Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 25, 19 June 1869 — Page 4

Page PDF (1.64 MB)

This text was transcribed by:  Nainoa Reid
This work is dedicated to:  All Hawaiians

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Na Nupepa Kuokoa

Oft in sorrow. Oft in Woe

         Ī.

1. Haaiou pinepine no, Naawe aku.Nauwe mau,                            

 Paio pono koa pu Ma ka ikaika o @

2. Naune aku. Naune mao, E hoooka @ @        

E na koa, mai @ Hookee I ka enemi.

3.Lana ka manao makau,                      

Nauwe me ka paio  mau                                 

 Nai I mai, “loihi,e”  Kaua ikaika no la lei

4. Mai haloi na maka oe, Ane pau koonei louluu; Mai alai na mea maka Pau ia lusu.              Nauwe mau.

5.Nauwe I ka paio nei, Lankila @ e! Hee satana hee ka po; Nauwe aku, unuwe ma   

                Hawaii

He ulia paumako ma Laie.                   

I ka la10 o Mei nei, ua lalau limanui. Mai la ka lima kakauha a ka make I kekahi @ waipahe maikai o na pali koolaau nei @ @ @ @ makakai, ua nui ka minamina a me ka eha o na puuwai o kona mau kini e noho nei, a me kona mau hoa hoolai ihu ho; nolaila, ua haku ia kekahi wahi kanihou nona.

         Kanikau la he aloha,                                                                                             Nou no no e Makakai.                                                                                            Kuu kaikuahine hoi,                                                                                                          Kuu mea minmina nui,                                                                                              Me na makua o kaua,                                                                                                Me na k@ ou e u nei,                                                                                             Me ka kaua kainalei e uwe nei,                                                                                E huli nei ia oe a nae iki,                                                                                             Me ka uwe haaloulou.                                                                                            Auhea la huu mama.                                                                                                 Ua hala ko mama,                                                                                                        Ua haalele mai ia kaua,                                                                                          A ia paha me Hiilei,                                                                                                Me ka wahine poho anu,                                                                                          I ka waokele lipolipo.                                                                                                         I ka wehi o ka mauna,                                                                                            I ke alapuainawele,                                                                                                   I ke alaiki a katuna.                                                                                                         Huna nalo i ke no uli,                                                                                             Nalo palamimo ka helena,                                                                                        O kou kaikuahine.                                                                                                      Kuu men kaumaha e noho nei,                                                                             Hoi mai kaua la,                                                                                                      Me na papa o kaua.                                                                                                   Me ka kaua kainalei nei,                                                                                        E huli mau ne; ia oe,                                                                                               Aia oe i ke au o Milolii,                                                                                              Lolii mau oe i ke kau o Niolopua,                                                                             Moe malie i ka hale kulu koikoi olalo,                                                                  Auwe kuu kaikuahine,                                                                                              Kuu mea minamina e noho nei,                                                                                He mai kaua la,                                                                                                       Ua lawe aku no oe,                                                                                                    I ka makukau me ka noiau,                                                                                      I ka mikiala me ka loea,                                                                                         Hemahema makou la e noho nei,                                                                         Me na papa o kaua.                                                                                                   Kuu kaikuahine hoi,                                                                                               Kuu hoa pili o oe,                                                                                                   Kuu hoa hoohialani,                                                                                                  Kuu hoa hookahakaha,                                                                                             O na la kanaka nui,                                                                                                 O nei pali koolau,                                                                                                       A kaua e kuupau ai,                                                                                                     E hao ai a paihi,                                                                                                      Aai ka manu iluna,                                                                                                     I ka holo o na lio,                                                                                                        Me he Iwa la i ka lewa,                                                                                           Mahiki na lao,                                                                                                                     Ke helu nei kamanea,                                                                                                I ke kual o Laie,                                                                                                      Kaua no ilaila.                                                                                                                                             Na Riva home kekaiu.                                                           Laiewai, Koolauloa, Mei 4, 1869

Moolelo o ka halawai makahiki o ka                        

    Ahahui Euanelio o ko Hawaii

                     Pae aina.

