Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 47, 20 November 1869 — Ka make ana o ka mea Kaulana Hon. G. B. UKEKE, A ME KA MOOLELO o kona kanau ana. [ARTICLE]

Ka make ana o ka mea Kaulana Hon. G. B. UKEKE, A ME KA MOOLELO o kona kanau ana.

Ci bamuj3 o G. B. Ukeke, im k;\ mokuponī o Melokai, ma ka mahma o Kauiua r ka A. I) 1511. I fca eha o kona mau m.ikahUi, holo mai o:a n\e Wo»»t m*u n>»k'ia i Oahu nei ; a iho ma« iakou 3 h?ki taa Kapado hī<>«L»uica nei. a noho maiaila a hikt \ kooa nui ana. He k«;ki hooiehe a hoopono oia i ka !co o kona mau makua. O k& Ukeke hana nui i ka vva iwiupo, o na lcaie«i a pau o ke »u kahiko ia Ukou ia i haia, aka, •ole nae o»a i hio ms na bana haur,»ij i?io o ia u», he kamika ikaika ou 1 k;\ mahiAi, h«t akamai oia ma na oihana iawaui. he kanaka malama pono i kona roau makiM, ua liio kooa mau makua br !ei ahi nona. I ka hiki ana mai « na Mistc>nan mua 1 ka A. D. ]SO, aole o Ukeke i hoomaopopo i ka lakou ao ana mai i na o keia pae aina, aia no 0 Ukeke e noho ana ma ua hoomauamana oka ua ponli. Ua ao nui ia o Ukeke ina na pu!e hooulu ai, a me na j>u!e hooulu ia, no ka mea, ao!e 1 weheia kona maka ia wa e ike i ka 0!>\o a ke Akua, ina ka roakahi»ii IrJI, aUhi no o Ukeke a aou i k-a pala]Miti, oia ka A.a hik» Ika \V, muiaila ota i ao ai a hiki i kn pi-u-pa, a me k,i pi-a-pa walu, peia ou\ i nee ai u iuki 1 ka iUe loa ana. • I ka hiki ana o Kev. J. S. £mesona ma Waialua. mahope mai o n munawa, ua hlo oia kekahi hua mua o ko K'>o!.iuioa poe i huli ma ka aoao o ke Akua Ola, a ua ao ia ti<v hoi o Ukeke ma uh me.i naau;n>v J. S. Kmesona, ma'uiia ka iko i ioaa mli at iai.< ;ma n \va no oia i huli o«aio ai i ke Akua Oia, mahope mai o»a manawa oia kr> hoomaka aua o ka Ahaole'o mn llonoiulu, o (J. I>. Ukeke keknhi i kom»> mua );i knu Ahaolelo l\au Kanawai; he kanaka nuiaii a akamai <?ia, he naauao k» f ka oi-ii.i, I;- kup.m L.i manao nia na mea ana 1 ikeai he p.-i.o, Aoie oia i imi kapnkahi 1 l;a }>o„ 0 w;»!- n» <» ka poe i koho ui;u ia n, u<i 1 1111 01.1 Ika p(>iit» kauiike mawama o na uinkaaiiiana a k<aupum. A nn ka ikr mau īa o Uk*'ke he ki> ika pi'iio. hhe liele h<»l ma oa ru»a pka <»;- am, un komo mnu oia i ka Haie Aiiaoieio, ■ kakaikaiu na nuik.ihiki nna 1 k'omo ofo i ka Abaolejo. Aole 110 pih.i he l/»naninkaainanu 1 konio pinepino e hke me Ukeke ma ka Ahaoleio. A no ka nniama pono ioa 0 Ukeke 1 ka Oieio a ka ilaku a me ka iieie 1101 u mahuua , i koua mau Kanawai liemoleie. Uu ike mai : na alii he knnaka kupono iu ; u » iiooiiuu tua- { iuiui oim na hana a ke Aupuni, ua nolio Lu- ; nakanawai oi », ua noho Luuaauhau rm hoi. j lJa iiio no iioi iu i i'uuku no ka ;o liauiiia, ua ioihi kona noho ana e malama ; i ka pono 0 kona Uaku a iiiki i kona hoi ana ! i ka aoao mnu n ka honuu, aneane he ,'iS