Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 28, 9 July 1870 — Ka Moolelo o ka Ahaolelo 1870. [ARTICLE]

Ka Moolelo o ka Ahaolelo 1870.

j La hana 49—Poakolu, lune 29, IS7O. j i Hoomaka nu hana. ! Waiho «nai o AJr. Kaukaha he olelo hoo-! ; holo, e kauohaia ke Kuhma Waiwai e hoihoi j iaku i na 56.75 ia Petero Kikeinona o Wai-i |n»ea, no na auhau 1 ohi papuiuaia ma Hono- j t luiu nei a me Waimea, Kauai. Kapeke ma-1 iwaho o ka rula, aka, ua waihoia aku nae i ■ |ke Komite Waiwai. i j Hoolaha mai o Mr. Naukana he bila, e j jhookaawale ai i luanakauawai apana no Wa-| I ialun o»hu. i I Hapaiia ka bila Oki mare, me ka hoololi! ;e hoopanee loa. | Ma ke noi a Mr. Bihopa, ua waihoia i hajna no ka la upupo, no ka mea, o ka Bila I Haawina ko keia la. i [ Noi mai ka Loio Kuhina e kahea ia na ihana o ka la, i hiki ai ī na bila ano hoopaa-! paa ole ia, ke hooholoia e kakau poepoe, a ! nwiwi ole hoi na hana—Hooholoia. | Heluhelu akoluia ke Kanawai e hookaa-j wale ai i lunakanawai apana okoa no Hanalei, a hooholo loa ia. j Hapaiia mai ka olelo hooholoa Mr. Pilipo, e noi ana ī ke Kuhina o Ko na Aina e, e hoike mai i ka nui o na dala i lilo no ke Kuikahi Punai Like. Noi mai o Mr, Kaukaha,e Uuomoe ma ka j pupa. i Olelo mai ke Kuhina Kalaiaina,no ka hi-; ki ole mai o ka mea nana i lawe mai, he pe-j no e waihoia, aole ia hana no ka la. j | Hele kekee ke Kuhina Kalaiaina mawaho j 0 ka rula. wahi a ka Noho, no ka inea, oia j 1 kekahi hana o ka la. j Manao ke Kuhina Hailasi, he mea kupo- j ; no ole ka hoike pnu ana aku i na mea a pau ! e pili ana, mamuli hoohihiaia ka poinaikai o > 'ka lehulehu. j Ma ke noi a Mr. Laiana, ua kapaeia a ka | la apopo. ! Hoike mai ke Komite Pai Palapala ma ke !kapae mua ana i na rula, no ka Bila e hoonaauao ai i na keiki i ka Oihana lapaau. , Noi mai keKuhina Kalaiaina e hoopanee ka noonoo ana ī ka B«la Haawiua a Poakahi. Noi mai o Mr. Kale Kauka e hoopanee ai ka Poalua, no ka mea, he la 4 o lulai. Hoo-; holoia. | Hapaiia ka noonoo ana no ka Bila Kana-! wai Hoopai Karaima i huoponoponoia e hoa-1 pono i Kanawai no ka aiiuu kauohaia e ka-1 kau poepoe. | Heluhelu alua ia ke Kanawai e pili ana i na waiwai o ka poe make me kahoololi a ka Loio Kuhina, a hooholoia. < Heluhelu alua ia ke Kanawai e hoololi ai j i ka Pauku 7SO o ke Kanawai Kivil», a ina{ ;ke noiia ana mai, ua waihoia, noka mea, he ; Biia hoopaapaa. Heluhelu aluaia ke Kanawai e ana ai ina Imile, a kauohaia e kakau poepoe. | Hehhalu aiua ia ka Bila Kanawai. e hoo-1 lilo ana i na iunamakaaiaana, i ma lunahelu | Ku i ka wa, a ma ke noi a ke Kuhina Haila- j si, ua hoopanee ioa ia. | Heluhelu alua ia ke Kaoawai e hookaalua j atm i k& mare ana o kekahi mau mea, a ae n» makua, a ma ke noi a ke Kuhina Hailasi, ua hoopaneeia. Heluhelu alua ia ka Bila e hooponopono iai i na Kula Kuokoa, a oo ke ano hoopaapaa, u.n kapaeia mahope. Heluhelu alua m ke Kanawii e hooioli ai i ka Pauku 20 o ke Kanawai Kivila. a tna ke noi ia ana mai, ua kauohaia e kakau poe» poe. Heluhelu alua ia kc Kanawai e onuhi ai i ;ka Papa Inoa no oa Kiure, a ma ke noi ia ■ana mai, ua kauohaia e kakau poepoe. Heluhelu aiaa ia ke Kanawai e pili ana i Ika lawe ohua, a ma ke ooi ta aoa mai, ua waihoia e ooonoo me ka hoopii a na ooa ; moku. Heluhelu alna ia ke Kanawai e haawi ana | i na hihb oki mare, kaolike, moaoa, e hooikolokoloīa e na Aha Kiure, a ma ke ooi m ■ k*n I«oio Kohma, ua hocj»ioee ki.

