Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 49, 3 December 1870 — Page 4

Page PDF (1.56 MB)

This text was transcribed by:  Brytne Nicole Andrade
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE KUOKOA, HONOLULU, DEKEMABA 3, 1870.

 

NU HOU ANO NUI OKE KAUA.

[Koena mai ka aoao mua mai.]

 

MAI KA MEA KAKAU NUPEPA "TARIBIUNE" MAI.
            Ladana, Oct. 30. {keia la, ua kakau holo lea mai ka mea kakau o ka nupepa Taribiune mamua o Meza penei :
"Ma ka
ʻ u palapala o ka la 26, aole au i hoopau aku i ka hai i na mea nui o ke pio ana o Meza, aka, ma keia palapala e pau pono ai. Ma ke ahiahi mamua iho o ka la 26, ua haalele aku ka Ukali Poo ke Keiki Alii Kale ia Frascatta me ka huhu, me ka manailana ole e holo ana he kuikahi haawi pio, oidi ua ikaika no na kumu a na Farani i waiho mai ai mamua o ko lakou haawi pio ana, Ua laho mai nae au mai kekahi wahi mai, aole e hiki ia Meza ke hooloihi aku i kona paa ana. I ke awakea nae o ua la 26 la, hoouna mai la o Bazaine ia Ferederika Kale he palapala noi, e kukakuka hou, ano ia mea, ua hoounaia aku la o Siela, ka Ukali poo o ka Puali Kaua nui Helu 2 a me Couna Satanasaleba (Startensleber) ka Ukali poo o ka Puali Kaua nui Helu 1, e halawai me na elele a Bazaine ma Frascatta, o ka lua ia.
            He ekolu hora ko lakou kuakuka ana i ka auina la. He paukiki mamua ka iho ana mai a ka Farani, aka, o ka hopena nae, ua huli mai mahope o na kumu a na Gerema nia. O ke kumu hoopaapaa mua, no na Aliikoa e paa no i na mea kaua ma ko lakou mau aoao, o ka mea i ikaika loa ai, na Bazaine no i hookonokono mai pela. Nana no i noonoo ia kumu. Ma ka la 27 ae, mamuli o ka ae ana e akoakoa hou, ua hoomakaia i ka wanaao a hiki i ka, hora 8 o ka po, a ia manawa i kakauia ai ka palapala haawi pio no ka hoolilo ana i na mea a pau o Meza, kona mau papu a me na hale hoahu lako kaua a me no hale hana pauda.
            Ma ka la 28 ae, i ka hora 10 o ke kakahiaka, ua komo aku la o Mekia Lankula iloko o Meza ma ka ae like ana, he anaaina

poo no ka puali he Helu 2, e unuhi aki i na mineminerala i hunaia malalo o na papu, a e hoomakaukau hoi no ka hoomaka e kiai

