Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 22, 28 May 1870 — Ka Nupepa Kuokoa. KA LIMA KALA, OIA HOI KA Wanana Kupanaha o Maharata. HE KAAO NO KA AINA A ME KE KAI. [ARTICLE]

Ka Nupepa Kuokoa.

KA LIMA KALA, OIA HOI KA Wanana Kupanaha o Maharata. HE KAAO NO KA AINA A ME KE KAI.

[ Unuhim no ke Kuokoa ] .MOKU.NA II o»i k*4» p** ««"-5 Ekeoiu mai la ka mea oiaiama holele o IWene. " E noii f»ono kakou me ke akaheie no kela a me keia mau lono; aole no hoi e hiki ke pulalelale wale. O ka mea mua nae, e huli »a ka loio me ka ninaninau pono ia,—a e hele no hoi kekahi mea i Nute e na»a pono i na mea i malama ia o ua kaikamahine nei i pepehi ia. Aole o pono kakou ke hilinai loa oia ka me* i pepehi ia ; o ko kakou makemake wale no ka iini aua e loaa ua kumu hoike kupono." " E hele kino ana no au i Nute, " wahi a Piere, a knliea ae la oia i kona hoaloha. " E Jeon, e haele kaua ano ; e looa ana no ke kaa lio ia kaua." Iko laua hoomaka ana mai e puka maiioko mai oka hale a hele aku i ke olonui, aia hoi ua piha loa ke alanui i na poe lealea nno hehena i hoomalule ia ena wni aka naulu. Ua piha pu ke nlnnui i nn puulu kanaka,e im-a nui ana, a e mele ana hoi. E uwauwa ana na kamalii, a ua hoopiiia pu ia ka lewa e i)a ahi hoopahupnhu. O keia mau leo a pnu i pue-mni In i na pepeiao o Piere, aole Inkou 1 hoololi ne i na hakuikui ana ako Pierc puuwni no Lisete; oia hookahi wnle no kana mea e knunui ana. Mahope iho o ko laua imi ana i ke keiki knliu kaa, loaa nku la ua wahi Fidelio nei iloko o kekahi halo kuni bia, e hoolohe ana i na leo hoene o ka vaiolionn a ka mea hookani pila e hookani ana, a ua aneane kupono ole i ua wnhi keiki nei ke hele e liuli i kekna. Aoie ua kaa lio nei ma kona wahi i kukuiu ai; ahe aneane paha e hala ka hora o ko lakou imi ana i ke kaa, loaa aku la e-apa ia ana e kekahi inau keiki o ke kni: — ehiku ko Inkou nui. Ua hele no hoi ke kua n piha pono ole ia lakou, a hookahi o iakou e alakai nna i kn iio ma ke kau wahi hoopiina o ke ainnui. Lele ino aku la o Piere a paa ma ke knulawaha me ke kahea aku, " No'u keialio!" Olelo mai la na poe luina manuwa Peleknne, " E nana mni! Ena Farani! aole i hnna pono oiua i keia wn. No mukou ponoi keia kaulio. Noiuiln, e hoo-j kuu oe i ka lio i keia wa i ole ai e ioaa ia olun kn pilikia. Ina e hoopankiki nna oiun, niaila, e kani uuanei ku welau o ka huipa nm luna ou. I ko Piere lohe ana i keia mnu olelo, ua uiln koke ne la kona mau mnka i ka huliu, aole i pololei pono kana hoopuka olelo ana, mn ka olelo Pelekane. Aua mnopopo pu no hoi ia Jean, ao!e e haa-

