Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 30, 24 July 1869 — Ka La Hoihoi Ea o Hawaii Nei. [ARTICLE]

Ka La Hoihoi Ea o Hawaii Nei.

O ka la 31 o luiai o ka makahiki 1543 i haia, he ia nui kulaia ia no na puuwai Ha-; waii a pao mai ka eiemakule poohina a i ke| keiki hou o ia wa, no ks hoihoiia ana mai o. ko kakou hae Hawaii, mai ka iima mai oj kekahi haole Berinnia oia o Lo Keoki i ma-1 oeo e pakaha waie i ko kakou ea, a e lawei pio i ko kakou hae, rae ke ake paha e iilo i! panniaau no kona aupuni.aka, aoie nae peia j ka inanaoo kekahi Aliikoa i kaulana, e noho] ; Luna nut ana maiuna o na aumoku kaua oi ka moana Pakipika a pau o ke aupuni oj o ka Moiwahme, oia o Adimaraia Toma, o; ka lawe wale ma ke nno kaiii i ko kakou hae, | rae ke kumu ole. He mau malama ekolu aj me na la keu ko kakou noho ana ma ke anol pio, a " moku hae ole " me he mea la e ku- j ewa heie ana, aka, i waena o keia mau la popilikia, nune a mimihi no ko kakou noho ana he pio, aia hoi, hiki mai ana kela Aditnaraia kaulana a kakou e mahaio aku ai, me ka pauma ea, a hookuu mai la i ko kakou ea e hanu hou, oia hoi ka hoihoi ana mai i ko kakou hae. He mea e ka hauoli, olioli, leaiea a me ka hoomanao nui ana o ka Moi, Moiwahine, na Kuhina, na knukaualii a me na makaainana o kela wa i hala i keia la. Hookaniia na pu | kuniahi, hoholaia na papa-aina akea, kai | huakai na kanaka ma na alanui, haawiia he i inau halawai haipule, a hoomakaia he mau I hana hoohauoli puuwai a me kela inea keia j mea ku ika hoomanao no ia ia. Ua kukala 1 akeaia hoi e ko kakou Moi lokomaikai a i | aloha nui loa ia, Kamehaineha 111, i hala e } aku, e malamaia keia a me kela la 31 o lulai j o na makahiki a pau e kona iahui kanaka j ponoi, i la e kulaia ai i ka hoihoiia nna mai | o ko kakou ea, I Iko makou huli ana aku ika moolelo o i ka lakou hoomanao ana i ka makahiki 1844 j ma kela la 31, oia hoi hookahi makahiki j mahope iho o ka 1543, ma na nupepa o ia wa, i ua ike iho makou, ua hookaniia na pu kuni- ! ahi nunui o Puowina i ka po mainua o ka I hiki ana mai o ka ia hou auo nui, ua kai ae ; na huakai kukui malamalama ma naalanui, j ua kakani ae na mea ano leaiea a pau,e hoj ike ana kela a ine keia kanaka iaia iho, me

he mea la, e olioli ana lakou ma ke ano lubile. Ma ka auina la o keia la, ua haawiia he mau papa'ina ekolu i hiki aku ka loihi o kekahi i ka Kaneri na kapuai a pela mai hoi na pnpakaukau eiua i koe. CJa hoolakoia na mea ai ano Hawaii a pau, a ua noho mai na Moi, Moiwahine, Kuhina nui, na kaukaualii, na Kuhina, na haole a me na makaainana, n hookahi ko lakou mau ahaaina like ana, e hui no ka hoomanaoana i kela la nui kaulana o ke aupuni Hawaii. He ekolu na la o ka olioii ana o n& alii a me na j inakaainana iloko o keia makahiki no keia i la, mc ka haipule pu ana a me ka hoahaaina ! ana. Mahope iho o ia mau makahiki, ua mau ka malamaia ana ma kela a ma keia wahi o j na moku o Hawaū nei. E noho nanea wa- | le ana no na makaainana ma ko lakou ano ( iho, a e kokoke mai ana ka la ,l Hoihoi Ea," j e kalua auanei ka lakou mau pu:ja, e ahaaiI na auanei, a pela nku, a pela aku. He koj koke e akahi hapaha Keneturia ka hooma- | nao mau ia ana o keia la mawaena o Hawaii i nei a puni, aka, he mau wahi makahiki helu wale no elua i hala, mahope iho o ka a-e j ana ae o keia mau luna aupuni e noho ma j ; ke poo o ka hooponopono aupuni, ua paleaia 1

ae kela leo kuahaua alii a ka Moi, a ua uumiia iho ko kakou hoomnnno mau ana i keia la hauoli. a o na la mnlihini i ko kakou aupuni a me ko kakou noho ana,oia ka keia mau luna aupuni e hoolaha nei, a e kauoha nei i ko kakou oihana kaua, e ki pu i ka po, a e hoaia i na hiamoe he lehulehu wale. Ina paha e ala mai ana o Knmehameha iil, mai

ka iiina mai o ka poe make, a ku kino mai i mua o keia honua, a kuiukuiu mai na waimaka me ka oieio ana, "o ka la nui a'u i kuahaua aku ai, e maiamaia e ko'u lahui, i ia hoomanao a me ka hoohanohano ana no ka hoihoiia ana mai o ke ea o ko'u aupuni," ke haaieie ia nei e oukou, i na paha ua kaawe keia poe hooponopono aupuni hou ia iakou iho, a kuiou iho i iaio lilo. Ma ke kumu hea, ma ke ano nha hoi i hooki pu waleia ai keia ia kuiaia o ke aupu* ni Hawaii ? No ka loii ana anei o ke kumukanawai ? No ka hoinoino anei i ke aupuni o ka Moiwahine ? No ka oieio ana «neioke knmukanawai, he hiki waie no ke hooioiiia ka hae ? lna hoi ha peia, alaila, ua oi loa aku ka hooloii ana i ko kakou hae o kela ku-1 mukonawai mamua o ke kiepaepa ana ma- j luna iho o keia kumukanawai. Owai la o na aiii kanu o ka aina i kue i keia ia, a manao e hooki pu ? Owni hoi o na umkaaina-1 na e uiuhua nei no ke kuiaia maa loa la ana ! o keia li, mai na makahiki loihi loa mai i hala ? 1 ko ka lehuiehu ike ana, oa hookiia, ua haohao lakou, a ke ninau inai nei no na ku- j mu i hookiia ai. Pehea ia inakou e f»ani ako | ; a» i na ieo nunu ina waena iho o na kanaka no-1 na ka aina ? Aole iakaka ia makou ke kumu o! keia kowa ana a na Luoa llooponopono Anpani o keia w,i, i keia la i maa i na maka- | ainana k» mahina anu. ina ua makemake

o?e na Kuhina no ka oui 10-a ona !a kuia«;» o keia aopuni, o pau loa auanei ka piuila t ke kiiia, alaila, be 01 loa aku *a pono o ka waiho ana i na la heomanao a |xiu o keia aopuni, a e waiho aku i na pauiia no m Ki K*a!ea o lakoi» ibo.