Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 12, 19 March 1870 — NU HOU KULOKO [ARTICLE]

NU HOU KULOKO

Oahu. Laac Hal.E !—Ke kono nei rmkon lohulehn e h<*lc ne e kuai i ni i.iko h<< I>*iniela Montgorncrry i kuai iho nei m 0 Ainnhou, mamua o kn heleana ak"» e ma kahi e. Ka hana aka pei'a.— L'a lohe mai m* ua hopuia e nn nvtko> kek>ihi poe k u Hawaii e pepa ana ma Apua, ika p j 1 na iho nei. Ua lawe la nku tja pi»o fu «r Halewai, a ua nhnihuhu nku !a na Inn» aupuni ion men poepoe i hnuluuluia n ola kino. Ok« lenlea pili hoi keia, hikehewa ana. Make aku i.a.—Ma k* la v>nbati ihn Mamki 13, ua loweia aku la inai kfinna, ka wahme mnre a Ka Mea Hm o' C. C. Hailaai Kuhina o Ko N'a Ainn e « ia aupuni, ma ko laun bome ma Mae mahope o ka mai ehaeha a loihi o k>: ana. ■ .■ Mau malaxalama hoc. —Ua ike iho kou, ua kukulu ae ke aupuni i mau ipu kui hou ma ka puka n ii makai o ka pa ! Aiii i hoonialainalamaia ai ka puka k<M ko kaWou pa Ahi ina po o pau. Pom.; loa ina e hoolawaia ana na huina aln: me na oapo me na ipu kukui o keia a: wahi kahikuhi hoi no ka po pouli haale. HooHaiiA.—Ma ke ahiohi Sal«iti aku 1 hala, boraewal'j, maloko o ka luak Poielewa, oa hoohuiin e Mr. 8. I\ Ahi Misionan pake mawaena o kakou, oG. Akao me Mtss Hariata Soi/Tini (Lipme ke kane, he keiki kamaama no Wa ua K lehua, a o ka hapa maikai hoi, (better ! he kaikaenahine no ka ua Ukiukiu o M wao. Ke uwaio aenei makoa, e hoopaai laua berita roare, mai ke ahiahi aku a la hoikeike ai i mua o kela anama a hiki wa a kekahi o iaua e pauaho mai ai. Ka Bele pau Aui.—l kekahi la o keia le, ua hukiia ae k» bele nui o ka Oihana nai Ahi o Honoiulu nei, ma ka piko o i hoomakaukau ia no u be!e e kau ai. hoooohok aka ana maluna o kela hale i kela a me keia maoawa, i kanaka ki nana pono hoi ma kahi o ke ahi e hoe* ai. »laiia t na ke-Jt« ana a ka bele, e houi. popo ai na kanak* kinai ahi i kahi o ke i hoea mai ai. He hana maikai ku hoott mau ana i kiai maluna iho, o oa wahi o I ano ma na kulaoakauhale t ike mau ia hoea pinepine ana o na ahi puhi koU>h< pek» auanei ma Honuluiu wei /

Ma ka Peakoiu iho nei, ua haawi ae f keknhi mikuī* h*oai keiki. i ahaain* hoema- ; ino iki 'a hanau mai ni Una k<»iki hoohik?, ; ni.i hoi. he " Ahaaina Palala." Malaii i ae ■ j;o i.pkshi poe i»anv>«inn o keia kuUnawau- ■ !u'«\ a u:i olioli mnkou i ka ike ana, ao'e : me* inu oiki ina ia ahaaina. \a >;4h r *%"a urAAr Hawau.— Ua lohe' ■ tn*' mnkou. ua ha.iwi aku ke Kuhma Kal-ai-l :vnn o ke aopnni, i n;* Pa»ap*!a ae lapaau i f i a uih«:na ho kanaha a keu, aka. ua haa» ; maUou no kn oiaio o'e o keia lono. no ka hp r.)ai) nwpepa no ko ke aupani, nka. aw? nae i honlahaia ae na inoa o keia mao Hawaii. Ke kalt nei makou oka , heoUhai* «*!. | T7" Ma ka )a Sab«ti iho nei» ku mai U ka j moka k«api kalep* Adtl*a Car!t r in mai Sika» j;c Hia'. !Joko o ns la he kanaono kumamaha f-5v sj'i o ; ma he hanen n»c iwnkalua, e hoio: ."