Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 30, 24 July 1869 — Wi o Kau nei. [ARTICLE]

Wi o Kau nei.

E KE Kuokoa k ; Aloha oe : No kuu ike a ine kuu loiie, oia \\\tu c hui nei imua o ka lehulehu holeokoa i na kumu nui o ka \vi ana o Kau nei, eia no ia. O ka huliamahi nui o nn kanaka i ka hana pulu, | o ka hana aua i palapala kepa me na haole ia me ko lakou aie nna, a mn keia mau ku!mu nui kakou la e nana iho ai, oiai, ua la|we aku ka haole ia lakou e hoohnna e like me ko lakou makemake, a o na haku hnna o keia poe, oia ka mea mahaioin, ka hope makai o Kau nei o L. E. S\vain, N. G. Halcy a me W. Thomas i\lnrtin. a me IN'. George, o keia poe hnole ka poe nana i kepa i na ka« naka he nui loa, no ka makahiki hookaln a | elua paha, a pela nku, a o kekahi poe ua kepa j ia ma ke tausani pnona pulu, penei ke ano : j Ina hookahi tausani paona ekolu dala, a o j kekahi mau haole ua haawi aku eha dala no { ke tausani, a elima dala no ke tnusnni ka kej kahi, a ma keia haawi ana o na haole i na kumu e olioli ai ka nauu o kanaka, a ua lilo lakou i ka hana pulu, a haalele i ka mahiai, a ke hoomau nei no kekahi poe i ka hana mahiai, a nni a lakou mai e puka mai ai na wahi pai ai, i hiki aUu na paonn i ka IS, a e kuai ia ana no ia no ke kumukuai kiekie he 62£ kcneta ; a ina e pii iki.ae na paona o ke pai ai i ka 20, e lilo ana no ia no na keneta he 15 ; he keu ka hana aloha ole a ka mahiai, e nana mai oukou la e ka poe mahiai o na wahi e ae, e hoomanao eia ke dala ma Kau nei kahi i waiho ai, ma kuu hoomanao ana iho, ua holo aku ka ai mni ka maka aku o ke dala, a e hiki ana no paha i ko JMaui ke lawe mai i mau pai ai i hikiaku na paona i ke 30, a e haawiia no ia no na keneta he 50, a pela pahn ko Molokai, oiai, ke kokoke nei ia e hookahua iaia iho mnlunax> kona kahua kaua o "Wiwikaniho," a okona Kenemla o Kupololi, i ka nana ana a me ka hoomaopopo ana, he oi keia o ke kau vvi nui o Kau nei, ke hoohahana e nei no i na Ine makani o Hukekona. oke nloha no ko ka Luna Hooponopono a me na keiki hoolelele hua kepau. Owau no kau kauwa hoolohe. Me ka mahalo. K. P. Huia. Waiohinu, Kau, Hawaii, lulai 6, 1869. E ke Kuokoa ; Aloha oe:

Aia ma kou helu 26, buke S, lune !a 26» Al. H. 1569 nei, aoao 2, a ma ka hapa hope 0 ke kolamu 4, ma kahi o na nu hou kuloko, malaila au i ike iho ai, no ka olelo hoolaha a Kauka A. Keneeie, i hoopukaia ma ka nupepa haole a W ini, e olelo ana, o ka mai pa» ke, aole i loaa mai no Kma, wahi a ua Kauka nei, ua ioaa n»ai keia mai maiioko mai o na lahui moekolohe. Eia ka'u pane malaiia, ina mailoko mai o ka lahui moekoiohe i hoea mai ai kein mai, heaha la hoi ka mea 1 hoea ole ai keia mai i ka wa aole i komo nui mai na iahui e iloko o keiaaupuni, oiai, he-wa oi loa aku o ka moekolohe o keia lahui i ka wa kahiko, aohe kanawai hoomalu ia wa, a eia hoi kekahi ma kuu apana e no. ho nei, ua ike maka ao, oa loohia ia kekahi keiki opiopio nona na makahiki he umi a oi iki i keia mai no i oleloia, oia'hoi o Kalili, a eia hoi ka ninau iua Kauka nei. Ua moekolohe no anei ua keiki nei i loaa ai i keia mai pehu. Ke i iho nei au, aole! aole loa no!! ua lalau keia knuka malaila, ma kua noonoo ana a me kuu ike maoli i loaa ia'u. Ua puka mai keia mai mailoko mai no o na pake kekahi, a me kekahi ano lahui e i komo mai iloko o keia aupuni e hokae ai t aole nae au e olelo ana, no ka poe i hele mai ma ke ano kupono a haipule hoi, o ka'u e pane nei, no kela nno keia nm> lahui i hele mai ma ke hoohaumia, a hooinaloka. Ano ka oleio hoolaha e pili ana no ka lahui moekolohe i loaa mai ai keia mai, ioa pela, he moekolohe oi loa o Hawaii nei i ka wa kahiko, eia nae, aohe ikeia ia wa keia ano mai, eia no a i noho nui ia mai e na lahui e » alaila, ike ia keia kakalaioa ame keia puakah. E aloha auanei, e hooki au maanei, a pane ia mai, alaila, e ekemu hou aku ke keiki o Kauakanilehun. „ ♦ J- K. Akina. Punahoa, Hilo, lulai 13, 1569.