Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 41, 9 October 1869 — Page 3

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

 Ua ike iho makou ma Honolulu nei i ka @ ana o kekahi @ i ka @ ka iahou mau ko me na i na @ aku. ua m@ mau @.

 

@ Ua @ ke ku@ H@ Ke Ala @ K@ mai @ ana aku ma ka ho@ kuaaina o Ewa.

 

@ Ua @ mai makou. ma o ka @ makemake @ i na @ no ke kumukuai make@ he elima dala a pu ae. he pono e @ i ka mokupuni o Kauai e huai ai. Aia ma@ kahi e l@ ai o na ano pipi makepono o ke komakuai.

 

IAE OLA AN@. Ma ke ku ana mai aei a ke kuna Pouahi a ka @ina holoholo mawae@ o Honolulu @ei a me Hilo. i lohe mai ai makou. ua pae @ aku ia ma ke kulanakauha@ o keia aupuni. na Mea Hanohano ke K@aina o Oahu a me kana wahine, a ke @ malalo o na ea oluolu o ka aina @ ka ua kauiana. he Kanuehua.

 

@ ke hoopouli mai nei na omama@ a e hooheleleiia mai ana @ he mau @ koikoi, nolaila, e i la ho@ "waele e ke pulu." ea kukulu hou ae ka M@ makai o Kakaako, ma kahi e pili aua i na hale hoahu paakai moa i kukulaia @ he hale hou i ano like me ia. I kukulu ia i hale waiho paakai. I ka nana iho @, ua nui no na ahua paakai e aiai mai ana @ na kapa @oko paakai.

 

@ Ma ka puha ana ae o kekahi nupepa kulako o heia kulanakaohale, oa ike iho makou, ma ka la 23 o keia malama ma Honolulu nei. e kuai kuilalaia aku ana ka po aina o V. K. Kaahumanu i make, e waiho la mauk i @ ka pa Haie Kula o ke Kula Kai@ Kawaiahao, mamuli o ke @ a ka L@hooponopono waiwai o ka mea i make. Ma ka @ono haneri dala ke @umukuai e hoomaka ai ke kudala ana.

 

KA MOKUAHI "IDAHO." Ma ka papa kuhikuhi manawa o ka laina hooholo mokuahi mawaena o heia Pae Aina a me Kapalakiko, na ikeia iho, ua haalele ka mokuahi maluna ae ia Kapalakiko ma ka Poaono i hala, Okatoba la 2. O ka walu keia o kona mau la ma ka moana, a iou e like me ka mea mau, he umi wale no ona la e holo mau nei, alaila, ke manao nei makou, e ku mai ana oia ma Honolulu nei i keia Poakulu ae.

 

KAU KIURE HAOLE. Ma ka Poakahi iho nei, ua weheia ke kau kiure o na haole ma Honolulu nei, a o ka hihia mua i waihoia mai imua o ka Aha, oia ka hihia a ke alii kue ia Pemberton, i hookolokoloia a hoopaiia imua o na Aha Hoomulu a me ka Aha Kaapuni; a ua hookolokoloia no hoi imua o kekahi aha kiure i hala, aka, no ka like ole o na manao o na kiure, nolaila, ua waiho hou ia a keia kau. I ka hookolokoloia ana iho nei, ua hookunia aku ua haole la.

 

KE KUNI "EMALAINA." O kela kuna Hawaii i puka aku mai keia awa, nona kela inoa maluna ne, ua ku aku ma ke awa o Panama i ka malama o Augate i hala. Aole i mahuahua loa kahi aila i loaa ia lakou, a nolaila, aohe i waiwai. No ka hiki ole i ka moku ke holo i ka moana no ke ano apulu, nolaila, na manaoia e kuai kudala aku i ua moku la. O na luina Hawaii he 12 i kepaia maluna o kela kuna, ua hoihoiia mai he 6 o lakou mai Panama mai a i Kapalakiko, ma ke kauolia a ke Kanikela Hawaii. Mailaila mai i Hawaii nei.

 

O UA HANA LAPUWALE NEI. Ma ke ahiahi Poakolu iho nei, ia makou e holoholo hoki ana ma Alanui Puowina, lohe iho la makou i ka nahenahe o ka leo o kekahi wahi kaikamahine Hawaii uuku, e aoao ia ana i ke olioli a me ka lelele ana i o a ianei, na kahi elemakule poohina e ao ana. I ko makou ike ana i keia, ku iho la makou hoolono, a ike maopopo aku la i na paipu hula loloa e momoe ana maluna o ka nua moena. I ko makou hoomaopopo ana i ka hana a keia elemakule e alakai ana i kela wahi kaikamahine opiopio, ua komohia iloko o makou ka minamina no kela wahi opio e ao ia la ma ka hana hilahila e loaa mai ai ke dala. Ke kau leo aku nei makou i ka lehulehu makua e noho ana, i loaa ai ke ola kino o ko oukou mau la elemakule ma keia hana, e iini ma ka hana hoopono, alaila, pomaikai ka noho ana.

