Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 10, 6 March 1869 — Kumumanao o ka Ahahui Euanelio MA WAIPUPE. [ARTICLE]

Kumumanao o ka Ahahui Euanelio MA WAIPUPE.

LA L LILO Al KE KaHUNAI'; LE ) MEA MAEMAE J.MUA 0 K'ONA EKALEMA. Penei kek.-ihi mau kumu maopopo i ulu ia'u ni i kuu noonoo ana. .\la ka loea riua :» me kn noinu, ma ka noii ana a «ne ka j no'!o pu. uia ka noonoo ana o ka uhane ka-; niH.i. oia kahi inea i hu mai ai ka oiaio, a o j kekahi hoi, ma ke aiakai ana o kn BaiUia o| kakou. 1 1. O ka mal.iMia porio ana o ke Kahunapuie laia iho rwa koua kino ponoi i kela he- ■ wa ke ia hewu ; keia hana ino keia hnna ino, I k» ia hma p'eio ole keia hana pono oie, kela h.ma haumi i keia hnna haumia a ine na ha-j n.i paumaeie a pau ioa i kupono oie i maha- j loia o kein oilnna Kahunapule, nolaila, he ; l 'ino io\ nii i ke Kaliunapuie ke malama po-1 no |ua i.ua iiui, e like me ka oielo ao n Pau-j i<> ia 1 Timot. 1: 16. E malama oe ia oe! iho, a me ke no ana aku, e noho mau nia ia | inau mea, no ka inen, m;i kau hann ana ia tl t* iio<»]a oe ia oe iho a me ka poe a pau ej hnolohe mai ana ia oe. Eia hou no hoi ka i l'aulo i hoike ai nona iho, i na Luna Kuhiko j o ka cka!csia ma Epeso ; ma Oihan. 20:19,-1 1 ko'u inalama ana oku i ka Haku me ! ka inanao hoohaahna a pau, a me ka waima-1 ka, a me na piiikia i loaa ia'u, no ka iiooha-1 lu i ana o na ludaio. Eia hou ka Pauioolelo| ao i n i hoahanau maiaila. E ao hoi oukou I īa oukou iho, a mo ka ohana a pau, maiuna | ona i hoohloia ai oukou e k;i Uhane Hemo-! lele i j»oe kiai. E hanai i ka ekaiesia o ke Akua ka mea ana i kuai ai i kona koko īho. Eia n» lu»i, e kiai pono nna oe e ke Ka« i hunipule la oo iho, a ine ke kiai mau una i: na iioowalewale kuwaho a ine na hewa kulo- j ko, e kiai mau loa nna oe ia oe iho, me ka j maluhm inaikni o kou ohana, a me ka lohe; ole ia o kou inon gula iwaena o kou ohana,) a me kou Kihapai Hoiookoa, a me ke akea ; laula o waho i Pnlena ole ia. E hoolilo mao-! ii an.i oe īa oe iho i Poo no ka Pono o kou ■ Ohanahipa, oia hoi ka ekaiesia o ke Akua,| 0 kahi hoi aiie hoike aku ai i ka oiaio o ka' Haku losu Krsto. Ililo ni oe e ke Kahunapulf i kuinu hoohnhke no ka poe e alualu ' nu i i ka omio; n me ka pololei inaoli o ka i po:io Kari.s(iano o ke Akua nm ou la, ililo ni' hoi kou kupaa nna e ke Kahunnpule ina ha-; na ino a ine :ia hana hewa a pau ioa ; i kia , 1 paa e mau at ko na haipule ho(o ana ma ka | 1 oiaio maoli, a e lilo pu no hoi oe i la laelae i nnua o iakou no na hana maikai a ka Haku : lcsu Krsto. 1 paakai liu hoi iwaena o na hana Euaneiio, i kupouo ai no hoi kau no ana aku ia lakou a me hai, e iike me kou ano iho, a me knu mau hnna maemne iwaeii i o Inkou, e like ine ke ao nna a Paulo io ■ 1 Tiuiotco ">: 22. K maiama ia oe iho me '' ka maenne : Pela no hoi o lesu i oielo ai i; kana poo hnumana. Mat. 5: 'IS. E hemole- i \v oukou. o like me ka Hemoiele o ko oukou . Makua lioko o ka Lan», Pela no hoi o Puulo ; 1 i hooiknika hou aku ai ia 2 Timot. i2:21. 