aku i ke kulanakauhale a me na paahao, a o ke koena iho o ka Puali nui Helu 1 e hoouna e ia ana ma ka hema o Farani me ke Keiki Alii Kale ma ke poo, a o kona wahi hoomoana ma Liona.
            Ma ka hora 1, waiho iho la na koa i ka lakou mau mea kaua. He hookahi la i pau i ka hooponopono ana i na koa pio no ka waiho iho i ka lakou mai mea kaua, a no ka uluaoa ae hoi kekahi o na haunaele maloko o lakou iho no ka makaukau pono ole o na Aliikoa, Maka hora 10 o ka la 29 lawe ia ae la na papu e na puali pukaa pukuniahi o ka puali Helu 7. Ma ka hora 1, paikauia ae la ka mahele Helu 3 e ke Keiki Alii ponoi, e makemakeia ana, e lawe aki i ka hema ma ke alanui mawaena o Meza a me Neki, e kokoke la i ka alahaka o Taul. Makiia aku la na koa Imeperiela i waho o Meza me ka lakou mua pu no e maalo ana umia o ke Keiki Alii, a waiho iho la i na pu ma kahi waiho pu o Frascatta, alaila, lawe loa ia aku la i ko lakou wahi i hookaawaleia ai mawaho o ke kulanakauhale, e kali no ko lakou lawe loa ia i Geremania. I keia poe wale no i haawiia aku ai na hoohanohano ana, a o ka nui ae, waiho ia no ka lakou mau pu malako o Meza. O na koa kiai maoli o ka Imrperiela, o lakou ka na Perusia i hookanohano loa aku ai, aohe he wahi hookuemaka nui aku, aohe pane hooioi aku, a he ole loa no. Mamua iho o ko ke Keiki Alii paikau ana, ua hoohoia mai na leo huro e ku-i-ku-i mau ana.
            Ma ka hora 4 o ke ahiahi, e mau ana no ka waiho ana o na koa i ka lakou mau mea kaua ma na puka nui lehulehu o ke kulanakauhale, ma na wahi houluulu i kuhikuhiia a me na wahi hoahu mau, a malamaia mai la lakou e elua mahele nui koa hele wawae Perusia a me hookahi mahele kaua lio.
            I ke komo ana iloko o ke kulanakauhale, lawe koke ae la ke kiaaina i kohoia aku oia o Generaia Von Zastrow, ke alakai o ka  puali Helu 7, i ka Hale Oihana Aupuni, ke kulanakauhale a me na papu, a iloko oia manawa i iniki mai ai ua Kiaaina la ia
ʻ u, he manoalona kona e loaa ana ke kii o kekahi ohana kahiko loa o ko lakou lalani hanauna, a he Kiaaina koa i kekahi manawa mamua loa, no ua kulanakauhale nei o Meza. Ua pau pono ka moolelo, aka, o ka naau mokumokuahua a ke kaumaha, ke  pahola nei no maluna o na koa a me na kamaaina. Ua manaoio na kanaka a pau o Meza, i hoopaakiki no o Bazaine no ka mamine no i ke aupuni Emepera a me kona manaolana no hoi, oia ke poo aupuni ke hoihoiia mai ka Emepera wahine a i ole o ke Keiki."
            Versailles, Oct. 30.-Ika loheia ana mai o ka nu hou o ka lilo pio ana o Meza, ua pani ku ae na hale  oihana a o ka hauoli wale no.
E MAKE ANA O PARISA I KA WI.
            Luxembourg, Oct. 31.- O na nu hou i loaa mailoko mai o Parisa ma o na koa Perusia mai, he mea hoehaeha maau: Ke hoike mai nei na koa i hopu pio ia mai e na Perusia mawaho aku o na papu o Parisa, o na koa Farani mahope aku o na papu ke haawiia Mai neu he elua hapalua paona ia (pipi) miko i ka hebedoma hookahi, He lehulehu loa ua makuahine Farani me na kamelii i hookokoke aku ma na laina koa Perusia e poi punì nei ia Parisa, a ua papaia mai lakou i na e hookokoke loa aku, e kiia aku no lakou i pa pu. Ua pane mai lakou, ua ahoy ka make kokoke ana i ka poka mamua o ka mauliawa pololi a make iho. O ka rula ma Parisa e kipaho aku i na malihini a e papa i ka puka ana aku o ka poe Parisa, ke hoeueuia mai nei.
KA NUI O NA KOA GEREMANIA.
            Ladana, Oct. 31.- Ua hoike mai kekahi lono waea olelo mai Cologne mai. o ka nui o na koa Perusia a me Geremania Akau i ohi ai no keia Kaua, he 740,000. O na koa hoi i ohiia mai na mokuaina hema mai o Geremania, he 116,000. O ka huina o keia poe koa he 856,000; a kokoke lakou e pau maluna o na lepo o Farani e kaua ai. Ke mantovana nei eia puali nui, e pau koke ana keia wahi kaua i keia hooilo.
KA HOOPUNI ANA IA PARAPOLO.
            Ladana, Oct.31.-Ke hoopaakiki nei no na Perusia i ka hoopuni ia Parapolo (Phalsburg) me ka huluhulu, me ka helu pu, o ka make a ka poll kekahi kumu e lilo pio mai ai.
NO GENERALA GARIBALADI ME FARANI,
            Mai ka mea kakau nupepa ku i ka wa mai o ke Taribiune ma Dijiona, i kakauia ma ka la 26 o Oct., i loaa mai ai keia: "Ke makemake loa nei na ukali ia Garipaladi, no ka akin nui e like me kona mau. Mai hopu pio ia oia inehinei. Ua noi aku ka poe koa kipu akamai i na alii koa o Garibaladi e hoike mai. Ke kali nei kekahi poe Garibaladi o ka hiki mai o na koa pani Italia, a hookuu ae ia lakou. Ke hookipa nei na Farani i na Garibaladi meka maikai.
            Mai kekahi mea kakau nupepa mai i kakauia ma St. Jean Dole i loaa mai ai keia ; "Ua kakau aku o Garibaladi ia Gamabetta penei : Ke ike nei au ua kuhihewa au ; aohe o
ʻ u pono e aho e hoi! Aole makemake o na kanaka i keia noi, nolaila, ua haawiia he mau koa malalo o kana alakai ana. He 5,000 wale no koa i haawiia iaia, a he mau koa Sepania, Italia a Farani lakou. Inehinei ua hooholo iho ia e hoi i Acomnes, aka, i ka po iho, hiki mai ana ka lono, aia he 6,000 Perusia ke houluulu la ma kahi kokoke mai

