Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 18, 30 April 1870 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

Oahu. Ua ku mai, he moku papa hou no Walker & Allen, ma keia awa, a ke hooleieia mai nei na ukana. Ua lohe mai makou, ua hoouna mai I na mai iepera o Molokai, he paiapala hoopii, i kakau moaia e iakou no kekahi mau kumu kupono, ika Papa Oia. Oko iakou makemake nae, e nana ia a e noonooia e ka iehuiehu makaainana. , Ahaaina ma Nūuano.—Ma ka Poalua iho nei f ua haawi ae o Kunoiakea, ma ka uka iuiu o Nuuanu, he ahaaina hoolauiea i na alii o ka inanuwa Amerika f ma ke ano panai aloha aku no ka lokomaikhi a iakou i haawi | wale mai ai iaia, oiai kona huli hoi ana mai i ka home. —j Bele Pau ahi ! —A kani ka bele ! a pio»oj na kanaka ! Mai innnao e ku nana e na kei-! ki'kinai ahi, aka, e holo ī ko oukou mau kaa wai iho, a holo aku i kahi e paunm ai, mzi» muli o ke aiakai ana a na luna hoohana. 1S wiki! E hoio ! Aiualu iho no, eo ia lakou la ae. —_ Na moku lanahu. —(Ja ku mai nei ma keia awa, he ekolu mau moku kalepa i piha i na lunnhu. Mai Kikane a mai Kapalakiko mai iakou. Hookahi o keia mau moku Innahu, no ka Hui Hooholo mokuahi o Kaieponi, kooknhi no ka hui hooho'o inokuahi o Kikane mai, a hookahi hoi i iaweia mai e waiho maauei, no l:e kuai aku i ka poe makemake mai. Ua ike iho makou i ka Poaha iho nei, e" noho ana maloko o ka Hale Luina (Sailors' Home) ma Honolulu nei, kekahi Kahunapule Katolika mai Kikane mi\i, ua i pauhia oia ika ona aka wai ona. Oia iho | ia paha ka anoano ana i aea mai ai ianei, e kanu maluna o kakou * Ea ! Heaha keia e Kaiohka ? He hoopono anei ahe pauhakee paha ? — Na ohua o ka •« Idaho."—Ma ka holo aua aku o ka '• idaho " i keia Poaha i hala, ua lawe aku oia i na nhua lie kanaha kumamaiwa mai keia awa aku a n>e na ohuv\ he 147 mai ka mokuahi Kikane, mai " Wonga Wonga, " ke ano, Manu ahiu o Auseturaiia. No ka nui ioa o keia mau ohua, i lawei=> aku, nolaila, ua hana hou ia he mau keena hou ma ua wahi waiho wale a hooluana mainua.

Waiupaa mai na lepera mai.—Ua lohe mai nei makou, mai kekahi ikemaka mai i noho ma Kalnupapa, Molokai, mawaena 0 na mai iepera, ua uwi kekahi mau keiki i loohia i na mai lepera i na pipi a ua kukuiuia na waiu a lakou i uwi ai, a paa, a hana la i waiu bata. Ua hoounaia mai nei paha ua mau waiu mai pake la, a n>e he mea ia, ke ai ia nei e kekahi poe. Ke makemake nei inakou, e hoopauia ka haua aua a ka poe mai i keia haoa ino. Ko Kamaukoli ano j keia wa.—Ma keia mau Ia aku oei i haia ua ano e loa ka noonoo o keio elemakule keniko no kana hana. Penei ke ano e. Mamua he kanaka niaikai o kona noonoo a me kana <nao hana, a he kanaka punaheie no hoi i na iii, a hekanaka akamai i ka hoe waa, a pnkaka ale no hoi. Ooe a hana aku ia mea, he haule ino oe. A i keia wa hoi ke apakau nei ia i na lole o na wahine o keia apana o Waikiki-kui nei; a loaa iaia, e waiho no ia a kahi wa e ae, aiaiia haehae. Oko na Pihopa mnu pono auau kekahi i laweia, a ua loheh mai nae e hoihoiia ae ana. W. H. Nailipepela. Waikiki-kai, Aperiia 25, 1870.

