Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 42, 15 October 1870 — Page 2

Page PDF (1.76 MB)

This text was transcribed by:  Mcah Mcnicoll
This work is dedicated to:  I dedicate this article to Pauahi

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

imua. e hui me ko lakoa mau puali. Ua hoopukaia he mau kauoha, e hookuu aku i na koa ku i ka wa i elemakule, i komo mai iloko o ka hooluulu kaua mai ka hoomaka ana mai o ke kaua.

 

KE KAUA MA EUROPA.

 

NU HOU. ELUA LA KA LOHI

 

            Ma ke ku ana mai a ke kiapa Hawaii Mauna Loa mai kapalakiko mai i ka Poano aku nei i hala. ua loaa maiia makou he mau na hou o ke Kaua, he elua la ka lohi iho mahope o na nu hou a ka mokuahi. Nolaila. no ko makou ike, u ko oukou makemake ka ike i na mea hou, nolaila, ke uauhi nei makou malolo iho.

 

Ka ewao a Rusia, Italia a me Auseturia.

            Barusela, Sept. 12.- Ua lokahi aenei o Rusia, Italia a me Auseturia ma kekahi kumu, e haawi i ka mana ia Rusia e noi aku imua o Perusia. e hoopau i ke kaua. Ua hoounaia he palapala o keia ano i Balina no keia mae, aole nae he wahi haina i pane ia mai. O Haku Liona, ka mea i hooikaika no ke komo ana e uwao mawaena o Farani a me Perusia. ua haalele oia i koua lahi. a ua waiho aku maluna o Uloaaga, ke kuhioa noho o Sepania.

            Ua hooneeiu ka Aha Hookolokolo kiekie o Parisa ma Taua, kahi e noho hena nei i keia mau la.

            Balina, Sept. 12.- O ka hoike pili aupuni no ka haawi pio nui ma Sedana, oia ke kaua i pio ai o Napoliona, ua hiki aku no ia i ka 122.000. O ka nui ka poe eha, ua hoonalowaleia aku, i ka manawa i weheia ai ka halihali a na kaa ahi, a o na make a pau ana ke kahua, ua pau i ke kanu ia.

            Mai ka mea kakau o ka nupepa Manaaoa o Ladana, I a ihe 30 minute, i loheia mai ia, he hoouka kaua mawaena o na koa Farani teau Tiere. (Chateau Thierry) he wahi aia ma ka hapalua o ke ala mawaena o Kalona a me Parisa. Ma keia kaua, ua auhee mai na Perusia. Ke hele no nae imua.

            Wasinetona, Sept. 12.-Mai ka mea kakau nupepa mai o ke Turibuine ma Reime, a loheia mai ai, ma ka la 6 o Sept., malaila kahi i hoomoana ai o ka Moi Uilama. me ka manao e noho a hiki i ka la 9, i loaa ai ka manawa e houluulu ai i na koa, ka nana aku i na koa, e loaa maiana, mai Meza mai.

            O na puali kaua o Germania Akau me ka helu ole a na puali elua o Bavaria a me na Wateinabuga. aia lakou ke hele la ma ke kuamoo e hiki ai i Parisa, me ke keakea ole ia. O ka nui o na puali koa, ke manao wale ia la, e hiki ana i Parisa ma ka la 13 a 14 paha o Sept. Ia manawa no hoi e hiki mai ai na mahele koa e nee la imua a me na koa ku i ka waa hui ae a komo pu i ke kaua. Aole e emi malalo o 400,000 na koa Geremania.

 

Aia o Bazaine naluana o kona mau a-u kai i opu ai.

            Ua hoikeia ae, i ka wa i hoikeia aku ai ia Bazanie, ua lilo pio aku ka Emepera Napoliena a me ka pauli holookoa o Makamahone, a koi ia aku o haawi pio aku ia Meza, hoopuka mai la oia me kona manao huhu, aole on a mahalo i ko Napolione mau manao a e kipuia e ia kekahi alii-koa Farani e koi aku ana naa iaia o haawi pio ia Meza.

 

Ke pani awa a na moku kaua Farani he nee ole.

            O ke pani ana a na manawa Farani i na awa o ke kai Balatica, he mea ole. Ke komo mai nei na moku, a ke puka aku nei no hoi i waho, mai na awa aku o Danetize (Dantzic) a me Konibura (Konigsburg) me ka hopohopo ole. He nui loa ka pilikia o na moku kaua Farani  i ka imi ana i ka lanahu, a o lilo he maunauna  maoli. E hoopau kekeia ana ke paui awa.

            ladana, Sept. 12.-Ke kaliia aku nei, e hiki mai ana o Jule Favere, ke Kuhina hou o ko na aina e o Farani, ke kuhina hou o ko na aina e o Farani. Maunei i keia po. He holo pili aupani paha keia.

 

Ka Bisimaka Kamailio ana me Napoliana.