ī i i K M-i'.una mai on* i io-; r.r ;n, e ana k* mokuahi mua oka .1 oin Sikam\ a e hoio mai nna i Haw ».: r.' i. m-i ka !a J7 o Maraki f>ei. .% > M HOOLE Wa! O.NA —Ma ka po Sabn- ( ti i:i'» nci. ua ha»o!-lo ae o Napolionn Nihi« iīi;:! .s'o oka iuakini o Kawaiahao no ke ino | (i U i wai ona. Ua nkoakoa ae maloko o »a | h iiawai kekahi j»oe ui, ua pahee wale oa j |m;u ia ai. aka, ke.m&nao nei niakou e haa- j ;<;|n ina hikou mahope okn lohe pono ana i j na īno a in«" popihkia oia me;i, inailoko j m u oka haioieiu a Napoliona Nihi. Ke k i-j |po pu aku nei hoi makou i Ue kauaka I t:.uku;j i itu! nniloWo oin haie, inakepono ke- , fn i 'iai'!clo 3ii. ke haaleie ioa aku o«», a ma. I !i . kr hc>i hou i hope aai hou ika iuai. | ai'ii'* p'ino. ■ - ■ •—• i Ka aioKL-AHi " Idaho. m —Ala ke ahiahi Po.•ik- !ti ,ho nri. e like ine kona uiannwa mau, aku la ki'la mokuahi i Kapalakiko me | i, \ ohun a u»f na ukana ina» aiva aku.| M.'.i'iiia ona ik«« aku ai makou ika holo ; i j» nku o krkal»i u.au haole kamaaiua u. i Honolulu nei, e like me Kev. B. G. Kaī . o U-alana. Kaknuolelo a ke Kuhina o Ko N.» Aina e a me kuna wnhine, me ke keiki ;i Kaji"na Luee, ka Hev. Haku Harvey o ka Kkah\*ia Knelani, ka poe haua keaka lio a iik' kekahi poe eae. ■ Kdkaiu o Hawaii me Rt f su.— Ua noho 1 . .\!n Kuka nia ke kulanakauhale o Pan--i. m i k » la 19 o lune 1569. mawnena o t" i • Varii;nv ka Kloie Kuhina Hawaii a me ('.••iiih' (!<• ka F£lele o ke aupuni u K<j:ia, ma P t »risa. Ua hana, a ua hooho* l.i 1 aua manuili o ka mana i haawiia e ko lau i aupuni, no ke Kuikahi panai iike t!. \ ke kulepa n nu* kn hooholo moku ana mawaena ona aupuni elua. I kekahi wa :iku e hoolaha pau inakou i ke kuikahi, i ike n-.ai ni ko makou poe heluhelu he mau Ka!iM\ai no lakou no ke aupuni. Uk Kk\ki Paion\a.—Ua \oa, mai nei ia Kauka U. P. P<iionia, oia hoi ka bu- !,?• moolelo o Abf rnhi)ma Linekona, maluna iraj o ko kinpa Comctn i keia puie nku nei. O ka poe i hnawi mua na dnla i kinnhi, ua holo-p-uio lakou. a o ka poe i hoopupu a keia wa, r ioaa no ia lakou ina ke dala hookahi me ka hapalua. He hookahi tausani ku nui o na l uke i paiia a hoounaia mai nei. He wahi huke mnikai keio, a e makepono ana no ka pi-€» a pau e kuai ana i keia buke. He wahi | moolelo maikai keia o kela keiki kuaaiuao| Ahcrahama Lmekona, i noho he koaoina, a ii'o i poo koikoi loa noke aupuni Kipuhaiika nui e kokoke mai nei in kakou. K loaa no keia ninu huke i ka poe makemake, maioko o ka Hale Kuai Buke o ka Pnpn Hawaii a ine ka Haie Kuai Buke o H, M. Wini ma ke kuuuikuai he huokahi dala a me hnpalua. Ke kono nei makou i ka poe puni moolelo, e nni. ■ ■ ■ KA MAALEA ANA KAHUNA HAWAU.— l'.i lohe uiai makou, i kekahi mau Poaono 'ku nei i hala, ua hoohalnwai pinepine ae U'Uahi mau Kahunn Hawaii ia lakou inaloko o ka Hale Kula Kaikamahine ma Kawai-

