Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 6, 5 February 1870 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

Oahu. | ina LliiNA Kuokoa.—Ke hoouna pa aku | nei makou maloko o keU a «ie keia ope Ku- | okoa, i ko makou m.iu Luna a pau, he mau ; wahi leta i paiia ko makou inoa īnawaho. i Ke hoouna nei makou i keia raau wahi leia, j i mnu wahi na oukou e hoouna pallipaHi mai ni ia inakou. NoUiia, iko «»ukou ike nna, i e manao iho onkon na nmkou no ia makana ■ i na luna. IC7* Ma ka po oka la Sab«t! iho nei, la 16 o lanuan IS7O. Ua ike iho nei inakou » ka hana kupanaha a ke Akua maluna iho o i. ka inahina, i ka puka n»a ae o Ua hookahi aoao ulaula hookahi aoao keokeo, i i ka aui ana ne o ka mahina, ua puni loa i ka | ulaula na wahi a pau o ka mahina. | Na Kii nam.—Ke kono nei makotri*ka | lehulehu e makeinake ana e paiia ko oukou | mau kii,e nana i ka olelo hoolaha a Kini o ; keia la a e hele ac e pai no oukou-iho. Ua j maopopo, ua hoeiniia ka uku pai kii, a no kona kamaaiua i ka kakou olelo no hoi ke- ! kahi inea, e oluoln a> ka luana ana a me ka j papa leo ana. E hooo, a e ike ika oiaio o ! ka hana a ke keiki pai kiu | Ua ike iho mnkou, m«\vaena o kc poe i i hoopaaia ma ka Hale Wai, i ka In ha-pe nuia o na pake, a lawe ia i mu» o ka Halo Hookolokolo i ka Poalua ae, he mau haole a hc mau kanaka, no na hihia ano like ole. Ke makanla mai nei na kanaka lima nui oke aupuni no ka lawelawe ana i ka lakou hana. Pela no e malainaia ai ka inaluhi. (£7" Ma ka hale kula hou e ku nei ma ke poo o ke Alanui Papu, oia ke kula hapa aupuni a hapa inakua a Mr. M. B. Bekue e noho kumu nui nei, oa īkeia ke komo nui j nna mai o na haumana mai ka poe keiki ha» | ole, hapa-haole a kanaka hoi i maamaa iki. ; Ke hauoli nei mnkou i ka hoike aku, e holo I mua ana kana hana, e like me kona wa e i noho kumu ana ma ke Kula Alii. ; Koilo ana ina Luna.—Ma ka halawai ma« I lama o ka Puali Kmai Ahi Helu 4, i ako*. | koa maloko o ko lakou hnle, ma ke ahinhi o! | ka la 1 o Feberuari, ua kohoia na Luna tna- ! lalo iho: ; Luna Hoohaila - • Ailuene H. Boyd> ! Kokua mua ... D. Kalakaua, i Knkua alua - - - J. Kahai, i Puuku .... W. Pinehnaa \Vood, ! JElele <fc Kakauolelo J. U. Kawainui. Ke ku ana mai oka •' !daho."—Ma ka hora 5 o ke ohiahi Ponlun iho nei, ku mai la keia mokuahi holoholo inau mawaena o kakou nei, iloko ona )a he umi a me na honi keu elima, mai ke awa mai ana i haalele hope ni. Maluna mai ona t hoi mai ai ko kakou mau makamaka haolv, J. T. Walak®hausi, R. Mofita, E. H. Oaimana opie, Aii pake a me kekahi inau ohua e iho. No Waialua mai.—l ka wanaao oka la 26 o Jan. nei, ua pii aku la kekahi poe o ko makou wahi i ke kalua imu-ki i uka o Pamoa, a i ka la 27 ae ke kii «na e huai, me ka manao ua mo-a, i ka huai ana aole i mo-a pono ke ki, kaiua hou no ia la, a i ka la 29 ke kii hou ana e huai oa mo-a, «ia ka pono| ole o ka hoi ana mai o ka po, o ka pau o ke ki i ka heleiei i ke kuia, a me fca pale o ka lio, he koi ka kekahi, he mau eke ka kekahi, ia ao ana ae i ka la 30 pao nui ana e nana i na inea i haule a lakou. Na Halawai HAiPCLK.~Ma keia mau la S jbati aku nei i haia. oa malamaia ae kekahi mau haiawai ohaoa ma na baie nobo o kekahi mao kamaaina kane a wahine o ka £kalesia o Kawaiahao, no lakou na hale i kou akeaia e haipuleia e kela a me km kanaka pono e hana ai. Eia iu inoa o na mea hale i ae mai. o Neti ma Kula o Kahua, Hana mauka ibo o Kawaiahao, Wahamana ma Maoamana a me W. E. Kealakai ma Honokaupu. Ua malamaia ke» mau halawai ohana mahope iho o ka pule ahiahi o kela a roe keia Sabat*. O keia makahiki, oia no ka poni aoi oka hapa Kenetam ona makahiki o ko kakou noho ana iioko o ka tna« tamabma o ka Eoenelio i hoikeia mai iko kakoa mao kopona a me kakou na moopoea e o!a nei i keia wa. He nmkahiki l«jb?ie keU no kakou ;i puu.