wi ana uu liuli ae ia o Piere ia Jean ino ka i ae. " E Jean ! I aha hou ua hnna i koe n kaua ?" a ia mannwa, o ko Piere unuhi «e lu no ia i keknhi pu pnnapnna eono kniii, u ike mai la o Jeun i keia, o kona nanao koke iho lu no hoi ia i kana pu panapana, a unuhi ae la mai kona waihona mai. Aole i emo iho mahope mai o ka ike ana o ua poo nei i ke auo 0 ka meu e hana ia aku nna, o ko lokou liuliu koke ae la no ia e hoouka hakoka, a unuhi like ne ia i na pnhi a lakou; a he mau pu panupana pu no hoi kekahi 1 hoike ia mai la. Oiai lakou e mukaukau ana ine keia, aia hoi, maalo ae la ke olii luoku manuwa Pelekane ma ua wahi nei; a i kona ike ana mai i na hiohiona 0 ka hakaka e hana m &na mawaena o koua mau kanuka a me na kanaka Furani elua ; kauoha koke inai la oia i kona poe kanaka e hoopau i ka hakaka ann— n i kona lohe pu ana no hoi i na oleio a Piere t o kona kauoha koke ae la no ia 1 na poe luina peiekane e hanlele koke i ke ka : — a pela iho la i h#bki pokoie ia oi na uluaoa ana mawaena o lakou. Kau ae la o Piere a me Jean maluna o ke kaa, a hapai ae la no hoi laua i ke kahu kaa, ia Fida a hookau iho la ma* waena konu o ke kaa, no ka mea, ua .ooa loa ia iho (a ua wahi kahu kaa nei. Lalau aku la no hoi o Ptere i ke kaula kohi o ke kaaho, a imna punoi no i hoo* kele aku, a i keia manawa oia i hoopuka ae ai i keia ntau huaoleliK li Ua hoonaukiukiia wau no keia }M*e Pelekane, — he m*nao kuhihew nae ko lakou e hiki ia lukou ke hoomalu ia kaua, inai ike po~ nolikou i ko lakou manao kuhihewa, aole e hiki i ke kanaka Farani ke ku-e •ku i na poe he lehulehu. E hakaka no au me lakou a hiki i ko*u make ana, pela e loaa mai ai ia haawina." AIOKUNA IH. Ka hoi ana oPure i ka Hoiue. Ma kapa o ke aianui t moe ana oiai Nule aku a i Malela, malaila kahi i ku ai o kekahi hale, ono kauhale mahiai;

Uka, ua kukuluia no nae me ka mikioi: eono a ehiku umu keenā nunui o loko o lua hale nei. a he nui nse na keena liilii eaema na kuono a pau o ka hale. O • ke kahua t me ka pahale a ua i!i- -! wai lile a maiau pono ka hanaia ana o !ka mahinaai. no ka mea, o Fabare lne!gefo ka makuakane o Piere, he kanakā maiau. a mikiali no hoi ma na mea e maemae ai ka noho ana, a oia ke kanaka mahiai waiwai oua wahi la a pau. He oi aku kona makemake nni i ka mahiai mamua o kona lawelawe ana i kekahi oihana e ae, oiai, i kona mau ia opiopio ma na kula ; oia no kekahi haumana akamai t a i kona wa hoi i komo ai iloko o i ke kuianui, ua loaa ia ia na makana hoomaikai. Ua hookauiana ia kona inoa, no ke akamai. aka, i ka puka ana mai mailoko mai o ke kulanui hope ioa ona i komo ni, ua hapai ae la ia i ka oihana mahiai. ; Ua hoolako ia kona haie me na mea e hoohauoii ia ni kona mnnao. oia hoi, 1 me na kaikamalune elua, a me kona hanau niuli he keikikane, a o ua keiki la ua kaulnna oia no ke akamai i ke kahakii. O ke kiiiHpai ua hoonani ia me na lnau pua v na ano he iehulehu wale, ama na nianui o i<>ko o ua mau wnhi: la, ua ia me ke one kuakea. Xolailn, o na hauoli n me na luakaha nanea ana o ka home oluoiu, ua akoakoa ae no a pau ilnila. O Maelame Inpgel», ka makunhine o Piere, he wahiue ia nona na papalina ulaula, a eleeie poni kona mau onohi maka; a o na hoiilona wale no o ka hnpauea muiua onn, oia na oho hina kakaikahi e o mni ;ina iwaena o kona mau lauoho lennlena gula, a me he mea la i kona mau la m, oia no keknhi o na iwa iwaena ona kaikainahine Farani o San Pou. A mnmuli o kona inuu hiohiona nnni, ua houpoinaikai mai la no ke Akua i na hun o kona opu ma ka like ana o na hiohiona o lakou me ia ; a o ua ohana nei o lnegelo he inau poe keiki 110 ia oka nohea i haiamu aij — aole 110 hoi he wahine, a makuahine i like ia, ina ke knuhale o Nute, no ke hkamai hooponopouo hale, a me ka hoomuiu pono ann i ko ka hale o kana kane. Aia maialo ona he nui na liaiawahine opiopio malalo o koua hoomalu ana ao ka palena o ko lakou haalele | ana ia liale, aia wi;le no a mare ia me ke kane, a make paha. | E hoomaknnkau ia ana ka manawa o ka aina nhiahi i ua la nei o ka hoomaka anu mai oko kakou moolelo, e na kaikamahine kauwa elua, o keknhi o laua, ua hiki kupon<> ke hoohui ia me ke koolua o keia ola aua, a o kekahi hoi, he mea opiopio ilio oia, i li.iiamei ia kona mnn hiohiona e ka nani, a me ka miIkinia. Maloko oka rumi iuana o ua hale nei, ke ike ia aku la ke kauwn kane e ho-a nna i kona mnu ipukukui, a ike; ia aku la na kaikamahine elua a ka mea nona ka hale e u noho ana. ma ua wahi