                                 Kawaiahao, mei 31, 1869.                                                                Ua weheia ka aha me ka pule a Rev. J. H. Moku, kekahi kaka olelo o keia aha i kela M.H. 1865.                                                                                                                     Ua kaheaia na lala o keia Aha, e hoomaka ana ma Hawaii.                                  Ua noho mai ka aha e noonoo i kona mau luna iho. Ua balotaia ka Lunahoomalu, ua lilo o Rev. M. Kuaea i Lunahoomalu. balotaia i mau kakauolelo, ua koho ia o Rev. A. O. Polepe a me G. W. Pilipo,                                                    

Noiia mai e lilo o Rev. S. S. Mitchell, Missionari mai Suria mai, a me H. Aea, Hoa. P. Kanoa. S.P. Abiona Missionari kuloko no na pake, Mekia W. L. Moe honua, i mau hoa kuka no ka Aha. Ua hooholoia.

         Noi hou ia mai e lilo ua haiolelo i mau hoa kuka no ka aha. Eia ko lakou mau inoa, S. P. Heulu, S. P. Ahia, J. Kanuha, Kiniakua, Kanoho. Ua hooholoia.         

Ma ke noi a Rev. T. koana e lilo i hapaha nore ua ka hai pula aoa i keia wa, ua hooholoia. Ua @ ka aha ma ka haipule a pau ka hapaha hoia.

Ua kohoia i komiie Imihana, Rev. L. @. Kulika. Rev. W. P. Kahale, Rev. J. Waiamau.

Noi ia mai e hoomaha ka aha, a hoomaka hou i ka hora I. Ua holoia.

         Ua hookah ma hope o ka pule ana a Rev. D. Puhi.

                                                                                                         Hora I auina la.          Hoi hou mai ka aha e lawelawe i kana mau hana.

   Kohoi e ka lunahoomalu i komite no na hana halawai haipule, Rev. B. W. Pareka, Rev. H. H. Pareka, Rev. A. O. Polepe.        

         Hoika mai o Rev. L. H. Kulika, ka lunahoomalu o ke komite imihana i ka lakou hoike hapa. Ua aponoia ka hoike, me ka noonoo pakahi an i na manao o lakou i waiho mai ai. Ua apono loa ia ka manao mua.

 

 

1. E i'o ka kapalua kona mai ka @ @ a hiki i ka tera 12 i manawa baipule. a me ke komo no nae o na hana haipue wae@ o na hana i ka wa a ka lunahoomaa e kauoha ai.

2. Na hoike kihapai ua hoomakaia e Rev. T. Koana ka heluhelu kihapai no ka Ekaleseia o Hilo, Hawaii.

Na Rev. H. K. Pahio no ka Ekalesia o onomea. Hilo, Hawaii

Heluhelu mai o Rev. E. Bona i ka hoike kihapai o ka Ekalesia o Kohala Akau, Hawaii.

Na G. W. Pilipa i heluhelu mai  ka polapla hoike o ka Ekalesia o Hamakua-waena.

Na A. O. Polepe hoi i heluhelu mai i kekahi palapala hoike a ka Ekalesia o Hamakua Komohana.

Heluhelu mai o  G. W. Pilipo i na palapala helu o ka Ekalesia o Kohala Hema, Hawaii.

Na A. O. Polepe i heluhelu i ka hoike kihopai o Waimea, Hawaii.

Honopaneeia ka aha, a halawai hou i ka ho@ 9 kakahiaka o ka la apopu. Mahope o ka pule ana a Rev. J. F. Pogue.

                                                                                 G.W.P.

                                                                                             K.O.

Kawaihao, Poakolu, Iune 2, 1869.