j Helobeia aia& ia k* Kaoaw«i c heonaaa* ,10 a} i na Keiki Hawaii raa ka oihau bptfs«i n«ī ke Kuhina H&Uasi e hoopanee ioou Noi roai ka Hoa. Kitakaua,e waihoe aooooo.' Hooholoia. r Mieiuhelu alaa ia ke Kanawaī e pili aoa i » n« fnōhiki &meki poe aioa ole, i du ke - - : L . * aou aw, ua wamo'.a e 000000. n • a*ua ia ke Kanawai e kukalu ma H<»wan. kMaui a ene tfe na; kahio® k* f e ?j a ilr. Laiana, ua waihoj i! t me>j am» „'Ak» Hoik» £ ke Komitej • Imi Ola. Heluhelum ke Kauawai e wehe ai la Kaaluaiu, Kaiiua a me Hanaiei, i mau awa ku moku» a ma ke noi ia ana mai, ua waihoia 'e noonoo. Heluhelu alu;i ia ke Kanawai. e hooioii ai i ka Mokuna 10 o ke Kaoawai Kivila raa ke poo, a hoohoioia e kakau poepoe. Heiuheluia ke Kanawai e hookaawale ai i Lunakanawai Kaapuni no Hawaii, a ma ke uoi a ka Loio Kuhina, ua hoopanee loa ia. Heluheluia ka Bila Kanawai e hoihoi ai i ke kukuiu ana i mau wiii hana hulu hipa a! |me Puiupulu, a ina ke uoiia ana mai, ua I waiiioia e noonoo. I Heluhelu aiua ia ke Kanawai e hooloii ai' ! i ka Pa"uku 1035 o ke Kanawai Kiviia,a raa ike noi ia ana mai, ua hoopanee loa ia. i Hapaiia ka noonoo no ke Kanawai e hoo-l iloli ai i na Pauku 215a me2l6 o ke Kivila,je papa ana i na paahao, aoie e hana ma na I Ihana mawaho, aka, ma ko ke aupuni wale! no. Ma ke noi a Mr. Kaukaha, ua hoopa*' ' nee ioa ia. ; Heluhelu aiua ia ke Kanawai, e haawi! ! ( jana i haawina hoomau no Na Mea Hanoha-i |no P. Kanoa a me C. Kanaina. [ ! Noi mai o Mr. Kale Kauka, e hoihoi hou I i ku Sila i ka mea nana i lawe mai. Kokua mai Ka Mea Kiekie W. C. Luna-; lilo i ka Bila, a noi mai e kapae ae ka inoa: 0 Kanoa. Noi mai ke Kuhina Kalaiaina e hoopanee I loa ; ina e ae ia, aole loa makou e hiki ke ! kaha ue i laina, i hea la ka hopena. He mea ;kupono no paha ma kekahi mau mea, aka, jo ka ae ana aku i 52,000 maanei a i $4.000 raa.o,Jb€ mea mao>a waie no ia. a eia ka ninfU mahea e ioaa mai ai. O keia mau haawina, e hiki aku ana ka Bi!a Haawina i ka nui ioa, a he mea kaumaha ia maluna o ka j Waihona. He kue ia i ka bjia. [Heaha la ka hewa ke lilo ke dala i ko ka aina poe alii, ; mamua o na epaepa tausani i hoolilo wale ia ! e lakou.l I I Mahope o ka hoopaapaa ana, ua hooholoia jkabila. ! j Heiuheiu aiua ia ka Bila Kanawai, e hoo-| ir.oho o\ i Kuhina Ao Painpala, me ka hoo-; iloli i na Kanawai rnua, a e ukuia ua KuhiIna la. j i Noi mai ke Kuhina Kaiaiaina, e hoopanee j jloa, no ka mea, mamuli lilo keia i alakai no j j ka Moi, a i lala no ka Aha Kuhina. Peia ! joo i hanaia ai mamua, a ua hoopauia nae. | 1 Kokua mai o Mr. Kaukaha i ka Bila, no| ka mea, he mea pono e ukuia ka Peresidenaj 0 ka Papa, a e hana pono i ka hana a kej Kahukula Nui e hana palaueka nei. Ina e; kokuaia keia, alaiia e pomaikai hou ana ka : Oihana Hoonnauao. Noi mai oia e hoololi i ( 1 ka inoa Kuhina a e ukuia nae no ka hana. j[Pomaikai ka ike ana o kekahi lunamakaaijnana ma keia Haie, ao'e i hana pono ia ka |Oihana naauao e ke Kahukula Nui. O ka jmakou no ia e kau kolo nei L. H.] ! Kue mai o Hon. C. K. Bihopa i ka Bila.; | Kokua mai o Mr. Kuapuu i ka hooholo i • ika Biia. Kokua mai o Mr. Kahaulelio e hooholo. | Kue ikaika loa mai ke Kuhina Haiiasi i| ;ka bila, a kamailio mai no ia mea. > Noi mai Ka Mea Kiekie W. C. Lunaiiioi e hoihoi hou aku ka Biia. Kue mai o Mr. Laiana. i Noi mai ka