Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 32, 7 August 1869 — Ua haalele o David Malo i ke kahua A LAKOU I KUKULU AI. [ARTICLE]

Ua haalele o David Malo i ke kahua A LAKOU I KUKULU AI.

Ma k \ I>ivi.i Maio kikau manao u.i ho?ke mai eīi i kona pee ani se. a ho'o aka, me ka rr.»nao e haalele 1 ker.i knhaa» k.ma.' O ken pee ana. a ho'o ana aku mni koni k\!>ua kaui ae. he mea no ia e hoike msi •>m. n \ neie !oa h i na koo e p;ia ai k >ni : a ina ua nele o!n i na koo e p-n a; kona aoao, alai!a he mea maopopo e p?o ana oia. ; O ke kahua k-iu.i a oukeu i kukuin ai ma ke u Au Okoa" :a 1 haaiele hoi eeee D. Ma- i io. eia no ia :— k, Ni Joseph Nawahi 1 kakau i kei 1 hoike e p.,i anu ike Komile." E pono ia ee e D. Maio e nana pono i ua pepa U. i ike ai oe, aia wale no maluna o'u, na mana« hoinoapau i oielo la ma ua kakau manaoana !a ; me he mea !a, ua manao oukou, owau i ka mea nina i kakau ia mea ; aka, ma ko . oukou huii ana mahope iho, !oaa iho la.aole' owau ka mea nana 1 kakau; nolaiia, o kou kuhihewa e D. Ma!o, a me kou kapilipiii waie mai na'u, he mea no ia e hoike mai ; ana ua hauie oe, ma : k«u kahua kaua mai. j a he p:o oe nau. | E m hoi, ma ka hoomaka ana 0 kona ku-: koiu manao, ua !oaa iho la, he manao ma-j kanaheiehele ioa kona manao mua, per.ei;-1 "I loko 0 keia puie i hala iho nei, ua nui ka | wa!aau ana, mawaena o na lala o ke Komi-I te Iloike ku!a 0 na kuia Aupuni, a rne Jos. !

: Nawahi." ; Eia ka ninau ia oe eD. Malo-Ma ka hoI ra ehia o ka poahia 0 ua mau puie la, ka : waiaau aua o na lala apau o ke Komite me : Jos. Nawahi? A mahea kahi i wa'uiau ai lakou ? He uiea haohao loa ia -'o ka walaau ana";-.\le he mea ia 0 oe wale aku ia no kai waiaau ;-0 ka walanu, he hana ia na ka poe ano hihiu, nolaila i kapaia ai ua mnnao ; mua ia ou, "he manao makanaheleheie," 1 Aoie au 1 manao, he walaau ka hoopuka ■ manao nna o kakou ma na Nupepa, manao au he hana hamumumu ole ia, he ano malie loa. | Ke pane hou mai ia oe penei : —"Ka mea ake ,l Au Okoa" i mahalo nui ai; no ka ike, ;ke nkamai, naauao hohonu, E leie o Hilo . mai, ka mea hoikeike akamai, ka inaa hooio 1 io maoli no, hoopukapuka akamai maoli no.' r | Eke hoa e—ke neenee loa ae la oe e ko;mo īloko o ka pilikia, oiai aohe ou kahua e , ku ai ou mau wawae. ! Eia ka ninau e kupilikii loa ai oe eD. j Malo "Na Jos. Nawahi nnei na olelo ho« |inomua?" —He mea pono e hai mai oe i :ka haina oiaio 0 kuu ninau ; mai holo oe a ! pee aku mai keia ninau aku. | Eia mai kekahi hoohalike e ike ai oe eD. i Malo i kou kupilikii, a me kou neie maoli I no. E hoailona ia N. K. — Nupepa Kuokoa ; :J. N.—Jos Naw.ihi ; D. M. Davit! Malo. ! 0 N. K. kai hoopuka i kekahi mea e Ipiiiana ia D. M„ nolaila, pii hoi kahi kai i0 ua D. M., nei, hele aku oia e nuku me ;ke pahenehene wale ia J. N.—me ka ninau nle ! nana i hoopuka kela inea, Eia ka ninau maj laila, Owai ka mea o laua i hewa, o J. Na- ; wahi anei, a 0 D. Malo paha ? OD. Malo ino ka mea hewa ; he kuhiwale aku na J- . Nawahi i hoopuka ia meu.

