Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 33, 13 August 1870 — Ka Nupepa Kuokoa. [ARTICLE]

Ka Nupepa Kuokoa.

HE KANAWAI. £ HOOWU AI 1 Et KASAWAI i KaF*U " HE KaS*W AJ E BOOPIC A1 11A MoICSA X O KC KaNAWAI KinLA. A E BOOPOnOPOJfO AI J ka Osha*a Aopiuapala oie Aumn," A E HOOKOMO A*A 1 *AC FaCEC HOU. E HELC ia !A Pacic 18 o, Facev IS 6 a jie Fac. Eu23fl. Ekoohotoia e ka Moi a me ka Hale AhaMooko Ilowaii Pae Aina i okoakoa iloko o ka AhaoUlo Kaukanawai okeAupuni: Packi; I. Ma keia ua hoololua ka Pauku JS o ke Kanaw»! i kapaia, •* He Kanawai e boopao li i ks Mokuoa Xo kp Kanawai Ki* rjla, a « hoopooopono ai i ka Oihana Aopalapala o ke Aupuoi/* a penei e heloheluia'»: " Packc 15. Ma kela me keia apaoa kula. e hoonohoia i pap# kula no ia apana, oia hoi ka Lunak*nawai Apana, ka Luna Ku!a a me kekahi hoa eoe oia papa i kohoia e na makua me na kahu o na haumana e heie mau ana i na kula Aupuoi o ia Apana/' Packc 2. Ke hoololiia nei ka Pauku IS, ma ka hookomo nna inahope iho o ka hoolo]i i haiia nmluon ae o«i, i pauku hou, e kapaia Pauku 18 a." a e heluheluia penei: • 4 Pauko 1S a. Na na Luna Kula o kela ; a me keia apana, ma ka Poakahi mua o ka maiama o Maraki, a mamua ae paha, iloko 0 keia a me keia makahiki, e kena aku i na | Kumukula Aupuni a pau i Papa Hoike o na i inoa o na makua a me na kahu o na keiki e heie ana i ke kuln, a e hoonoho ua Luna Kui« ia he koho baiota, ma ka Poakahi hope ion o Maraki, i keia a me keia makahiki e haloia ai. iwoena o ka honi umi me ka ho-; ra elua e koho ai, no ke kolu o na hoa o ka j Papa Kuia Aupuni ; a ma la koho ana, e i koho baicta ka poe wale no i loaa ko lakou ' mau inoa m» ka Papa Hoike o na Kumuku-1 la Aupuni, i oleio mua ia ma keia kanawai." ; Paiku 3. oke koena o ka Pnuku 1S e j lilo ia i pauku okoa, a e knpaia " Pauku 18 6," n penei e heiuheiuia'i : j •• Pauku IS£. E hiki no i keia ame keia poe, e kauoha e haiawai ia papa kuia i ke-, ia a me keia inannwa, e kuka pu no na \vn iwai kuia a ino na pono e oe e pili ana i ka heonaauao ma ia Apann, a na ka Luna Kuia e hoike aku i kona mau hoa o ka Pnpa Kula, a i kekahi o iaua paha, ke noiia pola, 1 kana mau buke helu a me na palapala e ne e piii ana i kana mau hana. Ina manawa q pnu, ke koi iike ia e na hoa e ne o ka Papa, e hooioio aku no ka Luna Kula imua o iaun, no ka like o na daia kula ma kona li-; ma me kn hoike nna o kana buke helu dala. No na hoa eae o ka Papa Kula e kokua i | kn Lunn Kula i na manawa a pau, e like me j ka mea kupono ma kana mau hana, a e ho- j ike hoi ia iii i na mea a iaua e ike ai e piii, nna i kana oihnnn, a e kokua no hoi ma ka hooko ana i kana oihnna, inn ua mai ia, a ua hele pnha ma kahi e no ka manawa pokole. 1 ' PaUKu 4. E hooioiiia ama keia ua hooloiiia no ka Pauku 23, penei e heluheiuia'i: •• Pauku 23. Na ka Papa Kuia o kela a nie keia Apana e hoonoho aku i na Kumuno 0 na Kula Aupuni, a na ua Papa Kula ia ka mana e hoopau la lakou ; e hiki no nae ke hoopii hou ae i ka Papo Hoonaauao." Pauku 5. £ hookomoia, n ma kein ua hookomoia no mahope iho o ka Pauku 23, i pauku hou, e kapaia " i'auku 23 a," a penei e heluheluia'i: " Pauku 23 a. Ina i kekahi manawa, i manao ia e na makua mea keiki e heie ana 1 na Kula Aupuni, ua pono ole ka hana a ke kumu, a ua makeinake pnha lakou e kohoia a e hoonohoia kekahi kannka i Kumuao, nlaila e hiki no ia iakou ke wniho aku i palapa-, ia hoopii imua o ka Pnpa Kula Apana, a na ka Papa e hoomnopopo i ka manawa e hoo« lohe ai no ia hoopii ana mai. A ina ua akaka he mau kumu pono o ia hoopii, mahope nae o na oleio hoike i iawa i ka mea e pono ai, alaiia, e hooholo ka Papa mamuii o ka inanao o ka pnlapala hoopii." Packu 6. E liio keia i kanawai mai ka la aku o kona hooholoia ana; n ona kanawai a me na hapa kanaw&i a pau e kue ana i keia ua hoopauia. Aponoia i keia ia 1S o lulai, ISTO. KAMEHAMEHA K. ; HE KANAWAI E PILI ANA l KA, HANA ANA 1 NA PaPAIKOA Ju- j A HE KA UNUHI ANA 0 NA JVRK. E iiooHnLnu e ka Moi a me ka Hale Aha olelo o ko Hawaii Pae Aina, i akoa• kon iioko o ka Ahoohlo Kaukanawai o ke Aupuni : : Packc 1. Na keia ame keia Kinaina i hui pu me kekahi Lunakanawai Aha Kakau, ma kela a ma keia hapaiua makahiki ma na maUma o Maniki me Sepatemaba, e hooma- ! k&ukau i papaiooa o na kanaka hanau ma Hawiii nei, a i papainoa o na kanaka, he poe haoie ma ka hanau ana, e noho ana iioko o ko iakou inau palena Kiaiina, a i kupono ma ka noonoo ana o ke Kiaaina a me ka Luna* kaoawai e haoa ma ke jure» aka nae. aoie e hanaia k> papa jurc haoie roa Hawaii a me kauai. £ kakau inoa ia kela ame keia pa« paiaoa e ke Kiaaina a me ka Luoakanawai a e hooiliia aku i ke Kakauoleio o ka Aha Kaapuni, a tua ka Mokupuoi o Oahu, i ke Kakauolelo oka Aha Kiekie, a ma ka Mokupuni o Hawaii, i ke Kakauoielo mua. Wa na Kakauolelo e kakau i kela inoa kela mo* o ua inau papainoa nei ma kekahi apaoa pepa kaa«»le * e hookomo iho iloko o kekahi mau pahu kupono, a e kaawale hoi «» p»hu iooa haole me oa pahu iooa kanaka Hawan.