ina- { kaiuki o koua kuj>aa ana mn ka Kkah'au I Hemolele, he hoahanau kupan, he KaristiaI no oiaio, ke iiahai Ja kana mau liana malioi pe ona. ; Ua loaa oia ika mai ma ka malama o iu!ne o keia maknhiki 110. a m.i ka malauia o lulai, hele oia ma Honoluiu e imi 1 ke ola <» kona kino, 0 Kauka Minuleole ka mea nana i hana, oieio mai 0 Kanka Minuleole S hnj nawai 0 Ukeke, a 0 ka omole lawe nku iaia |ma kona Hale Kauka, ua hunaia no pela, i 1 ka lawe nna 0 ka omole hanawai 0 Ukeke a | hiki ia ia, kukuiu oia eiua omoie ma j kela aoao keia noao, a o ka omoie hanawai |o Ukeke mawaena. ika nana ana o ke | Kauka, aa oi aku ka ikaika 0 ka hanawai o I Ukeke imua o na omoie barani e ku pu ana. ' Eia ka oieio ake Kauka ike knnakn. "10 , hoi oe a oielo aku ia Ukeke, aole oia e ola ; una, e make aku ana oia mahope, no ka men | ii#tiika loa kona hanawai." 1 ka haaiele ana | o Minuteole ia Ukeke, lilo oia he knhuna I kanaka, ua loaa ka olnolu ia kaiiuna, no ka I men, he pehu a me ka ohao na mai. Ina pa:ha e hooiohe pono o Ukeke ina olelo a ke ; kahuna ina ua ola. Aka, mahope 'mai, hoi mni oia mai tlviioiulu mai a hiki ma kona hale, ua waiho loihi no oia i ka mai elima malama, a ma ka jia 24 Sabati hora make aku la oia, ua maike oia me ka manaoio i ka Haku, me ka ! pauleie nui maiune 0 ka hoola ka Haku lc>u \ Karisio. Aole oia i puni aku ina oleio mai | a kona poe, me ka oieio nvu e hana kakou 'ma ka aumakua i ola oe. olelo mai keh. I" Ke makemnke nei oukou e hookomo 1 kuu j uhane iloko oka luaahi, aoie au makemake |C hoi hou tna ua haomana o ka wa kahiko, I ua haawi au i kuu kino a me kuu uhan? rn , ke Akua. A i hele au mamua.e hahai ouknu j a pau e kuu ohana a me kuu wahine o na la i opiopio 0 kaua mahope 0 ko'u meheu, ar i haiuwai pu no kakou ma kela noho'na lani." j Mamua onaia e mai ana oia, n e iieie ioa j iho ana e nawaiiwali, haiawa» mau no oiu jme kona kahunapulo a rne na hoahanau e : haipnie pu me ia, ol io'u no kona manao j k* j make r nie ka hooikaika a hiki i ka hopena, I alaila pomaikai. Eia kekahi, i kona kauoha lana ia J. London, Keaunui e heie mai e ko» ■' kua i kona paiapala kauoha hope loa, ua ha> na mno e like n>e kona makemake. Eia ' ka'u i mahalo ai, ua hookomo pu ia maioko ; oia paiapala kauoha, he hapaiua eka o k|Ma : wniw#i-paa. na hooiilo ioa aku oia noT*a eka!esia o Haoula ia apana aina, i wabi no | ka hale halawai e kokulu ai, ua hookauwale ro boi oia he ($30.00) no )a hale halawai. I Ma ka hon elua o keia ia 2b Oct. nei, ua • hooiewaia m?ii oia raai kona hale mai ma j Kapano a waihoia kona kino kupa{Kiu ma k<t , halipule ma Hauula, e hke me kana kauo--Iha la H. Kauaihiio, ina make hoihoi ma l Hauuh —" Pomaikai ka poe make ko make : iloko o ka Haku ma keia hope akn." J. L. Kanakaahuahi?. I Hauuia, Koohulo:, Oct. 1569. ♦