 

            O ka couna Bisimaka kamailio ana me ka Emepera pio Napoliona, ma Sedana, ma ka la 2 o Sept., ua loihi no, he hookahi hora. ua manao o Napoliona, ua oi ae ka pono o ko Napoliona haawi pio malolo o ka ae like mamua o ka ae ana aku i ka Perusia i noi mai ai. No ka hele ana aku o ka Emepena pio ma ke ano kaua, ua hoole aku o Bisimaka i ka hoolohe ana. aka, ua hoike aku nae ia i ka Emepera, ua makaukau loa oia e kukakuka no ke kukahi. Pane mai ka Emepera, ua makaukau loa oia e kukakuka no ke kuikahi. Pane mai ka Emepera, he  paahao au, a nolaila, aole pono ke kuka ne ka hoopau i ke kau, aka, hoike aku no nae ua Emepera la, aia no ke poo aupuni i Parisa. Olelo aku o Bisimaka, aole loa he mana ma parisa no ke kuka ana no keia mea. Nolaila, hoopuka wale mai la no ka Emepera, e ae ia na koa Farani e komo iloko o Belegiuma, a malaila e haawi pio aku ai i ka lakou mau mea kaua. Holo pu aku la o bisimaka me napoliona a Beleru, kahi a Generala Farani Wimefeoa a me ka Moi Uilama e kuka ana no ka haawi pio mai o na koa Farani. Aole i ae ia ka Emepera e ike koke aku i ka Moi a pau wale no ke kuka ana no ka haawi pio. I ka wa i loheia ai ai ua holo, ua mokumo ku ae la lakou i ka manaolana o ka Emepera. Hookuuia aku la na alii koa Farani ma la paiole.

 

 

He Lono, Ua Lilo Pio o Meza.

Nu loka, Sept 13–Ua hiki mai na lohe ua lonoia ae ma lauana, ka lilo pio ana o ke kulanakauhale o Meza. kahi a Geoerala Basaine a me kona poali nui e pooloolo ana.

 

Na Hiki Mea  O Na Laina Koa Perusia.

            Parisa. Sept 13–I ke ahiahi nei. ma Carepota. (Careport) na koa Perusia. ua noho ae na paali koa Perusia eioa. he 50,000 koa ka noi. ma kahi kiekie o Saraboro. Mawaena o Coolamieie a me Lafeta. Ua hoopuka na Kuhina o Parisa, aole loa e ae na kekahi kanaka, e puka aku mawaho o Parisa, mahope iho o ka hora 6 o ke ahiahi o ka la 15 o Sepatamaba. me ka ae ole ia. Ua hooko ikaika loa ke Kanawai koa maloko o ke kulankauhale.

 

            Poho Na Manaolana No Ke Kukahi.

            Ladana. Sept 13–Ua hoopuka ka nupepa Pou o Ladana, he nupepa hapa pili Aupuni, ua pau ka manaolana o na aupuni ku i ka wa, no ke keakea ana i ke kaua. O ke Kuhina Noho o Amerika Huipuia ma Balina, ua hooki oia i kona hooikaika ana e hoopau i na luku a ke kaua.

Na Manao o Parisa.

            Ua hiki mai ka lono ma ka waea olelo, i ka nupepa Ke Ao o Ledana, ma ka la 12, e hoike ana e hakaka ana o Parisa a hiki i ka hopena. O na lako kaua i keia manawa. ua nui a maikai. Aohe himeni ma na alanui o Parisa, aohe ooloku haunaele ; ua maluhia loa. Ua piha na alanui i na kanaka me na mea kaua wale no. E kokoke mai ana kekahi hapa o na puali koa Perusia mawaho o Perusia, ma ka Poalua, a o ka nui, e hiki koke mai ana. Ke au wale nei na ohana maloko o Parisa, mahea la auanei na wahi a na poka pahu e haule mai ai iloko nei o ke kulanakauhale.

            Ladana, Sept 13–Ma ka palapala a kekahi kauka pili ma ka aoao o ka Perusia, ua hoike ae oia i ka nui o na make o na Geremania malalo iho, penei: Mai ka hoomaka ana mai o ke kaua wiliweli o Garavelotte, ua hiki aku i ke 73,605. mau koa Geremania i make. Ina hoi e hui pu ia me na koa i eha, pio a nalowale, alaila, ua iliki aku ka hunia i ke 97,050.

 

Kahi E Noho Ai o Ka Moi Uilama Ma Parisa.

            E noho ana ka Moi Uilama nia kahi noho hooluolu o Kokekaila, ka Iudaio waiwai loa, mawaho aku o Parisa, ma ka Poakolu, la 15 o Septemaba. Ua oleloia ae, ua haawi ia aku kela wahi i ka Moi o Perusia, e ua ludaio waiwai la, i mea e pakele ai ua wahi makamae la, mai ka hoohioloia ana mai.

 

Ke Aupuni Honua o Ka Pope, Ua Hiolo.