ah io, no kn noonoo nna, no ka ha&wi ole ia <> ii;i palnjva|a oe lapauu ia Inkou e ke Kuhina Kaluiaina. Mawaena o keia poe kahuna. ; maopopo oie la lakou ke auo o ka iakou nmia.'na ana i tm hniawai o keia iva uaauao, m koho ae Inkou i kekohi pua alii a me kek;ihi mau kannkn nunui e ihoo kei» kulanaK.itihaio, i poe na iakou e alakni i keia Aha n»H tm men hiki ke uoi a paiapaia hoopii pha. .Mu kn inkou haiawai mua, ua hoopn lakou i Kuhina Kaiaiaina e haawi mai i na pala» }Viia «e, \ ka poe i hoikeia a hoaponoia e ka Oia Hawnii. Ma kein pai-pai ana a Kein Aha, ua noho ka Papa Oia Hawaii me ke Kuhina Kaiaiaina, a ua kukakuka no ke ktipo«o. Ua ae aku ke Kuhina e haawi i na paiapaia ae i na kahuna ekolu no keia a me ktu apana ona mokupuni. O ko makou 10. he keia, nka, ua huna ioa nae na nupepa au» }nini, a i oie no paha he lawen» oleio wale īho no. No keia hoohoio ana ake Kuhina i ekolu wnle no Kahuna o ka apana hookahi, noiaiia, ua noonoo hou iho nei na Kahuna, e haawi i ahaaina ma ka )a e wehe ai ka Ahaolelo, a e konoi* n» lala a pau o ka Ahaolelo, e heie > o» ahaaina la, i m«a e kauo ia mai ai na Lunamakaainana, a hooholo i ka na kahuua Hawaii mea e hoopii aku ai, oia hoi.e haawiia i uniikumamaiua palapoU |«i--kini i keia a me keia apana o Hawaii nei. I keia Ja, e haiawaiana lakou maloko o keia hale kula. tne ka makaukau inadaiaeha pakahi e hc«okup«i ai, no ka haawi «na ia mau daU nm ka liuia o kekohi (Hjuku. e maiama, a huna i ahaaina no kela (a i olelom tna(ooa. Peia ioanei? Ke uwaio e aeneī makou i na Lunanmkaainana, roai kuai i ko ouknu koho ana no ka io puna a me ka poi, aoU» hoi e kukai i ki hoohiki no ka pokol*

HOLO Aiv 50 B&ooe IS.—Mi ka iho nei, ua haaMe iho k* n?okuihi kaua Amehka Huipuia S : c-ard i» Hono!u!u, a ua hoio aku kela i k* mokupuni malana ae. o kahi oni i hoounaunaia mai ai e kona aupuui e heie e hana, a e hooho*; honu hou iho i ke awa komo o ua wahi mokupuni la. No ¥A LI>AKA.VAWAI O Ewa,—Ke UWP inai nei makou malaio īho, i kekahi olelo i ioaa ia makou m»ioko oka oupepahaoie 1 " Ko Baneti Poooi'" i hoopukaia ma Honololu Dei, i ka Poalua. ia 15 o ke:a malama, e pili: ana i ka Lonakanawai o Ewa, a penei ka un-; übi ana : •* O ! e ka Lunakanawai akamai ma ! , E*ra, mahea ka ike a kou maka a me ka lohe o kou mau pepeiao, i loaa e o!e ai ia oe ; mamua, ke kupono oie o na kumukuia ma kou apana. **E ao aku ina noonoo opio pe-■ hea U e ki ai, ah'k'i i ka wa a lakou i hooie ' . mai ai ia oe aole e koho no kou holo lunainakaainana ann no ka Ahaolelo? A no keaha oe e imi kala nei nou no ke kipnko ana aku i