malaila, ua noho hou oia. Ke hoohuahua mai nei na Generala Farani ia Garibaladi no ko lakou lili."
MALUHIA MA MEZA A PIOLOKE OLE.
            Meza, Oct. 31.- Ua maluhia ke kulanakauhale. ke loaa mai nei na lako ai me ka maalahi, aka, he popilikia nae mawaena o

ka pōe e noho mai nei mawaho aku, no ka pau loa o ka ai i ka laweia mai. Ua weheia aenei ke alanui holo kaa ahi mai Meza aku

a i Courselles. He kakaikahi loa na wahi alii koa i ae ia e parola, a o ka nui iho, ua laweia i Geremania. Nui ka malama mai o na Perusia i ko lakou poe enemi pio, i eha a i mai. Ua hoopukaia he olelo kuahaua hoomakaukau he make ka uku no na kanaka e lele kue mai i na koa Perusia.
            He nui na olelo ma Meza, e hoahewa ana ia Bazaine, no ke kipi, pau pu o na koa a me na kanaka kai olelo pela. Ma ka olelo hoi

a kekahi Generala o Meza i hiki i Balusella, aole he pono e kapaia o Bazaine he kipi, no ka mea, ua nele makou i ka ai ole. He manao no nae kona, he hapa no ko Bazaine ike, aole e hiki iaia ke koho aku i na mea e hana ai a me na mea e hiki mai ana. Aole

kupono ona no ka puali kaua nui he 150,000 no ka mea, ua kiekie mai na kanaka maluna on a a ano kaukaweli, He kanaka hilinai

ma kona hanohano iho a me ka hoopaakiki i aupuni Emepera no me ke ake pu paha i poo aupuni.
            Mamua o ko Bazaine haalele ana ia Meza, lawe ae la aoia i kona uku Ilamuku nui no ka puali kaua nui a me kona uku no kona

noho ana Luna Ahaolelo no ka Aha Kaukanawai, a hului pu aku la me ia.
KAPAIA O BAZAINE HE "KIPI."
Tours, Nov. 1.- Ua hoopuka ae o Gambetta i keia olelo kuahaua i na koa:
            "E NA KOA: Ua kumakaia a ua hoohaahaaia oukou. I na malama ekoulu i hala aenei, ua nui ka popilikia o ko kakou mau koa, no ke akamai ole a me ka hapa ike o na alakai. I keia wa, ua kaawale oukou mai ua mau alii alakai pono ole la. Ina ua makaukau oukou malalo o na alakai hoopono ana, e pulumi aku i kela poe hookaunaele, (Perusia) eia ka
ʻ u, "Ho aku imua!" Aohe o oukou pilikia no kahi e houluulu ai, aka, no ka aina; no ka mea, o na hale, ua puhiia i ke ahi; o na ohana, ua hoohaunaeleia. Ke puka mai