Loio Kuhina, e ninau ano. | Ninauia kii hoopanee loa, a hoohoioia. He! 19 ae, a he 1S hooie. j | Hoopnneeia ka Haie. ! La hnaa 50~Poaha, lune 30, IS7O. i i | Hoomaka na hana e like me ka mau. j Hoike rani ke Komne Waiwrai, no ka hoo- \ pii a Petero Richmond, ina ua loaa io aai |oa daia i ka Waihona, aiaila, e hoihoiia no ia me ka oieio hoohoio i ka tnea nana i lawe' (mai. Hooholoia. ' l Hoike hou mai keia Komite no na $14Sj a Mr. Haaioa e koi mai nei, ma keaoo lawe i : ieta e hoomoe. Hooholoia. I j Noi m&i o Mr. Laiana e lawe ia mai ka I Hoike a ke Komue no ka Imi o{a, e noonoo I pu me ka Bila Hiawioa. Hoohoioia. Hoolaha mai o Mr. Aholo, he Bila e hoo-| pooopono ai i ki Oihana Wai o Lahama. | | Hooiaha mai o Mr. Hīkikoki he Biia e ° hooioii ai i ke Kuia Hoopoioiei a e hoopooo-1 ponoia e ka Papa Hoooaaaao. ! Nioau mai o Mr. Hikikoki i ka Loio Ku- : hina i oa mea e piii ana i oa miie. ! i' Noi m«i ka Loio Kuhioa a ka la apopooo • na omau imek» noonoo pa aoa. II Hooiaha mai ke Kuhina Kaiaiaina he m&a. Bi'a e hoololi ai t ka Pauku 12S1 o ke Ka*

nawai K»rib— Bua e hooioii ai i ka Pauku 96 a e hoopoa loa i ka Paaku 99 o ke Kana*ai Kivua—Biia e hooīoii ai i ka Pauku 403 oke Kaoawai Kiviia—Bua e hoopooopooo <ti i ka iaweia aoa o oa ohoa me oa mai lepera. Helohelu GQua Biia hope a hoohoio , ia e heluheiu aiua. Hooiaha mai o Mr. Aiiueoe he omio Bt!a iaT aQa « fR * Mahiko e Puhi Kama ame ka bila n» ha hana Kanawai Karakna arva. Hooiaha mai ke Kuhioa Kaiaiaina he oi* ;ia e piii a«a ika Haleoiai Popuie. Heiu--1 ia a e heluheiui alaa» Hefohelusa he bi(a e haawi ana i'iaikini no ka iawe ana i na pu. Noi mai o Mr. Laiana e hooie kw. Ninau.a ka hoopanee loa a hauie. Ninauia e heiuhelu aiua a hoohoioia. Hoike hou mai o Mr. Kepoikai i ka oieio. hoohoio e haawiia ka iaikioi i ka poe e hooU ana inu lepx?ra. Haiahu mawaho oka ruia. Heiuhelu mua la ka biia e hookaawale: ana i iunakaimwai apana uo Waialua, a huohoioia e heluhelu alua. Noi mai o> Mr. Naukana, e kaj>ae i na ru-■ la a e heluheiu aiua ia. Heiuhelu aluaia, aka noi ia mai e hoopanee loa, noiaiia hoo-! 1 paapia. j Ninauia ka hoopanee ioa a hauie. Hooioii inai o Mr. Laiana i 5250 ma ka«: j hi o 8300. Hoohoioia. | Ma ke noi ia ana mai, ua kauohaia e kai kau poepoe. ! Waiho mai o Mr. Ahoio he oieio hoohoio! I e hapai hou ia ka noonoo no ka Biia e haa-l wi ana i Haawina Hoomau no P. Kanoa ai | me C. Kanaina. Ae ia, ! Lawe hou ia mai ka bila, a noi mai o Mr. j | Laiana e holoi ika inoa oC. Kanaina. i | Kue mai Ka Mea Kiekie Lunaliioa ninau i I mai heaha na kumu kupono. | | Kue mai o Mr. Laiana, no ka mea, he hoa i i mua no keia Ahaoleio, aka, ano, ua manao ia he pono e hooholoia. 5 Ninauia ka hoole a haule. Hoomaha ka Hale e paina. | Ma ka hora 12£ hoomaka hou. Noiia e kakau poepoe i ka Bila. | Hooloii mai o Mr. Hikikoki e kapae i ka; inoa o P. Kanoa, Ma ka ninauia ana, ua hoohoioia ka hilai me ka hoololi, a ua kauohaia e kakau poe-| poe. ! | Hoolaha mai o Mr. Kahauleiio, he Biia e, | hookaawale ai i lunakanawai no Kaanapali.; Noi mai ka Loio Kuhina e hapai i na ha" ! , na oka la. Hoohoioia. . j oka mea mua, oka olelo hoohoio a Mr. | Pilipo e ninnu ana i ka nui o na daia i lilo! | no ke Kuikahi Panai Like me ka hooioii a [ ke Kuhina Hailasi. 