Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 33, 14 August 1869 — Kuhihewa maoli o J. W. K. KAUAUKIUKIU. [ARTICLE]

Kuhihewa maoli o J. W. K. KAUAUKIUKIU.

Ua īkeia m okb uko o;e a J. W. K. Kauaukuikiu o k.i ! j 24 o I hala. ma ke Kaok<vi, Melu '>0. Maluna fisai oka muoa Hūicakab. ke 3 pau kelakeia o ;Miui. »ka, Ikc k'Vthi a. he ao ka ! e hoopou!? atta i r»a nuka o na aiakun rnsa kerki. E i ana. ma kekahi e kona manao tnua ma ka* na wehewehe ia oukeu e m makua mea ka«* kamahme 1 h»le a aulit kolooanu i ka \vai alu a ki Naulu. Oin nos k»-n. k> I k:;i hoonio'? i na Iws o ko oukou 013u puh-ika aku. 1 na haole waiwai a pake paba, aole e aana matana ta eukou." Ma keia ivahi kikou e aana ae ai i ka mea kakau, he keakea waie no. no ka mea.ua kaiuko ko ka!*ou hookamaaina ana i keia mau lahui nie kakou ; eia ka roea maopopo pono. he poe malama ehana 0 ka wahioekekahi oi.i poe i kup*no maoii ke aiare me ia* kou, oiai hoi, ua ike maka kakou i& ma ko kakou aupuni nei. i oi aku mamua 0 kekahi kanaka Hawaii. Aia i keia poe, heahea, hookipa, oluolu, ke maikai kau hana e ka makuahonowai. aka, he ino ka hana, aoie opu maikai i ka la 0 ka huhu. aka, aoie no ia 1 ka haoie waiwai a pake, la kakou 110 keknhi ia haawina like. Ala keia mea. ke kapaia nei oukou e na makua •• he kinai ika lahui." Nolaiia, ke ku nei au a hoole. aka, e ponoe nana iki kakou malaila, ka poe ma ia ano, mahuahua maoli na hua i loaa ia lakou, oiai ua mikioi ka malama ana i na rula o ke ola kino ana. Aka, ooe e ka io ponoi 0 kuu iahui, hemahema waie ka hapa nui maiaiia, nolaila, mau no ka homimi 0 ka pii ana 0 ka iehuiehu ; oielo nae oe, 0 ka hoomoe ana i na haole waiwai a pake, he kumu ia i emi ai, he manao huahuaia, oiai, 0 ka wniwai ka mea e pau ai ka noho kapulu ana, mai ka wa opio a hiki i ka nui ana 0 ke keiki, aole komo mai na ea ino, no ka men, ua iako i ka makua. Eia ka'n mea i ike ia S. P. Ahiona pake, ka mea i hele a ku ke ahua. a hana ka haawe 0 ka waiwai i noho hnle kuai ai ma Lahaina, ma ke kaiepa i mare wahine ili-ulaula ai e like me kaua, aka, ma keia manawa, koikoi maoli kana mau hana maloko 0 kona moolelo i kaapuni iho nei i ko kakou mau mokupuni, he nioha lahui ma keia ao, a me na pono ma ka uhane ma kela ao nani mau loa. E nana iho no oe, na Hawaii opio no e e ulupa iaia iho, aole na ka haoie waiwai, a pake, 0 ka pupu ana 0 ka laha ana, he hoinoino kohu ole ia au. Ua noonoo koho wale au ina manao, J. W. K. K., penei: Ua hia a i kana wahi mea 1 iini ai, a heohoka ia i ka lilo i ka haole a nake, nele hoi keia, nolaila, ua pii ino ko ia nei puuwai, a ua pihn a hu mawaho. Aloha wnlo Peia no hoi ia e olelo hou nei, " e pono e noonoo pono i ka waiwai puka mamua 0 ke waiwai maoli a oukou e puni nei." He mee kahaha loa keia, no ka mea, he mea akaki lea, aole i holo moku ka lahui, ma keia ala nui au i olelo ai maluna ae, he kumu nui k e emi ai, aole pela, oiai, ke iaulaha nei a ka wowo ana o na uaika hapa haole, a pake Ina pela, oia iho la no ka waiwai puka, imu: 0 ke kumu waiwai. E awihi ae oe i keia kau, e ikeoe 1 ka ie( uwe kumakena, i ko wahi kokoke e noho h 1 kela mai leie, i ka nui 0 ka poe i hele e'ki ma kela huli 0 ka honua, aka, ua waha koi< oe i na haoie a me na pake, i ka moe me n? wahine Hawaii nei. Ua oki, 0 kuia oe raa hope aku. i\la kekahi e kou manao nui elua, oia ke ia. 44 oka hoomoe aku 110 ka ike i.ioaa it ia ma ka namu." Aole ia 0 ka oiaio maoli no ka mea, ke moe nei, a mare hoi me keka hi mau kaikamahme me na haole, i ao oh ia ma na kuia, ma ko kakou mau ailana nei i hiki ole ke hoomaopopo aku no ko lakoi nui i waena 0 kakou, aole no ka ike i ioa? wahi au, aka, eia ka mea i ikeia, ina i ike t ike oie i ka namu, ua iike no, noiaiia, 0 kf makemake wle no i ulu mai ka inea nana < hoohui i ke kane a me ka wahine i io hooka hi, aoie ioa no ke akamai ika namu. Hi oiaio, ua kau nui kekahi mau makua e hoo una i kana mau keiki ma na kula oieio hao le, 0 ka poe ano kuonoono i hiki ai ke uki aku i ka mea nana e ao, 0 ka poe neie, aoi< e loaa keia ike, Pela paha ea! Oia no. la'u i naue ai ma ke kaona ma Lahaim ma kahi hoohoe waapa 0 na keiki uapo, ik< iho la au malaila, he wahi kanaka ano eie makule me na moa ewalu, e ku pu ana mi kahi kaikamahine nona na makahiki he L paha, ia wa no, kuai mai ana he haole m luna mai 0 ke okohola i ua mau moa nei ma ka namu ka olelo, e pakake aku am ua wahi aiauka nei, nana aku kuiu keo< ka alapi o kahi waha, heo ana na moa ia 1; la, haawi mai ana eiua daia i ua wahi kai kamahine nei, ia manawa, i aku la au, u; ao ia no ka paha oe ma ka oleio haele ? Ae wahi ana. I hoia au ia'u iho, pomaikai ma oii ke keiki ke ioaa keia ike, a me oa ma kua. Nolaila, o kekahi kahua no ia i maoa< ia ai keia oieio, no keia mea i oieloia malu na, i na e iauaa pu me ka haole. ua ioaa ke la ike. be haole ka oleio ana, alaUa eiua an i ke kanaka hookahi me keia mea he haol &be kanaka Hawaii 00 hoi. Oleio mai 1 J. W. K. K., oia ke kumu i moe ai me m haole, aole ia au e iiki paupaka oei, rne k< ano oie. KahaUawai. Kanoapaii, Augate 3, 1569. No ka pilikia ioa o ka Moi hou 0 Siama ka hooponopono ana i kona mau koa, nolaila ua koho aku oia i kekahi a!ii koa Parani Aiihikaua nui uo kona aupuni.