         Hora 9 kakahika, halawai hou ka aha e like me ka hoopanee ana.

         Kaheaia na inoa o ka aha.

         Heuheluia na moolelo elua, a ua aponoia me ka hoponopono ana a ka Aha.

         Heluhelu mai o Rev. G. W. Pilipo i ka hoike kihapai o ka Ekalesia o Kailua, Hawaii.

         Heluhelu mai o Rev. S. W. Papaula i ka hoike makahiki o ka ahahui Euanelio o Hawaii Komohana.

         Heluhelu mai o Rev. S. C. Luhiau i ka hoike makahiki o ka Ahahui Euanelio o Hawaii Akau.

         Ua kabeaia o Rev. L. Kanika e ka lunahoomalu pule.

                                 Na Hoike Kihapai.

         Heluhelu mai o A. O Polepe i ka hoike kihapai o Ka Ekalesia o Kaupo, Maui.

         Heluhelu mai o Rev. D. Puhi i kekahi hapa o ka hoike kihapai o ka Ekalesia o Kipahulu, Maui.

         Heluhelu mai o Rev. S. Kamakahiki i ka hoike kihapai o Hana, Maui.

         Heluhelu mai o Rev. S. Kamakahiki i ka hoike kihapai o ka Ekalesia o Koolau, Maui.

         Ua kahea ka lunahoomalu ia Rev. S. W. Papaula e @.

         Heluhelu mai o Rev. W. P. Alekauedero i ka palpala helu Ekalesia a me ka helu kanaka o ka Ekalesia o Waihee, Maui.

         Na Rev. W. P. Kahale i heluhelu i ka hoike kihapai o ka Ekalesia o Wailuku, Maui.

         Na W. P. Alekanedero i hoike waha mai no ka Ekalesia hou o Waikapu, Maui.

         Hora 111 ua lilo ka aha ma ka haipule e like me ka hooholo ana.

         Iloopaneeia ka aha a halawai hou i ka la apopo, hora 9 kakahiaka.

         Ua hoopanee ia ka aha mahope o ka pule ana a Rev. W. P. Kahale.

                                                                                             G.W.P.

                                                                                                         K.O.

 

Kawaihao, Poaha, Iune @, 1860

         Ua akoakoa mai ka aha e like me ka hoopanee @ a ua hoomaka ia ka @ me ka pule a Rev. D. S. Kupahu.

         Kaheaia na inoa o na lala o ka Aha.

         Heluhelu na moolelo elua a ua @

         Hapai ia na hoike kihapai.

         Na Rev. D. Puhi i heluhelu mai i ke koena o ka hoike kihapai o ka Ekalesia o Kipahulu, Maui.

         Na Rev. D. Makuakane i heluhelu mai i ka hoike kihapai o Opihikao. Puoa, Hawaii.

         Na A. O. Polepe i heluhelu mai i ka hoike kihapai o ka Ekalesia o Kaanapali, Maui.

         Na Rev. J.  W. Honu i heluhelu mai i ka hoike kihapai o ka Ekalesia o Puula, Puna, Hawaii.

         Na Rev. J. H. Moku i heluhelu mai i ka hoike kihapai o ka Ekaleisa o Lahaina, Maui.

         No ke kuka iki ana no ka nele i kekahi mau hua ole e hooponopono ai no kekahi kowa o na helu Ekalesia. Nolaila. Ua kohoia o Rev. M. Kuaea me Rev. L. H. Kulika i komite e noonoo i olelo kuponu no kekahi kowa hou.

         Kaheaia e ka Lunahoomalu e pule o Rev. S. E. Bihopa

         Heluhelu mai o Rev. S. E. Bishopa i kana hoike kihapai no ke kula nui o Lahainaluna, Maui.

         Na A. O. Polepe i heluhelu mai i ka hoike kihapai o ke kula kaikamahine o Makawao, Maui.

         Hoike waha mai o Rev. B. W. Pareka i ka hoike a ke komite haipule.