1 Olelo mai ka mea nana i iawe mai.hema- | kemakeia e hoikeia imua o ka Haie. I Olelo mai ke Kuhina Hailasi, aole ia i ike, • i ke kumu kupono o ka oleio hooholo, no kaj | mea, ua hooholo keia Haie he 810,000 noia} ; mea. He 52.500 i ukuia ika Elele i lapa-| | na, a ina e huiia ae, alaila, e maopopo no ka ' 1 mea i koe. I Ma ke noiia ana mai ua hoomoein. j ka Bila Oki inare t a ma ke noi aj ; ke Kuhina Hailasi, ua noonoo pu ia ka pau-i | ku mua a|me ka biia holookoa. j ī Oleio inai ke Kuhina Hailasi, ua makau-i kau ia me na hooloii, oia ka ona mau a me| ka mai pake. | Nīnauia ka hoopanee loa a hauie. i Hooholoia ka Pauku 1 me ka hooloii. ; 4. .. o .* ! ; " ■ 3 *« »» 44 4 ii i i 5 *« : ; 14 " 6 44 i ! " 7 Hooleia. i | Pauku S, 9, 10, 11, 12, 13, 14, hoohoioia.i j Ma ke noi aka Loio Kuhina ua kauohaia I e kakau poepoe. Noi mai o Mr. Naukana e kapae i na ruia i a e nooooo hou i ka Biia e hooioii ai i ka | Pauku 1035 o ke Kanawai Kiviia. aka o ke | noi e noonoo hou ua hauie. t Hapaiia ka Biia e hooioii ai ika Pauku ; 7SO o ke Kanawai Kivib, e waihoia a noo- . noo mahope. Ninauia nae ka hoopanee ioa a hauie. Hooioli mai nae o Mr. Kaiue i 6 iaoama- ! kaainana o Honoiulu ma kahi o ka 4. Nui loa ka hoopaapaa ma na aoao eiaa, a ! ma ke noi a Ka Mea Kiekie W. C. Laoaiilo, - ua hoomoeia. ; Hapaiia ka Biia Opiuma. | Noi mai o Hon. W. P. Kamakaa e hoo- ■ panee ioa. Ma ke noi a Mr. Laiana, ua hoopanee ka Haie. La Hana 51—Poalima, lulai 1. i Haiawai ka Hale ma ka hora mau. Hoike mai ke KomUe o na Hana hoa. e : hoomoe i ka noonoo aoa no ka hoopii e ha~ { Da i ka ioa wai o Kanawai. Noi mai o Mr. Kaiaoia, e hoolahaia ka ; Hoike ma Ke Au Okoa, Hooholoi». | Waiho mai ka Loio Kuhina he olelo hoo- | holo. e kaoooaia ke Komile o aa Aha Hoo- \ koiokoio, e lawe mai i ka Bib Kaoawai ■ Hookau kino. Apoooia Hooiahn mai ka Loio Kuhioa, he B»b e hovpai ai t iw meo hewa pilikmo.

Noi hou ma* viv». e kapae o* a e feriuiwia cbu4 nmi. HaoaoloU. \V*ihu m«t o «\ir. Uūūoku iw oi« o hoi>hoU>. e kobo hou » i Lunahwmaiu no ke Komue ona .i£u Hookolukoio. Hoopoka pu mai qo hai on i oa o;eio pilikino qo Mr. Kamikaoa. Kae uiii o >!r Kal&kk* i ka olelo h<wholo, oo ko Air. Hikikoki hoopuka aaa iu\ haaolelo pilikmo. Kokua mai v Mr. Kahauknio i kii olel* hoohoio. Kamaiiio uiai o Mr. Hikikoki no \fca pwH) e hooloii. Kuhikahi mai o Mr. Luiana ika rula6«l 0 Haie, ano oa i o'eloia iua ta rult, 1 noi mai ai oia e boou\o* U,a. Ninauia ka hooiuoe loa. a bau!e. Ninauia ki hooloh i ka ok*lo hooholo, a ae ia. Kohoia o fion. \V. R Kamakau i Luaahoomalu no ke Koinue. Waihomaio ;\lr. Hikikoki i ka hila e hoo- « pan ai i ke Kula Hoopololei. Heluhelu r.:;ia n, ;t kmoh.ua e pai. Mamuli o ke ka|UtMa nua o na rula, faooiaha mai J.t o .\ir. Nauk«ua, he bila e hooio- ■ ii ai i ka P.uiku lō o ke ikannwai KiviU, i oia ka hoomahuahua ana i tnnu dute matu« ;nao ua mea i ha»»n ma keia aupuni. Heluheiu mua ia. a o ka heluhelu nlua kee. Noi mni ke Kuhina Hainiki, e hoouee aku ka manawa e |vitu ai i ka iuwe ana mai i na bi!a a ka la c o iulai, ; Mawuii <» ka aeia ann mai. ua heiuhelu . mua mai la o Mr. Liiana, i ka bila e hoo- : ponopono ai ī ke kuai ana o ka awa. Hoolaha mai ]a ke Kuhina KnUiaioa, he ! bila e hoololi ai i ka Pauku 1354 o ke Kaj nawui Kivila. Heluhelu mua ia, oka heiui helu alua koe. j Heluhelu mua pu ia mai ka hila e hookaaI wale ai i ku laha ana o ka mai lepera. 