 

NA PAAHAO HOOHAUNAELE. Ma ka Poalima aku nei i hala, ma ka loko paakai o Aliapaakai ma Moanalua, ua hoole hana iho kekahi poe paahoa, a ua hoolohe ole aku i ka olelo a ka luna paahao, a no ia kumu, ua kauoha kokeia mai ka Hope Hamuku Dewiki e holo aku ilaila. Eia ke kumu o ka hoole hana ana o na paahao, i ke kakahiaka o ua la hana la, ua haawiia ka uku pau a ka paahao hookahi e hana ai, oia he ewalu eke paakai o ka la hana hookahi. Ua maa lakou (na paahao) i ka hana uku pau. Ua hana na paahao a pau na eke ewalu o ka la, aka, hiki aku ka moku halihali paakai mai Honolulu aku nei, ua pau e ka manawa haua o na paahao ma ka uku pau. Nolaila, i ka olelo ana aku o ka Luna e hele na paahao e hooili i ka paakai iluna o ka moku, ua hoole loa mai la na paahao kanaka, a he mau lapaua, pake, a haole na mea i hele e hooili paakai, aka, o na paahao kanaka, ua hoole loa lakou. Mamuli o ka ninau pono ia ana, ua loaa he eha mau alakai o lakou, oia o Halulu, Hanapau, Umauma a me Kahikoku o ka ohana o Kaooa. O ke kumu o keia hoole hana ana, no ne lakou uku pau ia a pau ka wa hana no ka la holookoa. Ua hoihoi ia mai keia mau kanaka eha ma ka Halepaahao o Kawa, malolo o ka malama @ a ka mahele koa i hoopihaia na pu i na poka. Nowai ke kumu i ala mai ai keia hoole hana?

 

IMUA O KA AHA KIURE KIEKIE. @ o ka A@a H@ K@e K@ o Honolulu @ nui ma@ o ke Ki@ o ka m@k@puni o M@ ahi @ pa @. M@ o ka @p@p@ o ka A@. ua @. O ke K@ Waiwai @ aup@ Hawaii k@ w@ o@ ikaiha ma ka @ p@ Ha@ Kao@kau@ opio ke ka@ ma k@ hoop@. No ka hemahema o ka aono p@ no kekahi hoike. nola@, ua @ e houpa@ee ka hookolokolo ana i keia hih@ a hiki ahu i ke kau houkoloholo o lan@.

 

PAULO AMAU HE HOAHANAU. Ua lohe mai makou, ma ke Sabati mua iho nei o Okatoba i haia, ua hoohuiia ne la maloko o ka Ekalesia o Kaneohe malalo o ka noho kahu ana o Rev. J. Manuela ma ka hoike manaoio. he keiki no ka aina pua, a i hoopae ia malolo o ko kakou pukoa he kauwa paahana. O kuna inoa o Paulo Amau. Ke hauoli nei hoi makou i ka lohe ana mai. ua maamaalahi oia ma ka hoopia ana i na kanawai he umi ma ka hai ana mai i na ninau o luko o ka Baibala ke ninauia aku, a ma ke mele ana no hoi ma na himeni. O keia mau hana a pau he mau mea wale no e kauo ikaika ana i kona huli io ana aku ma ka manaoio ana, aia he Hoola nona maluna, a he la hookolokolo mahope. Ke olioli nei makou i ka ike ana iho, aia ke alualu nei mahope o na ka puai o kona hiki mua, ka misionari kuloko S.P. Ahiona. Ina pela kekahi mau hoa pake e ae on a e pupuu pu ana, alaila, i ka pau ana o ko lakou manawa hana, e loaa auanei ia lakou, he wa e hoi aku ai i ko lakou aina iho, a hoopau ae i na hoomana pegana ana o ko lakou mau kupuna, makua a mau kaikuaana, kaikaina a kaikuahine.

 

KAHI J.K. KAHUENA. Ua ikeia maloko o ke Au Ohoa o ka Poaha iho nei, na olelo kunahihi a ka mea nona ka inoa maluna, e kue mai ana ia makou no ka hoomoeia ana o kana palapala pane, no ka ninau helunaau 146 o ka mokuna 15, i weheweheia e makou no ka manao e ala mai ana na kue ana o kela a me keia poe hoakamai, a ma ia hana ana, ua hamau ka nui o lakou, a ua koe heokahi wale no o J.K. Kahuena. O ka helunaau e kula ia nei maloko o ko kakou mau hale kula olelo kanaka, aole ia no ka noonoo o kekahi kanaka Hawaii i haku iho, aka, he buke ia i unuhiia mai ma ka olelo Hawaii, mailoko mai o ka buke olelo haole a Warren Colburn. Nolaila, o ka loaa i hoike ia e ka aoao a makou i hoapono ai a me ka lakou haua ana, oia no ka ka haole hana a me ka loaa e waiho nei. Nolaila, in a he mea hiki ia J.K. K., ma e hoohuli ano e ae i ka lakou hana a me ka lakou loaa, aole makou e hahai ana mamuli o ia alanui, aka, ke manao nei makou, malia o ko makou makamaka ke Au Okoa ke Hahai aku mahope o ka oukou ao ana, a hoopoina i kona ike maoli i aoia ai oia. Ina ua huli io lakou la, alaila, ua waiwai oe a me kou poe kokua e hanu ana mahope o kou mau kapuai. Mau iho la keia wahi pane.

 

MAUI.

