Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 31, 31 July 1869 — He moolelo no P. Kapohaku i make ma Kalihi, i ka la 20 o Iulai nei. [ARTICLE]

He moolelo no P. Kapohaku i make ma Kalihi, i ka la 20 o Iulai nei.

O Paulo Kapohaku kekalii ona kumu misionari i hele aliu mai ka Ekalesia o Kaumakupiii i ko Nuuhiwa Pne Aina. I ka rnalama o Alaraki, M. H. ISŌS, ina ka moku "Hokuno" mua, Kapeno Johnson, a o Kev. A. sihopa ka Elelo ia wa; oia kona manawa i hoio aku ai me kana wahine Kahela Palake; e kokua i na misionari paahana ma kela aina pegana. 0 lleleani ma Hivaoa kona wahi i hoonohoia'i e lioohaumana i na kanaka no Kristo. 1 ka M. H. IS6O, o Kev. T. Koann ka Elele no ka Ahnhui Misionari i hele a ike i na misionari ma keia Pae Aina. Eia kana oielo no na kanaka ma Heteani, a me P. Kapohaku, ka iakou kumu misionari. "Ua launa hauoii nui inai na kane, na wahine a me na keiki, me ka oieio kaoha, kaoha. Ewalu haneri kanaka ma kela kihapai ia \vn. He 70 ka nui i hooiakaia, a iauna mni i ka halawai haipule; 26 na haumana eao ana i ka palapala, a eiua mea ano mihi a manaoio i ka Haku. Ua hoole ke kuinu misionari īaia iho, ua haahaa, ua ikaika i ka hana, a ua aloha, me ka mahalo ona knnaka iaia. Aka, ua hemahema kona bale kahi i noho ai, no ka mea, aole ona papa-heie, aole puka komo, aole 'puka makani; ao na mea e lako ai o loko, he oie loa no." HOOPILIKIAIA. I ka ia 19 o lanuan, M. H. IS6I, ua palapala mai o Rev. James Kekela i ka Ahahui Misionari, peoei: "Ikala 14 o Augate i hnla ae nei, ua pau ka haie noho o P, Kapohaku n\a Heteani i ke ahi; ua hoaa lakona hale e ka inea kolohe, a mai pau pu kona kino i ke ahi, no ka mea, ua makapo oia ia sva, aoie hiki pono īaia ke hele, ma īa wahi aku ia wahi aku ke alakai oie ia e hai. 5 * A iohe na Luaa Misioaari i keia mau popilikia o Kapohaku, ua hooholo iakou i ka manao, he pono iaia ke hoi mai, a lapaauma ka Hospitaia o ka Moiwahine ma Honolulu nei. A ina e ola pono auanei kona mau maka, e hele hou no i Heteani; a i ole, alaila, e noho mai ma Honolulu nei kahi o na a!anui maikai. Ua mahalo na hoa misionari a pau iaia, no kana hana maikai iwaena o na pegana; aka, no kona pilikia makapo, ua ae like lakou iaia e hoi mai i Uawaii nei. Nolnila, ua hoi mai no ia i kehi makahiki. A i kona I tpaau ani wa ka Hospitala, ua oluolo iki kona mau maka, a hiki no iaia ke hele ma na alanui me ke alakai ole ia. Aole naehiki ke hehihehi huke a ffl& na pfibpab e ne: nolaila, ua pau kona manao e hele hou i ka aiua e.