0 ka i heluhelu alua koe. Ala ke noi a Air. Ahoio, ua kauohuiue ' pai. Heluhelu mua ia ka Bila e hoololi ai i ka | Pauku 96, a e hoopau loa ai i ka l'auku 99 »o ke Kanawai Kivila. I Hoomaha ka Hale ike paina awakea. Halawai hou ka Hale ma ka hora , Hapaiia na hana oka ia, oia ka bila e pa* | pa ana i ka hookomo ana mai i ka Opiuina. | Ua noonooia e ke Komiie o ka Haie, a wa- ! ihoia i ke Komite o na Aha Hookolokolo. O ,ka Lunahoomalu o :a Komite, ua noho, a ; kena ia ka Makai o ka Hnle e kii. Noi mai ke Kuhina Waiwai, e hapai ae | kekahi hana e. i Hapaiia ka bila eae aua ina kanaka a i pau e lawaia ma na aina konohiki, aole o : na hoaaina wale rio, ma ka lieluhelu aiua. Noi mai ke Kuhina Hairaki e hoopiinee loa. Kue mai o Mr. Wahiue i ka hoopanee i loa, a kokua mai i ka lula. | Nui ka hoopaapaa, a ina ka ninauia ana, | ua hoopanee loa la. Noi mai o Mr. Ailuene, e knpae i na ru« la, i hoolaha mai ai oia, he Bila e hoololi ai \i ka Pauku 221 o k« Kanawai Kivila. Ma jha ae hou ia ana mui, ua heluheiu mua ia. ! Heluhelu alua ia ka BiU e hooponopono ! ai i ke kuai ana o ka awa. j Ma ke noi a Mr. Laiana, ua heiuheiu pu j ia hoike i paiia a ke Kotnite Imi Ola no ka hooponopono ana i ke kuai awa, mamuli | o k*e kapae ana i na rula. Olelo mai o Mr. Lainfia, elua ma hoopii i | waihoia mai, e noi aim e papa in a eae ia ;no e kuai. Ala ka nnonoo ana, ua noonoo Ipu lakou me na Kauka haole a Hawaii, no* iaila, ua iawe mai hikou i ka hoike e like me ia ano. Oielo mai o Mr. Ailuene, aohe moopopo. jUa ahona paha ka papa ana i ke kuai, aka, ! ina e hoohoioia ana, alaila, e kiola i ka pau- ; ku 2 a me 3. Kue mai o Mr. Kalami i ka biia, no kft | auhau kaumaha ana maluna o ka mea paa» \ hana ma ka aina nei. ! Kokua mai ke Kuhina Kalaiaina ika bi* | ia e like me ia, aka, ua waiho mai nae he | mau hoololi. | Ua ninao ia ke kioli ika Pauku 2a me ke 3. a haule. Noiia mai e kakao poepoe, a ua hooholoia Ninauia e hoopanee loa i ka bila hope, a ' ua hoohoioia. Heloheiu aiua is m«i ma ke poo ka biia ' e hooioli ai mai ka pauko 1417 a hiki i ka ! 1420 o ke Kanawai Kmla. Noi mai o Mr. Malioa, e hoihoi i ke Ko- ; raite Wae. Noi mai o Hon. Kalakaua, e noonooia e ka Haie ma na pauku. Mioaoia a haole. Nioauia ka waiha aku i ke Kon»tte Wae, a hooholoia. Kohoia o Messra. Blatioa, Lai:ana, Haixasi, Aholo a me Kaokaha. i Heluhelu aiua ia ka bila e hoololi ai ika pauku 453 a me 454 o ke Kaoawai Kirila. Kuo mai o Mr. Kalama i ka bila, a noi , mai e hoopaoee lea. Kokua mai o Mr. Laiana a me Mr. Ka- ; aawai i ka biia. 1 Ninauia ka Uoepaue* kxi, a haule. Ma ke noiia ana mai, aa kauohaia e ka« kau

Helohelo »lo» i« k» *»'« c h° ob,il " " ' na KoU Kookoa. Noi m.i o Mr. H.kikok.. e bk.« t~P~; Koe m«i o Mr. L»i»n» i k» «•- Koem.i.Mr.K»P.».^B^. botkn Noi m»i ke Kohm» h»»"' 0 * r n, U P.p» H00n..0.0 e ° WDo °' N.oaoU ka boop*t>ee ioa a hauie. Ninaoi» k» hoihoi »ko i k» l'»P» Hoonaa hwholoi*- . Heh.he.o »10. « k» bi!» e p»p - " b»le ioo kope, »i. ko.i r»m» » h»te P»h»P«bo »ole e hookip» »ku . » ke.k. . k» « '"hooM! m.i o Mr. PUipo e h<" pu »ku, n» ha!e wi!i-ko. Ae i» ka hoolol, . k»ooh,u e kakao poepoe. Hoopanee ka Hale. La Hona 52— iolai ~ Halawai ka Haie i ka borm inau. Pane mai ka Loio Kohina no ka nmau e pili ana i na uku mile, na ka - a ia, o ka