            Ferolena, Sept 13–Ua hoopuka ae o Generala mPadobua, o na koa Italia, ma ka palena o Italia a me ke aupuni Pope, he olelo kuahaua i na kanaka o Roma ; a maloko o ia olelo, i hoike aku ai oia, aole oia e kaua aku ana i na kanaka, aka, e lawe aku ana oia i ka maluhia a me ke kuikahi, me ka waiho ana i na Poo Aupuni ka hooponopono O ke kuokoa ana o ka mea Ike Hemolele. (Pope) aole no e hana ino ia. I ka hele ana o na koa o Victor Emanuela i Roma, ua hawaiia mai ia lakou na hoomaikai ana a pau e na kanaka. O ua koa kiai o ka Pope ma Sa Montifiscoono. ua lawe e ia aku, mamua o ka hiki ana aku o ko lakou aono kue. Ina aole eikeakea mai ana ka Pope, i ke komo ana aku o na koa i Roma, alaila, e haawiia no he wahi no ka Pope e noho ai. Ke hoomakaukau nei ka Pope e kue aku i ke komo ana mai o na Italia ma kona aina, aka hoi, aole no e pale io aku ana.

            Mai ka mea kakau mai o ka nupepa Taribiune, ma Roma, i loaa mai ai keia malalo iho: Ma ka pookahi, ua a-e mai na koa o Italia maloko o ka palena o ka aina o ka Pope. Ua haiolelo aku o Generala Cadosana i na kanaka Roma. He nui ka hauoli a me ka pihoihoi mawaena o na koa a me na kanaka.

            Mai ka mea kakau mai no hoi o ka nupepa Taribiune ma Ferolena. o ka la 7 o Sepatemba, i lono ia mai ai. ua hele na koa o Italia a pioloke hoaano. E noonoo ana ka Aha Kuhina i na palena, aka, e ake ana no na kanaka e hele i Roma, me ka kokua a kokua ole mai o ke aupuni. O Ricasali, aia no ma Piassa de San Martins. a e hoounaia paha auanei i Elele Kuhina i kahi o ka Pope. Ia manawa e pau ai o Italia a pau i ka paa i na mea kaua. O na papa koa helu I, ua kaheaiaku, a o ka papa elua, e hahai koke mai ana no. He 30,000 e hui ae ana ma ka la 20 o Sepatemaba. He 4 mau mahele koa Gerenadia i a-e ae maloko o ka palena o ka Pope i keia kakahiaka. Ua kahea hou mai nei o Farani i na koa Farani a pau e nohi ana malolo o ka have o ka Pope, he 20,000 ka nui, e hoi i Farani.

 

Heaha Ka Hopena o Ka Pope?

            Ua hoouna aku ka Pope i na Mana a pau o Europa i kona manao. no ke kue aku i ke komo ana mai o na koa o Italia maluna o kona aina, aka, aole nae oia e pale aku ana me na mea kaua. E holo ana oia i Ladana maluna o ka manuwa Beritania. Ke hoomakaukau la ka Akihihopa o Canatibure e hookipa aku iaia ke hiki aku.

            Ua hoole na koa o ka Pope e kiai ana i ka palena o ka aina, aole e kaua aku i na koa laila.

            O ke alanui kaa ahi e holo ai i Koma, aia iloko o ka lima o na koa Italia, aka, ua okiokiia nae ma kaawahi e na koa auhee o ka Pope.

            Ua haalele kekahi mokuahi nui ia Maselle, a ua holo mai i Civita Vecchia, e hoihoi mai ana i na koa o ka Pope, i hoonohoia ma ia mau wahi.

            Roma, Sept 13–Ua kahea ae ka Pope i na Luna Aupuni o na aina e mai, e kuka no ke keakea aku i ke komo ana mai o na koa Italia, e nee mai nei maloko o ke kulana kauhale o Coliseum.

 

Na Kene a Farani I Manao Ai E Pau Ke Kaua.

            He kumu e manaoia aku ai. he mau mea kupono e kuikahi io ai ke Aupuni Kuikawa o Farni, ika lawe ana mai i na kumu malolo iho, a ua kauohaia o Tiea e waiho aku imua o ke aupuni Beritania Nui. oia keia:

            E uku aku o Farani i na lilo a pau o Perusia no keia kaua. O na papa a pau o na aina o Alasice a me Loaraioe. e hoihoiia. E paa na koa o Geremania i na papu o Meza a me Saraboro a hiki i ka wa e kohoia ai ke aupuni kupono. E hooiaioia ke kuikahi e na mana kupono.

           

Paakiki No O Uilama E Kaua.

