Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 41, 8 October 1870 — Ua pono ke kanalua ana o kekahi o NA KUMUKULA O KA APANA O Makawao. [ARTICLE]

Ua pono ke kanalua ana o kekahi o NA KUMUKULA O KA APANA O Makawao.

E ka N{tfefa Kuokoa e ; Aloha oe : Ua ike au ma kou helu 37 o ka la 10 o Septemaba i na manao lainu o John Kawelau e aiakai aoa iaiu iho iloko o ka lua-meki, no ke kanalua kumu pono ana o kekahi o na Kumukuia o ka Apana o Makawao. E John Kowelau, aole nu i kanaiua no ko hoouna ana i ka Moolelo o ka hoike i ke Au Okoa." e iike me kau e oielo mai nei, aka, ua kanalua au oo ka hana ana o ke kula o Hueio i ka inea piii oie i ka oiaio. Noiaila, j e trebe oe la oe iho mai loko mai o ka puna- \ welewele o kou ialau, mai lalama hou i ka j pali eiike me na Aamakualenaiena. Ke noi j mai nei oe e hooknu aku ia oe, no ka mea, | aole oe i ike i ka wehewehe aoa a ke kuia o \ Hueio i ka mea a'u i kanalua ai. Kahaha! • Kupaoaha oe e ka makamaka, ua maopopo 1 no ka hoi ia oe, aoie oe i ike i ka mea a*u e j kanalua nei. laiama hoi ko waha ma ke **Au okoa n e kokala leo nui ai. Ua oi aku ke . kula o Huelo ma na mea ike, oiai, ua lawe mai oia i na kii o ka pauku paaiiiona i ike 1 ia iloko o ka boke haole. (*» Eatoo's Com-! mou Scbool.") Maanei la, ua ike ia kou \ hooponipuni imua o In iehakhu, a ke maU-' ma tiei oe i na haku elua, oia hoi o Ike a | me Ikeole, noiaiia, ke holo oei ka Muhee i

j ieooa a i bop-. No koa hoike aoa imoa j oka lehokho, ( *Aa okoa") noUiia, n» hoiī ke «ikO no boi ao peb i koo kaoalaa imu* o ; ki lehuleho, nopepa Kuokoa a oux ke kahoa ; e ko nei kua kaoilua īmua oka i«ha!ebu, | no koa heopunipani eoa peia ma ke ( "Ao okoa "lolai 14 hei'a 13. Noliih, cdq> i ko ke kaola eoaawekaakolo a ke aioha. eia l kaoa ike kahoa mokomoko oka lehuiehu. A ke kobo ako oei aa, aia me oe eka makamaka ka haoa a kamalii, aote be hana na ke kanaka makoa ke makemake oei ao, e noi aku oe i kou hooponiponi ma ke " Ao okoa n e hoihoi oni, i ioaa ia oe ka mahaloia i malaila, oiai, aole oe i ike ika mea a'u e [ kaoaloa oei. | Ke palolo hoa mai oei ko waha, " Aole I no paha owau waie kai mahalo aku īa mea I o ka lehulehu pu kekahi i akoakoa mai e ike ike akamai oka lakoo mau keiki. n Maanei ia, paa hou oe iioko o ka upiki, oiai, ua noi mai oe e hookuu aku no ka ike ole i ka mea a'u e kanaiua nei, aka, ua hoi bou mai oe e niahaio ī ka mea a'u e kanalua nei. A heaha ka waiwai o ka hoi hou ana mai e ai i ka iuai ? Lohe ole no ke poo o ka i lio ! Ke mahaio aku nei oe i ka nani o ka pahu kupapao mawaho, aoie hoi oe i ike i ka awabia oka ukana maloko. E hoomaopopo oe e ka makamaka nou iho. •' O ke kukini ho-| io hewa, hauie oia i ka iaiau." j Ke olelo hou mai nei oe e John Kaweiau he mau kamana ka hoa e like ai. Kupanaha! Me ko ike oie no ka i ka wehewehe ana | haanou wale iho no oe pela he kamana. Ke \ puka ioa aku la oe e hoomalamalama ī kou | hoopunipuni, oiai, ke ho-oiaio ioa mai nei oe ika mea au i ike ole ai. Nolaila, mai hoomau pela o loaa ole ia oe ka mahaloia, No ka mea, he piii pono ka ke kamana wehewe ana i kana kii i kahakaha ai me ka mea kino oua kii 'la. A pehea ke kula o Huelo au i ike ole ai i ka wehewehe ana, he like nnei me ke kamana? Ke hai aku nei au mamuli o kuu ike maka, aole i iike me na kamana, oiai, he okoa ke kii, he okoa ka wehewehe ana. Oka wai ka poiolei, oka ike niaka paha, o ka John Kawelau ike ole paha ? E noonoo iho e ka poe heluhelu. Ke paa nei no o K<iweiau iloko o ka pouliuli o kona iaiau. M E nihi ka hele i ka uka o Puna." \ Auhea oe e Kawelau ? Mai hili-palahai wale aku oe i o ianei e iauwili ai, a haalele; i ke kahua a'u i kukulu ai no kuu kanalua,: oia hoi ka hooko pono ole ia ana o ka oiaio oke kula o Huelo. Aka, e paki aku no au Ina mea au ī lauwili ai. Aole i luwe mai ka haumana o ke Pulehu i ke Kumuhana oka puunaue pokole no ka puunauei loihi, a pela hoi ka loihi ika pokole, aole 1 aole loa no !! oiai, ua hookaawale pono inl