PaCk? 2. Na ke Kakauoleio o kela me ! keia Aha, he īwakaioa la mamoi ae o ke i Kau Hookoiokolo o kona Aha. e ooohi mai;iokomai oU pahu kopono, i oa jore, he {iwakaiaakomamiha mau kanaka m«*oi» t a he iwakaiuakumiimaha hoi haole. eia oae, aoie , l e ohiia ka jure haole ma Hawaii a me Kaaai. O keia unahi jare aoa, e haoaia imua o kekahi Luoakanawai o ka Aba Kiekie, Lu. nakanawai Kaaponi* a o ke ( Pehea keia ?) I pah&, a nana no e hooiaio i ka pololei o ka ■ hana ana. PAt7KC 3. Ina he jore haoie waie no, a ioa he poe haole paha kekahi hapa o lakou ka inea e pooo ai ka hookoiokolo ana o ke- ) kahi hihia imua o ka Aha Kaapuni o oa I Apana ekolo, a eha paha, alaiia, na ka Lunakanawai Pere»idena o ia Aha Kaapuni no ia manawa e kena aku i poe haoie kupono e noho ana maioko o ia Apana e nobo ma ka jure no ia hihia. Packu 4- Na na Kakauoieio, maioko o na hora be iwakaiuakuinamaha mahope o ka unuhi jure ana, e haawi i ka llamuku o ke Aupuni, i oie la, i ka Makai nui o ka Mokupuni, i na inoa o na jure i ohiia, e iike me ka mea i olelo ia maiuni, i mea e kiiia ai iakou, e like me ke kanawai. A na ia mau Kakauoieio no e hoolaha ma | ka nupepa Aupuni i na inoa o na jure, i ike : ai na mea a pau, ! Packuo. NaPauku 11S5, 11S6, US7, : 11SS, 1190. 1191 a ine 1210. o ke Kanawai Kinia, me na apana kanawai a pau i kue i | keia, ua hoopauia. i Pauku 6. E liio keia Bila Kanawai ma • ka ia mua o Sepatemaba, o keia inakahiki. eia nae, o na jure i unuhiia, a i kiiia mamuli o na kanawai e waiho nei, ua kupono no e noho jure iakou e like me ka palapala kii a );ikou, me ke kue ole o keia kanawai. ! Aponoia i keia la 1S o iulai, IS7O. j KAMEHAMEHA K. i | HE KANAWAI j E HOOLOLI A1 1 KA Pauku 453 a me ka PauI KU KIVILA, E PILI ANA INA AUHAU WAIWAI Lewa, a me na Auhau Waiwai Paa. i E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo i oko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko oka Ahaolelo Knukaiiawn o ke Aupuni: ! Pauku 1. E hoololiia, ama keia ke hoo* ioiiia nei ka Pauku 453 o ke Kanawai Kiviia, ma ke kapae ana i na huaolelo •• hookahi hapaha keneta," me ka hookomo ana malai:ia i na huaolelo ''hookahi hapalua keneta." Pauku 2. E hoololiin, a ina keia ke hooioiiia nei ka Pauku 454 o ke Knnawai Kivila, ma ke kapae ana ī na huaolelo ,4 hookahi hapaha keneta," me ka hookomo ana malaiia i na huaoieio " hookahi hapalua keneta." | Pauku 3. E lilo keia i kanawai mai ka la aku o kona hoohoioia ana. 1 Aponoia i keia ia 18 o lulai M. H. 1870. I KAMEHAMEHA R.