            Ladana, Sept 13–Ua loaa mai kekahi lono mai Beauvoisa mai, e olelo ana. iloko o ka hebedoma i hala, ua lehulehu na hoomalimali mai imua o ka Moi Uilama, a hoopau i ke kaua. Ua hoikeia mai nae ma lono pili aupuni, aole e ike iki ka Moi Uilama i ka mana o na kanaka e hoike ma nei i keia mau manao e hoopau i ke kaua. Aole i hiki mai ka wa e ae aku ai ike aku ia lakou. Aia ka manwa e ike aku a is a hiki na koa o Perusia mawaho o Perusia. Makemake ka Moi Uilama e hiki o Parisa, me ke ake no e hana kuikahi, i malu ia ai keia mua aku, a nonoi aku ia i kano noi mua, alaila, ae mai oia i keia mau keakea, ke loaa ua mana kupono nana e hooiao.

 

Piha Loa O Toua I Na Kanaka .

            Toua, Sept 13–Ua piha a hu ke kulanakauhale i na kanaka mai o Parisa a me na malihini i holo mai ia nei no ka makua. I awiawi loa nae hoi no ka olelo kuahaua. e papa ana, aole e ae ia kekahi kanaka e puka aku mai Parisa, mahope iho o ka la 15. Paapu wale ua haole Amerika mawaena o keia poe. Ua hiki pu mai ka heluna nui o na kanaka i hoomalimaia e ke aupuni.

 

Ka Nui O Na Pio Na Sedana.

            Balina, Sept 10–O ka hoike malalo iho, ua kakauia ma kahi hoomoana o na Perusia. ma Reima, a ua hoounaia i Balina. Ua oi aku mamua o 25,000 koa Farani i lilo e mai mamua o ke alo oSedana, mamua o ka ae ia ana o ke kuikahi pio, ma ka la 2 o Sepatemaba. I ka wa i pua ai ke kuikahi pio mawaena o na aoao elua, he $3,000 koa pio hou mai i haule iloko o ko kakou mau lima. Mai loko mai o keia heluna, he 14,000 poe i eha,. Ua lilo pu mai he 400 pu kaua, ke hui pu ia me 100 pu Mitarelia a ka Farani, he 150 pukuniahi hoopuni wahi kaua, me 1250 na lio, a he nui loa aku hoi na lako kaua, na poka a me na pauda.

Poho Ka moku Hao Beritania "Kapena"

            O kekahi o na mokuahi hao maikai loa o na moku kaua o Beritania Nui. oia ka mea nona ka inoa Kapena, ua nalowale a ua poho iloko o ke kai; a penei ka hoike a ka Adimarala Milenese:

            Ladana, Sept 11–" Ma ke ahiahi o ka la 6 o Sepatemaba, maluna au o keia maoku, a i ka‘u nana aku, ua maikai wale no na mea a pau e waiho ana, a i ka auina la iho, ua hoao oia e holoholo. E pa maikai ana ka makani, a ua kauia ma kona kia mua he hae alii. I ua auina la nei, no ka maikai o ka makani, ua holo oia mai ka 11 a hiki i ka 13 mile i ka hora hookahi, ua ike pu ia no hoi, ua pii ae ke kai a a-e maluna o kona palekai, a ua pahola pu ia hoi kona papa-he-le, mai ke kia waena aku a mua loa o ka ihu. Ma ka hora 5 a me 30 minute P.M. iaia he 20 mile ka mamaoaku, ua haule hope oia. Ua mau mai ke kahulihuli, a hoomau mai ka hora 8 a hiki i ka hora 10 P.M., hoi hou ka moku a kona kulana. I ka hora 11 aku, holo Komohana. Lona hou mai la i ka makani, a haule iho la ka mea ana-ino 9barometa) a pii mai la ka ino. Liia ko makou mau pea, a kokoke mai la ua moku nei mahope o ka moku o ka Adimarala, me kekuupau o kona mahu, a holo ae la a oi mamua o makou. I ka hora 11 a me 15 minute, he 6 paina kahi a kona ihu e kau ana mai ko makou hope aku. O kona mau kukui, aohe i liuliu iho, ua nalowale ; a mahope iho o ia manwa, ua manao au, ua paa la i ka ua. I ka wanaao ana ae. he umi wale no moku Kapena, ua nalowale. Puehu aku la na moku e ae e huli iaia, ua loaa ae he mau hunahuna e hoike ana ua poino, aka, nae, aohe mea ola e hoike mai ai."

            Ladana. Sept 11–He 18 mau luina o ka moku Kapena i pae ae ma ka Lae o Carribede. Ua hoike mai lakou, eia aku no kekahi waapaa ke koloia mai la. aka, ua kahului nae, a pau loa iho la lakou i ka make.

           

Pehea Na Koa Geremania E Ikeia Ai?