1 ni e hoomaemne ke kanaka iaia ihoia lakou, ! e lilo no ia i ipu hanohano i hoomaemaem e 1 1 vono ai ka Haku, a makaukau hoi no na; hana maikai n pau, oia no hoi knhi mea e m:u-mac ai ke Kahunapule imuao kona eka- ! !csia, e iike n»e ka ninau o ! ] Kia no hoi kem ; o oe e ke Knhunnpuie e < iaweiawe mnu ana ma kau oihana nui weiiwoli a rnc ka eehia, ua iilo ae he makua na- 11 na e kiai |xiiio i ka ekaiesia holookoa ma nn < mea e pili ana i ko lakou mau pono uhane, v pono do oe e ke Kahunapule ke nolio oiu- , oluolu iwaena o lakou ; ke noho akahai me ; ] ka naau haahaa, ke noho me ka naau nloha i io u lakou, a ke noho uinlie maoii no iwa-; t r»a o iakou, e iike me ka lcsu olelo no hoi i h kana ]x>e haumana, Mat. 10: 16. Eia hoi,!« ke hoouna aku oei au ia oukou e like me na j | hipa mav\*aeua o na iiio hihiu Hae ; no ia j j mea. e maaiea oukou e iike me na Nahesa, ji «? noho maitc hoi e like me na manu nunu, i j no hoi ke Kahunapuie e noho malie ai j: iwaena o kona ekalesia holookoa. Pela pa« i j ha e maemae ai ke Kahunapule imua o lakou. | Eia hou no hoi; o oe ke Kahonapule, ka | mea i hoohiki e lilo i Paahana oiaio no lesu | Krisio, ma kou auamo hele ana i kana olelo | maikai iwaeoa o kou ekaleaia, ma ke kiha- | pai i haawiia ia oe e hana aku. Mai lilo oe , e ke Kahonapule i mea hoopaapaa ino me , k« huhu eoaena, me na hoahanau o kou ki- , hapai holookoa, ma na mea e pili ana i kou | alakai ana e hoonaauao ia lakou ma kana | olelo. a me na uiwi e a«» pili ana i ka hoopaa- j j paaia, mai hakaka oe me lakou a me ke pa- j tToioni an«, mai hakaka no hoi oe me kou | ofc»na iho, a m« ka hakoakoa pu ine lakou. t uie kou pepehi maoli nku no o kou iuna ,

« i j koko maluna o koo ohana iho, o lilo no ia |he mea e hoowahawahaia'i oe e kon ohana, ia e ni hoahanau o kou kihapai a me ka Jejhulehu holookoa e ike inai ana ī kau hana | ka ke Kahunapule, noiaila, e naauao oe e ke ► i Kahunapule, no ka mea, E?a ka Paulo ao \ ana ia 1 Timoteo 3:'). Aka, e ahonui, a e ' hakaka o!e, aole hoi puni da!a, 2 Timoteo | 2: 24. Aole hoi e pono i ke kauwa a ka Ha- ; jku e hakaka ; aka, e akahai ina mea a pnu, | |eakamai i ke ao aku, e ahonui i ke ioo; \ |eiahouno ka Paulo i kana Episetole ma j |Tit. 3:3. Aole olelo ino ia hai i hakaka \ )ole, i akakuu, e hoike ana i ke akahai i na j | kanaka a pau. Eia hou ka Paulo i na hoa- \ j hanau o Epeso4:3l. E hookaawaleia na | ! mea awaawa a pau mai o oukou aku, a me ! ka inaina, ka huhu, ka uwa, ka olelo ino, a i me ka manao ino a pau. Oia paha kekahi j I mea e maemae ai ke Kahunapuie imua o ko- ; I na ekalesia e like me ko kakou ninau. j I Eia no keia ; ooe eke Kahunapule ke j , Kahuhipa o kou ohana hipa, ke Kahu nana } e alakai poao la iakou iloko o ka waonahele ! . o keia ao, mai lilo oe eke Kahunapule i mea • haaheo a me ka hookano, a inakaleho hoi. j } mai iilo hoi oe i mea hoonaninani olelo a me j ka hoouiui kamailo