         Hora 11 1/2, ua lilo ka aha ma ka haipule. Hoepaneeia ka aha a halawai hou i ka la apopo hora 9 kakahiaka.

         Hoopaneeia ka aha mahope iho o ka pule ana a Rev. S. W. Papaula.

                                                                                 G. W. P.

                                                                                       K. O.

Kawaihao, Poalima, Iune 4, 1869.

         Hora 9 kakahiaka, ua weheia keia aha me ka pule a Mr. S. P. Ahiooa

         Kaheaia na inoa o na lala o ka Aha.

         Heluheluia na moolelo elua, a ua aponoia me kekahi hooponopono.

         No ka hiki ole mai o ke kakauololo o ka Papa Hawaii a me ka Puuku, nolaila, ua kaheaia ka hoike kihapai.

         Hoike kihapai o ka ekalesia o olowalu a me Ukumehame, na kikiakoi i heluhelu mai.

         Heluhelu mai ka Puuku Mr. E. O. Holo i kana hoike makahiki mai Mei 17,1865 a hiki i Mei 15, 1869.

         Ma ke noi a Rev. S. E. Bihopa, e kohoia e ka Lunahoomalu i komite nana i ka palapala hoike a ka puuku. Ua kohoia o Rev. S. E. Bihopa, Rev. J. N. Paikuli, Rev. A. Kaukau.

         Heluhelu mai o Rev. L. H. Kulika i ka na hoike makahiki, a me ke noi ia mai e kohoia i mau komite nana no keia hoike.

         Komite no na mea e pili ana i na hana kuwaho- Rev. L. Kumika, Rev. H. Binamu, H. Aen.

         Komite no ka hoike e pili ana i na hana kuloko- Rev. T. Koana, Rev. W. P. Kahale, Rev. S. W. Papaula.

         Hooholoia. Ma ka  hora 1 o keia la ka wa no ke koho ana i ka luna kakau leta a me ka Puuku o ka Papa Hawaii.

         Hooholoia. Ma ka hora 2 e liloia i ka no ka haipule.

         Hoopaneeia ka aha a halawai hou i ka hra 1 o keia la, mahope iho o ka pule a Rev. C. B. Aneru.

                                                                                 Hora 1 auina la.

         Akokoa hou mai i ka aha.

         Heluhelu mai o Rev. J. H. Moku i ka hoike o ka Ahahui Lunakahiko o Maui a me na mokupuni e pili ana.

         Na Rev. N. Pali i heluhelu mai i ka hoike kihapai o Lanai.

         Lilo ka aha ma ka balota ana ike kakauolelo o ka Papa Hawaii. Ua kohoia Rev. L. H. Kulika.

         Ma ka balota ana i ka Puuku o ka Papa Hawaii.   Ua kohoia o Rev. L. Kamika.

         Hora 2 ua lilo ka aha ma ka haipule he himeni, a he mau pule a me na manao paipai

         Pau ka hora no ka haipule. Hapaiia ke koho ia ana o na lala o ka Papa Hawaii, e pani ma ka hakahaka o ka poe e puka ana i keia makahiki.

         Mamua o ke koho ana. Ua hoihoi mai o Rev. L. Kamika i kona kohoia ana i Puku, no ke kupono ole oia hana iaia. Ua ae ia kana noi e ke aha.

         Ua balota ka aha i mau ho hou no ka Papa Hawaii. Ua kahoia o J. F. Pogue, T. Koana, E. Bona, W. P. Alekanedero, M. Kuaea, G. P. Judd, G. W. Pilipo, J. Bakaleka.

         Ua balota houia i Puuku, a ua kohoia E. O. Holo.

         Hoopaneeia ka aha a halawai hou i ka Poakahi, hora 9 kakahiaka.

         Hoopaneeia ka aha mahope o ka pule ana a ka lunahoomalu.