' no na Eumuhana iloko o ka Huinahelu,d I pela no au i ao aku ai i ka'u poe hauman* | aka, ua loaa no i ka haumana k« ano kuhij hewa no kau mau ninau hooio, a mahope iho, ua hooponopono ka haumana e like me ! ka'u i ao aku ai, a ua loaa no ka oiaio, aka, | ua hana oe i ka oiaio i hana ia e ka hauma- : na, ake kukala nei oe, i ka hana ole e like i me ke Eumuhana ke hoomanao ae nei au.

•'Aohe hana a Kauhikoa, Ua kau ka waa i ke Aki." Ke kanalua ole nei au, ina e hoouna alu ! oe i ua ninau hooio la au i ua haumann 'a j a'u i hala aku la i ke kula iu ano o Laha- • naluna, e ike ana oee wela ana o Kanepunu | i ka la, e pili pono ana no ke Kumukanai j ko ninau hooio, e like no me ka'u i ao akv j Mai manao oe ua aolalau au 1 ka'u poe j mana, aka, ua ao pono no au e like me U j oiaio, e like hoi me ka mea i ao la mai iaj I ma na hale hoonaauao. A o ke kula o Hu* lo au e liki nei he kamana ka hoa e like a ! e akahele oe o poho ka hapaumi i ke kama,! uwi ole. 0 ka mea a'u e kanulua nei, h ; , mea makilo ia nu Kaewe ke Kumukula j Huelo. mai a Kelia mai kekahi o kuu mq j I hoa kula o Kauakaniiehua. ! A mamuli oia wahi inakilo. ua lawe koli ; I iu mai i wahi kumuwaiwai no ka la hoik' i : a ua ike ia ka pulelo ana ae ma ka papa I | o ua wahi haumana ala he 13. Ua lohe p< | • no no au ia Keawe. i\ka, ke lawe mai n< j ! oe e ka makamaka Kaweiau e kukulu ia c j iho i iuna o ka puuone, a halawai aku me n | ku-aua o ka Hooilo, lilo oe i ke au a Kah< ! ; wahewa. O ke kanaka i loielua ka naau ' | ua lauwiii oia i koua mau aoao a pau. j E Kaweiau.e hoomanao oe i ka manao hai o kekaki o na Komite. Ua oielo keia, ma Lahainaluna waie no e ike ia ai kela mau kii paaiiiona, aka, ua ike ia maanei ī keia la. nolaila, e hoonoho iaia ma ka papa 1, nolaila, ua akaaka mamuli waie iio o ua mau kii ia i hoonoho aku ai na Komite rna ka papa 1, a maiaiia no hoi i mano ai na Kemite he pono, no ka inea. Ua ike ia ka iaau ma kona hua, A mai hooie manawa ino oe e Kaweiau, a huna i ka malamalama malalo o ke poi, mai malama i ka hana a na popoki no ka niea, he holoholona ia he kanaka oe, ku no a poioiei, hai mai i ka oiaio mai uhiuhi hou i ka iau mamane. Aole no nae e naio ua ike ia ka no-a. A mamuli o ia mea aole au i kuhihewa, ua akaka ia e iike me ke aoiani. E Kaweiau, ua pmepine ae la kou hooiaio an% i na naea au i koho walejiku ai, a i manao wale aku ai, nolaila, ua maoao au aole oe i ike i ka hiki-mua a me ka ukaii o kau mea e kamaiiio nei, no ka mea, ua pouiiuli loa ka oiaio iioko o laīla, ke kohowale mai oei oe t ua manao au, owio wale no ke kau ae ma k* papa 1, he lalau nui ioa la ou e ka makamaka, na Ponana paha i hai mai ia oe peli, kou kokoolua e huki «na i ka ia i ke koia o Kamaomao. Aoie na'o iho i kauo ae ma k« papa 1. aka % oa ka boa no o ka Uau i hoike mai noot iho. a e uko ia ka paahana c !tU «oe kaoa āana ana. A k c hai aku nei