nei a e pakele ana o Farani mailoko mai o ka enemi poo paakiki. He misiona nui ka oukou, oia ke kono aku i na mohai ana a pau, e hoohilahila aku i na akiaki wahahee, ka poe i haawi aku i ka puali kaua no ka hoinoino i ko oukou mau alii. O na ulumakiekie o ke kipi ma Sedana a ma Meza, ke kono mai nei ia ia oukou e na a e koa no ko oukou aina, oia o Farani. O ko oukou mau kaikuaana, iloko o ka puali kaua ma Reine, ua kue aku nei i ka haawi pio hilahila ole ana a Bazaine, a ua unuhi mai lakou ia lakou mai ka haawi pio hoopunipuni ana a ko lakou alii. Ano-na oukou e hoala ae i ka have o o Farani, i hoopulapulaia kona lepo e ka Bonepati hope a me na ukali ma ke ano Karaima, a kahea hope aku i ka lanakila. E paa iloko o oukou i ka poino o ka aina o ka manawa o ka nawaliwali a me ka hoopunipuni, ua hala.
KE PAU NEI NA AMERIKA I KA PUKA MAI PARISA AKU.
            Lapano, Nov. 1.-[He olelo waea i ka nupepa Manawa.]- Ma ka la 25 o Okatoba, ua haalele ka huakai mua a na haole Amerika ia Parisa, a ua hiki mai i Ladana i keia la. Mawaena o lakou, he põe hanohano. Ma ia puka ana mai, he põe e ae kekahi o na lahui e i puka pu mai malalo o ka ke Kuhina noho o Amerika malama ana, he 30 a 40 paha ko lakou nui. Ma ka la 26 ae, puka hou mai kekahi huakai Ameika.
HOOLE KE KIAAINA O PARISA I KA MEA PUKA AKU MAWAHO O PARISA.
            Mahope iho o ka loheia ana mai, ua ae mai na Perusia i na haole Ameika e puka mawaho o Parisa, e hoole mai ana ke Kiaaina o Parisa o Trochu, aole e hookuu hou ia aku kekahi poe, no ka mea,  mamuli mokumokuahua ka manao o na kanaka o Parisa. Hele kino aku nae ke Kuhina noho o Amerika, a olelo aku i ke Kuhina noho o Amerika, a olelo aku i ke Kuhina o Ko na aina e o Farani, in a e a ua ia na Amerika, e puka kou mai auanei ke mau keakea e ae, a e haalele ana ia i kana mau hooponopono Anpuni. Nolaila, no keia koi ikaika ana, ua hookuuia mai na Amerika e puka aku.

KA HOLO ANA O KA EMEPERA WAHINE I CHISELHURST.
             Ladana, Nov. 1.-O ka holo ana aku nei o ka Emepera wahine i Chiselhurst, ua emoole a me ka haakaoia, E kakai koke aku ana ke keiki alii Imeperiala mahope ona. He mau la mamua nenei o ko ka Emepera wahine holo ana aku la, ua loaa mai iaia he mau elele ma na huaolelo o ke kakauia ana. Me he mea la, ua ike e ia he hana nui ka ka poe Bonepati. ma ka nana ana iho, ua mamao mau aku ka hana kuikahi ana.
KA HIKI ANA O KA EMEPERA WAHINE I KAHI O NAPOLIONA.
             Balina. Nov.1.-Ma ka auina la Sabati aku nei, Oct.30, hiki kino ae la ka Emepera wahine ma ka Hale Alii Wilhellmshoh, kahi o Napoliona i hoopaa pioia ai. Oia a me Bazaine kai hele pu aku e ike.

HE 150,000 KOA FARANI MAHOPE O NA ALII ORLEANS.
            Maka haiolelo a ke Kuhina o ko na aina e Jules Favre, maloko o Parisa, ua hio pu mai oia iloko o kana kamailio ana, he 150,000 koa Farani ka nui mahope o na keiki alii Orleans ma ke komohana o Farani. [Ina pela, alila, ma ka nana aku, ke mokuahana nei na kanaka. O kekahi ma ka Ripubalika, o kekahi ma ka Bonepati a o kekahi ma keia ae la, a keaha la auanei koe, mamua o ko lakou pio loa ana.  L.H.]
KA MAKE O NA FVRANI MAWAHO O PARISA.
            Versalles, Nov. 1.-O ka poino o ka Mahele 2 o na koa hele wawae o na koa Kiai o Farani, ma ke kaua o ka la 30 o Okatoba mawaho o Parisa, he 24 alii koa a me 449 mau koa. I ke ahiahi nei, ua kipu ikaika loa mai Papu Mont Valerien, a i keia kakahiaka, ke hoomau mai nei no, aka, aole nae he hiki mai i na wahi a na Perusia i kukulu ai i ko lakou mau pu.

KA LANAKILA O GENERALA WERDER IMUA O KA ENEMI.
            O na koa mawaho loa o ka puali o Generala Werder, i hoonohoia aku ai e kiai i ka enemi, ua halawai e mai la me na loa Farani, ma ka la 27 o Oct., ma kahi kokoke i Gray, he elua la mamua o ka nohoia ana aku o Djon, a hoauhee aku la i na Farani, imua o kona alo, me ka lawe pu ana mai ia 15 alii koa a me 500 koa.

