Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 7, 13 February 1869 — No ka Oihana Mare [ARTICLE]

No ka Oihana Mare

H£LU 2. ! Ka Hoopalau a.na j Ma ka l)eht wua, iia maopopo ka po- : j'no oka oihana mnre. Nn ke Akua i! j hanwi mai i mea e pono ni na kanaka.i

' He mea ia e paa loa ai : oa nakiia na 1 ! mea mnre n paa lon, noie liemo wale, a> hou ; noiaila e pono e hana na-' i auao ua kane a me na wahine ma kn hoo- ! paiau nna. Aole pono e wikiwiki kej j koho nna, a hoopili koke nku me ka ikei ioie o kekahi me kekaiii. ! 1 Oka noonoo mua ka pono. Aolepo|no e manao nui i ka maikai o ke kino a i ime ka nui oku waiwai. Oka maikai o| jka naau kn mea nui. A eia hoi keknhi|

; inea e manao ni; j I. E LIKK XE ALOHA O NA AfiAO ELL'A. ! I Ina i nlo!iH ke kaue i kt'kal)i wahuie,; ia mukemnke ia ia i wahiue; aka aole' laloha mai ka uahi/ie u niHkeuiuke mni iiaia.aole p«no ka innre. P*ia no in:« e imakemake ka waliine, aole makeniuke feel j kane, aole no e pono ke mare. Ifia aoie' j iike ke aioha a iue ka inakenihke, aoie e. | oluolu ka rkjlio pu ana ; ao)e /»«ho i hoo-i I koia ka berila maie. A ia a ae iike ke ; kane me ka wahine. a aloha hke, a inh» . kemake like. oia ka pono. i 11. A LIKE NA MAKAHIKI. ' j Aole pono i ku elemakule e maie i ko j 'wahine opiopio, aole pono i ke kane.j ' opiopio e mare i ka luahine. 1 kokoke •' like na inakahiki o na mea e mare ona. | j Ina he mea hou kekahi, a he mea kahiko ikekahi, ouhea ka pono o ka mare ana r( i Aole pono, aole pomaikai, e aho no ka { noho mare oie, Aole pono i ka mea hou; ie mare nie ka mea kahiko no kona haoo-' ! hono. a no kona waiwai paha. Aole e : ioaa ka pomaikai ma ia mare ana, e loaa do ka pilikia a me ka pono ole. 111. E LIKE KA NAAUAO. Aole pono i ka mea naauao e hoopili ano e i ka mea naaupo. Pehea la e : kohu like ai ka maiamalama me ka po- : ! ulilna i iike ke aoo o ke kioo wale I no, aole i iike ke ano o ka manao, aole e pono. Aole iilo na mea n»are i hookahi! ma ke kino waie no, tna ka manaokeka- . hi. Okoa loa ka naauao a me ka naaupo,! • pehea (a e hiki ai ke hele pu, noho po t a; iauna pu ? ua iike paha iaua me ka aila : a me ka wai, aole huipu a iilo i mea ho|kahi, he naauao iaua a elua, olaila hiki4fe! launa pu, a kamailio pu, a oluolu k* no-; i ho pu ana. IV. E LIKE KA NOHO PONO ANA. j Aole pono i ka mea noho pono e hoo-' . piii aku i ka mea hewa. "Heaha ke ku»-, kahi aoa o ka pono me kahawana?"

Ina he ano hewa ko kekahi kanika, l e 3fhue, he moekolohe, he pepehi kauaKa he hoomaloka maoh no, he noho waie, aoie p<mo ke mare. Oka |x>»no ka hopt? ke mare aku, o ka hakaka, ke kue, <>u ka piiikia. u E hiki anei ina me* eiua k« hele pu, ke kuikahi pu oie iaua Peia mai ke kauia. V. E LIKK Kk NOHO HAIPLLU ANA. 1 mai ia o Paulo. "Mai hoopiii an»> e ia oukou ene na hoomaioka. Heaha lioi ka manao hookahi ana n Kristo rn*» Behaia ? It«aha l»oi ke kuieana o ka mea inanaoio nie ka mea homalokn?" ina makemake k<»kahi. e nuho haipuh, n inakemake ole kekaiii i ke Akua, a kue «aia, a malama o| t »; pehea e iiio ai laua i hookahi : Aole malama laua i ka Hnku li«h>kaiu. &o!e pono ke huif>u mai ko h»ua mare ann. Aole paha e hoomaikm mai ke Akua ia laua ke mareia. aoie oiuolu ka i'.oiio pu ana. Ho mea la e paiaka ai ka mea mauaon» he im-a e liilūa ai. A i like ka manaoio a me ka haipule, aiuiia pono ke mare. Auiiea oukou, e na kane e imi i wahine, a m»nn wahine hoi e imi i kane nna, e noonoo oukou i keia mau mea elima. Mui wikiwiki ke koho ann, a hoopiii ano e kekaiii i kekohi, e imna naauao i pono ko oukou mare ana, a i pomaikai ko oukou noho una. No KA NOUO MAHE AXA.