Na Lunamakaainana I HlKl MAI. —la 4tia> kou i hoi ai e pai, eia mnlalo iho ka nui o na Elele a na makaainana i hoolohe i ka olelo kuahaua alii, e olelo ana, e-halawai na lunamakaainana o na makaainanama kekuianakauhale o Honoiulu maloko o ka Hale Hookolokok), ke -hiki aku i ka ia 30 o Aperila, ma ka hora 12 awakea : Na Hon. H. JR. Hikikoki,D. B. Wahine, J. W. Kumahoa, G. W. D. Halemanu,-C. J. Laiana, Asa Hopu, M. Kapihe, J. Kaiuapihaole, D. Kahau* lelio, W. Hanaike, L. Aholo, J. Komo, S. M. Naukana, J. L. Naili, C. H. Kauka, £. H. Boyd, (Ailuene) S. P. Kalama, Hanale Kamikana, S. M. Kamakau, W. H. Laiki, D. Kaukaha. S. K. Kuapuu.

Make hou no.—Ma ka Poalua iho nei, la 136 o keia maiama, ua make īho la kekahi alii koa oka moku kaua Auseturia 4i Donau," mamuli o kona hai-na anai kona ola iho, oia hoi kona ai ana i ka laau make. Oua alii koa la, oia no ke keiki ponoi a Von Beust, ke Kuhina Nui o ke aupuni o Auseturm. O ka nui o kona mau makahiki i ka wa ona i make aku la, he 23 paha. Ma ka Poekolu iho nei, ua hoolewaia kona kino kupapau mai ka moku mai, a laweia aku ia i ka pa kanu kupapau Katolika ma Kula « Kahua. 0 Rev. H. B. Snowden ke kahunapule nana 1 pule, no ka mea, o ua alii la i make, he hoole pope oia. — Aiiaaina ma Waikiki.—Ma ka Poaono e biki mai ana, la 6 o ka malama o Mei, e haawi ana na hoahanau a me na kamaaina o Waikiknkai, he ahaaina oui, nokeia a me keia mea e hele ana iiaila. Nolaila, ke kono ia aku nei na mea a pau, e iiele ae i ua ahaaina la -ina ka la i oleloia ae ia, ma ka manawa mai ke awakea a hiki i ka aluna ahi* ahi. £ hoomanao hoi ka poe e hele ana, e paa pu aku i wahi hipuu aloha kokua no ka ■poe nana i hoomakaukaa ua aKaaina la. O !fia pomaikai e loaa mai ana, e maiamaia no no ia, no ka hana hoa ana i ka halepule o Waikiki-kai. Nolailn, ke manao nei makou, aohe i poho na hapaha, hapaloa, dala a pela aku, ke hooliloia no ka hoomaemae ana i ka lliaU o 4ca Ihiihi o na ihiihi.

Ko KAKOU KULANAKAUHALE.—Oīai, ke komohia mai nei ko Ōakou awa e na puni makaikai honua mai na aupuni nui mai a me na mokupuni nui raat paha auanei mai ke komohana hema aku o keia mau awa, nolaila, aole no he mnu hale nui kupono, e hiki *i ia kakou keapo aku, a hookomo mai maloko o oa hale, oiai lakou ua unea i na kihea* hea kai ame na poiuea moku. He mea kupooo i ko kakou poe lalawai, ke uleu ae i mau haie pohaku nui kupono, a e kukuluia ma kahi oluolu o ke kulanakauhale, i hiki ke j hooluoluia na malihini e na ea oluolu o ka | aina nei. Ua ike iho nei makon, i ka hemahema o kakou, ma ke ku ana mai o ka moku j Kikane m« na ohua he lehulehu. Ua ma> kemaka kekahi poe, e loaa na hale hooluolu | mauka nei, no na wahi !a pokole, a au aku i j ke kai, aka, aole nne i loaa. Ua noho no' lakou ma ka oneki o ka moku. Nolaila, aole anei he pono e kukuluia i mau hotele nui no kakou ? «■