ana, a nie ka hoakamai | a hoohanohano olelo. Ma kou laweiawe ana ; i keia oihana a ka Haku, no ka mea, aole na kauwa io a ke Akua i manao e laweiawe i I keia oihana no ka mahaloia mai e na kana- | ka : aole no hoi ke Akua i manao i ko *aho j 10 ke kanaka, aka hoi, i ko loko no, aole no j ke Akua i makemake ī kou haakei mawaho ,o kou kino haaheo, a me kou hoohanohano ! lia oe iho, e like me ka Paulo hoike nna iaia j ; iho iwaena o na hoahanau ma 1 Koliu. 2: 1. | • E na hoahanau, i ko'u hele ann aku i o ou- | | kou la, e hai aku i ka olelo o ke Akua, aole { iau i hele aku me ka hoohanohano olelo a me ! jka hoakamai: Eia no hoi ka Paulo ika j.oe j t Hehela 5: 4. Aole hoi e lawelawe kekahi i | j keia nani nona iho, aka, ua hookaawaleia ' mai la e ke Akua me Aarona la hoi ,* Eia | hoi ka Paulo i na hoahanau ma 2 Kolineto ! 10: 12, IS. Aole makou e hiki ke hoopili !aku, aole hoi e hoohulike aku ia makou iho, j ine kekahi poe e hooinaikai ana ia lakou I iho ; noka mea, i ke anaana ia lakouiho, a i Jka hoohalike ana ia lukou iho, ma ko lakou | iho, aole i naauao lakou ; aole i hoapono ia j mai ka mea hoomaikai īaia iho, aka, o ka | mea a ka Haku i hoomaikai mai, nolaila, he • pono no i ke Kahunapule ke iawelawe i keia ; oihana, me ka naau haahaa io a me ka maj kau pu i ke Akua. j i Eia no hoi; ooe no hoi eke Kahunapule J ke aiakai o ko lesu Krtsto mau ohua ina ka i oiaio a me ka pololei maoli; e liloana oe i mea hooponopono iwaena o ka ekalesia holookoa, nolaila, mai lilo oe e ke Kahunapule i ' mea hoopili hoa oloha, a hoopili hoalauna a : ■ makamaka hoi. 1 kou hooponopono ana i | | na hihia waiwai, a me na hihia hewa i hoo- j / piiia mai, iwnena o ka Aha hooponopono j i hoahnnau ana o kou ekaiesia ; no ka mea, o j oe no e ke Kahunnpule ka iuna hoomalu o ) jia Aha hooponopono o kona poe haipule a j jme ka Aha luna o iaekaiesia, nolaila, o kau > ioihana e hapai nei i ka pono uhane o ka le- \ j hulehu, he pono no oe ke hana me ka polo- \ ; iei maoli a me ka oiaio, a pela hoi kekahi j ; ukali oiaio e lilo ai oe e ke Kahunapule i | i mea mnemae iiuua o kou ekalesia iho. ! Eia no hoi ; ooe e ke Kahunapule ke ka- j uwa a iesu Kristo, ka mea e makemake nui j

ana e lawelawe i kana hann me ka oiaio ; j eia ka olelo ao īa oe, mai lilo nui oe i mea : launa pinepine, a me ka launa mau aku me j na hoa aloho, u me na hoa launa no hoi, iio- j he mau ia ko iakou mau inoa ma na hnna i ino, u me na hana pono ole a pau, i kaulana j mnu imua o nii kannka, a o ka iehulehu ho- j lookoa o ka Pae mokupuni o Keawe ; E hoo- j knawaie loa oe ia oe iho ia lakou, no ka mea, j o lilo oe he mea no e ohumu ai na kou eka- 1 lesia it\ oe iho, i kou hui pmepine me ka poe \ ino a me ka lapuwaie, a e hoowahawaha pu | mai no lakou ia oe no keia hana, no ka mea, j aia no hoi ma ka lehulehu ana, o na hoalau- ; na kekahi mea e hihia ai kau oihona, a me i kou poino pu ana, e like me ka ke kanaka I naauao, oia hoi o Soiomona 1S: 24. Oke i kanaka i nui nu hoalauna, e poino oia malaila, nka, o kekahi hoa aioha ua oi aku kona : pipili ana inamua o ko ka hoahanuu, olelo j no hoi o latoba 4: 4. Oka mea makemuke ; e hoolaunn pu me ko ke ao nei, ua liio ia i \ enemi no ke Akua, a oia hoi paha kekahi mea e inaemae ai oe e ke Kahunopule imua \ o kou ekalesia. | 11. 