ninau a rae ka haii aua f aka. ma na hookoiokolo o na apana kuaaina, *rbe " lawa ka uku. Heluheiu mai o Mr. Kaai be oleio hooholo, e noi ana, e koho boa ia i mau lal* eiua no ke Komite o na Aha Hookuiokolo. Ua hooholoia. Kohoia o Mr. Kaai » roe Mr. Kaukaha i mau iala. Ma ka ae ana mai o ka Haie, ua heiuh?lu mua mai o Mr. Kahauielio i ka bila e hookaawale ana i Lunakanawai Apana no Kaanapali. { Waiho mai o Mr. Wahine, ncoieiohoo-j holo, e noi ana. i $500 no ke Alnhaka ma Honolii. Hiio. Waihoia i ke Komite kupono. Ma ka ae ia ana, ua heluhelu mua mai o Mr. Ailuene i ka biia, e puhi rama. Ma ke noi a ke Kuhina Kalaiaina, ua hoopanee loa ia—he 22 ae 4 hooie. Ma ke no» a Mr. Piiipo, e noonoo hou i ka hila o na keiki auwana ma na haie inu ki, a pela aku, i hookomo aku ai ia i hoololi. Ua aponoia. Hooioiiia mai e kapae i na huaoleio mawaena o na hora, "inai ka napoo a ka puka ana o ka ia." Hooholoia. Oielo mai o Mr. Laiana, ua ino ka bila ina ka hoololi o nehinei, a ua maikai no ka bila e iike me ia. Kokua inai ke Kuhina Kaiaiaina i ka bila e like no me ia i iaweia mai ai. Aohe la i ike i ka huipuia ana mai o na Mahiko. Ua | kokua la i ka hoololi o keia kakahiaka, aka nae, nonoi mai e hoololi i na hoololi e ae. Kamailio mai o Mr. Hikikoki i ka pono o ka biia e like me kona ike pono iho, no ka mea, ua makemake oia, ina paha e papa ia ana na hale inu ki a pau ma keia pae aina. Kue ikaika mai o Mr. Kaiama i ka bila, a noi mai e hoopanee ioa, aka, mahope hoihoi hou oia i kana. Ninnuia ka hooioii a haule, nolaiia, hoohoioia ka bila e kakau poepoe e like me ke noi. Olelo mai ke Kuhina Knlaiaina, oiai o ka Poakahi e hiki mai ana, oia ka la 4 o lulai, nolailn, e hoopanee keia Hale a halawai hou i ka Poolua. Noi mai o Hon. Komekau, aia i ka wa e paina ai, alaila, e ae ia na hoa a pan e noho mai.no no hnna ano nui i hookahi hom. Ua hoohoioia. Hapaiia na hana o ka la, oia ka bila e hoopau ai i ke Kanawni e hoemi ana i na ino i loaa ma ka hookamakama ana ma ka heiuheiu aiua. Noi mai ke Kuhina Kalaiaina e hoopanee loa. Oieio mai o Mr. Laiana, aia ka mahope o ko kakou ike ana i ka pii nui o ke ino ma | keia Kanawai, e lohi ai kakou i ka hoopau. | Kamniiio mai o Mr. Hikikoki ma ka aoao hoopau loa i ke Kanawai. Hohe i pau ka hoopaapaa ana, hoomaha ka Hale no ke paina awakea. Haiawai hou i ka hora 12J. Noi inai o Mr. Kahnuleiio, e hoopanee a j Poalua. Ninauia a haule. Hoomaka hou o Mr. Hikikoki, i ke kamaiiio no ka pono e hoopau i ke Kanawai Lai- j kini, ma na kumu kupono no ka hoopau loa. No ka mea, inaiaio o keia Kanawai, he 969 ka nui o na wahine i lawe i ka iaikini. He 140 wale no o iakou no Oahu, a o ka nui i oi aku mamua o ka 900, no iakou na makahiki mai ka 16 a hiki i ke 30 o na wahine ui— ina kakou e Uwe ae ia heluna mai ka poe hanau keiki mai o keia pae aina, e like me ka hoike i haiia mai, e hoike mai no ia, he 4 hanau i keia heiuna nui iloko o na makahiki he umi. Eia hoi; raa na hoike a na wahine ponoi, o na Makai ka poe weawea o keia mea maa ; a ma ka ninau hou ana aku, ua makemake lakou a pau e hoopauia keia Kanawai, i mea e hoopauia ai keia haua iuo. He ioihi aku oo koe. Kokua mai o Mr. Kuapuu i ka huopau. Kokua mai o Mr. Kaukaha i ka biia. Ma ke noi a ka Loio Kuhina, ua hoopaneeia ka Haie. la Haua 53—Poaiua, lalai 2S, IS7O. Hoomaka ka hana e iike me ka mau. Ma ke kapaeia aoa mai o oa rula, ua heluhela mai la o Mr. Pilipo, he hoopii no Honoluiu, e noi ana e hooooaia na kai iawaia Konohiki a Aupum. Waihoia i ke Komite o na hana hou. Hoik\ k mai ke Komitc o na uiea Huikau e nooooo pu i ka hooph a Hiio, no ke alahaka aia Honoiii, me ka Bila Haawina. Ma ka ae ia ana mai, ua lawe mai ia o Mr. Ahoio i ka bila e hookaawale ai i ka oifeana wai o Lahaina. Heluhelu mua uia ke kapae aua i ua niia, ua hciubciu aiua