j Pe!a no oe e David Malo lele hewa, me j ka ninau ole mamua ; ua nele oe i ke kahua ■ ole e kukulu ai i kou mau manao ; aia mai laila kou kupilikii loa ana iho. j Eia hou, ke uhiuhi kaunaoa mai la oe pej nei : "I na o kona ano maoli no ia, a o koi na ake nui maoli no ia, o ka ike ia mai e ka 1 lehulehu, a mahaloia mai; heahala ka mea ; o ke kaeko ann, oiai he mea maikai ka ma- ; halo ia mai i ka ike, akamai a pela aku ? " i Ei:t ka'u pane malaila ia oe : —He hooka- • mani kela mau olelo a pau ma ke Au Okoa, | a he henehene hoi, me ka hoino loa ia'u. ! Ina ua mahalo oe ia hoopuka ana pela, (Ele- : le hohonu mai Hilo mai—Elele akamai o ke ! u Kuokoa—Hooio—Ninau hupo, n pela aku) inlaila, mai keeo oe, a mai hilahila hoi. ke ( kapaia aku oe,—He Elele hohonu no Manoa. ■ Elele akainai loa o ke "Au Okoa; Hookele iakamai o ldaho ; LuUnela 1 o Galatea ; He ! Wiliki hoi no kahi waapa mokuahi, a pela | aku ; no ka mea, he mahalo ia wahi au ; a {ia'u hoi, he henehene ia rne ka hoino maoli.

j Manao au, he hupo loa oe, no kou parau ana | mai nei, he mahalo ke ano nui o kela mau | manao i hoopukaia ma ua Au Okoa la. j Eia no boi ; aole mea iloko o ke anaina ! ia wa i ku mai a olelo, u he hooio oe. a he i hooakamai,- a pela aku ; aole loa—o Davida i Malo ma wale no p*ha ka i manao pela ; ko ; ka enemi mau no he hoino. | Eia hou ; ma ka ninau 153 o ka mokuna ! 15 o ka Helunaau, ua pane mai oe, 4k i hoo■niele wale aku no oe." Nani ko maalea i j ka imi \ wahi nou e puka ae ai; aole e puka | ae ; o loko no na o ka iua noho iho ; ua ku- : pilikii oe, a nolaila oe e pinana ae In, me ka manao e puka mawnho ae o ua ninau la, ou j i hoole maoii ai imua o ka lehulehu. Eia kau pane mua no ua ninau la, maho- ; pe iho o ka loaa ana : "Manao au, aoie ia o j : ka ioaa o kela oinau, no ka mea, aole pela ke ano o keia ninaa a peia aku kou wehei wehe ana, e like rae ka'u i hoopuka ai ma- . mua. j He ninau anei ia ou ? loa. He hai ! maoli ae no ia nou i kau mea maoli no i manao ai; a no kou hilahila ke ae maoii ae, nolaiia, nibi mai la oe » puka ae. Ke hoike mai uei oa o D. Ma!o; "Ua la- ' wa no ka ia i ka mahaloia mai; ua imi mua ; , no ka a oa ioaa ; na ka tnea ka i oele e »mi ;aku." E na hoa, ke ike pu mai U no kakou i i ke kaena maoii «o o ua D. Maio nei; ho I niea maopopo no, o kona manao nui no o , k* mihaioia m ii. Owai h Un poe iwm ia i i ■ mahaio aku * Mahea !.t kahi aaa i imi aku ' a ioaa ua [we U ? Ehīa k mau wusaui o