                                                                                 G. W. Pilipo,

                                                                                             Kakauolelo

Hoike Makahiki a ka Ahahui Eunelio o Iune 1869

         Aole o kana mai ka olioli o ka poe haipule i ka wa a lakou i hoakoakoa pe mai ai a huia i ka haipule, a i ka hoolea aku i ke akua, a i ke kukakuka ana i na mea o ke Aupuni o ka haku. O ko kakou olioli no ia i na la i hala ae nei. He halawai piha keia; he 59 ka huina o ka poe i huiia. Penei he 14 Missionari Makua, 5 keiki missionari, 27 Kahu Hawaii. A me na Elele he 13. He

 

 

 

 

nui no  o Rev. H. Banamu. ka Missionari ao Aoauana kekahi. o Rev. S. S. Mikela he missionari mai Suna mai kekahi. A o Mr. S. P. Ahiona ko kakoa misionari pake me  na hoa kukakuka e ae. Aole na kane waie iho no, aka he mau makua wahine kane make kekahi. He mea hauoli no ke nana aku i ko lakou waka oluolu ma ka halawai pu ana me kakou me keia Aha, a he mea hoi ia e holana' i ka manao ka poe hou wona ka lawelawe ana i na oihana i hoomakaia e ka lakou kane make. A hoopomaikai ia auanei lakou e ke Akua.

         Eiua mau lala o keia aha Euenelio i make ma ka makahiki i kaa hope, o Rev. L. Aneru kekahi, a o Rev. T. Pohano kekaihi. O Rev. L. Aneru, he 41 on a mau makahiki i noho mai ai ma keia Pae aina o Hawaii nei. Ua make ia ma ka la 29 o ka malama o Sepatemaba 1865. He misionari ia i kinohi a lilo i lunakanawai kiekie no kei aupuni. He haole naauao a oluolu, a he iseraeia oiaio sole he hoopunipuni iloko on a. O ke kumu mua ia o ke kula nui o Lahainaluna, a nana hoi i hoomakaukau i mau wahi buke no na kula. He nui kona aloha i keia lahui. Ua hala ia i kona wahi koomaha. Pela no e hole aku nei kakou a pau, o Rev. Timotoe Pohano Kekahi. O ke kahu ia o ka ekalesia ma Hakalau, Hawaii. He kanaka haipule, a ikaika i ka hana a ke akua. Ua pau nae kana hana ana ma ka honua nei, a ua losa mai paha ia ia ka lei alii a ke akua i haawi mai ai i ka poe ku paa a hiki i ka make. He wahi leokeia ia kakou, e i ana, Pela hoi oukou e noho ai me ka makaukau. O ka mea pepeiao la, e hoolohe ia i ka mea i paipaiia.

         O ka mea kiekie M. Kekuanaoa kekahi i kaili ia'ku kona ea i keia makahiki. He alii kaulana, a niahaloia, he makua o na Moi; he hoahanau i alohaia no ka ekalesia o Kawaiahao, a he hoa kukakuka o keia ahahui Euenelio i na makahiki i hala ae. Make iho la ia i ka wa elemakule maikai, he kanaka kahiko loa, a nui na la on a, aole kakou e ikehou aku iaia ma ke alanui, a ma ka halepule paha. " Pomaikai ka poe make ke make iloko o ka Haku."

         Aole he mea nui ano e iloko o keia maka hiki, e like me ko ka makahiki 1865. Aole he olai nui, aole he kaua. He maluhia no. He wahi haunaele nae ma kau wahi hapa o Kona Hema, Hawaii, oia ke kipi ana o Kaona ma. Ua lako ka nui o na kanaka i na mea e oluolu ai ka noho kino ana. Aia ma kau wahi hapa o ka aina nae he wahi ai uuku; he wi paha, aole nae nui loa, aole pilikia nui na kanaka malaila. Ma kekahi la i hala aenei, ua lohe mai kakou i kekahi nu hou e kaumaha ai ko naau, oia ka pau ana i ke ahi o ka hale kula kaikamahine nua Makawao Maui. Poho wale iho la ke kula, a me na Kumu, a ua hoopuehu liilii ia na haumana i o a ia nei. Aloha ino!