KA HAKAKA MAU ANA MAWAHO O PARISA.
            Versailles, Nov. 1.- O na hoouka kaua malailani ana mai, ua lilo ia i mea pilikia loa ai. O na hale a me na pa pohaku, ma kahi a ka pa e poai puni ana ia Parisa mawaho loa aku, ua hoohiolo e ia iho nei e na Perusia, a ua hooliloia ae la i mau apoopoo no na koa akamai i ke kipu e pee ai, a nui ke keakea ana uku i ka enemi i ke alako ana mai i ka lakou mau pukuniahi. Eia hoi kekahi, o na kulana a na Perusia i imi ai no ko lakou mau pu, ua kau hoopuni ana. O kahi nae i ikaika loa ka hoomakaukauia ana, aia ma ke komohana a ma ka hema o Parisa, e hoomaka ana mai ka papu Mont Valerien a hele ae la mamua a puni mamua mei o na papu a hiki i Charenton. O na wahi ikaika loa i hele a paa na pu o ke kukuluia ana, aia ma Sana Cloud a me na puu o Maidoa, ka mea nana aku na papu me o mai. Ua manao paa loa ia aole e awe liiliia aku ana na koa kiai o na papu ma kekahi ano.

            Ua hoike ae na lono, ua komo aku la o Theirs iloko e Parisa ma ka la Sabati, mahope iho o ka pau ana o kana kukakuka loihi ana me ka Moi a me Bisimaka no ke kapae i ke kaua. Ua ae ia aku ia e na Perusia e komo ma kona ano he Elele Kuhina a me ke kuka no na aupuni ma Toua me Parisa a hiki mai i kahi hoomoana o ka Moi.
KAHI HOOKANAAHO A GARIBALADI.
            Toua, Nov.2.-Aia ko Generala Garibaladi wahi hoomoana ma Affanges. I kona halawai mua ana me ka enemi ma kahi kokoke i Besancoa, ua lilo pio mai iaia he hookahi tausani a oi ne pio. [He oiaio paha, a he hoohauoli paha. L.H.]
KA MAKAUKAU O NA PERUSIA I NA PUKUNIAHI.
Ladana, Nov. 2.-[He olelo wae i ka pupepa Honua.] Ua hiki mai mei kekahi lono waea mai kahi hoomoana mai o ka Moi no ka makaukau o na perusia i ka hoeu aku e ki poka pahu, i na papu o Parisa, penei ka hoike ana:
            "Ua ku iho nei he hookahi haneri a me kanawalu pukuniahi nui a na Perusia maluna o na kahua, aole ma ka lepo, aka, aia no maluna o na kaa mamua mai o na hoopuupuu papu. O keia mau kaa ua kapiliia me ke ano e, no ka mea, ua hiki ke hooihoia iluna a ma na ano huina he 49 degree. O ka pu nui loa o keia poe, o ka mea poka pahu, he 70 paona ke kaumaha, a o ka nui iho, he poe pu 12 paona wale no ke kaumaha o ka poka. He elua no mau pu nunui a ikaika loa, i hiki ka poka-pahu he 200 paona ke kaumaha ke kiia. O na kualono kokoke loa a na Perusia i kau ai na pu ma Sana Cloud a me Chaveches, no ka mea, mai ka 3 a i ka 5 no kilometa ka mamao aku. (O ke Kilometa he 32,817 kap.) Eia kekuhi mau wahi kokoke e ae o na pu a na Perusia ma Houlles_Chaton a me Carriere St.Denis mawaena o na Papu Mont Valerien a me Issy.
HAKAKA PAHA AUANEI O GARIBLADI MA DIJION.
            Ladana, Nov. 2.-[He olelo waea i ke Taribiune.]-Ua kakau mai ka mea kakau nupepa Taribiune mai kahi hoomoana mai o Garibaladi i kakaeia ma ka la 1, e hoike ana, ua noi aku na Perusia e uku mai ke kulanakauhale o Dijon i hapa lua miliona hapaha Farani a me on a ai e lawa ai he 80,000 koa.
            He puali ikaika kekahi e nee nei i Liona, he 1,500 koa kaua lio Perusia i maalo aenei i keia la ma kahi kokoke i Genelis, kahi a makou i noho ai inehinei. Ke paa nei makou i ko makou kulana; ke hiki mai nei na koa Italia a me na koa Genoa.
KA HOHE WALE O NA KOA O PARISA.