            Iloko o keia manawa kaua, ua ala mai na manao akea, e hoike a e haohalikeia na lko, Kopala. Kakiana, Lutanela, Kapena a me na Generala make iloko o ke kaua. ma ka hoike ana, mai i na inoa ; aka, ua ala mai na konalua–pehea la auanei e akaka ai, no ka mea, aole e hiki i ka enemi ke ike i ka inoa o ke Geremania make, a i ka wa e kaheaia ai na inoa o ka poe o ia puali, mahope o ke kaua ana, alaila, ua manaoaia ka poe nalowale, ua pio ua eha paha. No ko Geremania manao paa, e ike ia na inoa, nolaila, ua hoololo lakou, na kela wahine a makuahina pakahi i ike i ka pono a i ka mea hewa paha e hana aku ai i ka mea e hele ana i ke kaua, me na huaolelo, " Me ke Akua no ka Moi a me ka Aina Makua." Nolaila, ua hoomakaukauia he mau apana lole liilii: a maluna o ia mau apana, ua kauia ka inoa o ke koa, a hoopaaia maloko ae o ke kuka, i ka wa e hele ai i ke kaua.  Mahope o ke kaua ana. a in a e lanakila ka enenii maluna o ke kahua kaua, alaila, e kauohaia na Aliikoa o ka enemi, e ohi a hoihoi mai i na apana lole liilii. me na inoa o na koa make, i humuhumuia maloko ae o ke kala. He koekoe e hookahi miliona keia mau apana lole i hanaia no na koa Geremania. E nana aku i k ahana a ka wahine a me ka makuahine Geremania. e humuhumu ana i na palapala kaua: a o ka mea e kau aku ana. "he lako kaua: e hele ana no keia apana loie ma kahi e hiki ai i kekahi lima aloha ole ke kakau iho.

 

 

NU HOU HOPE LOA.

Ku Mai Ke "D.C. Murray."

Aia Mawaho o Parisa ua Perusia.

UA HOOUKAIA HE KAUA MALAILA.

Ua Puni O Parisa I Na Perusia.

            Ma ke ku ana mu o ke kiapa D.C. Murray. mai Kapoalakiko mai mehinei, (la 15) ua loaa mai ia makou na mea malolo iho. Ua hoi mai ka Bihopa Roma o Honolulu nei, oia o Lui maluna ona.

             Eia mai nae malolo iho na nu hou ano nui i hoopokoleia. I keia pule ae, e piha loa ana ko kakou nupepa i na mea hou o ke kaua, a pela aku:

            Ua kauoha o Farani i kona mau koa a pau e noho ana ma na kuaaina, e hoi aku iloko o Parisa. He hoomakaukau keia no ke kaua nui aku a na Perusia e ake mai la.

            Epinal, Sept 20–Ua lono wale ia ae, o na Perusia e hoopuni mai nei ia Parisa, ua auhee ma na kula o Meudon, a ua nui ko lakou make.

            Epinal, Sept 20–Ua kaua hou ia mai nei o Toula e na Perusia, aka, ua ahee aku nae lakou, a waiho liilii iho la i ka lakou mau pu.

 

            Puni Loa O Parisa I Na Koa Perusia.

            Ladana, Sept 20–Ua panipaniia na, wahi a pau o Parisa e na Perusia ; a o na wahi a pau e hiki ai ia Parisa ke kamailio aku mawaho, ua pau i ka okiokiia.

            Ua hiki mai na lono mai na wahi hoomoana mai o na Perusia, mamua o Parissa, ua lilo he wahi papu uuku me na pu ehiku, i na koa Geremania.

 

            He Hakaka Ma Ka Papu Sana Denis, Ma Parisa.

            Ua hoouna aku ka Moi Uilama, i kona Moiwahine ma Balina, he palapala e hoike ana. ua haalele na koa Farani i ko lakou kulana ma Pierrfiete, ma ka akau o Papu Sana Denisa. Ia manawa hookahi no a lakou i haalele ai, ua lele aku na puali koa hui o Perusia a me Bavaria ma kela aoao o Seine, e kokoe ana i Villeneuve, a kaua aku la maluna o na mahele koa Farani, maliilii Generala Vinoi, ma ke kiekiena o Sociox, a lawe pio mai la i na pukuniahi ehiku a me na koa he lehulehu. Na ke Keiki Alii ponoi i alakai i keia kaua. Ua maikai ke ea.

            Ma kahi hoomoana o na Perusia ma Meanx, i kakauia ai malaila kekahi palapala ma ka la 20 e hoike ana, o ka hoopuni ana ia Parisa, ua puni pono loa i nehinei. Na ka Moi ponoi i kuhikuhi aku me kona mau maka i na papu ma ka akau o ke kulanakauhale.

            Ua loaa mai i ka nupepa Elele o Nu loka, he lono i kakauia ma Balina i ka la 21, e hoike ana, ua hoouna aku ka Hooilina Kalaunu o Perusia i kona makuahine, he olelo ma ka waea, mai Versailles mai, e hai ana, no ka hoopuni ana ia Parisa mai Versailles aku a hiki i Vincennes. Ua hoemi ia aku na Farani i hope. Ua lilo pio mai ka lakou mau hoopuupuu papu mawaho mai me na pu kuniahi ehiku.