a> \. I koa.i pīhkia e!-*?, ui heiahela mia oh ' ki me b rm i ke ar.o. 0:s koa-a kuU ekales:a mi ki o ka Hnku. mhila kona an-i iaii e \ih i kur?u e io aku 5 ko na ain* e. Er.a kona he!«ahe!u ana i ka a pu, n»3t ka tn ; n a ika he-pe, ne ki noonoo r.ai ī ke ano, a ua hjom<>e pono :a na buke a ra« na raokun% iloko o- kona naau, Liai Kinohi a Hoikeana. hoi kona hoomanao ana i ni mooieio o ka pee haneui, a me na kanawai a aie na kauoha, a me na oihana. i kakauia lioko 0 ka Bailyin. L'a haipule nui o P. Kapohaku i ko kakou Haku ; he nui hoi kona aioha i ka uha« ne o kanaka. a ui mahaioia hoi e ka poe naauao, no kona akamai i ka hai aku i ka olelo a ke Akua. Kaapun: 1 kona kaapunī ana i ko Hawaii Pae Aina, nui ka makemake o kanaka mai o a o eiohe 1 kona manao, no na mea hupo, kaua, a ai kanaka ma H:vaoa. A hiki aku oīa ma Līhue, Kauai, ua noi ikaika nj2i ko iuīa poe, a me ko iaila kiaaina hoi. e ii'o oia i kahunapule no iakou. Noiaiia, ua heie oia a noho pu me lakou i kekahi makahiki. A mahope ua hoi mai i Honoiuiu, a hapai pu i ka ka Haku hana ma Kaumaknpiii me Kev\ L. Kamika. Makar;ki hoomaha. I ka M. H. 1565, ua waiho o Kamika ma i ka iakou hana, a hele aku i Amerika e hoomaha i hookahi makahiki. A ua huawi o Kamika i kona kihnpai ra P. Kapohaku a me na luna ekalesia e mainmn'i i ko iakou wa i kaawaie aku ai. OP. Kapohaku ka : mea hai i ka o!e!o ma Kaumakapiii ia maka. hiki. A hoi mai o Kamika ma ika maiama 0 lune, M. H. 1866, ua hana pu o P. Kapohaku me lakou a hiki i ka wa i kukuluia'i ka eka!esia kuokoa ma Moanaiua, Aperiia, M. H. 1867. Alaila, ua kahea keia ekalesia hou ia P. Kapohaku i kahunapuie a i kahu ekalesia hoi no lakou. Aka, aoie ae like ka Ahahui Euaneiio o Oahu e poni īaia i kahu no kela ekaiesia. Ua haawiia nae i Laikini e hxii aku i ka olelo a ke Akua, a ua maianja ka ekaiesia i kona ola ; a o Kamika kai' hele i kela hapaha keiu hapahn o ka makahiki, e kokua i ka malama ana i ka ahaaina , n ka Haku, a me ka bapetizo ana 1 na hau. mana hou. 1 keia mau M. H., elua a me ka hapa ana ; 1 hana ai ina Moanaiua a me Kalini, ua tau- j na mai ka Haku, a ua makepono kana hana , ana. Ua liooponoponoia ka haiepuie a'me' ka hale bele ma Kalihi, a ua hookaaia, aoie! aie i koe. [ Ua malamaia na halawai Sabati ma Moa- : nalua a ma Kaiihi hoi; he halawai Poaha i | kela hebedoma kei.i hebedoma ; a ua hala- s wai me na luna ck:iiesia i kein Puaono keia | Poaono. He wahi kuia Baibaia me na hau- ' mana i ka Poakahi a me ka Poakolu ; a ua i hookomoia kekahi poe i ka ekalesia i kela ! ahaaina keia ahaaina a hiki i kona wa i ma-1 ke ai. He 40 a keu ka poe i hookomoia i ' keia innu makahiki eiua. | Na POPILIKIA. ! 1 kona wa ola, ua halawai o P. Kapoha-! ku me kekahi mau piiikia nui, aole nae ma- i ke e, no ka inea, aole heluia kona inau la ia ' wa. j 1. I ka pau ana o kona hale i ke ahi ma : Heteani i ka M. H. ISOO, ua pakeie mahu- j nehune no ia i ka inake. | 2. Pela hoi, i ka pnu ana o kona haie i ke ahi ma Kalihi, M. H. IS6S, mai pau pu kona kino i ke ahi. : 3. I ka maiama o lune i hala ae nei, i ko- ! na hele ana ma ke Alanui Papu o Honolulu,: ua ku ka hau o ke kaa lio o kekahi haole i ! kona umauma; o kona haule eha nui no ia j ma'ke alanui, a moe ike ole oia ilaiia i kekahi manawa. •! Mai ia wa mai, ua nawaiiwali no ia, aole ikaika ika hana e like me mamua. A loaa I iaia keia mai hou " Scariatina," oia lioi, he ; anu n me ka fiva, me ka haalulu nui, o ko-' na make koke aku no ia. No ka mea, "ua I heluia kona mau ia." Aka, ua kupaa oia ! ma ka pono a hiki i ka make, a ua haia e \ loaa iaia ka lei o ke o!a. L. Kamika.