            Ladana, Nov. 2.-Mai ka mea kakau mai o ka nupepa Taribiune ma loko o Parisa, i kakauia ma ka la 26 o Oct., i loaa mai ai keia:

            "Ua maluhia loa makou i keia manawa. Aoke e hiki ia makou ke ike, pehea la, e kipu poka pahu mai ana paha na Perusia ia makou aole paha. O na koa Kiai Lahui o Parisa nei, aohe no i mikomiko elike me ka paakai. Ma ke kaua hope i hooukaia, he 50,000 koa ma ko makou aoao, aka, aole nae i hiki ia lakou ke ku aku imua o 8,000 koa Perusia. I ka hoomaka ana i kiaohi, ua eleu, aka, aohe i emo iho puhalu wale mai ana a holo. He pono e hoonioni ole ia ke kulanakauhale, aka, eia ka pohihihi e aa anei na kanaka e hakaka."
KA NELE O KA AI KUPONO MA PARISA.
            Nu loka. Nov. 2.-Ua hoike mai o S.E. Woodworth o Kapalakiko, he haole Amerika i puka mailoko mai o Parisa, i ka la 25 o Oct. a aia ma Ladana, he nui loa ka pilikia mawaena o ka poe ilihune ma Parisa a hiki mai ka la 25. O ka haawi uuku ia aku o na io hou, aka, o ka i-a ino ke loaa me ka haawi pono ole ia, a ke nalu la lakou. Ke laulaha ae la kekahi mai a ma ke ano ahulau hoi.
KA HAUNAELE MALOKO O PARISA.
            Toua, Nov 2-Ua hoolaha ae na nupepa o keia wahi, he mea hou i laweia mai, mailoko mai o ka nupepa Journal Officiel o ka la 1, o Parisa mai, a mailoko mai olaila i maopopo ai, mai hookoloia ke kapae o ke kaua. Ua manao na Lala o ke Komite Pale Lahui, e ae i ke kapae o ke kaua, aka, o Falourens, ka mea hoopaakiki, aohe make ae, a hoala ae la ia i ka haunaele. Penei ka olelo a ua nupepa la: "Ua komoia mai nei ka Hotele da Ville e kaua, a ua kukalaia he Komite Hoola i ka Lehulehu. Ua hoopaa ia na Lala o ke Aupuni Pale Lahui, no kekahi mau hora, ma ka la 31 o Okatoba. I ka hora 8, hemo aku la ke Kiaaina o Parisa, Arago a me Ferry, mai waena aku o ka poe hoohaunaele, mamuli o ka uwao ana a ka bataliona koa kiai, O Favre, Garnier, Simon a me ke Generalo o ka Mahele Helu 106, (he mau Lala no ke Aupuni Pale Lahui) e paa ano no ma ke ano paahao. Aohe hoi i pau iki keia haunaele a hiki mai i ka hora 3 o ka wanaao; a ia wa i puhee aku ai ka poe hoohauhaele, mamuli o ka hiki lehulehu loa ana mai o na bataliona koa, a lawe ae la a poai puni i ka Hotele, kahi a na Poo Aupuni i noho ai e kuka. [O ke kumu o keia kaunaele, no ka paakiki o kekahi poe e kaua, a e kekahi hoi e kapae ae.]
            Ia wa no nae e haunaele ana, hooho mai la na koa ia Generala Trochu, me na leo mahalo. A penei ka ua Generala la i pane aki ai:
            "Me ke kapae an ai ke kaua i paneeia mai, e hui pu mai ai na pomaikai e ae, ka mea a Parisa e hoomaopopo ai me ke kali ole i kekahi mau pono e ae, e onou aku ma o a maanei. O ke Aupuni o ke Pale Lahui, ua hoahewaia no kona hoopalaleha, ma ke ano ua nawaliwahi a niania wahahee paha. O kahi hape uuku nawaliwali, i ike ole i na hoikeike ana i na manao o na kanaka o Parisa, ua lawe ae nei i ka pomaikai o ka lehulehu mai o ao. Uaa komo iho nei oukou ko kakou ikaika i keia mua aku, e kue aku ai i na enemi, maloko nei a mawaho aku. (Kakau Inoaia)                        TROCHU."
            I ka la 31, mahope iho o ko Theirs komo ana mai iloko o Parisa, ma ka la 30 iho, mai kahi hoomoana mai o ka Moi Uilama, ua hoopuniia ka hotele kahi ana i noho ai e ka poe "Ulaula" a he mau leo hooho kai loheia aku, "Hele pela o Theirs! E make ke kipi! E make kanaka i hookikina ia mai!"
            O ke kumu o keia haunaele kuloko ma Parisa, o ka like ole o na manao o na kanaka-o ka kekahi poe, e kaua no a hiki i ka hopena, a o ka kekahi hoi, e kapae i ke kaua. Ua aneane pau ka hapanui o na Lala o ke Komite Pale Lahui, a hookahi mea paakiki i ka hoole, oia o Flowrens, a nana no i hoomaka i ka hoohookikina i na kanaka e hoohaunaele. Ma kekahi lono, ua hopuia oia, a ma kekahi lono hoi, ua haalele mai oia i kona noho
ʻ na Lala no ke Komite Pale Lahui. [E pono e nana nui ia ka haiolelo a ke Kiaaina o Parisa, ma ka la popilikia kuloko o Parisa, a mai papapau lakou i ka make ia lakou iho.            L.H.]
