Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 5, 29 January 1870 — NU HOU KUWAHO. [ARTICLE]

NU HOU KUWAHO.

Mn ke kw nna mni a ke kinpa 1). C. Mur~ ray i ka auiiiH la Sabati iho nei,ua loaa mai ia makou kein mnu nu hou malalo iho nei : No Amerika. Ala ka In 2 i o Dekemaba o kela makahiki i kaa hope aku ia, ua make aku ia o E. :M. Stanton, ke Kuhina Kaua tnua o Amerika Huipuia iloko o ka \va kaua huliamahi oj Amerika Huipuia. He mau la iho mamuao' kona make nna, ua hookohuia mai oia i Lunakanawai Kiekie no ke aupuni holookoa, aka, mamua o kona laweUwe ana i kana oihana ma keln kuiana i hoohanohanoia mai ai, ua lawe e aku la ke Akua i kona hanu, n ua pau kona la welawe ana » na hana honua. Ua inahaio ioa ia keia kannku o kela lahui, ii me he mea la, oia paha kekahi o na hnoie Amenka j aloha nui la, mahope iho o kona }>00, ka Aberahama Linekona. j Ua hoike mai ka Elele Kuhina hana kuikahl o Kino, oia o l)urlingame, ua hooiaio niai ka Em*!pera o Kiua, i ke kuikahi mawaena o Kiim a me Amerika Huipuia, i hanaia i ka makainki ISGS, a o kekahi o na Eleie, eia oia ke heieaku nei i NVas»netona, me kekahi mau palapala mai Pekina mai. Ma ka ]a 15 o Ncvcnmba, ua hookipa hanohano loa ia aku ia ina ke kuianakauhale o Mekiko. ke Kuhina muao Amenka Huipuia, ka W. Su\vada ame kona mau ukali, ma ii puali hookahi, e ka Peresidena Huare, kona Aha Kuhina a me na kupa kaulana o ka aiua. Ma ka la t3? ae. ua haioielo oia ut*!okoo ka Hale Aliio ka Pelesidena iinua o kekahi anaina maikai, a eia na wnhi oielo pokole ano nui ana i hoopuka ai: " E hiki koke mai ana paha, a e iohi iki ana paha, kn wa « Auierika e ku kaawaie ioa ai oia maiioko mai o ka hooinaiumaiu ana mai a iki niana o ni aupuni e ma*aho iuai a me na nupuni hookauinahu waie aua hoike aku o H. W. Su\vada i kona mahaio ia Peresideua Huare no kona naauao, i ki wae ana mai waeoa nut o na kanaka ponoi o ka aina, l poe noho uuluna o na oihana o ke aupuni iho. Ua waiho ae ka Peresidena Kalani i ka inoa o ka Loio Kuhm* o Amerika Huipuia, oia o G*nerala Hoar, ī kokua Lunakanawai no ka Aha Kiekie. Ua Uwe heie »a ae maloko o ke kulanaWauhale o AVa&in*-toaa kekahi palapaU hookupu d<*l4 in» ka ohana o ke Kuhuu make E. M. A \J,i jxio o ua {uUpaU oh» ti,»U U„ iiio* u Gci>er»u ke kau «ua, »ue U4 Uuaheiu e kau aa* ina ka akau ae o ka in«xi, Ln hookohoei o mai e n -bo si;i o na moku

o Amenk* Huipui« t e holohoio #o* iki nieana Pakipika Hema. Me he mea la pah*, € ae aku ana 0 Amenka Hulpuia. e ike iku ia Cubi. ma ke aoo «opuni ko i ka wa, mimu'i o ka hoopii pioepine ana inan a ka lehuleLu. aka, aoie rvae. maopopo ioa. Ua olek» waie ia, e maheleia ana pah* ka - mokiKuna noi 0 Teaaka ma Atnerika Huipu- , ia i ekoiu rnau mokuaim, e iike penei : Tesaka, Hoossi»ton a me Lioekooa. Aole nae; , maopopo loa ka oiaio. | Oa kanaia ma Piladelapia kekahi kia hoo* |maoao no ka Peresidena i aiohaia, o Atera«; hama Linekona, a ua paa. O k* lawe wale \ j ia ako 00 koe ma Nu loka, kahi i maoaoia ; ! ai e kukulu 1 kela kia hoomanao. O keia kahonapule Pope i