NO KA MOKUPUNI O LANAI. Mai ka peni mai a S.K. Poupou o kela mokupuni i loaa mai ai keia mau olelo malolo iho. "Ua hahana loa ka wi o ka aina o Kaululaau, i ahona ia Luuloa i ka lawe ae i na wahi pai kalo awaawa. Aole nae i loaa wale ia wahi pai awaawa, aia a loaa ka hapalua, hula ia la maka poniuniu. He mahalo ko'u i ka mea nana ke pai kalo, ola ia lehulehu. Eia no keia pilikia o ka aina o Kaululaau, o ka wai ole o na kuahiwi, poino nui na holoholona. Miki aku no ke kanaka pau kahi wai, pili nae keia i ka ppoe mauka. O ka poe ma kekaha, ola no lakou i ka wai opunui." Ma ka hoomaopopo ana, me he mea la, ua pa maloo nui ua aina la, a oia paha kekahi kumu o ka wi a me ka nele i ka wai.

 

KEANAE, Sept. 28. Eia ka nu hou kaumaha ma ka'u wahi i keia mau la, nui ka poe i mai e waiho nei, a ua ola mai kekahi poe ; a he 23 poe i make i keia mai he fiva. nui ka wela, eha ma ke poo, hu-i ke kino, ekoluaehala o ka make no ia, i na e hala na la ewalu, alaila, e ola ana. Ua komo hohonu aku au iwaena o ka poe mai e kokua, o ka paakai hoonoha, o ka aila noha, o ka hua'le, a he nui ka poe i ola i ko'u kokua ana, no'u ponoi no ka laau, a he nui no ko'u lilo no ka laau, aka, ua oi loa ko'u aloha mamua o ko'u lilo ma ke kokua nui ana mai o ke Akua Mana Loa. Ua hiki mai o Anaru o Makawao ma ka oihana kauka ; ua koho mai ia'u i kahu malama laau a hana aku. Ke nui loa mai nei ka mai i keia mau la ; aole no o'u nawaliwali e noho nei. Ua mau no ko'u hana ma ke kihapai, aole nae au i ike i ka nua, ke kali nei ka mahiai. Owau no o S. KAMAKAHIKI.

 

Na mea Hou o Kohala Akau.

 

He mau pule i hala ae a'u e kakau nei i keia manao, o ko'u ike mua ana i keia wahi a me koonei hale wili-ko. "Halaula Mill." Hookahi mea hauoli a ko'u manao, o ke alakai ana a ka luna nui (Mr. Baldwin) i na kanaka paahana ma ka hele mau ana ma ka halawai ma ka Paaha o kela a me keia pule, la'u e ka ana me kekahi kamaaina, ninau aku au no ko'u ike maka ana i ka welo a ka Hae Hawaii ma ka pahu hae, pane mai kela, he hae kahea i na papa hana a pau e hele i ka halawai ahiahi - I aku la au, he hana maikai loa ha@, he mea mau ma keia wahi.

 

NO NA PAAHANA KANAKA. He nui na kanaka ma keia hui, aole nae he poe pake, a lapaua, e like la hoi me kekahi poe hui e ae, ne ekolu paha pake ma keia hui, ke ole au e kuhihewa.

 

N@E@P@HI@K. O Henry M. Aleka @ mea@ e ho@aemae nei koonei @ kanaka oh@ a kupon@ i ke alak@ ana i na kanaka Hawaii. He nui ko'u ninai ana i na kaa@ka@k@ me h@h@ pa@ "he kanaka oluolu aole he hooia@k@ mai i kona leo @ o makou@ O ka makou manao hookahi pu aku @ ia.

 

NA HANA A NA HAOLE. He kakaikani na haole ma keia uahi, o ka lakou hana mau o he kamana, kupa pahu, a peia aku.

 

NA HANA A NA KUAMAKAHIKI. Aia iwaena o keia poe, he poe kupono ole ka hapa nui o lakou, he lawe wale i ka wahine a kekahi poe i ka nahelehele, pela kekahi mau kaikamahine elua i lawe malu ia e kekahi o keia poe, aole pela au i ike ai ma kekahi poe hui.

 

KE OLA KINO O KE KANE EKALESIA. Aole i ikaika pono kona kino, no ka mea, he ano ino ma kona poo, ua hoike ke kauka, he pono iaia ke holo i Oregona, i loaa ke ola maikai iaia pela ko'u lohe pono mai ; aka nae, he nui ke aloha o na hoahanau iaia, no ke kaawale iloko o keia manawa aku. "E hoomanao oukou i ke Akua, e alakai pono i ko oukou alakai ma kahi e loaa ai ke ola iaia."

 

NA HANA A KA HAKU. He mahuahua no kanaka ma keia luakini o Iole nei i hele mai i ka pule, me na keiki kula Sabati pu, ua piha pono no na noho i na kanaka, ua maikai ke alakai ana. Nolaila, ke paipai nei au i koonei poe hoahanau, e pale ikaika i ka hana ino i pau ka hana pelapela. Me ke aloha i ka lehulehu. W. RED.

 

Ponomau, N. Kohala, Oct. 2, 1869.

 

Hoike kula o Waianae a me Ewa.

