Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 17, 23 April 1870 — NU HOU KUWAHO. [ARTICLE]

NU HOU KUWAHO.

Ma ke ahinhi Poalima aku nei i hala, o Aperila 15. «ia komo rnai la ka mokuahi " Idaho," Kapena Floyd ma ke awa o Honoluiu nei, mahope o ka hala ana o ka la ku i oleloia ma ka Papa Hoike manawa holoholo. Maluna mai ona i loaa mai ai na nu hou o na aupuni o Amerika ame Europa. Aohe no he mau nu hou hoohikilele manao, aka, ke waiho aku nei no nae makou'i na mea hou a makou i lawe mai ai no ko makou poe heuhelu, a na oukou no e kaana iho no oukou. No Amerika. Ma ka Poakahi, la 28 o Mamki, ma ke kulanakauhale o Kapalakiko, ua hohola ae la maluna ona ke ao omalumalu o ke kauinaha, i ka laweia ana aku o ka Mekia Generala Geoti H. Tamaki, ka Alihikaua nui 0 ria koa oke aupuni o Ainenka Huipuia, mai kona ola ana ma keia ao a i ka aoaoi mau o keia ola ana, oia kona make ana. Ma J ka la o kona make ana, ua hele mai oia iloko o kona Hale Oihnna, oiai oia e noho alii j koa ana maluna o ka mahele koa o ka Pakipika, a o Kapalakiko kona wahi noho oihana, j me ke ola maikai loa. Ma ka hora akahi a | m-ihope iho o ua la nei, i ua Generala la, e j noho ana maluna o ka noho, loaa koke iho | la oia ika uinii eha loa. Lele koke aku la j kekahi o kona mnu kanaka ukali ma kona I aoao e pna ai. Alu ne' la oia mai ka noho! ae, a laweia aku In oia ma ke keena mahopej ae o ka Hale Oihana, a nonoi mai la, e hookaawale ae i komo mai ka ea. Haalulu iho | la oia, a haule iho la maluna o ka papahele. j Kaikaiia ae la nae ia, nohe ike mai. La kii koke i i he eha man kauku, a ua hana lakou | e like me ka ike a loaahou iaia ka noonoo, a mamuli o ke kokua ana mai o kona poe la-j welawe, holoholo ae la oia mai kona keena j aku a mawaho o ka laula oka hale, a hoi: 1 mai la. Ma ka hora 3 o ia auina la, loaa iho! Ila oia i ka 1010, a pau loa mai la kona ike ana. Ua lapaauia oia me ke akamai, aka, aole nae i hoi hou mai kona ola. Ma ka hora ehiku a me ka hapn, lele loa ae la kona hanu, n waiho iho la oia he alii koa make. Ua hoihoiia aku kona kino kupapau e kona i ohnna i ka aina hanau ma na mokuaina Hikina,a malaila e hoonalo ia aku ai oia. He Alihikaua keia i hele i na kaua he lehulehu i Mekiko a iloko o ke aluka o na kaua huliamahi oka Aoao Akau me ka Hema. Ua alohaia a ua mahaloia oia e na mea a pau 'i launa me ia. Ua hiki ae ma Nu loka, kekahi palapala, mai ka puulu an?