Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 30, 23 July 1870 — He wahi leo na kekahi o na makaai- NANA O KA APANA O HILO. [ARTICLE]

He wahi leo na kekahi o na makaaiNANA O KA APANA O HILO.

E ka Nupkpa Kuukoa e ;—Alohaoe: Aia ma kou Helu 25 o ka la 18 o lune, malaila, au i ike iho ai u me la kou nei ae, e kau mai ana na L. makaainana o ua apana nei ma ka noho lio i kohuUohu i na wahine haole, aole hoi ma ka noho lioi kupono no na wahine Hawaii. Oia hoi ko laua nee ana ae a ku ana ma ka aoao hoole i ka Bila Kinawai a ka Luna Hanohano o Kohala i hoopuka ai, no na haku a me na kauwa. He oi keia o na Muhee nunui o Hilo nei, hana lepo iho In paapu na maka i ka pouli, i ike ole īho ai i ka pilikia o na makaainana o ko inua apana, a he inoa kupono keia a'u e kapa aku ai ia Waihee, aole hoi o kona lua he haole ia.

Aole no hoi o'u manao e hoopuka aku i keia mea, aka hoi, no ko'u ike ana a me lakou nei ae, aia oe ma ka aoao hoole i ka bila a J. C. Laiana i hoopuka ai, nolaila, hoomanao ae la au i kau mau oieio i puka ae ai mai kou waha ai poi ponoi ae no, oia hoi ko la e muhee i hele ae ai ma Paukaa, mamua iho o ka la koho balota.

A olelo iho ai oe ma ka puka o ka hale kuai o ka poe hui mahi-ko o Paukaa, me ka leo nui a wiwo ole. E na kanaka o Paukaa nei, mai kohooukou ia G. W. A„ Hapai, e kohomaioukou ia'u i pau kooukou pilikia, na'u e hooikaika imua o kn Ahaolelo i pono no kuu lahui, pela aku a nui wale na olelo." U.—Pau io ka pilikia la, ke kau mai la ka hoi ma ka noho kapae o na wahine haole, aole hoi o keia makahiki e hala ana ia, aia hoi i-o wahi a Pahia.

Aole no paha oe i ike ikihe pilikia ko makou e noho ia aku nei la, no keia mau pauku a kekahi niau hoa hanohano au e koi nei, e heopau, aole hoi o na kane waie no kai kepa ia, he mau wahine kekahi i hoopaa palapaia ia i mau liina hana. Ma ka apana a'u e noho nei, ua kepa ia kekahi mau wahineimau lima hana, a maloko o kekahi o keia mau wahine, ua paiua ka hapai ana i ke keiki, aole nae e hanau mai e ola ana, hanau mai no ua make, no ka wela o ka opu o ka makuahine i ka hooikaika i ka hana.

Aoie nnei keia he piiikia no kou lahui a me ke Aupuni ? I ko'u manao he piiikia no ia no ka lahui a me ke aupuoi, no ka mea, aole aupuni ke oie ka lahui kanaka.

E ka poeo Kaupakuea i koho ai īa Muhee a me Onomea, a me Kaiwiki, a me Amauiu,

ke ike ae 'la oukou i ka hana a ka L. M. a kakou. Ae, ua ike makou.

O Mr. Hikikoki boi, be haole keia iuna a kakou i kobo ai, a he papa hana ka kona mau hanau mua e hana nei, a ua kepa laua i mau lima hana no laua, ua olelo kaena ae hoi keia iuna o kakou, ua hooko poiolei īa ke Kanawai o na Haku a me ke kauwa e kona hanau mua. Ae, ua ike io au, ua hooko pololei ia. Penei, o Pooloa, he kanaka ua kepa ia maiaio o laua, a ua ike o Pooloa i kekahi henmhema mawaena o ka hnku hana, oia hoi, ka nele ana i ka ai ole iloko o kekahi mau !a hana, * pilik» na kauwa i ka po-

loli uo ka ai ole. noKuh, hoopiio Pooloa i ka j L. K. Keena, aole i ioaa ka pomaikai ia Poo-. ioa a hiki i keia ia. E keku mni pahn auanei ua luna haole nei a kakou ia'u heaha U hoi kana ke keku rcm. ike ia hoi na iwi o Hua i ka !a. Me ke aloha ika Luna oka nupep* KkoKIMI. G. W. E. Mikaainima. Hdo, Hawaii, lunt 27, IS7O. |