IJ Makk o Namoowoo.—Ma ka wanaao P 0 «. J ltm* iho nei, m» AaU Hoi»o!ufu, make jho k '|o Mis. Mo«nnuif, ora ka wab stH . ja i. Moaoaalio keia kaUaAk»ubaie. He k*, r piTa kooa mai i oiike at. | OC7* E hele ikc koho b«!ota e»a k-inaS(.i [i ka m*»a koho b«k>l«rr ka Po.ikahi e jb»ki mai ana, me oa palapaia hookaa auh»u, ; a • koh» ia AUkPAKK - • KAMIKANA/ KAHAl t • . . HOBATA. aNa kxis) tapo.— (Ta lohe mai o»akou, u\ kuaha na iole e hoaahu a> i kekahi poe k«,- ' ki o ka uapo. e kekahi mea hana ba)ota. a • lilo m lakou i mao luna hooikaika no u« enea ta Mra i kuai i ka lok hoaaho aku Maanei makoa e um\o aku a\ > jmi he o lai<> a owr& o\9 kem fehe waiuw ae. £ koh,> kakou »na Lunamakaainaiw knpono, ao{e * r ka poe hoopiiimeaai. hoopilimeamu, fx>optit- , oihana, boop»lidala, a peia «ko, loa he poe i oakou e aloha aaa i ko oukwi ama a me ka » )«h»i. afarb, e hop» i ,>* K,l ota oka iooa kopono a ko oukou mau /umiiiehaia : f hoopono mua ai, ao ( e mahope oka poe « «ia, e koho a e koho. Hauwa* asa Lt>w jmol2.—iUa ke ah;ahi Poakahi o ka hebe<foma i hni», ua kon*ia na Joio haoie a p,* 0 e akonkoa »na ka Hafe nohn* ka Loio Kuhiaa. »o b uoomm ano , * 9kM raea e pih arw ina Kanawai. a«■ w a »6o ak« » io ka Ahaoleiae hilfi mai JW) O o ka hoopo- | nopono hou ana. fij a hoi ko makou hooUa- ' lahak. o ke kooo oie w ro*t oua ioio k»naka maoii, kekahi poe kuhohonu hoi uj,i ke Kaniiwai o Hb\vaM nek Mnhope iho o ks> hikou IwuwkanwHio »oa uo ka lakoo nui, »a konoia ae iakou e ka uw?a hale m.% ' kekahi papa ainn, n walaiU lakou i luana 3; - 00 kela aiau hoia ahiahi a hookui» \vaie ia. H*aalelz >iai k'.i Akko.—Ma ke ahialn Poaiua iho nei, ua haoiekmai ka Aeko (W--1 C. Jones) la oe e k« apar>« koho hanohano r 0 Heneioiw, a ua iek aka Hofa e |£p maiu- , na o na k»hua 0 na makaamana o Kaihi Hema, liawaii. o kona holo ana aku e hooikaika ma kn apnna maluna ae, oia m> keaa hoowahawaha »na in kakou mawouinana ; a k; kau leo nkti nei makoo, he makvhewa ke koho ana i kona baioto maanei, uo ka mea, oj\ akaka iHacfr koaa komo ma Ko» na Hema, aohe mea e kiinaiua ai, fna e boho kakon mAaanei a poka, n pukn pu no hoi * ma iwomi Henw>. Haaleie mat keia ia kakou, u hooluhiluhi hou mai ia kakou e koho, noiailn, he hana hihiua e hoopioioke hou ai. koho i ka mea kupono a oukou e makemakeioai. ~ Na palapala liilu.—l keia mau la 1 hala ae. a e nee nei no ho», ua hoohalaia ka n\anawa o kekahi uiau LuiKHnakaaioana e m«nao nei e bana baiota, ma ka hoolaha aua t mau poiopaki liilii, a ua lu Ueleleiia im na anaina kanaka, na keia ame keia mea e 0 iau aku ana e heiuheiu. (Ja miHamina nv\- ' kon i ka hoikp aku, 0 kekahi o ia mau paiapaia, ua hoalaaia mai no ia e hoino pilikino 1 ka poe a pau ma kekahi baiota, a pela ho; ma kekahi mau halota e ae. Pehea ia i ulu j mai ai na oielo hoinoino pilikino ? Ke ma- -.4 «ao koho wale aku nei makou, ina e kuliko /I me ko makou, no kekahi palapala hoopunipuni i puka mua iho nei, i kaUauia e na kanaka Hawaii, aka, ke kaumaha nei inakou i ka poe nana ka hoinoino hope, no ka hoopai ana aku i ka ino inaluna o ka ino, Km w.ile no ka «mkou, e koho i na inoa i inake* makeia e oukou ponoi iho» S. G. Waila no Kina.