            Ua haalele aku o Theirs ia Parisa, me ka nukunuku ino mai o na kanaka, a holo e halawai hou me Bisimaka, a hai aku, ua hoole na kanaka o Parisa i ke kapae ana o ke kaua. Mahope o ko Theirs kuka pu ana me Bisimaka, ua holo aku oia a halawai me ka Kiaaina o Parisa, iwaho loa mai no, aohe i kokoke aku i Parisa, a hai aku la i ka nu hou i ke Kiaaina, a huli hoi loa mai la i Versailles, me ka manao e hiki ana i Toua, kahi a ke Poo Aupuni aloa o Farani e noho nei, ma ka la 8 ae.
            Penei ka hoike a ka lono mai kahi hoomoana mai o ka Moi:
            "Ua ae ia o Theirs, e kuka pu imua o ka Moi Uilama. He 3 hora ke kukakuka ana. Ua kahea kokeia he Ahakuka o na Aliikoa; a ma ia halawai ana, akahi no a komo pu mai o Bisimaka e kuka. I keahiahi, ua pili loa aku o Theirs me Bisimaka, o laua wale aku no.
            Mahope o la hoomaluia ana o ka kaunaele kuloko ma Parisa, ua kauohaia na kanaka a pau o Parisa, e koho i ko lakou makemake, a hilinai i ke Aupuni Pale Lahui. A ma ka lono hope, he 275,274 ma ka ae, a he 193,080 ma ka hoole.
E HAALELE PAHA AUANEI KE KUHINA AMERIKA IA PARISA.
            Ladana, Nov 3-I keia kakahiaka, e haalele ana ka huakai hope loa o na kanaka Beritania a me na Amerika ia Parisa, a e puka mai ana mawaho o Parisa. Ma na lono hope loa, e hoomakaukau ana ke Kuhina Noho o Amerika Huipuia e e haalele ia Parisa, a e puka mai ana.
            Ke haiku nei na Geremania i ko lakou manaoio, aohe lawa o ke i-a ma Parisa i keia anahulu ae.
            A hiki loa mai i ka la 7 o Okatoba, he 2,100 wale no koa pio Perusia ma ko Farani lima.
KA AKENA KUPONO A KA MOI UILAMA I KONA MAU KOA.
            Balina, Nov 3 - Eia malalo iho nei ka hoomaikai Alii a ka Moi kona mau koa: "E na koa o na Aupuni Hui:
            He ekolu wale no malama i hala ae nei, ua komo kino kakou, o ke Akua ko kakou hoike io ia mai keia hilinai ana, mamuli o na lanakila ma Wota, Sabarika, Sadana, Sarabora, Beaumoneka (Beaumonte) a me Meza. Ma ia mau wahi a pau, he mau lanakila wale no na kakou a pau. Ia oukou, e pono e hooiliia aku na hoapono a me na hoonani oukou i na ano a pau e hiki ai ke hooia ae i ke ao holookoa, he mau kanaka koa io oukou. Maloko o Meza, i ulupaia ai ka puali nui hope loa o Farani. Ke lawe nei au i keia manawa, e haawi aku i ko
ʻ u aloha a me ko ʻ u hoomaikai ana i na koa a pau, mai ka Alihikaua a i ke koa. No ka manawa e hiki mai ana, ke kau malie aku nei no ko ʻ u maka maluna o oukou, no ka mea, ua ike au, me keia mau koa, aole e nele na lanakila hou aki.        (Kakau Inoaia)                        UILAMA."
NA PERUSIA LANAKILA IMUA O LIONA.
            Barusella, Belegiuina, Nov 3-Ua halawai mai na koa Perusia e kikihi la i Liona, me na hookui ikaika ana a na koa Farani, mawaho loa mai o ke kaona (Dijon paha) Ua lawe ae la nae lakou i na kiekiena kahi a na koa Farani i kukuluia aku ai, i ka wa a na koa i pii mai, ua auhee aka la na koa kini, a i kekahi la ae, ua haawi pio mai la na Luna Aupuni ia lakou.
KA NAPOLIONA HOONOKOUOHO MAU A I MANAOIA.
            Toua, Nov 3-Ua hoeuha ae ka nupepa Figare o keia la, he waha maolelo o ka Napoliona hoonokouoho kaua i nanaoia ai no ke kaua o ke 4878 i laweia mai iloheae o ka bukeapana pepa i hoopakaia e Napoliona, i kona wa e noho pio mai nei, a o ka hopena oia he lilo i pio ma Sedana. Ua hoi hou aku ko Napuliona manaeo i hope, no na keo hooho i paka ae mai ka lahui mai, "kaua i Balana," mahope koke iho no a ka naana aku e kaua. He kuhihewa nui ia, Eia kana ma Meza; i 100,000 ma Saraberu i 50,000 ma Kalona ahala, e komo aka ia me ka puali kaua nui iloko o Geremania ma Hagenau aku, ma ka moku ana o Geremania Akau a me Geremania Hema, a e hoouka ia a lanakila i ke kaua mua, alaila, koi ikaika aku ia Auseturia a me Italia, e komo mai e kokua ia Farani, ma ka hoohuli ame i na aupuni o Geremania Hema, e ku i ka wa laou aka no ka holo ole o ka @ ana i na koa a me na mea kaua, nolaila, ua uaule pu kona manao.

