Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 44, 30 October 1869 — Kuai Rama. [ARTICLE]

Kuai Rama.

Ua nana aku no au i ke ano o ka inu. ra- l ma nna, ma ka ohan;i, ina ka aha haiawai, a ; maloko o ke aupuni. Aole au e hoole ana i ; kekahi pono o ka rjma uialoko o ka lanu la-j paau, a mn keknhi mau oihana e ae. O kona ino maoli no ka inu nna. Ua koino uuku i wa!e no in maloko o ka (npaau. 0 kona ano nui no, he nie inu ona. O kona pono rna na oihana, he inea unku ia, aka o kona ano ino; ina ka i/iu, he niea nui iu e pakela loa ana. I Ma ka waiwai <uia o ke uupuni i ke dule loaa mai noloko o ka rauig, he mea poho ia no ke aupuni. Pela ma na aina a pau, ka puhi i mma i mea laau lapaau, a i mea no na oiha- ; na e ae, aole no e hiki no ke poho i ka lilo = aku. i\]a ka mea inu ka manao, he mea e ' waiwai ai ke puhi ua. Ina aole he mea inu, i aoie no e puhi ia ka rama, no ke poho. Aka, o ka raraa īnu, lee kumu o na mea ino he nui wale. Aole e hiki ia'ū ke kokua i keia JBila, no ka waiwai ana o ke aupuni ilaila, aole ! hoi no kona ano pono. Ina he mea pono ia ' no ke kino, ke inu liiiii ia, aole e pono ke hookapu ia mea i ke kanaka maoii, o hooueleia kela i kekahi mea pono no kona ola. Aka, i kuu maniio, ua pomaikai ke kanaka maoli i kona nele ana i keia mea, i aeia i.ka haoie. He mea e ai na haole ko la- : kou ae ia e inu i ka rama maanei. I kekahi i manawa mamiin, ua kapu ka hookomoana o : keia raea mai na aina e i na haole. Ina i hoomauia ke kanawai hookapu rama, a hoo-| i,oia hoi ua kanawai la. ina ua ike kakou i ; keia inanawa i, na haole he lehulehu uia na, alanui. na mea oiuolu, naaoao.a iokomaikai. Aka, ua make e lakou i ka inu i na wai onn. ; Ua j>oho ke aupuni i ko lakou poho, no ka: inu. Ua ike pono na kamaaina kahiko, i - noho manuei i na makahiki he 25, a oO paha, : he oiaio keia olelo. \ He uiea ehaeha nae keia manao, & ku-' hikuhi aku nei au ilaila, i aoia'i kakou a| naauao i na pouio i hala aku la. He manao: kokua no i ki iini ana o na Kuhina Aupuni i | na Kuikahi nvc na Aupuni c, e ao mai ana i: ke kapu loa o i:ki wai ona ma Hawaii nei, a! hooim i ka ram« uuku no ka lapaau. a uo na oihat»a i oklo'.a inamua. Ua oleloia mui p ha, 110 auuiao oaaupo) keia, aolo i ku i ka naauao. uoie hoi i ku i ke| akamai.ahe mea kinai la i ko ke kanaka j pouo, aole hoi e hiki ke hoomanawaoni i ka j iiookaumaiiaia peiu. [