            Ua okiia na alanui hao a me na waea olelo a pau o Parisa e moe ana ma kela a me keia wahi, koe wale no ke alanui a me ka waea e moe ana i Balina.

            Ma ka la 20 o Sept., ua hiki aku kekahi lono i Ladana, ua hookipaia aku ke Kuhina hou o ko na aina e o Farani, oia o Jule favre, ma kahi hoomoana o ka Moi uilama, ma ka Hale noho kuaaina o ka ludaio Waiwai Rokekaila. He mau kukakuka loihi ana mawaena on a me Bisimaka, no na mea e ae like ai laua no ke kuikahi.

            Ua hoouna mai ka mea kakau nupepa Taribiuna, ua lohe ke Kuhina Amerika mai kekahi mea oiaio mai. e hookipa wale ia aua no o Favre e Bisimaka ma ke ano malu, a e loaa ana imua on a na olelo ano nui a Bisimaka, e kaua ana o Geremania, a haawi pio mai o Farani i na papu o Mosselle a me Reine, o ka mea, na ia mau papu i hoomaka-uka-u a kaua ia Geremania.

           

Lilo O Rona Ia Italia.

            Ua komo aku na koa o Italia iioko o ke kulanakauhale o Roma, kahi a ka Pope i noho ai me ka hanohano, a ua laweia ae la ma ke kahe ole o ke koko. Pela auanei ka hopena o ke aupuni hookiekie o ke kanaka ma keia honua.

 

No Saraboro.

            Ua pau ke kipu ana a na pu kuniahi i na koa Geremania o Saraboro. Ua hele a kau ka weli o na kanaka o Saraboro no na poka pahu i kiia. Aole nae i haawi pio mai.

 

No Meza.

            Ua pau ka manaolana no ko Bazaine hemo mai Meza mai. He hookahi wale no wahi piha poho lima o kona mau koa i puka mai.

 

Ke Au Moku Farani Ma Ke Kai Perusia, Ua Hoi Mele.

            O na au moku kaue o Farani i liki pau paka ai e pani i na awa o Geremania ma ke kai o Balatica, ua ikeia iho, e haalele ana lakou ia kai, a e hoi mai ana me na ukulele i na poo.

 

E Hoihoiia Mai Paha Auanei Na Alii Oliana

            Ua maoao na Aha Luna Aupuni o Europa. e hoihoi mai i na Alii o ka Ohana Oliana e noho ma ke kalaunu o Farani. Elua malama i hala ae nei. na hoole loa aku ka Emepera i ke keehi ana mai o na kapuai o keia mau alii ma ka lepo o Farani. E pane koke mai paha auanei ka Moi o Perusia i ke Couna o Parisa. he mana anei kona e panai mai i ka makemake Imeperiela.

 

Na Kumu E Pau Ai Ke Kaua.

            i ka ike iho ma na lono oiaio loa i loaa mai. ke makemake nei o Perusia e hoolohe aku i na leo kahea e hoopau i ke kaua me ka Ripubalika hou o Farani. ke haawi pio ia mai o Parisa e like me ka makemake o na koa e pue aku nei e kaua. a ke ae pu mai hoi na mana nui e ae o Europa i Ripubalika o Farani. e like me ko amerika Huipuia a-e ilookahi ana mai.

 

 

 

 

 

Ka Aupepe Kuokoa

Honolulu. Okatoba 15. 1870.

Ka Nupepa "Kuokoa" a me kona Mau Koo.

 

            Ke haawi aku nei ke Kuokoa a me kona mau Luna Hooponopono. i na Ahahui Euaneho Mokupuni o Hawaii Hikina a me Hawaii Kamohana, no ko lakou haaeueu ikaika ana i na Kahu, na Lala a me ka poe e ae a pau e hiki ai i ko laua maua ke hapai, e lawe i ka nupepe Kuokoa. a e hookaa pono i kona aku makahiki.

            Eia mai ka olelo hooholo a ka Ahahui Euanelio o Hawaii Hikina, ma ka la 19 o Augate 1870:

            hooholoia. E lawe na Lala a pau keia Aha i ka Nupepa Kuokoa. e kokua na Lala a pau o keia Aha i ka paipai aua, i nui ka poe lawe ma ka hookaa pono mai i ka uku.

            Eia mai hoi ua olelo hooholo a ka ahahui Euanelio Mokupuni o Hawaii Komohana, ma ka la 16 o Sepatemba ; a penei kana:

            Hapaiia ka noonoo ana no ka nupepa Kuokoa, a ua kamailioia. me ka maopopo a me ka lokahi pu o na maoao, me ka ikaika. Hooholoia.

            Hooholoia. Ma ka manao ana o keia Aha. ke paipai nei oia i na Kahunapule a me na Lala a pau loa o keia aha, e lawe nui i ka nupepa Kuakoa a me ke Alaula.