 

I ka la 21 Sepatemaba, M.H. 1869, ua hoikeia ke kula a J. H. E. Keauiaole, he 56 haumana, 39 keiki kane, 17 kaikamahine, Heluhelu 39, Helukamalii 13. Helunaau 24, Humahelu 24, Hoailonahelu 14, Anahonua 10 Aokiko 12, Palapalaaina 37, Kakaulima 37. Kula o Makua, ma ke ala ka-i ana Kaula 20 haumuna keiki kane 11, kaikamahine 9. Heluhelu 12, Hookuikui 18 Helunaau 8 Huinahelu 8 Hoailonahelu 3 Palapalaaina 8 kakaulima 3, Aukiko 3. Aalona kumu Pakoli, 42 haumana, keiki kane 21, kaikamahine 21 ma ka nana ana a ke Komite hoike kula i keia mau kula, na ike no i ka makaukau na Komite, G. W. Haaheo, Rev. A. Kaoliko.

 

Sepat. 28 M. H. 1869, Hoike o Ewa, kula o Puuloa, Keo ke kumu na haumana 14 keiki kane 4, kaikamahine 10 A. Hookuikui 3 Heluhelu 11, Helukamalii 3 Helunaau 5, Huinahelu 5, Anahonua 2, Aokiko 7, Palapalaaina 12, Kakaulima 4. Kula o Kalauao, Kekaina ke kumu na haumana 24 keiki kane 14, kaikamahine 10 A. Hookuikui 18 Heluhelu 6, Helukamalii 18, Helunaau 6, Huinahelu 6 Palapalaaina 24, Kakaulima 24. Kula o Waiawa, A. Kauhi ke kumu 47 haumana keiki kane 29, kaikamahine 18 A. Hookuikui 19, Heluhelu 28 Helukamalii 12, Helunaau 16, Huinahelu 16, Hoailonahelu 16, Anahonua 2, Aokiko 14, Palapalaaina 16, Kakaulima 14. Kula o Waipio, Kanahele ke kumu, 53 haumana keiki kane 35, kaikamahine 18, A. Hookuikui 12 Heluhelu 41, Helunaau 39, Huinahelu 30, Hoailonahelu 16 Palapalaaina 39, Kakaulima 30. Kula o Honouliuli Kaniela ke kumu, 18 haumana keiki kane 13, kaikamahine 51 A. Hookuikui 5, Heluhelu 13, Kakaulima 5, Helunaau 13, Huinahelu 13 Hooilonahelu 4 Anahonua 7, Aokiko 4 Palapalaaina 18, Kakaulima 13. Kula Pakoli, Hoonani ke kumu, 9 hale kula. Oia na mea a na Komite i ike ai ; a ma ka nana ana, a me ka hoomaopoopo ana, ua holo no ka ike o na keiki, maluna o na Kumu ko makou mahalo loa, no ko lakou ikaika i ke ao ana.

 

Ke Komite, hoike kula,

 

H. U. Mahi,

 

G. W. Haaheo,

 

G. H. O. Keauiaole.

 

Okatoba 2, 1869.

 

He wahi Kaao pokole no Ioane.

 

I kona hoi ana mai Epeso, mai Pamoki mai, hele aku la oia ma na aina e pili ana i ua kulanakauhale nei, e poni i mau bihopa a e hoakoakoa mai i na anaina kanaka. A i kona hana ana i keia mau mea ma kahi kulanakauhale o ia wahi, loaa iho la iaia kekahi kanaka ui ; a no ka maikai o kona helehelena, a me kona akamai ma ka naau, hu ae la kona aloha no ua keiki la. A nolaila, kauoha koke aku la oia i ka bihopa o ke anaina, menei, "Imua o Kristo a me keia anaina kanaka, ka poe hoike no keia mea, e hookama aku au i keia keiki ia oe." Alaila, lawe aku la ka bihopa i ua keiki nei, me ka ne ana mai e malama pono iaia. A i ko loane hoi ana aku, kauoha hou no i ka bihopa e like me knoa olelo ana mamua.

 

Lawe aku la ka bihopa i ua keiki nei ma kona hale, a ao iho la iaia ma ka pono, a hiki i ka manawa i bapetizoia ai. Aka, mahope iho o ka loaa ana iaia o keia sila o ka Haku, oki ae la ka bihopa i kona malama ana a me ke kiai ana, a haule aku la ke keiki iloko o ka hewa.

 

I kona hoomaka ana e hele ma ke alanui o ka poe aia, aole oia i lilo i ka hewa nui, aka, ma ia hope aku, hoomaka no kela e hao i ka poe heie ma ka po.

 

E like me ka lio hou i ka wa e pii mua ia'i, e haalele no oia i ke alanui a haule ma ka pali, pela na keia keiki i kona haule ana iloko o ka lua o ka lapuwale.

 

Manao iho la oia, ua hoahewaia e ke Akua, a e lilo ana i ka make mau, oia a me kona mau hoa, a ulu mai ka makemake iloko o kona naau, e hookela ia lakou ma na hana ino.

 

Hookoakoa mai la oia i kona poe hoa a hoolilo ia lakou i puali pewa, a oia no ka lakou alii, a kawewo nui ae la ka lono o ka lakou kaulana.