         He nui ka manawa i lilo i ka haipule ana ma keia halawai makahiki, me he mea la, he waiwai no ka hookokoke ana'ku ma ka noho alii aloha me ka manaolana, i alohaia mai kakou, a i loaa hoi ka lokomaikai e kokua ai. Malia paha e hoolohe mai ke akua i keia mau pule a kakou, a e haawi mai i ka makana i oi aku ka waiwai, oia ka launa nuiana o ka Uhane me kakou, a hoi aku i ko kakou kihapai me ka manao paa e imi aku i na mea e holo ai ka hana a ke akua ma ko kakou wahi.

         He nui na mea e hoohauoli ai ia kakou iloko o keia halawai. O ka hele huakai o ma Kula Sabati o Honolulu nei, a me ka hana ma ia la maloko o ka luakini o Kawaiahao; o na haiolelo a na kahuna i mua o ka papa hawaii ma ka luakini haole, a me na luakini kanaka Hawaii. O ka palapala hoike hoi o ko kakou misionari pake o Mr. Ahiona. He hana maikai kana, a ikaika hoi ia i ka hapai ana i keia hana iwaena o ka poe pake. E pule aku kakou i ke akua nona, a na ka poe pake hoi, no ka mea, makehewa ke akamai o ke kanaka ke kole i kokua mai ke akua. Aole nae e hoohoka ke akua i ka poe nona ka imi ana iaia me ko lakou naau a pau. Nolaila, ea, mai hooppoina kakou i ka poe pake i ka wa e pule aku ai kakou i ke akua.

         No Ka Hoonaauao Ana.

         Ua makukau ko oukou Komite e hoike a e hoomaopopo aku i ke ano o na kula la o ke aupuni. Ua loaa ia makou na kumu e lana iki ai ka manao, a e hoololi ae ai mai na kahua mua i hoonohoia, a me na olelo i hoakakaia ma na hoike o na makahiki elua a ekolu mainua aku nei imua o keia aha. A ua ikeia, ua pii iki ae ke ano maikai o ka hooponopono ia ana o na kula i keia wa i ko na makahiki mamua aku nei. No ka mea, ma na apana i ku-e ikaika ia ka hawawa, a me ka hemahema o ka hooponopono ana a ke kahukula nui, ua pii iki ae ke ano maikai o n a kula oia wahi i ko na apana e ae; no ka mea, ua ala nui mai na leo kupinai mai o a o, o ka poe minamina a mee i ka naauao e hoahewa loa i kela hana. Ma ka hoike o ka hapanui o na Kahu Ekalesia imua o keia Aha, ua loaa kekahi mau kumu e hoolanaia ai ka manao o kakou, ke pii senei na kula la o ke Aupuni ma ke ano pono a maikai ma kekahi mau apana, a ma kahimau apana, oia mau no aole e loli ae ke ano o na kula mailoko ae o na kumu a keia aha i ku-e ikaika ai iloko o na makahiki i hala aku nei. Ua maopopo i ka manao o ko oukou komite na kumu o ka loli ana a me ke ano o ka Hooponopono ia ana o na kula aupuni i keia wa i ko na makahiki mamua, no ka mea, aole na kumukula i hiipoi a hoolohe i na rula o ka papa hoonaauao i kau mai la maluna o na kula, me he mea la ii ka nana aku, ke emi nei ka ikaika, a me ka mana oia mau rula i keia wa ma ka hooponopono  ana a na kumi iwaena o ua kula.