haalele ai i ka 'manaoio Kaioiika Koma, a hoio mai i Ame* ; rika Huipuia e hoomaha ai, oia 0 Makua Hyacmthc. ua hoi oku la kela i Eoropa. | Ua haaieie na Generala Burnside a me Banks ia Europa, a ua hoi mai i Amerika \ Huipuia. > Ua hookohu ka Ahaoleio nui o Atnerika ; : Huipuia 1 na inoa 0 kekahi mau iuna aupuni j a ka Peresidena i waiho enai ai imua 0 lakou,; 'a i kupono hoi i na kulana kaiii i hoomaopopoia ai he kupono iakou malaiia. Ua hoo-j i kohu lakou la F. F. Lo>?"~1 Kuhina noho no! | Kina a ine kekaiii mau luna ae. Ua hoike ae 0 Percsidena Cespedcs 0 Cu-: ba i kana oielo kuahaua, a mnlnko oiaiia ; i makou i ike ibo ai. ua koino maioko o ka | aoao aioha aina 0 Cuba, he 10,000 mau koa. Ke ehaeha a kanmaha nei na kanaka 0 ke ! kuianakauhaie 0 Na»ivi|e, no ka hookiia ana o na kula ia aupuni. M.i ia hana ;»na, ua j hooneieia he 40,000 0 na kamalii me ka hoo--1 naauao oie ia. i « | He hookahi haneri kanaha tausani o na * negero ma ka mokupuni o Cub;i, ua hookuu | ia aku e ka Peresidena 0 na-Cuba ponoi iho, ja ua hele loa aku, ua eleeie la i ka hej ma lalo iiio, maiaio o na lilo he hookahi tau-; :sanidaia. ; I Ua haiawai na makaainana o ke kul-ina-; ! kauhale 0 Sana Lui ma Misoūri, Amenka i Huipuia, no ka noonoo ana, e kukulu i Hoi- 1 keike Nui no ke ao holookoa malaila, e like me ka hana ana ma Europa. Ua kohoia ke : Komite e noonoo no keia hana, a na lakou e ! |hoike mai i ka halawai i hoopaiu-eia. I Ua oieloin, ua hiki aku i ka iwakaiua tau- ; isani dala ma ka pepa kakau inoa no ke ko-! kua ana i ka wahine a E. M. Stnnton a me ; ka ohana. He keu no keia a ka lahui eleu a kokua nui ma ka ike iho. Hc oi maoii ke- i ia lahui ma'na hana kokua i kela a me keia. Pomaikai na aupuni i hoohalike ine īa. No Europa. Ua hiki ae ka lono ma ke kulanakauhale 0 Vienna, ua haalele ka poe Daiatnatia i ka ' lakou mau mea kaua, a ua maiuhia ka aina | 1 keia manawa. i He lehulehu wale na kukakuka ana mawaena 0 Generala Parima a me Oiogaza na Kuhina maiama i ke aupuni Ku i ka wa 0 Sepania 1 keia mau Ia mua aku nei 0 lanuari, ma ke kuianakauhaie 0 Mad.irida, a me he mea ia ma ke koho aku, e loliioli ana paha auanei kekahi mau Kuhina. Ua oieio wale ia ae nm Pnrisa, e noiio koke ae ana ke keiki a Wapoiionn ma ka noho ana Peresidena 0 ka Ahakukamalu 0 Farani. ; Ua hiki ae ka lono ma Parisa, ua haalele 1 iho la 0 Generala Lopeza i kona kuiana mua, j a ua holo aku ia keia i £olivia ma Amerika ; j Hema. ! | Ma ka ia 2S 0 Dckemaba, ua haioieio kekahi Kuhina o Sepania in;i Madarida, a maioko 0 kana haiolelo i hoike mai ai oia, ina aoie e loaa keknhi moi e noho ai ma ke kaiaunu o Sepania, alaila, e hooiei aku ana la* ; kou ia lakou iioko 0 ka noho ana Aupun' Kipubaiika. Ua oleloia, ua kauoha aku ke aupuni 0 Rusia i na haole hana pu 0 Amerika, e hana i hookahi haneri tausani pu kaupoohiwi iioko 0 ka inakahiki hookahi 1 haia aku neiUa hanaia ua mau pu la a paa, a ua hooiiiia |aku nei i Kusia. Ua hoouna hou ia aku he Ikauoha i hookahi haneri tausani hou. | I 1 ke kakahiakn o ka la 30 o Dekemaba,! I