ia «na ke poo, * wiihoia i ke Koraite Wae, no Ukoa i» iooa Kaheoklio, Aholo, Loio Kohina, Komo a n»e Hanaike. Waiho inai o Mf. Halemano he hoopn e hookomo i #500. no ka Ha!ep«»h»o ma H«makoa. W»ihoi» » noonoo pu roe k» Bil» Haawina. Waiho mai o Mr. Naokana he oleio hoohoio e kauohaia ke Kohina Kahiain» e hoolako roai i na kanawai i hoohoioia ma ka pao aoa. Hooholoia. Waiho mai o Mr. Kihaolelio he olelo hooholo, e hookomo i $500. no ka hoomahuaboa ana aka i ke kula kaikamahioe o Lahaina. Hoomoeia. Ma ke kapaeia ana o na rola, oa lawe mai !a ke Kohina Hailaai he Bila e ae ana i ; ke Komisina o na aina aoponi, e lawe ae i kekahi apana aina. ma ka helui helo moa, a o ka heluhelu alua koe. Waiho mai o Mr. Wahine he olelo hooholo, e hana ke Kuhina Kalaiaioa i Kanawai no na biku a me na kaowa : a e kepaia na : kaoaka paahana e hke me luina eke au« pani, a e kukuioia na luna kepa nia na moJ 'iopuni a pau. ,Ua hooho- \ lo a Wahine no ka bana rula ole. • Heiuheluia ke Karaima i hooponopono hoo ;ia ma ka heiuhelu akolu, a hooholoia i Ka» nawai no ka ainn. / Hapaiia ka Bila Hnawina. Komite ka i Hale. Noho o Mr. Aholo ma ka noho. j Uku L. K. Kaapuni Oahu 51.600. ! Noi mai o Mr. Hikikoki, e waiho a Inweia i mai ka Hoike a ke Komite o na Ahn HookoI lokolo. Hooholoia. j Kokua no na Koa S 75,000. | Noi mai o Mr. Hikikoki e hnnponoia ka ! hoike a ke Komite Koa, ae hhoholo i ka | hivawina e iike me ia. Kue o Mr. Kahauleiio no ka haawina no Jke puhi ohe. Kokua mai ke Kuhina Hailasi i ka haawina. .Noi moi o Mr. KauUaha e hoemi iho i ka haawuia i $7,000. Kokua mai o Mr. Kahauleho i ka hoeini ana i ka haawina no ke pnhi ohe. Kouu«a inai o Kaoi a me Komo i ka haawina a ke Komite i hoapono ai. Mahope o ka ninau ia anu, ua hooholoia he e !ike cr«e ka hoololi a Mr. Laiana. Uku a ke Kiaaina Ouhu $600. hooholoiii. Uku Kakauoleio a ke Kioalna o Maui SSOO. hooholoia. Hoololi rc.ai o Mr. Kahaulelio i 1,600. Mahope o ka hoopaapaa ana, ua hooholoia ka hoololi. Ma ke noi a ke Kuhina Haiiusi ua hoopau ia ke Komite a hoopaneeia ka Hale. La hana 53—Poakolu, lulai 6, IS7O. Hoomaka ka hana e like me ka mau. Hoike mai ke Komite o na Aha Hookoiokolo, e hoomoe i na hoopii o Waialua i S3OO. no ka Hale Hookelokolo malaila—me ka hoopii o Makawao, e kukuluia ka Aha Kaapuni ma Wailuku—a mo ka hoopii a na Makai no ka hoomahuahua ae i na uku. Hooholoia. Noi mai ke Kuhina Waiwai e hapai hou ia ka noonoo no ka uku o ke Kakauoieloa ke Kiaaika o Maui. Hooholoia. Hapaiia ka hana o ka la, oia ka Bila e ! hoololi ai i ke kanawai kuai awi, ma ka heluhelu akolu, a ua hooholo loa ia. Heiuheiu akolu ia ka bila e hooioli ai i ke Kanawai e hoopau ai i ka Mokuna 10 o ke Kanawai Kivila a hooholoia. Heluheiu akolu ia ka bila e hookaawale ana i haawina hoomau no lion. C. Kanaina. Noi inai o Mr. W. P. Kannikau e hoopanee ioa.