n po-"*. 1 2; kena nnhnioia * He n; ,:u n;cau pono ii au e wehewehe iho ai.. e:Zi aohe o rT tkeu m-ikemuke e kaena 1 ka « i.ke me &?. I E?a ho i; ke h»p-inipuni aku eei 0 Par;ii Mii \ ut ho?le ka wau ī b hoailon*; kumukaha. \\ »hs 1 wa» ! o«rsi k-a poe i' ui »3 i k-a Iwikma kumukaha ? Hoikera nn; m inoa. Mihea h kou mau f pep<el.lo i kuu wi e w*:hewehe ana ? I E hnoiohe pono mai «e D. Maio. oiai o s ke koiu keia o ka'u eieio ana aku ia oe. ka 1 nea ua hoopaa oe. e : a ka kau he wnhahee, aku. "ua hoole »u." Ua o'eio au. ua huikua! ke!a mau mea elua. oia hoi ka hoaHen* ht- : mx\ eAa a m.e ke ktt\z cn<i pu&iaue (apo KuU , iwaho:, i'oko 0 keia mnau. | Penei k : Heaha ke kumupaailiooo 0 PI!S ? ; Eia ka hana a oukou ; - V Ninau au i ka haumana, Heaha ke kumu 0 k* hvx>kaawaie atn \ ekoiu huahe'u pa!e iho ana ?. "Peia mai ke kanawai." wahi a ka hauma-: na. Ma!i \ paha pela like no ka oukou eD. Maio ma ea ? Eia ka'u mahiia ; ekolu mau puu-helu iīke i hoonui pu ia, i iona ai keia paailiono 17*2S. a oia ke kumu i mnheieia'i' pe;a. A ina eiu.i mau puuhuahelu i hoonui ia, a'aiia maheie no i eiua hua ma ka apana, a ina eiima puu-he'u i hoonui pu ia. aiaiia,: e maheie no i ka huina hoonui i na apana hua palima, a peia aku no. | Ninau hou au ; Heaha kela 3 e kau ma;. !a maiuna iho 0 ka hoaiiona kumu kaha ? "He heluna,"' wahi aka haumana. Pe'a no anei ka oukou e D- Maio ma ? Ae, peia no, no k;\ mea. ua hoapono oe i ka k.a haumana hana ana mai. Eia ka'u ma!ai!a, he hooiionapapa kela 3, aoie ia he heluna. A ina pela, aiaila, e maopopo nuanei, he poe aiakai makapo ua o D. Malo ma, no ka mea ke ho-. apono mai nei Inkou i ke kapa ana mai a ka haumana i keia 3, he hdu7ia, oiai 0 ka po!o« lei maoii, he hii-iilonapapa ia 3. Ma ko kakou Huinahelu, (maoli) ua hoikeia mai ka hana e ioaa ai ke kumupaailiono, penei, i.72>(12 ; a ma ka Arimata (haoie hoi) a Eaton paha, penei no i hoakaka <»• 3V i72i =is- ! Ua ike oe, ua moakaka loa kela mau hoike ana ; no keaha u-i hoohuikau ae oukou ! penei ; 3 V J735 ,( 12? | Ina e hoonui oe i ka 12 me ka S ; no!e anei oe e kakau penei : l ~ : a i ia penei hoi : 12XS=9()? Oia ke alanui oiaio. Aka t ! ina oe e kakuu peuei; alaila, e mao-■ 4 •j c> popo 110, he hawawa kau hana ana pela. Manao anei oe, he pnno e komo like kc!a mau nno hoonui ika manawa hookahi ? Ina ae mai oe peha kau hoonui nna, a!ai!a, he mea maopopo !o\, o kau ao aua'ku la no ia ma Punahou ; he hoonui i maa ole ia makou. A pela no, 0 ke ano iho la no ia 0 kau imi ku. mupaailiono ana, he hoohuikau wale. Eia ka ninau ia oe e D. Ma!o. Ua hemahema anei ka hana ana penei : 1,728(12 ? a heaha hoi ka hemaheina o keia : 3V j 7 =12 ? Ina ua iko oe ika hemahema 0 keia inau mea, alaila, he pono loa ia oe e hoopuka ae i oielo hoolaha ma na nupepa haole a kanaka hoi, me ka hoike aku, ua hemahema ka oukou hana ana pela e na haole. a eia mai ka pono loa o ka'u penei: 3 Vj . ~s ( l2. Ke halakau hou ae la no oe, me ka olelo iho ; ina penei wale iho la no e kau ai; *27(; Gi( ; 12-3( ; me ka hoailona kumukoha ole, alaila, aole e maopopo i na mea a pau e nana mai ana e imi ia nna kona kumu. Eia ka ninau mnlailn. Ina paha he poe Manihiti ke nann inai ana i kau wa e hana ana, oiai nae, ua kau ae la oe i ua hoailona kumnkaha nei t maluna 0 1725; e hoomaopopo anei lakou e imi ana oe i ke kuinupaailiona 0 1723 ? Ke manao nei au, aole loa 0 lakou !ioomaopop-) īki ia mea. Nolaila. 0 kou hiiinai ana ma keia pane nu, ua !ike !oa ia me ke kanaka e pinana ana nmluna 0 ka !alainaloo, i ka haki ana maio ua lalamaloola. haule oe ilalo i kahawai pepe ou mau wahi iwi, pulu na wahi kapa, he uwe ka hope i ka eha. Aloha auanei. Joseph Nawahi. [Ke manao nei ka nupepa Kuokoa, ua lawa ae la ka paio ana OJ. N., a ine D. M. Ua ike ia ke akamai 0 na aeao a elua, a ua hoopanee ka paio hou ana a i kela makahiki paha. L. H.]