-aina ae ma ka puali o Pa« nama, i hoounaia ai e ke aupuni o Amerika Huipuia e ana i kahi e eli aku ai i ala-wai mai ka moana Atelanika a i ka Pakipikn. Ke ola lakou a pau ine ka maikai, il hookahi o lakou i mai, he maloeloe, o ke kapena o ka moku i kauohaia nana e ana, aka, no kona hupakue, aole oia i hele e naku aku ma ka aitm. Ua okiia ke alanui, he ekolu, mile iw-ieua aku o ka aina, alaila, hui me j ka muliwni, i oleloia, e knhe ana i ka moana ! Pakipika. Ua hoomakaukau mua ia lakou e na ilikini, aka, mahope iho, ua lilo lakou he mau hoaloha, a ke kokua nei lakou i ka poe ana ala-wai. Ke lana nei ka manao no j ka loaa ana o ke alanui e holo ai ma ka wai. | Ke hoike hou mai nei no hoi kekahi palai pala mai Panama mai, ua hoike ae kekahi | kapena moku, he haole Amerika, ua ike oia 'i ke alanui kupono e eli ai i Ua puali o Panama, a no ia mea, ua hoolimalima iho oia he waapa pea a e laweia ana i Panama ina ka wai wale no. Kokoke e hooiaio ke aupuni Columebia i !ke kuikahi no ka eli «»na i ka puali o Panama. Ua hoike mai kekahi nupepa o Havana, aia inalalo o ka poe o Cuba ponoi e waiho la, ua oi aku mamua o elua tausani legpra mile kuea. He ekolu tausani ewalu haneri kumaha ivale no legera kuea oka aina a pau, nolaila.aia wale iho no iloko o ko Sepania malu, he 1804 lecrera kuea ; a maloko mai olaila, ina e paa ana i na kipi mawaena o Villasa a me ka Okana Hikina, a hoolaweia mai ia n;au legera kuea, alaila, o ke koena iho, e hoike mai nuanei ia, ke paa nei inalalo o ko Cuba malu, ua oi ae mamua o elua hapakolu o ka aina. j Oka nui ona kanaka ioi aku ka waiwai i mamua o ka hapalua miliona, e noho la ma jka uina o Sana Lui, Missouri, a e auhauia I nei i kela a me keia makahiki, he kanakōlu, o ka poe hoi e auhatiia nei ma ia wahi hoo-1 kahi no, i oi aku ko lakou kuonoono mamua o akahi miliona, he umi, o ka poe hoi ioi aku mamua o alima miliona, he ekolu. Ke uku nei o Generala Kalani i kona mau auhau mahma o na $110,000 ; a o Generala Keremana hoi, maluna o na $23,500. Ua hookanwale ka Ahaolelo o Amerika Huipuia, o ka la 6 o Apenla, oia ka manawa e noonoo ai ko ka Hule i ka hoike a ke Komite o ko na aina e. no ka ike ana aku o ke Aupuni o Amenka Huipuia ia Cuba. Ke noonoo ia nei e hoomoe i ajanui kaa ahi mai Sana Tiago a i Kile. Ua kuai ia aku ka waihona buke o kekahi haole kaulana o Kikako, oia o loane A. Laiki, nona ka nui o na buke i hiki aku i ka 2,700. Oka nui ona dala i loaa mai ma ke kuai ana aku i keia mau buke, $40,000. Ke hapuku nei no ka poe eli guta i na lua dala i hu mai nei, aka, ma ka hoike mai ja kekahi poe, oohe no paha he inau lua waiwai nui. E aneane nna ka Peresidena e hoolaha i olelo kuahaua no ke Aupuni holookoa, ke komo mai na mokuaina elua i koe iloko o ka Hui hookahi. Aia ko kakou makamaka, ka Rev. L. H, Kulika ma na Mokuama Hikina. Ma na la uiua o Mnraki kona hiki ana aku ilaila.