 

No na kula hanai

I ka lohe ana o keia aha euenelio i ka hoike a na kahu o keia mau kula, ua mahuahua loa na haumana o na kula, a he maluhia hoi ku lakou noho ana iloko o ke kula. a e ola maikai ana na kumu, a me na haumana.  Ua ikaika a makaala na kumu i ke no ana me ka hoomanawanui.

         I ka nana'ku o ka wa holo loa keia o ka naauao iwaena o na keikikane, a me na kaikamahine, ke inoa nei ko kakou manao e hoomakukau ana ka haku iloko o ka naauo ua haumana o keia mau kula i mau paahana makukau e lawelawe ma kona kihapai.

         Na Kula Kuokoa.

         Ke orioli nei makou i ka hai aku. ke ulu hikiwawe nei me ka ikaika kei mau kula. Nui ka makemake o na makua a me na keiki e inu a kena i ka punawai o ka naauao, ke oi nei ka makemake nui o ka lehulehu i na kula o keia ano mamua o na kula aupuni. Aka, e pono kakou e hoomaikai nui aku i ka haku lilo ka naauao e ao ia nei i na keiki imea e hoonani ai ia kristo a mekona ekalesia, no ka mea, in a miko ole ka naau o kanaka me ka paakai o ka pono epilau auanei, a lilo i mea e poino ai ke kino a me ka uhane o ka lahui mai o a o.

                                 No na Buke.

         Ua minamina nui ko oukou komite i ka hai aku, i ka pau e on a baibala hou i paiia ma amerika, nona ke kumukuai elua dala pakahi, he nui ka makemake ia o keia ano baibala mai o a o, o ka oluolu o kona kumukuai a me kona ano maikai na kumu o kona pau koke ana; aka, e pono no e hoolako mau ia ko kakou wahona buke me na baibala o ia ano, a me na buke e ae he nui wale. a e pono no hoi ia kakou na kahu ekalesia ke hooikaika nui e hoolaha i na buke iwaena o na kihapai o kakou, i mahuhua ka malamalama a pio aku ka pouli.

                                 No na Nupepa.

         O ko kakou mau nupepa, ke "kuokoa" a me ka "alaula," o laua kekahi mau koo ikaika e kokua ana ia kakou i ka hoolaha ana i ka pono, e imi kakou e oki, e kulai, a hoohina i na mea kue e alakai mai ana i ka holopono ana o keia mau nupepa iwaena o ka lahui. Ua akaka i na mea e pio ai ka holo ana o keia mau malamalama iwaena  o kakou, o ka pio no ia, a o ka hoomalamalama ia ana o na pomaikai he nui wale iwaena o kakou. ( No ka mea, o keia mau nupepa o kakou ko kakou ohe nana ia e makai nei a puni ka honua.)

                                 Na kula Sabati.

         Aole makou e waiho wale i ka hai aku, o kekahi oihana keia i holopono loa i ka makahiki i pau iho nei, a ke lana nei ko makou manao, e holo hou aku ana no ka hana o keia mau kula i keia makahiki aku. Aui ia na pauku i hoopaanaauia mailoko mai o ka baibala ma na Kula Sabati; tausani, tausani, a he nui wale hoi na hua maikai i lulu ia iloko o keia mau kula sabati a kakou.  I ka halawai makahiki ana iho nei o ia aha, me he puali koa la i makaukau no ka hoouka kaua me ka enemi. A he nui ka olioli a me ka hauoli o kakou a pau.

                                 No na Ekalesia

         I ka lohe ana i ka hoike makahiki o na Kahu Ekalesia a me na lala o keia aha, aole i loheia ka launa nui ana mai o ka Uhane hemolele ma na Ekalesia o Hawaii nei i keia makahiki.

         He mea keia e kaumaha ai ka naau, no ka mea e makehewa auanei i ka kakou mau hana ke koua ole mai ka uhane Hemolele o ke akua.