ke kumukula, ma ke kumu ou i hewa : like ai? Ke manao nei makou, ina i koho 1 kela mau kumukula i koo baio{3, aoir ioa oe je kipaku ana la iakou no ke kupono oie, a iina paha ua ona like pu oe me iakou ma ka { po iho o ka pnu ana o ka in koho b<i!ota, k e | hooko la na mea a pau e iike m<> kou make- | make, a ina ua manao no oe, aole la he mea 1 hewa. Aka. ke manaoio nei makou, o ka inu ! I ana i kekahi mea'e ona ai, he mea kupono , ! ole ia i ke kanaka e noho oihana aupuni ana !a ina ua maa oe i ka hookamaemae ana, ke ! noi nei makou e waiho oe i ka oihana, a e j | haa;vi na ke kanaka manao pono e noho ma J | kou wahi, no ka inea, ke manaoio nei tna-; I' kou o ka hoopono a oiaio, aole loa e waihoi* ka mea e pono a no ka hemahema i ke ka- > naka e noho ana ina ka noho Lunakana-; I wai.'* j j Maui. j [ Piholo Ika WAI a M \KE. —Ua lohe mai j i mnkou, mai ke kulanakauhale alua mai o; keia Pae aina, oia o Lahaina, ua piholo ke- ; kahi keiki opiopio maloko o kekahi kio wai ma Lahaina, he eono kapuai paha ka hoho-1 nu o ka wai, a uanuau pinepine no ua wahii keiki la inamua aku, aka, i keia auau hope' ana* ua piholuaku la oia a make. . i Hookeke na Mahiko. —Ua iohe iamai,; ke hookeke nei 'na Aiahiko ma Lahaina i ke- i la wa. a hoopii keknhi i kekahi imua o na j Aha hookolokolo. Oke kumu o keia hoo» j pii ana, no ke kuai ana i na ko i kanuia : No ka lehulehu no paha o na haku aina oj kanaka, nolaila, heie uo kahi mamuii o kana ! mana, a peia no hoi ka poe mnhi maialo o ; ka iakou mana. . j Kauai. i

No Hanalei—Aole no hoi i pau ae ka j hoolohe ana i keia mau meu aialalo ae, ha-i luiu ana no hoi ka ionu no keia apana, i ka : ku mea o ka ulu nui o ia ano hookahi ma j kela in»u npana. Fehca la e pau ai keia | hana ? E ku like kakou a pau iluna,a hopu j aku kela a me keia mea inu oie i ku poe inu, j aku aku imua oka lunakanawai, '' | No Anahola. —I3a haiia mai ia makou ka j lono, Ue uhai a hoio nei no ka Eieie a ka 1 Moi Waiona ma na ululaau, ma na puu pa-| noa a ma na wahi laeiae o ka aina kooiau o Kauai. Ke akamai nei lakou i ke kahu i ke ki, a maiioko mai o ko iakou akamai ko ka poe puu pahee nia ka rama, i houiuuiu ai Inkou i na kniu pakahi i paki kakaikahi inai. Ke hoolauieā nei ma na maka imua o na I kanaka, a ke ko'uko'u nei na puu ma kahi e ae. Pehea.ano ka wa e haaleie ai, a huli ae a hoohiki mai»io o ka maiu, e noho inu wai ona oie. —Ua lohe pu mai hoi iuakou, ua pepehiia kekahi wahine Hawaii ma Kalihiwai, a ua aue manaonao ; a o ke kumu o ia pepehi ana, oia no ka itui una o kela kane, a hoi aku me ka oua a uiupa waie aku i ka mea ana i nui ai ka waha i ka ae imua o ke kahunapuie. e malama i kau wahine i ka wa maikai ame ka wa ino. Cia 110 la oka houuku o ka &e ana, he manao pepehi no i ka wahine oiahope aku.