Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 9, 26 February 1870 — No Butaritari mai. [ARTICLE]

No Butaritari mai.

Butaritari Is., Augate 4. 1869 REV. L. H. Kulika. ka Luna Hooko o ka P. H. Aloha oe : Ua koho iho keia misiona i Komite nana e hai aku i ko makou manao, no ka hoopilikia wale ana o ko kakou makamaka aloha, oia hoi o Rev. J. H. Mahoe. He mea kaumaha a weliweli loa keia i ko makou ike pono ana i ka hana weliweli a kekahi kanaka o ka aoao kipi o Apaina a me Tarawa, oia hoi kona ki pu ana ia Rev. J. H. Mahoe maloko o kona hale noho ma Tavouteba i Apaiana, kekahi mokupuni o ka pae aina o Kihpati, a ua ku oia maluna ae o kona iwilei akau a puka aku ka poka ma kona kua. Ake manno nei 110 hoi imkou o oukou ana paha kekahi eehia iho no keia pilikia o ko k«tkou makamaka aloh.i iloko o Kri?to, ina e ike maka ihooukou e like la me makou nei. Molnila, ke hai aku nei mnkou i ke kumu nui o keia hoopoino waie ia ana ona. 1. Hr , mea o!e na k.maka Hawaii. Muikaolelokaena ana o na kannka o keia pae aina me ' keia olelo ne maiuna, A heaha la ke kuniu : oia olelo hookano wale a lakou pela ? Uia ; keia : Aia ma ku la Do o luno, M. H. 1566, ua nepehiia he ekolu mau kanuka Hawaii ma Butaritnri e ka Moi olailu, oia hoi o Nakaiea.' Aka nae, nole i hoopaiia mai keia alii no kona pepehi w:\le ana ia lnkou e ko knkou uupuni. Aka, ua ninau mai ka Moi Kamehameha V., ia Nakaiea i ke kumu o kona pepehi wale ana i kela mau sela Hawaii. Ua i pane aku oia penei : 14 No kuu inu ana īka rama a ona. nolaila an i ki ni ia i.»kou i ka pu a make." A no keia pane ana aku ana peia ia Kamehameha V., ua pau w.ileiamea. A no keia hana hemahema ia ana o keia karaima nui, nolaila i«tkou nei e olelo kaenn Wiile ana, ine ka i ana, " He mea ole na kanaka o Kamehameha ke'l<:i o Hawaii, no ka mea, nole ona manuwa e holo mai ui e kaua : ia kakon." A pela iho la lakou nei e olelo kaena wale ai me he mea lealea wale lu no ia lakou ke ola o ke kannko Hawaii. • A no in hoi, ua lilo keia mea a ka Moi o Butaritari i hana ai i kumu hoohalike na i lakou nei. A penei ka lakou olelo ana : Ina e ma-| ke hou aku kekahi kanaka a mau knnaka , Hawaii paha, alaila, e olelo lakou i ke kumu | o ko lakou pepehi ana. ,k No ka ona i ka ra-! ma." Munao lakou he puuhonua ia no la-j kou, a me he mea la ua hooko io ia no keia 1 manao ana o lakou pela, ma'ke ki pu ia nna | 0 Rev. J. H. Mahoe ma ka la 20 o Mnraki, M. H. 1569 nei. A iua e ninau hou mai ka Moi o ko Hiwaii Pae Aina i ke kumu o ko lakou hana ana pela, alaila, e i aku auanei lakou e like me ka mea a Nakaiea ka Moi o, But;iritari nei i pakele ai i ke kanawai o ka mea pepehi kanaka. Pela lakou e olelo nej, A eia hou iioi kekahi : He makemake loa , lakou e ike maka ia Kamehaineha V., a kaua pu oia me lakou, no ka mea. aole lakou makau iaia. a he na ioa lakou e hakaka pu j kanaka Hawaii me lakou, aolemeka manuwa. | A penli iiou no ho) : He nui na haole i pepehi wale la e mnkou ma kekahi mau mokupuni o Kilipaki nei, nole nae wahi mea a hiki iki mai o ka nianuwa. o ka olelo wule iho no ka kekahi o iakou mamuli hiki mai! ka inanuwa, aoie nae mea a holo mai, Oia kekahi mea a lakou e malama maikai ole ai 1 ke ola o na kanaka o na aina e inai. A pela ae Ui Inkou e olelo nei me ko makou iohe pono aku no ) ko loknu olelo mai. ■ A nolaila, ke manao nei makou. Ina aole e hooponopono maikai ia keia koko o Kev. J. H. Mahoe i hanini ai maluna iho o Apaiuna, aiaiia, ane hiki ole ia makou ke hooinalu inaikai iho ia makou maluna o keia pae aina, ke o!e e hooko ole ia keia mau karaima nui elua i hanaia i ka M. H. 1866 a me keia M. H. 1569. Aole o Kev. J. H. Mahoe waie no. Pela no oG. Haina, ua ma., nao ia no oia e pepehi ia ma Tarawa, ina paha oia ka hiki mua, a he ukali aku ta o Kev. J. H. Mahoe, aka, ua pakele inai no oia. Peia ka G. Haina hai ana maiia makou. Noiailn, ina he mea oluolu maikai i ko oukou noonoo ana, ko oukou bui pu ana aku me ko kakou Moi Lokomaikai Kamehan^eha m a kuka pu no keia inau mea a makou e hoakaka -..ku nei ia oukou. A ina paha he aloha kona ia mnkou nei, kekahi noau wahi hunahuna inakaainana ona, alaila, e olioli nui loa auanei ou mau wahi kauwa nei, a o ko makou pomaikai nui ioa no hoi ia. Ke kauoha ikaika ioa aku nei uiakou iaoukou* mai ooho oukou a uumi iho i keia hoike a ke Komtte, o pilikia hou auanei kekahi poe o makou, a i oie o makou paha a pau loa. A waia ka Hawnii, a waia pu me ke auj?uni. Aole he kumu eae o keia pilikia i loohia ia inaiuna iho o ko kakou makamaka aloha. o ka hawawa loa wole no o ka hoopo nopooo ia ana o kela karaima i haoa :a ma Butaritan. A noiaila ka pipili ana luai o keia piiikia iwaena o makou na kupa Hawaii maanei. u. S' Yi