No Europa. Ua hoahewa mai nei ka Aha Hookolokolo Kiekie o Tour, i ke Keiki Alii powa Pierre Bonepate, ma ka hoouku ana iaia i $1,000 i wale iho no ; a oia mau dala, e haawiia i ka' ohana o ka mea i make, mamuli o ka powa ! ia ana. lna he oiaio, he hookahi tausani daia wale no ke kumukuai o na haole Farani, alaila, ua ohona ka negero i kuaiia. Ua hoonohonoho mai la ka nupepa " Manawa" o Ladana i keia hihia nui, a ua oleio iho la oia, " Aohe o Pierre Bonepate he kanaka e hilinaiia aku ai e malama i na mea make, aka, he pono e malamaia aku oia e iike me ke kanaka hehena." Ua hoike ae na nupepa o Parisa, ua kauoha aku ka Emepera Napoliona i ua alii powa ia, e haaiele ia Farani, a e heie aku i ka aina e. Ua loheia ae, e holo ana oia i Ame-1 rika,a maiia paha, o ku hou no kaua-haka-1 ka, pepehi hou iho no ua alii puni koko la. i O ke ano mau no ia o ke koko Farani, he j kipikipi. j Ua loheiohe hou ia ae no ka ohumu kipi | ma Farani, a no ia mea, ua kauohaia na Makai e hopu i kekahi poa he iwakalua. Ua kauohaia ke Count o lava, ka mea i pepehi i kekahi haole Sepania, ma ka hakaka hookelakela a make loa at ka haole, e hoi mai, oiai he hookahi makahiki i hala aku nei, ua holo aku oia ika aina e. Ua lono i;t ae, o ke kumu o kona kauohaia ana e hoi mai, i mea e kipapa ai a paa i ke alanui e j like me ka hihia mawaena o ke Duke Mont- j pensier a ine ke Keiki Alii Don Henry Bour- j bon, i rnake ioa ai ina ka laua hakaka hoo-i kelakela loa nna mai nei. Eia nae, aohe i hoio ke Duke no kona ianakiia ana, eia no ia ke noho nei ma Madarida. Ma keia hope aku, o ka mana kau Kanawai o ke Aupuni o Farani, e maheleia no ia | mawaena o na mana ekolu, ka Emepera, na Alii ame na Lunamakaainana. Oka nui 0 na Lala ona Alii. he hookahi hapakolu ka emi iho malaio o ka nui o na Eleie mai. Ma keia hope aku, e hoololi wale ia no ke Kumukanawai o ke Aupuni, mamuli o ke noi a na makaainana, me ka inanao e ana o ka Emepera. j Ma ka po o ka la 28 o Maraki, ua haawi i ne ke Kuhina Noho o Amerika Huipuia ma Lad'ina, i ahaaina no ka hanohano o ka Moi j Wnhine o Netherlands. He nui na maka j hanohano i hiki ae. Ua \oa ona mo\i« hau e \ana nna ma ka ili kai o ka Atelanika Akau, nolaila, ua kauohaia na mokuahi a pau e holo aku ana mai Livapulu aku, e holo ma ka hema, 1 ole ai e hookui me kela mau moku hau. Ua kokoke e holo mai Ladana aku ke au moku lawe waea olelo o Cuba. Ua makaukau iakou a pau. \ua hoike ia ae, oke keu keia o ka aumoku maikai o na aumoku hoomoe waea i holo mua iho nei. Ke hoaoao nei na keiki q kp Kuianui o Okefoda a me Kamaberige ma Ladana, i ka hoehoe i ko iakou mau waapa no ko lakou heihei makahiki, i ike ia ai na keiki ikaika 0 lakou i ka hoehoe waapa i keia a me keia makahiki. E liana ana o Parisa i Kula Hooikaika kino no na kanaka, a i kula 'noaoao hoi i ka au ike kai ame ka wai. Oka nui oka lilo no īa mau kuii e hapaiia ana, he $600,000. Aohe no i kana mai. Aole me ka puu dala nui ka Hawaii e hee nei i ka nalu,a e au nei i ke kai lewa, a e lele nei i na kawa kiekie ma na kahawai a me na kapa kahakai. Malia no paha he mamo no na ke koioa ke maa la. Ua hiki ae na lono ma Ladana a ma Lisebona, ke alualu la na koa Paregua mahope o na meheu o na kapuai o Peresidena Lopezo, ka mea e lehelehei la maluna o na puu, na kuahiwi ame na kualono; a ina e loaa oia, alaila, o ka hua ia o kela kaua pepehi-' kanaka i kaa iho nei maluna o kela mau aina, a e ole e hui mai elua, ina no paha na ia I* al<u no ka ai. E hoohuli mai paha auanei o Lopezo i na Ilikini i mau koa nona, a j hele hou iuai rria ka wnonaheie e ki mai ai: Ika lakou mau pua. Aole paha pela, no ka | mea, he koho wale kela. Eia no paha ke ! noho la e kakali i kona hopena ma keia ao. j