0 kou mniama pono ioa i ka maiuhia I o kou ohana iho, oia boi kou papa ikaika ! loa i na hana hew*a, me kou wiwo ole ike ao ; aku i kou ohana iho, oia hoi kau wahine po- j

noi, a tnc na keiki, n me ka poe a pau loa i noho ohana mai malaio ou ke Kohunapule, e papa iknika loa oe ia lakou ina hana ino a pau, e like me kou> papa ikaika ana ia oe ibo. E kiai ikaika oe la lakou iho nia na mea haumia o pauiuaele ai ka inoa niaikaio kou ohana ; e like me kou kiai ana ia oe tbo. Pela no hoi oe e hoomalu ai i kou ohana iho, aia no ma kou ohana la kekahi hoomihawaha ia a me ka maemae ole o kan oibana e ke Kahunapule. ina aole e hiki la oe ke noomalu i kou ohatm iho, alaila, Pehea ia e hiki ai la oe iho ke hoomalu iua ohua o ke Akua ; aole no e htk», e iike me ka olelo ao a Paulo ia 1 Timot. 3: 45. E hoomala aiia i kona hale iho, me ka hoolohe pouo ta umi e kana mau keiki tne ka hauohano, no ka mea, ina e ike ole ke kauaka i ka hoomalu i kona hale iho. Pehea ia e hiki ai iaia iho ke maiama i ka ekalesia o ke Aku*. A pela aku paha kahi maemae o ke Kahnnapu* le unua o kona ekalesia. Kia no hoi keia ; ina aole e hoolohe pono mai ka ohana o ke Kahunapuie iata īho ilo-

ko o kona Papa ikaika ioa ana, aiaiia. e!tn mea e pono ni ke Kah-ioapule ke o«onoo i hooholo iho. (1) 0 ka hookaa\rale )oa aku ia lakeu an!e e noho pu. ioa o ka wahine ka i hihia a uie kooa hookuli niaoh no i ke ao ia, he pono no ke hoopiiia ma ke kanawai o ka aina a oki aku ia ia a kaawale. i maeaiae ai oe e ke Kahunapule i ka laweiawe aoa i keia oihana out. (na hoi ona iaia eae ou, he pono no ke kipaku loa, aole e noho pu raai, aole no hoi e hoolaka aku ia lakou, o kupono oie no kau oihana e aoakuai ia hai. e iike me ka oielo a Pauio ina hoahanau ena Roma. ooeke ao aku ia hai, aole oe eao ia oe iho, eia no ka ioa. (2) U ko ke Kahonapoie waiho raaoii aku no i ka oihana Kahunapuie, Ina e minamina ioa oia i kona ohana nie ke aioha ia lakou i ka hookaawaie aku ia iakou. aiaiia, e aho ia e waiho aku i ka hana me ka menemeoe nui, i oie ia e hoowahawaha ino ioa ia, i oie no hoiia e iaweiawe me ka hoomaewaewa i ka hanaa ke Akua, a pela kahi maenaae o ke Kahunapuie imoa o kona ekaiesia. fll. O ko ke Kahunapuie hooiiio maoii ana iaiu iho i kauwa no ke Akua. e hana maoli ana ī ka makemnke o ke Akua, a me ka hooko ana ma na mea i kauohaia mai ia ia e iaweiawe aku, e hooiiio ana iaia i kauwa hookaokoa i ka hana hewa, e makau ana ī ka Haku ia lesu Kristo, ka Lunakanawai Kiekie imna keia oihana, e niakemake maoii ana e hana me ka poloiei a me ka oiaio, i kuikahi ai oe me ke Akua ma ka oiaio. Peia no oe e ke Kahunapuie e manao ana e laweiawe i k?ia oihana nui, e iike me ka ka mea Haku Halelu 51:6; eia hoi. Ua makemake oe i enaio ko loko; eia hoi ka Paulo oielo ao ia Timot. 