            Hooholoia. O ka hookaa pono ia mai o ua dala uku no ka nupepa e ka poe lawe nupepa. Ke paipai aku no keia aha i na Lala a pau, e hoeueu @ mea a pau i lawe i ka nupepa, e hookaa pono i na uku pepa a p[au, e like me na @ a ka Lunahooponopono.

            Hooholoia. Ke paipai nei keia Aha i na Lala a pau, e kokua nui i ka hoouna ana aku i na manao naauao a me na nu hou a pau e loaa ana iwaena o kakou.

            Pehea hoi na Ahahui Euaneilo Mokupuni o Maui, Oahu a me Kauai?

 

 

He oiaio anei keia.

            Ua lohe mai makou i keia mau hebedoma i hala aenei, ma ke kaapuni ana a ke Kahukula Nui hou Have R. Hikikoki, Esq., ma Hawaii, ua papa pu aku oia i na kanaka, na kumukula la aupuni a me ka poe e ae, mai lawe i ka nupepa Kuokoa, ma ka waiho ana aku i kana kumu, he nupepa ino. Aole o makou manaoio i keia mau loha i pa-e mai, aka, i ka loaa ana mai o keia palapala malalo iho. e hoike ana ka mea kakou i kona loha pono ana i na olelo a Hikikoki. ke hoohuliia mai nei e manaoio aku ia mau lohe.

            I ka pane ana aku i keia luna aupuni. ke hoike aku nei makou aole loa he mana i kekahi luna aupuni e, hele kaapuni ai me ka papa ana aku i na kanaka mai lawe i ke Kuokou. O ka mea e hana ana ae keia, ua hamama na puka o ke kanawai nona e hahaoia ai i ka oma ma ke ano karaima, no ka hoao e hoopoiuo i ka hana mau a kekahi kanaka. e na kanaka Hawaii ! Na oukou keia nupepa. na oukou i kukulu mua me ka oukou mau luhi, a na oukou no i kokua mau mai i ka hoola ana iloko o na makahiki he umi. me ke kokua ole mai o ke aupuni. E lawe oukou a e uku no ka oukou pepe e like me oukou e hana mau nei. E heluhelu e like me oukou e heluhelu nei makemake iho. A e pane aku i kela a me keia kanaka e papa mai ana ia oukou, he aina kookoa keia, a he kipi oe, a aohe he hoa‘loha nu na kanaka, a aohe hoi he makemake e ikeia na manao kuokoa o na kanaka. E hai pu aku hoi iaia, he pono ko oukou e heluhelu i ke Kuokoa, e like me ia e heluhelu la i Ke Au Okoa.

            Ma ka hele kaapuni ana a mai nei a Harvey R. Hitchcock, Esq., e hoike i na kula o ka mokupuni o Hawaii nei, ua hoike mai kela kekahi mau manao on a ma Hamakua nei. penei:

            1. Pono no ia oukou e na kumukule e pau e hoouna pololei aku i ka oukou mau keiki mai ianei aku a i Lahainaluna, aole i ke Kulahanai ma Hilo.

            Ina pela, alaila, he mea maopopo ioa, ua makemake loa oia e hoopauia kela kula ; no ka mea, i na e papaia na kumu, aole e hoouna aku i ka lakou mau keiki i ke kulahana. alaila, mehea la e loaa ai na haumana no ia kula? Aole no! Aka, ke lana mau nei no ko makoa manao aole e pau ana ia kula.

            Ina o Have e papa aku haneri. a @ @ a miliona papa ana i na kumu: aole @ @ he mea e pau ai kula : e like me @ @ o kana papa ana mai, pela no e @ @ aku ai ka makau hoouna ana i na @ @ no ia kula, alaila, e ikeia no e paapu @ @ na (Kulahanai) mau kula a me kona @ puu, i na keiki aloha aina: a e keia @ na mau moopuna. e holoholo ana @ @ mau ipuka.

             Nohea mai la ka hapa nui o na @ o keia mokupuni? Aole aunei ia he @ iki na Kulahanai?

Oia no! A penei he mea pono anei i kana mau keiki @ @ le i ko lakou mama i na moopuna ole @ holoholo ai ma kona mau kahua? Aole @ @ la! pono no e lawe aku na @ lakou mau keiki, e noho ma ke @ ike lakou i kana ao ana, hana ana, @ na noho ana. i makaukau ma na hana @ a pau.

            Pehea la. pono anei i ke Kahuku @ malama, a e mililani i kekahi mau @ e hoino me ka manao e hoopau i @ ? pono anei i ka makua e malama, @ aloha hoopunahele loa i kekahi mao @ a e hoino. a hoowahawaha, a e @ kekahi keiki?  Aole! @ loa !! @ @ makua ino loa ia!! O ka hana kupono @ ka makua, oia no ka imi i na mea @ @ pono like ai kana mau keiki a pau @ @ koe hookahi ; pela no hoi, he mea a @ no ai, e malu ai, a e ikaika ai na @, loa ma keia pae aina, aole e koe @ la o lahuu.