f «eim oe. roai kuo noho kueno «na m b»ki iho ; ; R<i b !t 2 o lolai be iwakalua kuni*biku • |da» i iuakao* m la'u no k* oih*na kamo. [e jke k* bik» i k*%i I*welm aw». Aolej |oti i kīi aka f aka. i haawi i® ni*i no e like: \m k* haa oka iaau. E » mai paha oanei jjojna'a iku aku. Ke bok> hohew* nei oe iix kapa alaoai. Ke kaaoha oei au » oe, e j. iii oui oe i koa haawioa, i kohukohu ka no- ; ?baoa ike kafa o Haleakala, mai na-kee • k waha i ka hana i maa ole i* oe. Ke malala aei no ika hana, ke hoomaoawanui anoi ka makaponiunīu, ame ka wela o ' k la. K eoleio hoo mai nei oe i kuu hapai i ka'u ; Uia. Aole oa*u i hapai. na ka hoa no oka Ke manao nei au, i na e hoomau ia ! ! pla na kuia oka apana o Makawao e iike oe ka J. Kaweiau e haukae nei, aiaila, aole f e holo aoa imua. Oiai, ua ike ia ke kuia «Kuiaha, ua oi ma ke kakau-lima, aole nae noonoho ia ma ka papa 1, a o ke kuia hoi jHaeio. Mahea ia ka oi ana ? oa hoonoho j) ma ka papa 1, Maanei la, ke hoemi nei 1 U eJ. Kaweiau ika ike kakau-lima o ke' lia o Kuiaha, i mea e hoonawaliwaii ai i laiia alakai, oiai, aole mea e hoolana ai i manao, ua make kona manao mamuli: Jna hooponopono ialau ana a na Komūe J. j kawelau ma, aole e puapuai mai ka wai ono' ! me ka wai awaawa no loko mai o ka pu-| iavvai hookahi. E pono e noonoo pono i ī aea e holo ai na kula, mai hookaumaha i ekahi, a hoolana i kekahi. EJ. Kawelau e waiho nei au i ko mau ninau hooio, a me |o mau ninau i halahu aku, a makou iao •<le ai, a pane hou mai oe, alaila, e haiawai jjou no ke Kiu me ka 2\aidit. Ke hoi nei ;e keik\ o ka ia ka-Uehau o Kula, ua moe ;okolo kuuahi o kuu aina. Me ke aloha i ;a L. H. a me na keiki hoonohohua. j JoHN. NaKOOKOO. Kula Maui. Sepatemabii 14. IS7O. :