la, o Lueile, laua ke Kaloke. E nuua nua o Lueile i kona haawina, a o Kaloke hoi e hnna liinlihi ana oin me kona kui ulana, Hialunn o kekahi noho hnahaa. A i ka wa i m-ilamalama ne ni ke kukui, ku ae la o Lueile a noho iho la maluna o ka noho puipui, me ka piiaua ae. " Mani ka hoi luhi nna o ke kali ana aku ia oe a he mea kupanaha keia aole kakou i halawai iki ine Piere ? — No ka mea, ua ike au i kona nioku, oa ku mai.—Ke manaoio uei anei oe, o ka wa hea kona niamt*a e hiki mai ai ? " Pane mai la o Kaloke, a oia hoi ka j mea i like ioa na helehelena me Piere. j" He mea m»u ka hoi mai o na kanaka aukni i ka ia mua o ko iakou ku ana mai, i—aka, no na lealea paha ma ke ku'anukauhale kona mea i hoi koke ole mai j nei, oiai, alima ne nei mahina i liala o kona holo ana i ke kai. Ke manaolana nei no hoi au aoie mea i ulia ia nona, Aka nae. he nui na haunaele ma San Pou i keia ia ! A he p<»e kanaka ano maikai ole kekahi malaila i keia manawn." 14 Nani ka pouli o waho," wahi a Lueile, a hoomnka aku la oia e hele aku iekieimaka puka nniani (i Auwe! — o ikela pef>ehi kanaka ka mea nana e hoopoluluhi mai nei i ko'u mau a-a iolo. O ka'u no ia i hoomanno ai i ka po nei a ao . wale. Ke mnnaoio uei anei oe i pepehi maoli ia no V Ae. peia no." Aka nae, ua loaa aku kona kino ua huii ke alo ilalo iloko o ka wai. Maha 0 ke kumu o ka iu«iuo ana okona maka • me k« papalina i ai ia e ka ia. O! nani ka mea weliweli! Owai la ua mea la i make ? " 1 44 Ke hoonpanao nei anei oe i kela kaika*nahine ano hihiu o kona mau helehelena i hele m<i m ia nei me ke | hanau hou mnke ; iloko o na mahina eha a elima i hala ae nei. Nani ko'o aloha ia ia ! Ke manao nei au oia paha." " Pela paha/' wahi a Kaloke. j u O! e Lote! aole ioa au e a-a a he» | ie iwaho \ \n j»o—»oIe no hoi au e hoo-1

neie ia e na kuko mo ke he(e o papa. No ka mea, oia ka mea noho mau ma < ka noh« hookolokolo, me ka hoopooopo* oo ana i na hihia, a oia kona mea e : enemi ia ai. He mau hoaloha no paha ko kela kaikamahine poino ?" " Nokeaha kou mea e olelo pinepine ■ nei nona? " " So ka mea, ke manao nui nei au a ia.—Hamau ! ke lohe nei au i ke kamumu ona huila kaa. Ke hele mai nei o Papa i o kaua nei." Ia wa e hoomaka mai ana o Fabers Inigelo, e komo mai i ke keena, he loihi kona kino, a maikai. He kuka noho ha- . le loihi poni i hoopuni lihilihi ia me ka ulauia kona kap.3 e komo ana. a he kamaa haahaa kona, a he papale muouou ma kona poo, i humuhi/mu pu ia me na ropi gula e na lima o kana imu kniknma-: : hine. £ paa ana oia ika nupepa, a he i > mau anianima kekahi lima. A i kona noho aua iho ma ke koki e pili ana me ; ! kekahi pakaukau uuku ; hele mai la o Lueile i ona la me ka ninau mai. 44 La lohe hou anei oe i kekahi mea no kela j pepehi kanaka ? " ( Aole i pau.) j