 

Ma ia hope aku, kipa hou mai la o Ioane ma ua kulanakauhale nei. A pau ae la na hana e ae olelo aku la oia i ka bihopa, "E hoihoi mai oe ia'o i kela makana a maua o Kristo i haawi aku ai ia oe imua o ke anaina." Puiwa iho la ka bihopa, no ka mea, ua kuhihewa kela, he dala ka makana a Ioane e olelo aku nei. Alaila, olelo hou aku o Ioane, "Ke makemake nei au i keia keiki a me ka uhane o kela hoahanau."

 

Ia manawa, pane mai ka elemakule, me ke kulu ana o ka waimaka ; "Ka ! ua make." Alaila, ninau hou mai la o Ioane, "A heaha la kona mai i make ai?" Paue aku ka elemakule, "Ua make i ke Akua, ua lilo i ka hewa, ua hapai kela i ka hana a ka poe powa, aole noho ma ka luakini, aka, ke auwana nei ma kuahiwi, oia a me kona poe kanaka."

 

A o Ioane, i kona lohe ana i keia mau mea, haehae koke oia i kona kapa, me ka uwe nui ana a me ka paipai ana i kona poo, a olelo aku la, "Auwe! o ke kahu o kuu hoahanau e!" Pii koke ae la oia maluna o kona lio, a holo aku la me kekahi alakai, a hiki ma ke kuahiwi, i kahi o ka poe powa i noho ai.

 

Ua hopuia oia e na kiai ; aole makau iki oia, aka, olelo aku no ia lakou, "O ko'u mea no keia i hele mai nei, e kai aku oukou ia'u a i ko oukou alii." E kali ana kela me kona mau mea kaua i kona hiki ana mai ; aku, i kona ike ana aku o Ioane ka mea e hele mai ana, ku ae la oia a holo aku la me ka hilahila. A o Ioane hoi, hahai aku la no ia mahope, me ka manao ole iho he elemakule, a kahea aku, "E kuu keiki, heaha kou mea e pee ai -- owau no o kou makuakane -- he elemakule au, aole a'u mea e hoeha aku ai ia oe. E aloha mai oe ia'u e kua keiki! -- mai makau oe! Ke lana nei ko'u manao, e hooia ia ana oe. Na'u no e hoihoi aku ia oe ia Kristo ; ua makaukau no au i ka make i mea e hoopakele ai ia oe, e like me ke kauoha a Kristo. E hiki no au e haawi aku i kuu ola nou. Ku mai ! a e manaoio oe, ua kena ia mai nei wau e Kristo!" A i ka iohe mua ana o ke keiki i keia mau olelo, ua ku malie iho la oia me ka maka hilahila. Kiola koke aku la oia i na mea kaua, a hoomaka iho la kona kino e haalulu, me ke kahe ana o ka waimaka.

 

Hookokoke mai la ka elemakule, apo ae la kela i kona kuli, a noi aku me ka uwe nui ana, e kala mai i kona hewa, me he mea la e bapetizo hou ana iaia iho me kona mau waimaka -- o kona lima akau wale iho no ua huna ia. Aka, hai aku la ka aposetelo, me ka hoohiki aua, ua kala mai o Iesu i kona mau hewa, a kulou iho la imua o kona alo, a honi iho i kona lima, a hooliloia i mea maemae.

 

Alaila, e alakai aku oia i ke anaina kanaka a malaila e pule me ia a e hooikaika me ka hookeai, a e ao aku iaia, a e hoihoiia iloko o ka poli o ka ekalesia, me ka naau i hoololiia.

 

Na Pauku a me na lalani a hapa lalani

 

I LIKE OLE O KA BAIBALA

 

kahiko me ka baibala hou.

 

1 Korineko 10: 15. "Ke olelo aku nei au ia oukou me he poe naauao la" no ka buke hou keia. Eia ko ka buke kahiko "Ke olelo aku nei au ia oukou e like me ka poe naauao."

 

Pauku 25. Ala ke welau "No ka lunainanao" ko ka buke hou welau ia. Eia ko ka buke kahiko welau "No ka pono o ka naau."

 

Pauku 27. Lalani mua "Ina kono mai kekahi" ma ka buke hou keia, a eia iho ma ka welau oia pauku no, "no ka lunamanao." Eia ko ka buke kahiko "Ina e olelo mai kekahi" a ma ka welau hoi " no ka pono o ka naau."

 

Pauku 28. Ma ka welau o ka buke kahiko "a no ka pono o ka naau, a no ka lunamanao" oia no ko ka buke hou. A eia keia hapa okoa ma ka buke hou aole ma ka buke kahiko "No ka mea, na ka Haku no ka honua, a me ko laila mea i piha ai."

 

Pauku 29. Lalani mua "No ka me" ko ka buke hou keia, a ma ka welau iho no hoi "No keaha la e hoohewaia mai ko'u lunamanao." Eia ko ka buke kahiko "Ke i aku nei au" ma kona welau iho "No keaha la e hoohewaia mai ko'u pono, e ka naau."

 

Mokuna 11: 10. Lalani elua "Nolaila he pono no i ka wahine e uhiia kona poo, no na anela" o keia ma ka buke hou. Eia ma ka buke kahiko, "Nolaila he pono no i ka wahine ke malama i kona poo no na anela."

 

Pauka 13. Lalani mua "O oukou iho e noonoo pono" no ka buke hou keia. Eia ma ka buke kahiko "E manao pono oukou."

 

Pauka 15. Lalani elua "He mea ia e kahiko ai" no ka buke kahiko keia. Eia ko ka buke hou "He mea ia e nani ai.