—Ma ka la Sabat> aku nei i hala, ua kau aku la ke Keommnna nona ka inoa maiuna 0 ka moku Kniēpn Chara ua bolo aku la keia 1 Kina, e imi mau pake paahana hou ai, no ko lakou man mahi-ko, o hiki ana paha ka nui o kan* mau pake e makemake ai i ka aiima 0 oono hane?i,a koele mai ia nei, heahn kau e H\- V waii. Aoie no i maopopo ka nui ona w,t> hine i manao ia e iawe pu ia mai ana, aka, i aa no aole e lawe ia mai. ahiiia, auhea na *ja wahine kupono na keia mau pake. £ae i« Ep aoei hikou, keH» poe kuewa, e hehi waie tna- |!?- iona oko ff»kou mau wihme opiopio nō fc» |1| manawa n iakou e noho hana ai, a huli hoi M aku i Kina, a i oie ia, e noho mai aiva anev p| lakou i ka pau aoa o ka wa hana kauwa i || mao makoaioana poooi no ka Moi Kamehnmeha V. Ka la hookahakaha o na Kaa Wai.—AJa ke kakahiaka 0 ka Pohha iho nei, Fcb. '», ua puka ae ka Uihuna Kinai Ahi holookea 0 keia kulanakauhaie» e kulaia i ka ia i heo|kumuin ai keia Oihana malama i kekaki po- £ no nu> ok& lehuiehu. Ua kahikoia keia a me keia kaa pakahi me na lau oaheieheie a me na po3 aala ona m mea kanu i malanm % ra. Ua hookelakeia ae hoi keia ame k?ra kaa iko ktkott mau hoouani aoa, ano ka v uiu wehiwehi a me ke ano maka iike no hoi o ka oAnaioa ako 0 keia a me keia kia, ua hiki i* luakou ke mahaio like aku ia iakou a patr. Ua heie paikau ae iakou ma n> aianui 0 keia kuianakauhale,* mahope »ho o ka hora aon, a pao ko hkou hoioholo ana malalo nei, ua pii aku iakou iba home noho oka Luna " Nui o ka Oihaoa Kinai Ahi, oia 0 C. K. Wiiiiam» &?q., malaiia na boa a pau i iuana 4 . iho malaio o ka lokomaikai o ko iakou Luna - No), i hooouu a maona i kana mau papaai* £? na 1 hoomakaukau ai. fc Mahope iho o ko iakou luaaa ana maikai ana. oa hoi mai ka puali holo okoa a pau, a fw waiho i ka lakou mau kaa ma kela a ma ke- 3 ia hale īho o lakou. Ua haawi ae keia a me keia Puaii Kaa C Wai 1 mat> ahnaino pakahi na iakou iho, a ua ai a hoonuu e Hke me ka mea hiki ia !«*- M

Ka poe o Kaona.—Ma ke aw»kw koko-l nukonu o Wa ta Poakahi iho nei, !a hope o I inuan, wa ike aku niakou i kekahi hoakai loihi i kahikoia i na kapn keokeo maki [ik<» f a i hiki ka nui i ke kanaiw* a 01, e ku aoa ? mawaho o ke Keena Kuai Buke o ka Papt Hawaii, om no ka poe o Kaona i iawe pio ia mai ai 1 Honoiulo nei. Mamua iho nei, ua fcuai lakou he mau b«iba\a heuolele ma keU; Keena maluna, no na dala i oi aku mamoa \ o ka alua haner ia ua hoahuih nabaiv haln malaila. Aka, ma ka la i oleloia malo- j na. ua kii ma> lakou, a ua haawī pakahitta j na buke i keia a ine keia o ka huakai mai! ka poe nui ana w®bi keiki li'liu Oalobej mai makou, aia ma ke poo o ke alanoi Papu j lakou e houluuln aoaina pule nei. Ke owaloi aku nei makou ia lakou, e hHuhelu me ka | hoomaopopo i ke aoo o ka oieio hemolele, a mai noho h hoohuii ano e ia ko oukoo mao j i manao, mnhope o oa. alakai makapo ana, a«! kekahi meaamau mea paha, e hik. hou a» < I oukou iloko o ka hookahe koko aoa t e like I lI;C ka ike nna ia iho nei o ka hopena awa- i a .„ oia p iuluulu ana ma Kon* i Hawaii. «