            2 "E hoopau ana wau i na @ ole, on a, puhi hika, a olelo aku, a @ lawe ole i ke Au @ @ @ @ e lawe i ka nupepa kuokou, he @ @ loa ia."

            He mahaloloa @ ke @ @ mu ike ole, on a, puhi @ @ @ loa aku ka pono, in a @ @ @ @ Lunakula ike ole. @ @ @ @ mamua o ka hoopau ana i kekahi @ kona lawe ole i ke " Au Okoa." no @ in a ua manao nui ia. o ka ike ole, ona, hi-baka a pela aku. kekahi mu mea @ e poino ai ka poe opiopio ma na kula, @ @ he pono loa e hoopau mua ia na @ hana ana ia mau mea ino ; a pela iho @ mu o ia ano; alaila, ua ano maemae @ hana hooaauao ; oia hoi. e ku ana @ @ hukula nui, ua lunakula apana. a me @ muao ma ka aoao pale aku i kela @ ino, a e lilo lakou i poe alakai maikai @ lakou mau oihana iho, a pela no na @ na e hoomahui ai e lilo i poe ana @.

            Eia kekahi, he mea pono anei a heiu @ ia ke Kumukula lawe ole i ke "Au Okoa" me ka poe on a. puhi haka, a e hoopau ia @ ia ano like? Aole loa! Aohe no @ @ kuleana o ke Kahukula nui e papa @ @ aole make lawe i ke Kuokoa, no ka mea makou pono-i no ke dala e uku nei i @ pepa, aole no ke aupuni. i na makou @ @ kemake e lawe i ke "Kuokoa," oia @ @ na no hoi i ke "Au Okoa" oia no, @ @ no hoi o laua a i elua, oia iho la no, @ @ kou e koho i ka mea a makou e @ @ ai, aole mamuli o ka onou wale mai ; @ ke hai akea aku nei no nae makou, o @ @ no ka nupepa Kuokoa, a e lawe ana no @ @ kou ia ia ine aloha pau ole.

           

Hamakua, Hawaii, Okatoba 6. 1870.

 

NU HOU KULOKO.

 

Oahu.

            Na Alani A Me Na Ipu Haole– I keia @ la, maloko, e ahu ana keia mau hue @ maluna o ko kakou makeke, i halihaina @ maluna o na moku a ku ke ahua.

 

            Ka Anela A Ka Make. –I ka la @ @ Poakahi a me ka Poalua iho nei, ua @ ia mai la ka anela a ka make, e luku @ kahi mau kino ola kanaka ma keia @ kauhale, i emi ole iho malolo o 5 @ mau la maloko o keia kulanakauhale.

 

            Ka Make Ana o Rev. J. H. Mere– @ ka hora 11 a me na minute he 45 o ke @ kea oka la Sabati aku nei i hala, Oct. 9. @ iho la o rev. James @ Moku, @ o ka Ekalesia o Lahaina Maui mahope o @ na kaa ana i ka mai ai-ake i keia @  i kaa hope ae. Ha kahu oia i @ @ kona ekalesia ma kana haiolelo. Ua loaa mai makou, ma kana mau kamaiio @ ana a pau, ua hoohoihoi loa ia ke @ hoolohe aku. O kona aina hanau, o @ Hawaii, aka, i kona wa opiopio, ua hana @ @ oia i ka ike ma na kula apana. a mai ia ma @ kula mai, ua kaikai loa ia mai i ke @ Kiekie o lahainaluna, kahi on a i @ @ ia aku ai e kekahi makua haole james H. @ e lilo i makua, ke lawelawe @ @ hele e ao ma ka oihana kahunapule. @ ko Moku lawe ana ia oihana, ua @ @ kona makua hanai ike mamua o kona @ @ ponoi James Hunnerwell. Ma Kaaanapali @ @ on a i lawelawe mua ai i ka oihana lea. @ @ keia mau makahiki mai nei, ua koho @ @ koa mai ka ekalesia o Lahaina iaia, i @ @ a ua hoookoia ka lakou apo ana mai. Ma @ @ la I no o keia malama kona hiki ana mai @ @ Honolulu, kahi e loaa ai na lapaau ana, aka @ @ mai la ka Makua nui ma ka lani a laweana @ @ Ia iaia. Ua waiho i na hoehaeha ana @ @ luna o kona wahine na kaikuaana, kaikuahine e me na makamaka he nui.

            –Ma ka Puakahi iho nei, ua hoihiia aku kona kino kupapau na ka Ekalesia o Lahinaluna e uhi iho iaia i na lepo a kalo aku. Aeha ino.  ka hele ana mai e imi i na lapua ana me ka kino ole. a i ka hoi ana aku, @ ke kino wailua.