 

Pauku 20. Lalani elua "Aole ia e ai i ka ahaaina a ka Haku" ko ka buke hou keia. Eia ko ka buke kahiko "Aole ia no ka ai i ka ahaaina a ka Haku."

 

Pauku 21. Lalani elua "Ai wikiwiki no kela kanaka keia kanaka," no ka buke kahiko keia. Eia ko ka buke hou "Ai wikiwiki no kela mea keia mea.

 

Pauku 28. Lalani elua "A pela hoi ia e inu ai i ke kiaha" no ka buke kahiko keia. Eia ko ka buke hou "A e inu ai hoi i ko ke kiaha."

 

Pauku 32. Lalani elua "Ua hoopaiia mai kakou" ko ka buke kahiko keia. Eia ko ka buke hou "Ua hahauia kakou e ka Haku."

 

Mokuna 12: 20. Lalani mua "Ano la, he nui no na lala" ko ka buke hou keia. Eia ko ka buke kahiko "He nui no na lala."

 

Pauku 22. Lalani elua "He hemahema ko ka buke hou keia. Eia ko ka buko kahiko "He ino."

 

Pauku 23. Lalani akahi a me ka lua "A o na mea hoi o ke kino i manao ia e kakou" no ka buke kahiko keia. Eia ko ka buke hou "A o na mea hoi o ke kino i mahalo ole ia e kakou."

 

Pauku 25. Lalani elua "I malama like hoi na lala kekahi i kekahi" no ka buke hou keia. Eia ko ka buke kahiko "I malama like hoi kekahi i kekahi."

 

Pauku 28. Lalani hope loa "A me ka olelo i na olelo e" ko ka buke hou keia. Eia ko ka buke kahiko "A me ka olelo i ka olelo."

 

Pauku 29. Oia pauku okoa no e heluhelu iho ai, ma ka buke hou "He lunaolelo onei na mea a pau? He poe kaula anei na mea a pau? He poe kumu anei na mea a pau? He poe hana mana anei na mea a pau?" Eia ko ka buke kahiko "He poe lunaolelo anei na kanaka a pau? He poe kaula anei na kanaka a pau? He poe kumu anei na kanaka a pau? He poe hana mana anei na kanaka a pau?" (Aole i pau.)

 

MARE.

 

Sept 17, @ KAWAI@ REV.@ K@K@

 

Mar 19, @ K@ KA@ REV.@ H@ J. W. K@hele@ P@

 

Aper 10.@H@K@K@ -- Kala@ K@.

 

M@S@K@Hele@o Kamanao@ N@

 

Aug 16.@F. H@ H@

 

Aug@E. Hel@K@ahi m@ K@.

 

Sept 21. malaila no @ e E. Heleku@S@ m@K@iki.

 

Sept 25 malaila no mar@ e E. Helekunihi, o Hener@ K@K@.

 

HANAU.

 

Sept 27, @ Kipahulu, hanau o Lilia w, na Rev. D. Puhi me L. Kam@keawe.

 

@Liupalahua@ o Kamaka@ Kamai me Ka@ulelio.

 

@26, ma@a no hanau@ L@ke ua Kaik@hua me Lake

Jan 26 " " I@ k, na Naholowaa me Kaula

Feb 1 " " K@lianu k, na Pulua me Kekuu

Feb 11, " " Kimo, na Kaahanui me Lai

Feb 24, " " Ka@, na K@h@peole@ A@ia.

Mar@, " " Kaie k, na Laika me Nahau

Apr 24, " " A@ Amuka me Lihela.

Mei @, " " M@ k, na Kanuaka me Lumahui

Iune 16, " " Haleo@ w, na Waimea me @

Iulai 10, " " Maunalaahia na Kapela @ Lupa.

Iune 26, " " H@ k, ua @ me Poweuweu

Aug 11, " " Aal@a k, na Kauna me Lua@w@

Sept 21, " " P@k, na Kahopukahi me Loi@

 

MAKE.

 

Oct 4, ma K@manuwai m@ o Hana Kuaia w

Oct 8, m@ K@kopua make o Kamaile@

Sept 29, ma Kawaiha@ka make o P@ k

@ 18, ma Ulupalakua make o Kahalalenoe@

@ 26, malaila no make o Kamakahiki @, & Inoaole w

@ 29, malaila no make o Kaulaikekai @

M@, malaila no make o Kahula k

M@, malaila no make o Ap@p@ke k

June 15, malaila no make o Kahalelau k.

 

OLELO HOOLAHA.

 

OWAU o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ke papa aku nei au i na mea holoholuna hipa, kae, e h@ ana maluna e kuu apana aina, "ia hoi e Ahulua, e pili la me Kokio, Kohala H. A@u makemake e hele hou kekahi o @h@h@ i ha@ ne ia malu@a, ua kapu i@, mai keia @a a@ a hiki i ke au@u@a a@a o ke a@ nei. Nolaila, ke hai mua aku nei a@ ua makamuka a pau, no ka mea ua houlaha @ a no kuu ike ana ua @kuli oukou ma ia hoola ha ana, @ ke k@upau nei au i ke ah@. Ina e loaa ana@ u a i kuu hope p@ oia o Nai, kekahi o keia mau holoholona i h@iia ae la maluna, e uku no i h@palia no ke poo hookahi. A i loaa ole mai ka uku, e laweia no ma ka pa aupuni.