Hf. mav r.Ak£ pil.l WAiwah—M* kapoPean:m a'hU iiei i h«la, oa koino hoomakakio nk» ka Luna Makai Kiekie o ke Aupuni loe Aiika maloko o kekahi hale pake e ku ana mr\ Kikihale. Aia maioko oua hale nei he lehulehu wale oa pake. e pepa pili waiwai an9t oWa, la {aui uei i komo aku ai, ua nanea loa ia *»a pake ika pepa. Oko Alika makeioake «ae. o ka ike aku i ka puu d»la H lakou e pih a«a. I kona ike ana. ua lele kokf; aku kvia inaiunn o ka puu tl «!a, a ua put mai inia kekahi n»au <lala, o o.i helelei aku ka nui. O«a pake hoi v «a oili Inlii aku ma o a u»uan» i. n ua hou oku ena tia p«ka amaiiia uia n« pam hale, e akeaoa e kaawa-j le aku lakou mawnho o kahi o ka poioo. Eia nac ka mea aohe he wahi pake i ioaa īki, ua pakvie tcale no a pau. Ua pa t.ae paha U-kahi pake i kn laau, aka, he hiki wnie no ke hooma«»awttnuiia kela. Kenui w.iie uei ka pih dala inaloko o ko kakou ku* laimkauhale, mawaena o na kanaka maoli. n)l . na haole. l'eha ta au&nei e maiu ni ? E iilo kakou a pau i poe ao aku i ka poe e hoomahui ana nia ia hana. Na Balota ma ka la Koho.—'Ma k<> makou hoomaopopo ana, u* biki aku ka nui o na halola i ka huun ole e like me na inoa e hoikeia īho ana malalo. Ka balota loa, oia ka halou o Alapaki, Hanaie Kamikana, .1. Kahai a me Hobata—malalo iho ona, ka J<alota aupuni, oia o Kapena Loke, Ailuene. «N. P. Kalama ame S. M. Kainakau. Malalo aku o keia mau balota, oia na balota e nkena nei, o lakou ke puka—e like me Lapaki a me Kalaaoknne —13. H. Mahoe, 1), Malo, Z. Poliala Poli a me E. Mikalemi, W. S. Kapahukula a me Haaleleipuna—HuJipahu ame kona mau hoopaa. Ma ko makou hoomaopopo, aia mawaena ona balota mua elua ka poe e komo ai, no ka mea, o na balota iho la no ia e hele nui nei. Ina e haule ka luilota mua, alaila, o ka balota alua ke komo ana, aka hoi, ina o ka balota mua ke puka ana, alaila, o ka manao lokahi no ia o ka hapa nui o keia apana koho. Ke paipai hou aku uei no hoi makou, e lawe »iui oukou i ka balota mua, no ka mea, ua uluhua kakou ia Kapena Loke ma i kela mau kau aku nei. a o keaho iho kau e hooona liou aku ai iaia * E koho kakou in Hanale Kamikana ma. KA I.A HAPE NWIA ONA PAKB MA HONOLUL!*. Mawaena konu o ka po Sabati aku nei i hala, m hoomaka mai ka malama ana a ♦'na keiki o ka aina pua" i ko lakou la mua o ka makahiki. He ano loliloli, no ka la mua ona makahiki o ka poe pake, no ka mea, i kela a me keia nkalu makahiki, e komo mai ana he hookahi o lakou malama leleoi.a nolaila, ka loliloli ana o ka la mua o ko lakou maknhiki hoo. mnkahiki e hele nei, he 12 wnle nr» mnlama o lnkou, a pela aku ka makahiki —13« haiia mai inakoo