iloko o ka Hale Ahaoieio 0 Sepania ma MaUlarida, ua haiolelo kekahi hoa kuokoa 0 ua i j Haie la. Maioko 0 kana haiolelo i kamakoa 1 |aku ai oia i na Kuhina nana e malaina nei i I ke aupuni, no ka hoomakaukau ana e hooiei |aku i ka noho alii 0 Sepania me he wahi kii paani la, i ka moi kamaiii. He elima Haneri a me iwakalua na Eleie ; i hiki ae ma ka Ahaolelo kue Pope ma Najpeia ma ka la S 0 Dekemaba. O iakou a pau s mai ltalia wale mai no. a he iwakaiua mai ! kahi e mai. O Kicciardo ka mea nana i kaj hea i ka halawai oia ka Peresidena. ! O ke kuikahi a Hon. Burlingame, ka Elejle Pake i hana ai mawaena 0 Enelani a me Kina, ua hooiaioia mai nei e na mana aupu- | m mai Kina. ! Ua hiki aku i ka iwakalu*. miliona daia i | hookupuia aku 1 U Pope mai ka makahiki ! j 1565 mai, maiioko mai o kahi «ke i maa ia lakou ka poe Katoiika. •• ka Petcro peni." jKai no he poe hookupu ole.eia no ka hoi, he | «oinoi moni no. I Ua lohe wnle ia ae t ua hoike .aku ka moi jo ltalia i ka Eieie o Sepama e noho ana ma ! : Ferotena. e hoole ana oia i ka hoalii ana'ku ! i ke Duke 0 Genoa i moi no Sepania. -Oa > : lauahea wale ia ae no hoi. ua hooie inai ke ; ' kaikaina 0 ka Emepera 0 Auseturu no ka ae : ana mni e noho aiii no Scponia. i Ke iiuiiu iiei no ka poe Carlfet o Scpoma S ma ka paieua iho 0 Fara(ii a me Pot«g4ia. \ \ He keu hoi keia a ka poe hoaUaia kipi. j Ua hoahewa na Bihopa F.r.ini i hiki nku ;i t i Ahaoielo a ka Pope em Ko:n i. no kona # Ler»Lea i ka poe Hf>oiVpopc, 0 n \

b haf»i o Sfpaaia. na panalaaa* me fe« aĪS« ponoi iha. ua kokua oo i ka Pop«. Ua n«a*s*i aku ka Eotepent Nipoiiona a me ka Hako Ci3reodon o Berittoia Nm. i kn mahalo, m M. Lesseps, kn Laaa Noi o ka eii aoa i ke ala wai o Soeza. Ua kaaoh* *e na mana •opooi a pao o Firaai i oa kaoak» Sepania a pau i hok> iu ako iloko o ke kuUaakauhaie o Parisa, a i komo hoi iioko o ka hoohaonaele hope ana iho oei, e haaieie koke i ka aiaa, a eimi aku i wahi e. Oa hoopaaia ka halawai a ka poe inie Pope roa ke kuiaaakauhale o Napeie mahope iho o ka halawai aoa i na (a eiua e oa maoa aupuni o luiia. Uke kamu o keia hoopau ia aoa, oo ka hoopuka o oa Eiaie ma ko M' kou mau waha, e " Liio o Faraoi i Kipahaiika." Ua papa ia ka hoio ana ma ke aU wai o Sueza i na la hope o Dekemabo, ahe&oeane kupono oie no na inoku nui he iwakaf(Ta kumamaha kapuai ka holioou iioko o ke kai ke komo nia ke ala wai. * O ka hoikeike nui e kokulim ana ma Kusia, kc oieloia inai ne'i e kekahi poe maiaiia, e iiio ana i hoikeike no na iahui o kea Ua ae aku kekahi mau poo kaiaunu o lvftopa, e heie aku i ka hoikeike ikeia mnkahfki. Ua hookipa aku ka Pope i na Aiih.'kaua Farani a me na koa Furani mā ka ia akahi o ianuan, n mahope iho hoi, ua hookipa aku ke Kuhina Noho o Faraw i ka Pope, na aiii koa Pope a me na koa, i na iiihopa Farani a me kek.ihi qiau laia e ae. Ua hiokuuia ko k » Emepcra Napoliona mau Kuhina rnua, a ua koho hou kela he mau Kuliina iiou. Ua hiki mai ka lono i ke o Maiianda ma ltaiia mai, aoie i ae ia ke Duke o Genoa e iiio i alii im Sepania e koho