lna i »e ke kane a me ka wahine i ka herifa /n.ire, ua paa loa no )aua, aoie >tikī ke hemo hou ae. Nolaila e noonoo ou- 1 kou e ka poe e mare ana, i ke nno o ka berita mnre, a e hoomnka pono i ka 110ho mare una. Ina aole hana oukou me ' ka noonoo ika inea okn noho pu nna,e 5 iiiki koke mai paha ka like ole o ku manuo, kue a puno ole. Pela 110 na mea mare o Hawaii he nui loa. Aoie liuliu n e « kue ka mnnao o kekahi i kekahi, uole e oiuolu. iloole ka wahine ika manao o i ke kane, a hoole hoi ke kane i ku uianao ! i oka waiiiue, a Uue. Ao!e makau koke I laua, a hoomnnao i kn iiope, a hoopau < koke i ka huhu ; nolaila, komo mai ka I enemi i ko laua Inle, n o ka haunuele no I ia. Ina noho inaknuln laun mai ka mua i

mai, kipuku koke i ka huhu, ina ua pakeie lauu i ka poino ma ia hope uku.

Aole pnha pela ka hana anu ma Hawaii uei, ke kipaku koke aku i keia enemi, nolaiia, nui ke kue a me ka hakakn iwaena oka neiio nnn. Ina hele ke kiu ne ma kahi ea hoi mni, o ka lili aku la' no ia o ku wahine i ke kane, a peiu hoi' ke kane ika wahine. Lilo no h<»i kn ni

a me kn ia i kumu hnknka nokekahi poe. Hoahewa kekalii i k« knhi, n huhu, pakike ; a maiu oie ka hale, a oluoiu ole ka nolio pu ana ; n o kn lilo k*»ke m» ia o keia kue ann, i kunm tm ka nmei.oioiie u me na ino e ue e kue una i ka noiio mniuhia ana malaio okn berilil mare. iiihia no kekahi poe ekalesia o»a keia ano E noonoo oukou e ka p<>e i mare no ke nno o keia oleio ; '*E liio iaua elna i hookaiii." I 1 HOOKAHI KA HAI.E K NOHO AI.

Aole pono e nuho kanwaie ma na haie okuo, e noiio pu no i hookahi hale, houkaUi keena moe. q i hookalu no Imm ke p;»ina ana. Aole pono e heie pinepiue ka wahine ma na ipuko haie e aku e hooloheiohe olelo ai, n oia no kekahi kunm o ka hakaka. He pono e maiama pono ka wahine i kona hale iho, a imi hoi i na mea oluolu ai ke kane ; a pela no hoi ke kane, e iaunn oluoiu mau oia i kana uahine, aole pono ke hookaawaie, me ka heolako i na mea e pono ai. H. I HOOKAHI RA WAIWAI. 1 ka mare ana, ua iilo no ke kane a me ka wahine i hookahi, noiaila, e pono hoi e hui pu ia ka waiwai, i waiwai like aif iaua elua. Aole e imi okoa ke kane i ka waiwai nona waie iho, a dela hoi ka wa* hine. E imi pu, a e ai pu i ka waiwai. O ke kane no ka pahu hao o ka waiwai, no ka mea, n ke kane no ke poo ; aka, o ka waiwai, oia ka mea e pono like ai ke kane a me ka wahine a me na keiki. 111. I hookahi ka *axao. Eia ka mea nui, ka meae oluolu pu ai ka noho ana, a nolaila, e pono ke ae oluoiu aku ka wahine i ka manao o ke kane, a pela no hoi ke kane i ka manao o ka wahine, a o ka noho oluolo no ia. Ina e komo mai ka manao kue ma ka naao, e hoopau koke, mai hoopuka aku ma ka waha. a hakaka. Ina aohe kue o ke ka* ae i ka pono o ke Akua, e pooo no hoi i k« wahine ke hoohalike aku i kona ma-

me ko ke kant\ a t\ . u m n*» v.ii>t' i ko ka v»ahinf, » ij*e£»>i «« ka a i aioha Uua kekaai i k*kt?r \.■ , . ft | liiu i h*> >kah«. l\. i HOOkAHI kA fc |MI Al. lna e iuu ok<* k« Hah»ne i lon* po« maikai. a tnn okoi hoi ke k»ne i kona pnmukai, i«le pono, tohe o o'uolu ko l.iua noho p u ann. Ina imi ke kant» i koni po n.ukm m« k<i uhauha. ao!e (»<.f o ka w^liieie ke kokua aku iaia. no ka n»en, e l«'lo ana 1.1 f'<>jn4ikai < tnca e iLhuiw u, a 0 ki make Ka K j>«>no e imi luua 1 na poniHikui hookaiu ma k* noho ponu ai>a. ma ka uni luau.io iiim, >))• ka miln. ena ana i na keiki, ma ka noUo haipul« ana, a)ai)a, o)uo)u ka noho pu ani. a !>«* mai ka poinaikai 10. ina e lilo na mea tnart* e!ua i hook;thi. tna keia inau inea eha, aiaila, «» pcxna>kai no laui mii ku noko niale ana . !.!o no kt*Ī4 oih.ina a ke Akua, i me.i e einoiu nt n e poiiiaikai ai. E noouoo ouk'»u e ka poe iloko o o.i Kuianui, nm Lihainaiuna, Waiaiua, no keia inau **rliewehe i h&iu aku la. e iu>i»pal:iu ene ke akahele» a mare hoi me ka naauao. S. P. Ki'Pai* Ja. W ailuku, Maui. lan. 30. 1569.