• r.->. >.•. ■ ■ ; <: * i ;.v2. ».-'o.h i ■ v/ •-, ma' i: •> • • r vi c. 4 *:. W • : : • V.-. • •. •'. il C p-a ii n.'.-a ::.*ke. Aro h •*- '?•••* ru2r •'•!■> k!"Vinr:3. c hj»; aku sra au i kekah; nau tn«a e,s.v.o. Ac".? he r?.mpa k?. pj-<s ana i m huna e hoeko mai ana i na da!a iloko o ka wa;h,- ? aa wiiwai; aka, e hoenele ana ike aupunM na uni tausant Ae!c no he naaupo ka ana ina h*r..a e hor-piha ana i ka alna i na mei ma;. a ih!»une. a hupo. a piiikM. Ki *v3s ona, i inu ieilii ia. he mea ia e hoopokole ana iko ke kino ola. Ke kurnu no ia 0 ka ji hune ame na liwehaia. Ma ka inu n ii ani, ua hooili mai uo ia i na poino a rr.e na pijrkin maiuna o na kmaka e pake'a oi ana mamua ona mea eae a pau. Ua hoop>ohoia ke oupuni i ka waiwai e ioaa snai ana 1 hua no ka hann. No ka mea, aole e hiki ke hoomau hana ka poe ona pinepine. He poe heoieiiei waiwai lakou. me ka hoiiiili ole, A iiio lakou i poe ilihune, ua nele ke aupuni iko lakou liiiiune ona. Aka, oko ke aupuni pop.o nui ii iakou. ka ii'.o o ko ke aupuni waiwai i ke kukulu ana i na h;»le paahao, na haie mai, me na haie huini i na mea iiihune, a me n t keiki makua ole. na keiki a kela poe i make i ka ona E hui pu rne ia puu cl.t[a. i hlo iio ka noonoho i na luna kiai, maiama haie, ni iuna makai. a me na kanaka makni maiaio iho, ua liio ia i puu kala poho o ke aupuni i mea nui ioa. .\o!oko mai oka poe ūiU iniii keia pnp make i ka ona, no i-a mea. iie pue mu iiiiu hoi iakou i kinuhou, a mnu i ka inu. aiaiia. «o.'e e hiki ia iakou ke liaaieie i ka inu, i:iu mau n iii(* i poo ona pinep»ne. Kin hoi kekahi poho ; O t :a daia a pau i liio i ke kuai ram'a, me na wai ona a piu, ua iilo wale aku i.i, no ka ioaa o!e mni o ka waiiike īne ia i lilo. £1 e mea hooiei wale kela mau .elaia au. lua i li!o na d.i!a kuai i na mea ona, i kumu hana i na hale noiio, a i kumu hooiako ia mau haie, a i hookui mai m* 1 ia na manawa hana i liio i ka uhauha mamuli n kn on;i ; e naui wnie no na kauhaie o ke aupuni, aoie o kana mai hoi ka waiwai e ioua mui, iiK»mua 0 ko ke aopuni waiwai ana i na dute a pau no ka i<una mai. Mai oieiu mai, o keia mau poino ka hua o ka inu pakeia ana, aol<! o ka inu li'.iii. Kc hoike mai nei na olelo i hoikeia mamua, he mea mau ka mu pakela, ma na wahi a paw e noa ana ka inu niina. A ke koi mai nei ka iiiiauao, e papaia nuii ka inu pakeia me ka iuu liilu, no kona hua ana niai i na hua ino wale no. Mamua o ka manawa i hooleumuia'i nr» ahuhui kiuai ona, aole hoi i ikeia na mea ino palahalaha o ka inu ;ma i ua mea oua, iie mau luna aupuni uoouoo, a me kekahi poe aloha kamika ka i ike pouo i na hua poino o keia inu nui ana. L'a haiia mai keia kaao e kekahi haole Beritania, e noho ana ma Peteroboro i Kusia ia manawa. 1 ka wa i hele ai ka Emepcra i kahi e, ae mai la kona Kuhina Wuiwai, e kuai nui ia ka wai ona ma na keena o luna o na hale hookipa, i mea e nui aku ai ke dute e loaa mai ai lioko oka Waihona Daia. Pela 1 loaa'i i ka poe e hiiahiia ana ke komo aku ma na Keena o lalo, ka mea ona, a nui aku ko lakou ona ana. Ikala i hoi hou rnai ai ka Emepera i Peteroboro, ninau aku ia ke Kiaaina ia la, ,l Pehea kou niakemake, o ka nui ana mai o ke dute no ka inu i na mea a lilo na kanaka i ka poino, a o ko lakou pomaikai ana i ka inu ole, a emi iho ke dala no ke dute ?" Pane koke mai ka Emepera, •' Ua oi loa aku ka pomaikai ana o na kanaka, mamua o ka nui ana mai o na dala dute." I aku la ke Kiaaina, " I ka wa ou i hele nku ni, ua hoonuiia mai ke dute no ka rama, ma ka ae ana e kuaiia ka mea ona maloko o na keena o luna o na haie hookipa ; aka, ina makemake oe e hooki aku au ia kuai ana" Pane mai kela, •* E hana oe pela." la la no. ua hookoia kela kauoha. £ like ana ma na wahi a pau, na hua hope ona mea i haiia aku nei. Pela ka olelo ana mai o kela mau uinio ī heluheluiu imua o oukou, Pela hoi na oiaio mai na he*kupapau mai o na lahui ilikiui o Ainenka i make i ka rama, a pela hoi i kuu makau ana, ka oleio ana mai mahope, noloko mai o na luakupa|xiu mai o na kanaka Hawaii, ke weheia mai na puka e hoonoaana i ka waiona no lakou, *