ekekahi makamaka |vike. ma ko Ukou aina ponoi iho, oia o Kina, e hooiilo nui ana na k«inaka a pau no ka olioli an« i keia la. Waiho loa Inkou i na hana eae no na la ekolu a eha paha, oiu na h«na kupono no ke pani ana no ia njau la, e iiko paha me na hale lole kuai kukaa a kuai iiilii, a o na hana hiki ole ke hoopanee no kekahi mau la, olioli no ka poe e malama ana ia mau oihana me kahi manawa hooka- j hi la —Ma Honolulu nei, ua olioli puni ae na pake mai ka haku hana a i ka pake kauwa. Ma na haie o lakou. ua hoomakaukau e ia na mea kupono no ka hookipa aloha ana i ka poe e hele aku ana e ike a aloha makahiki hou ia lakou. Ma kekahi hale paina ona pake, ua lohe mai makou, aole i ukuia ka poe i hele aku o mu ki » e paina ina ia kakahiaka. Ua kuu pau na mea oona ia hale i ka haawi wale ana, i ka poe a pau i kipa aku ia kakahiaka. Malia paha, pela aku la 1 no na pake o na \vahi e ae. —Eia ka mea kupanaha, no na pake ka i la nui, lilo nae i na kanaka Hawaii ka hika-1 ka a roe ka luhe hele ike awakea. Ea, j e Hawaii aloha aina. e malama ia kakoo iho,' mai noho a hana ino u oe iho. Maui. HoorAU dala o kk Aūru!«i.—Aia ma kekahi hale kula Kalolika Korua, ua ike au he hoopoho dala o ke aupuni, oiai, hookahi oo kumu i na makahiki i kaa hope ae oei ; a i keia manawa, aa mahele ia ua kuia uei i e'ua kumu ; okoa ke kumu a na keikikaae, a okoa kr* kumu a na kaikamahioe ; a o ka inoa o ke kumu a na keikikane o J. Kamai Hinai. a o ke kumu a na kaikamahine o A. Kanui w. Aia ma ke kula ake knmu wahine au t ike n» he hoopoho dala o ke aupuui. 1 ka hoomaka ana o keia koU. pule luua nku ia Marie, a pau ka pule ana, mahope iho ao aku uj kumu iwi e iu-i na haumana n me ka le ana a k<Nika hoi ; me kona haawi ana aku i ka ipupaka « pubi na haumana, nuhih, on jgnanao au he biK>poho dala o ke aupum. £ia ma Puuomaiai keta hale kula i Kaupo, Mauū J. Ikemaka.

HawaU. Maxaikji ia MorrAwsoweo.—! ka Poakahi, la 10 o !anosri oei, oa hele »k« o Mr. Low C. Heroeg, D. Baratg a me P. Hikikoki. mai ka Halehookipa aku e ku ana ma Kilauea nei a moe ma Kapapala, a ma ka la I! ae, pii i Maona Loa. a moe iwaena kona 0 ka mauna. a rrm ka la 12 ae. pii loa a hiikii ka piko o M»tma I/oa, a roa ka bora 1 o ; We awakea o ia la. hiki lo& i Mok'iaweoweo, ka lu» a Pele e noho ai i kekahi manawa. [ Hookafci hora o ko lakou makaikai ana malaila, a hoi ma» a moe i kahi i moe mua ai, oiai malaila bahi i ku ai o ko Inkeu Halelole. A ma ka Poaha ae. oīa hoi ka !a 13, hoi loa mai ana a hiki hoo ma ka Halehookipa nei me ka pililna ole ma ka lakou haakai. - Ua olelo mai nae lakou. oa loaa ia lakou he alanui maikai ma ko lakoa hoi ana mai, a ; ua kupono ua alanui la i ka pii ana me ka hoki a hiki i Mokaa weoweo. C T a maikai a hanohano ua loa la ke nana iho wahi a lakou. A e nui ana paha ka poe pii makaikai ma keia hope ako, no ka mea, ua ioaa ke - alaoui kupono e pii ai me ka hoki a hiki i. ua lua kaulana la. L. K. Low. j