ai a lilo i moi no iakou. No keia kumu, ua haale.e o Uenerala Pariina a me na Kuhina e ae i ko i ikou noho ana Kuhina. Ua hoopaneeia .ka haiawai a ka Pope, a haiawai hou niii ka la 5 o lanuari. oke kumu puha o ia hoopanee ana, no ka wae ana i mau Komite e hookaawale ai i na hana iloko o ka wu haiawai. Ke hoike mai nei ka nupepa Manawa o Lada na, o ko ka Pope mana nui maluna o ka Ahaolelo nui o ka Pope, ke uiu nawaiiwaii nei. Aole no i loheia ka hana ia ana o ka hihia mawaena o Amerika Huipuiaa me £eritania nui, uo keia hihia ioihie ioloiahili nei. Aneane aha palia makahiki o ka waihoana'o keia hihin, a aole no i inaopopo iki kona hopena. E haua koke ia aua paha, aole paha. No Cubn. Ma ka la 30 o Novcmaba o ka makahiki i haia, ua hoolaha ae o Generaia Cespedes, ka Alihikaua o na koa ponoi o Cuba he oleio kuahaua. Ua oleio iho oia maloko o ia Hoo|aha kuahaua, ua loaa ia lakou he kanaha tausani mau koa, ua mnkaukau i na inea kaua, a ke loaa pinepine nei na lako i na manawa a pau. Ke noi nei oia ika Ahaolelo 0 Amenka Huipuia, e ae mai ina ka ike ana mai la Cuba ma keano aupuni Ku i Ka wa. Penei kana mau huaoleio ponoi : »• Ua lilo pio mai ia makou, he hookahi tausani eiwa haneri iwakalua kuinamaono mau koa Sepania. He hookahi tausani eha haneri kanahiku kumamakahi o lakou, ua hookuuia aku maiaio oka paiapala parora. Un iiio pio mai hoi ia makou, he eono tausani ekolu haneri iwakalua kumamalua mau pu a he iwakniua kumainoiwa mau pu kuniahi nunui mai na enemi mai. Oko makou mau laina 1 keia ia, aia no maloko o na laina raifeia ki pu o kela a me keia kulanakauhale a k.iona hoi ma ka hikina aku o ke kulanakauhaie o Matamorasa, a ua makaukau makou e kaua aku me na enemi ma kekahi kahua a ma kekahi wahi e ae paha i na ia a pau. Ua kauoha aku nei makou i kff makou mau puaii kaua a pau, e puhi i ke ahi, a e hana ino i na mahiko a pau e ku ana ma ka mokupuni 0 Cuba, a e hana ino ī na huila mahu e wili ui ina ko. Ua hookuu aku nei makou, he 146 000 m-iu negero i hookauwa kuapaaia, malalo o na liio he 5100,000,000. Ke h&na nei inakou i ko makou hana, a ke lawe nei makou i ko makou mau manao naauao a pau 1 kokua no makou, iloko o ko makou mau kuka ana. Ke heie poloiei nei makou imua, me ka hoopono i ka makou hana." Ma ka ia 2 o imuan 1870, ua nui ka pihoihoi a me ka pioloke no ka iohe ana mai inamuli o ka hoike ana a na nupepa o Havana, ua hoopauia ka haunaele kuloko mamuii o na inea i hoolahaia maloko o na nupepa, ua oieioia. ua ike pono na Luna Hooponopono nupepa i ke kope o ka paiapaia i kakauia e na Luna o Cuba e noho ana ma i\u ioiea, e kauoha mai ana i na kanaka * pau o Cubfi. e waiho i ka iakou mau mea kaua no keia mannwa, e hoike ana i ke kumu o keia hoopau ana, no ka hiki pono ole ana mai o kekahi mau puulu koa e heopuipui mai ai i na koa ponoi o Cuba, a o kekahi kumu, o ka ae oie mai o Amerika Huipuia e ike mai ia Cuba ma ke ano aupuni Ku i Ka wa. a no ka ae ele mai hoi o ke aupuni Ameri!ka i ka hookuu ana inai i na moku o Cuba e iawe rmn ana i na iako kaua no ka poe Cjh».