 

A. KAHANO.

Kaneai@a, Kawaihaeuka, Sept 29, 1869. @

 

OLELO HOOLAHA.

 

E KU AI MAKEPONO loa aku ana au i na n@ai a pau o kela ana keia ana @ kuu mau Halekuai ma na kihi o Alanui Nuuanu a@ Marine No. 10, a ma Alanui Nuuanu a me Merchant (Kalepa) No. 7 ma ke kumukuai haahaa loa a @ k@ uahi wale aku. Nolaila, ke kau l@ ia aku nei oukou e ka poe a pau e makemake ana e hoelako no ouk@u iho i na ano kahiko kino a pau ; e naie mai i iawa ka makemake a kue hau wahi dala no oukou mamua o ke ko@ ana aku i na Halekuai e ae, a poehu loa aku me ka la@a pono ole o ka makemake. Mai kali a kah@ia aku, e komo mai @. Aloha. S. MEGNIN.

 

Honolulu, Sept@ 1869.@

 

OLELO HOOLAHA!

 

O KA mea nona ka mea ma'alo nei, na hoo@ia @ Mea Hanohano F. S. LYMAN, ka Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Hookolokolo Ekolu o Hawaii, o ko Hawaii Pae Aina, i Luna Hooponopono no ka waiwai o John Laanui, o Ponahawai, Hilo, i make aku nei me ke kau@ ole Nolaila k@ kau@haia aku nei ka poe a pau i aie ia @ anui, e h@kaa mai, a @ ka poe ana ia ai@ aku@ e hoike koke mai@i na@ kupono @u mamua a" o ka la hope o Okatoba e hiki mai ana. Ina hoike ole mai a hala ia manawa, e hoole ia @ mau @a.

 

S. PUNINI,

Lunahooponopono Waiwai o John Laanui.

Waawaa, Puna, Hawaii, Sept 24, 1869. @

 

OLELO HOOLAHA.

 

OWAU O L. W. KAAINOA, na hoopoheia mai au i Luna Hooponopono no ka waiwai o Ieremia k o Wailua, Hilo, Hawaii, i make aku nei. Nolaila, ke kauohaia aku nei ka @ a pau i ai@ hookaa kohe mai, a o ka poe no h@ ana@ aku ai, e hele mai @imua o'u, mai ka la e h@ukaia ai@ a ka nupepa a hiki i ka ia mua o Ianuari 1870. A o ka mea a mau mea paha e hiki ole mai maloko o ka wa i olel@ oukou nele no ia. Pela no ouko e na mea pili, e kaa ao wau ia oukou ma ku'u hale noho ma Puueo, Hilo.

L. W. KAAINOA.

Lunahooponopono o ka waiwai o Ieremia.

Sept 11, 1869.@

 

OLELO HOOLAHA.

 

E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU, OWAU o ka mea nono ka inoa malaia nei, ke papa aku nei au i na mea a pau, mai @ie mai oukou i ka'e@ ah@ mare, oia o

Mrs. PILI NAKOOLANI,

no ka mea, ua mahuka aku oia me ke kumu ole a haalele mai i@a. Ina oukou e h@ie mai laia. @au e ho@aa @ i kona mau aie, a maluna iho no on a ko oukou po@o. A@ie hoi e li@kipa kekahi ia@ kanawai. ANIU (@).

Hou@nakau, Kohala, Sept 6, 1869.@

 

M. BENFIELD (BENEFILA),

MEA HANA KAA A AMARA HOI.

 

UA MAKAUKAU AU E HANA I NA

 

Kaa mahaha e kap@i na Kaa @ kap@hana Amara a pau, @ ka @ haa@hoi Hale Hana. Hel@ 76, ma Alanui Alii Honolulu. Aoao mank@ o Puleiewa. @koi@ poka mai @Kakela me Kuke.@

 

OLELO HOOLAHA.

 

NO KA MEA, ke hele nei @ i Kina, a@nei@na ka@ a pau, ua @ au ia HU MI (pake) i hope@.

CHANG CHECK (pake).

Honolulu, Sept 1@, 18@

 

KALE N. SPENCER HANALE MCFARLANE OPIO

 

C. N. SPENCER MA

NA KOMISINA KALEPA.

 

E LOAA MAI ANA NOIA MA@A NA MEA@o na Mea@ keia mau M@ like me na @, Kao, Ko@, Pe@ L@. Pala, Ko p@a @ke kum@p@maika@. E k@ na waiwai a @ aku e @ke me ke k@

 

HALE HUMUHUMU LOLE!!

 

KE HOOLAHA AKU NEI KA MEA NONA KA INOA@ a pua, e like me ke@ Ne Hua Loa i hiki mai, a e like hoi me ka makemake o ka mea@ ma ko'u Hale Humuhumu Lole, @ Alanui Hotele, Honolulu. H@ana no hoi au i na @ a pau@

KEONI PELA (JNO. AYLETT)

 

D. B. MAHOE,

LOLO!

 

E KA @ MAKEMAKE ANA i kekahi hana imua@

 

S. B. DOLE.

LOIO.