         He makahiki ano panoa no keia ma na mea o ka uhane, e like me na makahiki mua, aole i nui ka poe i komo i ko Iesu pa hipa, aole no hoi i nui ka poe i hoi mai i ka poli maluhia o ke kahu hipa maikai mai ko lakou auwana ana ma na ala o ka make mau loa.

         Ua holo no nae a ikaika hoi na kokua ana i ke aupuni o ka haku, ua launa mai na kanaka i na halawai ma na Sabati; pela no hoi ma na kula Sabati, aole no i hoi hope na hana, ke nee nei no imua.

         Aka, o ka mea nui a kakou i makemake ai, oia ka haawina o ka Uhane Hemolele, aole no i ikeia ka launa nui ana mai ma na Ekalesia o Hawaii nei i ka makahiki i pau aku la.

         I ka nana pono ana o ko oukou komite i ka hoike o na kihapai, aole no lakou i kuhihewa i ka mea i launa nui ole mai ai ka uhana hemolele ma na Ekalesia o Hawaii nei. Ua maopoopo lea, aia ma ko kakou noao ka hemahema nui, aole ma ko ke akua aoao, no ka mea, uamakukau mau oia i na manawa a pau loa e kokua mai ia kakou me kona uhane hemolele, a o kakou no ka hemahema; aole paha i makaukau pono na naau o na haipule a pau mai Hawaii a kauai e hookipa pono i ka uhane o ke akua.

         Ua hapai, a hooikaika no hoi paha kakou i na hana a ka haku, me ka nana nui ole aku iluna i ko ka haku kokua ana mai; ua hilinai iho no paha kakou ma ko kakou akamai iho, a ma ko kaou ikaika iho hoi, nolaila, ua auaia ko ke akua lokomaikai ia kakou.   

         Me ke kaumaha o ka naau no ka loaa ole mai o ke kokua ia kakou, ke paipai aku nei ko oukou komite i na hoa a me na lala a pau o keia aha. E hoomaemae pono kakou ia kakou iho; i na he mea iloko o kakou e alai ai i ka launa ana mai o ka uhane hemolele, e uhuki ae a kiola loa aku hoi ia mea keakea wale; e haawi io ia kakou iho na ka haku; alaila, e moe iho kakou ma na wawae o iesu, me ka paupele io maluna on a; e hoole hoi ia kakou iho, e hapai hoi i ke kea, a e hahai aku laia. Alaila, in a e nonoi aku kakou iaia, o ka loaa mai no ia o ka mea a kakou i makemake nui ai, oia ka uhane hemolele, o ka pomaikai no ia o ka

 

 

 

 

 

 

kou piha i ka hauoli lani a me na manaolani.

         Oiai hoi, ke komo aku nei kakou ma ka nku o ka makahiki hou a he makahiki iubile hoi, oia ka hiki ana i ke kanalima o na makahiki o ka noho ana o ka pono ma keia pae aina: nolaila, e hauoli nui auanei kakou ilaila. ke loaa mai ia kakou ka uhane o ke akua ma ka makahiki luhile.

         E na makamaka a me na hoa lawhana o kapono e hoohaahaa io kakou ia kakou iho imua o ka haku. a nana no e hoeueu ae ia kakou. Me ka mahalo o ko oukou komite.

                                                                                             J.F. Pogue,

                                                                                             J. H. Moku

                                                                                             E. Kenoa.

         Capt. James Hunnewell

         I ka lohe ana a me ka ike ana iloko o na nupepa o keia kulanakauhale o kela pule i hala aku nei, ua make ka mea nona kela inoa maluna, ma Bosetona Amerika Huipuia, i kona wa elemakule maikai a hoopono. he 77 ka nui o kona mau makahiki a make aku la. Nui ko'a aloha a me ke kaumaha o ka naau, a aneane hiki ole ia'u a me ka na moopuna ke aua mai i ka wa a maua e heluhelu ana i ka moolelo o kona make ana. ma ke keena oihana o ke kuokoa.

         A oiai