2: 15. E hooikaika nui oe ia oe iho e hoike imua oke alo o ke Akua me ka hoopono ia mai, i paahana hoi aole pono ke hiiahiia, e puunaue pono aku ana i ka oleio oiaio. Eia no hoi; oko ke Kahunapuie aloha maoli o kona naau i ka Haku ia lesu Kristo, ke Keiki ake Akua Kiekie Loa; oke Kahua ia o kau oihana e ke kahunapule e iaweiawe nei. Oke aloha ike Akua me kou naau a pau, a me ka pauleie nui ana o kou manao laia, a me ke koi ana mai o Kona nloha ia oe i mv manawa a pau, e like me ko Pauio hoike ana iaia iho i na hoahunau o Korineto. "Ke koi ikaika nei ke aioha o Karisto ia oukou." Oieio hoi o So!omona. "He aloha Ko'u ika poe e aloha ia'u." Ke oleio nei no o Paulo. U E aioha ia ka poe a pau i aioha io aku i ko kakou Haku ia lesu Karisto." Pela no ke Kahunpule e pono ai, a peia no iioi paha ia e maemae ai imua o ka Ekaiesia. Eia no kekahi; ooe no hoi eke Kahunapuie, ua pono no oe ke iilo i kanaka hoomau i ka pule i ke Akua, me ka pule hooki oie laia, e puie pinepine aku oe i na manawa a pau; ame ke kahea mau aku laia me ka oiaio o ka naau, i lilo ai oe he mea e pipili mau aku ai kou naau iaia, me kou uhane hewa mau, a e loaa no ia oe he kuieana pu meia ma keia ao aku, ke lilo oe i kahunapule pono maoli, a pela aku no hoi e pono ai oe. Eia no hoi; ooee ke Kahunapuie, he pono oe ke hoohaahaa maoli ia oe iho imua i ke aio o ke Akua ; pono no oe ke hoike mau ia oe iho i kou hewa imua Ona, a me kou mihi maoli i kou mau hewa kuioko a kuwaho me ka naau pepe imua Ona ; e like me ko Davida hoohaahaa ana iaia iho me ka mihi. 11 Ooe, ooe wale no ka'u i iawehaia

ai ; a i hnna hewa ni imua o Kou mau makan peia no hoi o Isain, ke Kauia ī oielo ai nona iho. "Auweau! uamakeau! no ka mea, he knnaka leheiehe haumia au, a ke noho nei au iwaena o ka lahuikannka lehe-; lehe hnumin, no ka mea, ua ike Uuu maka i' ke Alii ia lehova ona Kauu." A pela no ke Kahunapuie e pono ai kofta laweiawenna j i keia oihana iaa. j Eia hou kahi mea iki i koe, aiaiia pau ae i la au. E hlo oe eke kaliunapule i mea; hooikaika nui i ka hana & ka Haku lesu j Karisto me kou naau paupauahoole ī ka ho- : ino ia mai, me he wahi koa maikni la ee ; Nona, e like me ke ao a Paulo ia Timoteo. i •'E hoomanawanui hoi oe me he koa maikai i la no lesu Kristo." Eia no hoi, he pono no hoi oe e ke Kahunapule ke hooikaika nui i | ke noi aku laia e kokna Kona UhaneHemo-! lele ia oe : a e hoohanau hou la Eia, alaila,; e loaa ia ōe ka wiwo ole a me ka malomaia-. ina e ianakila ai oe ma keia hana nui. Mai; hiiinai nui oe e ke kahunapuie e hiki keia | hana la oe, ke kokua oie mai Kona U.'iane ? Hemoleie ia oe. E hilinai nui aku kakou e ■ na kauwa Inweiawe ia lesu Karisto ; o Kona . * » Uhane Hemoleie ko kakou kokua i keia ha-1 na. e lanakila ai Kona Aupuni Uhane ma ke ao nei a puni. Me ke aiona. J. N. P.