee. He mea \ ole wale iho no ia. j 1 ka halawai ana o ka Ahahui o na Mana ' o Europa ma Parisa, no ku noonoo ana i ke kumu o ka piipiikai mawaena o Helene a me Tureke, uu ae waie ja aku r.o k.i Eiele Helene e noho mai, ,k a hahai mai no na ku«; mu e ninau ia aku ai. " Ke manao nei, a ke ' hoolahn akea nei na nupepa o Parisa a me Lai.'ana, ua hewa loa o Heiene. 1 Ke iawe nei o Kusia i na mea kaua he 1 nui. mai Warshaw aku, me ka manao e haa- j wi aku i na Heiene a pau e noho ana malu- ■ na o ke aupuni o Tureke. Ina peia, aneane ala io no paha auanei ke kaua. Ma kekahi nupepa, ua ike iho makou, ke maki (hele) mai la na koa o ke aupuni o Peresia i mua o na paiena aina o Tureke, e piii aku ana i Peresia. Heaha ko iakou makemnke ? Aoie inaoj>opo. He hoehu kaua paha, aoie paha. Ua piha a law\ pono ko ke Kohina Pohakuhauoli mau Kuhina maiaio iho ona, i keia wa ma ke aupuni o Beretania. hoolaha akea ia ae ko lakou mau inoa ma keka* hi nupepa. Elua mau inoa aiii, i hoopukaia ae i alii no Sepania, o ke Ouke o Aosm, he Duke ' Ilalia, a uie Duke de Montpensier. Ua ka- ; mailio \vaie ia ae no hoi, ke keiiei kane a k* : Moiwahine liaiia, aka ao'e akaka ioa paha . oona. Ke manao ia nei oae, ke hooikaika nei kekahi kanaka nui mahope ona. Ua uku aku ka poe mea daia o Bentania : nui, i ke aupuni o Ameiika Hōipum i ka puu daia aia aupuni i koi iho nei i ka Moi ! o ka Pae Aiaa aikanaka o Piki (Figi). ina aoie i uku ia iho nei na koina a Amenkm Huipuia, ina ua iaweia paha keluhi maa mokupuni elua o ua Aloi ia, no ka inea, u& iuoraki mua ia ia Amenka Huipuia. Loaa iho ia nae ia Beritania, he keehina wawae . maiuna o ia Pae Aina. M»mua ihu nei, ua hoounai i o Kauka | LWingstoae e hele e enakaikai i ka ain* pu- | ot o!e nc|*eru o Afenka, a mahope o ka hab

o »r.a o k«?vihi rr.i'i mak'ihiki, «ji r:xr-i"in i-i. ua make. Ah i ke.i ws. m heu - u oat neī ke oh n*i. Ina p-'ii. a.'a.'.'.i e . !obe *ca ke ao nei i kim moole.*-'». 0 No Cuba. Mi ke kauoha a Generala Dju*c. ke kia* - aina o ka mokupuni o Cuba. ua ltio!-i?a aku ? ni kii a pau a me na mea e ae \ hoonanīna--1 niia no ka Moiwahsne Isabei!a e kau ar.a ma ? na alanui. La iilo aku la paha iakou a pau l i keīa wa he puu opala. Ua hoelaha ae ke kiaaina o ka mokupem i o Cuba i kana oklo kuahaua penei : ** E . wiwo ole au n(r ka pomo, a e oe aku hoi t t na hihia a pau no ko oukoa pomaikai. Ua puiumi aenei ka poe kipi i ka ohaua alii Buabona, (oia hoi kn ohnna kokoaiii i komo aku komo mai) e uhuki ana i na aa o ka ia* au kanu i awnhia ioa, a piha ka ea a kakou ] e hanu nei i kona hauna. E hoihoiia aku| i ni kamaaina a pau ko lakou mau pono ma ; ke ano kanaka. Maiaio o keia aupuni, e i ■ loaa no ia oukou na mea a pau n oukou e I inakemake ai. Ona kanaka o CuUt ame ; na Paniolo, he mau kaikaina a kaikuaana! iakou. Mai keia ia aku, e noonoo pono ia o Cuha, he lele aina no Sepania. Oka ae akea ia ana aku o ka hooiaha nupepn. ka pono o ka halawai akea ana a me ka ae ia ana e koho i Eiele no oukou i ka Ahaoieio | alii o Sepania, ua haawiia aku ia oukou me | ka iaelae. j Eka poe Cuba ame na Panioio : Ike | kamnilio ana aku ma ka inoa o ko kakou Makuahine Sepania, ke noi neiau ia oukou, e hoopoina i na mea i hala, a e manaoiana aku no ka wa e hiki mai ana. E kukuiu i : ki iokahi like a me ka hui iike ann." 0 ka mea hou mniwaena mai o ka aina, j ke hele la o Couna Vaiamazeda me kona j puali koa a hiki aku i Bayomo. Aia no na ! puali koa kipi ke hoomoaim la malaila. Aia | o Marquisa Santa Luira o me Generaia Ca<- j ti!o ma ke poo o ka poe kipi ma kahi kokoke j 0 Puerto Princi[>e. I Ma ka la 19 o lanuan, ua hoouna aku o! Couna Valamazcda i ka iono i ke kiaaina o | ka mokupuni.ua lawe pio ae oia ia Bayomo, | j kahi hoomoana oka poe kīpi. Ke kauiiilii , ia na koa kipi ma kela a ma keia wahi, me 1 ka hanai ana la lakou me na ai kaili waie. ; Ua ku ne ina Havaua kekahi mau alii koa i hou mai Sepania mai. Ona kauwa kahiko j 1 rioho ioihi, o ka nui o lakou, he poe Cuha { wale no, ua hookuuia a.ku, i i«aa kahi no keia poe hou mai. No lapana. Ua hiki ae kekahimoku Amenka mai Ka-; paiakiko mai lapana mai, iloko o na la he I ~S, a ina ona la ī iohe ia mai ai ka nu hou j ano nui, oia ka haawi pio ana aku o ke keiki ; alii kipi Aidzu, ke poo o na kipi, iaia iiio 11 ka Mikaelo. Ma ka ia 6 o Novem:iba ī hala | loa, ka wa i h.iawi pio aku ai na kipi ia la-! kou iho. j Aia ka Mikado o lapana ma kona kuiana- j kauhale alii ledo, Ua pau ne ia ke knua; kuioko ma lapana. Ua hoi aku ua Taikuna nei (ke alii kipi) i kona wahi, a o ka nui o ka poe mahope ona, iua hahai pu aku iaia. Oka aui ona kanaka o ua Taikuna ia, i hahai aku iaia, he uinikuinamakolu tausani. Aia iakou a pau ma ke awa ku moku o Eurega ka aina hou j : o ua Taikuna nei. I