Olelo mai ko Kuhina Hailasi, ao!e ona makemnke e hooholoia keia bila. IVinnuia ka hoopanee loa a hooholoia. 20 ae 14 hoole. Heluheiu akoluia ke Kanawai no na uku mile, a ma ke noi a ke Kuhina Kalaiaina, ua hoopaneeia a ka Ia apopo. Heluhelu akolu m ka bila e hoomahuahaa ai i ka auhnu waiwai paa. Noi uiai o Mr. S. M. Kamaknu e hoopanee loa, a kamailio nmi i kana inau kumu, e kapa ann, o ke keu keia a ka Ahaolelo hana i na Kanawai hookoumaha i na makaai- ; nana. 1 Kokua mai o Mr. Laiana ika bila, pela 00 hoi o Kaai. Kue mai o Mr. Wahine i ka bila. Kamailiomai ke Kuhina Kalaiaina ma ka ao:io o ka biia, aka, aole i pau ka hoopaapaa hoomaha ka Hale e paina. Hora 12J halawai hou. ' Kamailio mai ke Kuhina Kalaiaina, he po Ino e papaluaia ka auhau muluna o u« wai- ; wai paa. ; Kokua mai o Mr. Hikikoki ika hooholo ana i ka bila. Mahope o ka hoopaapaa wale ana, ua ninauia ka hoopant€ loa a ua haule. Ninauia ka hooholo, a ua hooholoia. 27 ae S hoole. | Noi mai o Mr. Kalama e hapai hou ka noonoo ana. Haule. Komite ka Hal« no ka Bila Haawina. No* ho ka Loio Kuhina ma ka Noho. Hapaiia ka noonoo no ka uku o ke Kakau* olelo a ke Kiaaina o Maui. Noi mai ke Kuhina Kalamina, e hooholo j ia e like me ko ka bila i $300. Olelo mai Ka Mea Kiekie W. C Lunalilo ua haohao loa ia i ke Kuhma Kalaiaina i kona koho ana ma ia mea i nehinei. Olelo mai ke Kuhioa Kalaiaina i koho au i hikī ai ke hapai hou. Kokua mai o Mr. Kamakau i $1,600. Hoololi mai o Mr. Lamoa $1,000. No ka hoopaapaa loa. ua noi mai ke Kohina Hailas> e hoopaa i ke Komiie a ua haule.

Ka hoo mai Ka Mea Kiekie W. C. Laoa-[ lilo, a lamaiiio ro«i. i ka wu e noho aoa he? kaoaka aia ke!t oihan», «ole i hoopīi» la' ; uka, aka 1 ka boooobois ana aeoei he haole, * ; u« hoopii koke i«. U» miiMimioa ioa Ka; ; Mea Kiekie i ka lohe aoa i ka olelo a ke, !' Kiaaioa o Maui loehinei, oo ke kiki o ds ' kanaka ka mea i hoonohoia ai i haole maia-; • ila. Ke o!e!o nei ia, ina hookahi kanaka hue. alaiia oa aihoe aoei na kanaka eae a paa. He ano no ia iloko o k« kaoaka t he* maikai kabi abe ino lfekahi. Ua naauao : ka lahoi Hawaii. a ua maopopo ioa ifc'o, oa f < hiki loai kekahi Hawaii poooi e laweiawe i ' | kela oihaoa. Aahea na Lahainalona iioo* • naaaaoia. He poe aihae anei iakoa rpou. | Hoao aka ia lakou. Heaha ka pomaikai o ī ka naauao ia lakou ke ole e hoaoia ma na j oihana. Hoao aka. He ioihi aku oa|olelo 1 kupono a Ka Mea Kiekie (aka ua. tnina«&|»a : makou i kn naoa wale mai o ka hapa W\ o Una ili ulaula o kakou nw kela HaleiHe' ; hoopomaikai haoie ko iakou ake nui Xm * Ninauia Aa%oopaa i SI,SO0»-» i Ninauia e like me ka JO %oliri i heloia. ! Noi mai o 3lr. Hikikoki e hoopeu ike | Komite. Ae ia. i Hoopanee ka Haie.