Halawai Maeaainana.—Ma ka po Poakahi iho nei, ua wehe ae na makaainana o keia kulanakauhale, he halawai, no ka noonoo ana i kekahi mau kumu nui, e hoopii ai imua o ka Hale Ahaolelo o keia makahiki. Uaheluheluia kekahi mau kumu hoopii,aka, he mau hemahema nae e hooponopono ai. Ma ka manao noi hoi o kekahi makaainana, ua hoopuka oia i noi, e kohoia i Komite urnikumamalima no na uiakaainana ; a o ka lakou hana, o ka noonoo i na kumu hoopii, a kakau ina ke kanana, alaila, waiho mai no ka hoapono aku ana inakaainana. Ike kohoia ana nae o na lala o ke komite e ka lunahoomalu o ka hale, oa ulu mai na hoopaapaa, a ke minamina nei inakou i ka puana ae, o kekahi poe o ka poe opiopio o keia wa, o iakou ka poe puni hoopaapaa loa ma na halawai makaainana i ikeia iho nei, aka, ke hoomanao nei nae makou i kekahi olelo kahiko a na haole. " O ka hana ka.ka poe opio, ao ka noonoo ka na kunaka makua." Nolaila, ke kau leo aku nei makou, mai puni hoopaapaa ka poe opiopio ma na mea ano ole, a liilii loa, o iilo na halawai i mau mea waiwai ole. E hoonanuao kakou ma na halawai ana, aole o ke kupu ae o na noonoo huhewa no ka manawa, a hoopuka koke me ke kaana ole ana mamua. E pono e noonoo mua, o pupuahulu uuanei, a puka hewa me ka waiwai ole.

Na lepera e hoopaaia nei.—Ua hoike makou ma ka nupepa o kela pule, no ka lawe ia ana mai o kekahi mau mai pake mai 0 Kalawao mai, malalo o ka maiu o ka ma» kai i hoounaia aku mai Honoiulu aku, no ka hewa hoohaunaele. Aka, mamua oko kakou hoahewa ana ia lakou nei, e ponoe lawe mai kakou i kekahi mau oielo ike. Eia ko makou lohe. He eono na hebedoma ana mai pake i noho oi ma Kalawao, me ka haawi ole ia o na kokua pule, he hapaha pakahi. Ma ia nele ana ina mea kokua ole, e oluolu ai ke kino, ua huli hele aku kekahi poe i mau lau nahele e hoopuipui mai ai ka opu pololi, a ma ke eono o ka pule, ua loaa aku na da!a kokua mai ka Pupa Ola aku, a ua Imawiia na mai pake, he hookahi dala a me hapalu pakahi. Ua loaa nao keia mau dala iioko o ka wa ai ole, aole no hoi he hoea mai o nu pai-ni kuai, a oiai no hoi e noho ana lakou, he pololi na ka ai, nolaila, ua noi mai na mai pake. e kaana likemai i na laiki, 1 ikeia aku e lakou, e waiho ana ma loko o ka hale papaa a ke aupuni, me ko lakou manao na ke aupuni io ia laiki. Uu hoole mai nae ke Inai, aole na ke aupuni, aka, na ua iuna iho no ua laiki la, no ka mea, ke malama la ka luna, he hnle kuai malaila. Aole paha no ka luna ponoi ka waiwai, aka, no kekahi haole waiwai ina Honolulu nei. Ua kuhihewa nae na mai no ke aupuni, nolaila, kii ai e hao, Ma ia hao ana, ua kapaia he hoohaunaele, a ua laweia mai nei he eha paha o ia poe, a ke hoopaaia nei ma ka Hale paahao, kahi aole no ka poe mai pake. Ao le no i hookolokoloia keia poe, ahiki la i ka inanawa hea ? alaila hookolokolo ? E pono e hoopiiia ka poe nana e malama nei i na mai pake ma Kawa.