@

 

J. D. HALAI,

LOIO

K@

 

HALE PAI KII!

AIA KOU HALE PAI KII MA

MONIKAHAAE,

M@

 

KA HALE PAI KII

 

1858 J.W. KING 1869

KANE PAI KII

HONOLULU.

 

EIA NO MALUNA O KA HALE PAI K@

 

HALEKUAIHOU!

E KUKULE ANA KA MEA NONA KA@

 

KEOPUKA, KONA HEMA, HAWAII.

@

HENELE KUPA

 

REMOVAL

 

THE UNDERSIGNED RESP@FULLY@ REMOVED TO KING STREET. Two @ Castle & Cooke's, @the business of

Building @ Repairing all kinds of Wagons

CARRIAGES,@

 

KE KAUNU

ANA KANAKA!

 

KA MAKEPONO O NA MAKEPONO

LUNA OLE!

 

I NA KEIKI LALAWAI A ME NA KAIE@

PAPALINA NOHENOHEA O KA UA @ALA

HALE O HONOLULU NEI A ME NA

MOKUPUNI A PAU O KO HA-

WAII NEI PAE AINA.

 

KE KAHEA AKU NEI AU IA OUKOU@ALANUI NUI ANU@ MARINE@Honolulu@

C. BRE@ (KALE)@

 

HALE MU!

HALE KUAI MEA AI!

HE OLUOLE LOA KE KUAI ANA O NA mea ai ma@hale@Hawaii a pau@

@AIKI no Waimea, Kauai mai,

PALAOA maikai loa,

KAMANO io ula ua Keamolewa mai

BIPI uahi no Kaleponi mai,

KOPA kookoo -- KOPA ulaulu,

AILA Honua! AILA Kohola,

KOPE--PAAKAI,

AI no na Liu me na Moa

Na mea ono he nui wale o kela ano kela ano.

PIA NO HAWAII MAI.

PIA AI--

A he nui loa no na mea ai maikai e ae. Nolaila ka ea, e na makamaka@e ike maka no ouk@i keia mau mea i halia@ maluna.

Me ha mahalo

I BA@ALE@A

370.3ms

 

NA LAAU LAPAAU

A DR. JAYNE.

OIA NA

LAAU KUNU,

LAAU HOOPAU NAIO ME NA KOE

LAAU HOOPAA HI.

LAAU HOOMAEMAE KOKO

LAAU HAMO -- PENIKILA,

HU'ALE OLA.

AIA MA KAHIO

KAKELE me KUKE,

Honolulu.@

 

NA BUKE

HOOLAHAIA E KA PAPA HAWAII.

 

Baibala Hemolele Nui ili gula nani me

na kuhukuhi ma na aoao, - - - - @12 00

" " Nui ili eleele kaekae wai gula, 7 00

" " nuku iki iho, " " " " " 8 00

" " Pananaiki iho ili eleele, " " 5 00

Kauoha Hou ili gula nani me na kuhikuhi, 3 00

" " " eleele kaekae wai gula, " 1 50

" " " " " - - - - - - 1 00

Kanoha Hou Hapa Haole, - - - - - 75

Baibala Ohana nui me na kii moohana,

" " ili eleele, M. H. 1843 - - - 5 00

" " ili kao M. H. 1843 - - - - 2 50

Lira Hawaii 1848 me ke kanawei, - - 25

" " " 1855, - - - - - - - 25

Kumu Leo Mele ili manoanoa me ke ka-

nawai, - - - - - - - - - - 25

" " " " " lahilahi, - - - - 10

Moolelo Ekalesia, - - - - - - - - 50

Haiao, - - - - - - - - - - 25

Hele Malihini ana, - - - - - - - 25

No ko ke Akua ano, - - - - - - - 25

Lira Kamalii, - - - - - - - - - 25

Haiko Palapala Hemolele, - - - - - 25

Moolelo o Heneri Opukahaia, - - 25

Hoike Akua, - - - - - - - - - 25

Wehewehehala, - - - - - - - - 25

Ninau Hoike ili manoanoa, - - - - 25

" ' " " lahilahi, - - - - - 10

Ui Kamalili Kula Sabayi, - - - - - 10

Kumumua Kula Sabati, - - - - - 10

Haawina Kamalii Buke 2, - - - - - 10

Buke Lawe Lima, - - - - - - - 10

He Buke no ka Pope, - - - - - - 10

Ui Kula Sabati Helu 3, - - - - - 25

" " " 4, - - - - - - 05

Buke Euanelina Ioane, - - - - - 10

Eia na laike haaea wale.

Palapila Liilii -

Helu 4 - Makemake anei oe i ke ola?

Helu 6 - E hele i o Kristo la.

Helu 7 - Ka hoi ana wai o ke Keiki Ubauba.

Helu 11 - No ka hoohiki wahahee i ke Akua.

Helu 16 - Ka Eehia ana o ka Ahaainaa ka Baku a me ka Bapekiki ana.

Helu 17 - Mai hana ino i na Holoholona.

Helu 18 - No ka mahi ana, kuai ana, a me ka inu ana i ka Awa.

Ka Davida Malu Kumumanao

Ka Moolelo o Batimea Puaaiki.

L. H. Kulika.

Kakauolelo o ka Papa Hookoo ka Ahahui Euanelio o ko Hawaii Pae Aina.