            Oia wale no kai hoomaopopo i na popilikia e loaa mai ana, na kala ua kala au nae i ka Oihana Kaua no ka hewa. Loaa aku la i na Geremania he manawa e hiki pono ai ia lakou ke lawe mai i na koa i ke kahua kaua-ua nui no na Farani a na hoonohoia iho nae no ke pale aku. Hana hou ia he hooaohonoho ana o na koa, oia ka hoenui ana aku i Kuhina. I keia hookuemi ana aku i hope hoahema mai la ka Emepera Wahine a me na poo aupuni ma Parisa no ka mea, ma@@@ @@ i mea e hoopihoihoi ai i ua kanaka la, no ia mea, ua hookokoaoa mai ka Emepera e nee aku mua ma ke pale ana. No ke ko ole o kona mau manao, nolaila, ua hooholoia iho la ka Hamuku Makemahone kii o ka hoonohonoho kaua i manao ai.

            Ua hoohui pu mai la ia i kona kulana mahope o kona haawi paa loa ana aku i kona mana Alihikaua, maluna o na lakai ana a na Alihikaua a ka Lahai i hilinai mana i olelo ino ia ai ma Parisa ua haule iho ia maluna on a, me he kauhole la. Ua ae oia i ko ka puali hele ana ahu e hoopakele ia Meza, aka, ua haohau me oia i ka pilikia nui he pio, i ka waana i manao ai e hoopakele ia Meza.

            Ua hoomaikeike pu mai hoi oia i na kaua ana i ike makaai mamua iho o kona haawi pio ana ma Sedana; a a ua hoike pu mai hoi i kona halawai ana me ka Moi Uilama a me kona kuka ana me Bosimaka.

            I ka hoopau ana, ua kukala ae oia, o ke kumu i lanakila ai na Geremania, ou ka nui o na koa no ka ikaika o na puali pukukiahi, no ka ua o na kanaka, no ka hoolohe o na koa i ka na ʻ lii, a no ke ano koa a uhane aloha o na koa, ka mea nanana i moai aku i na pomaikai a pau me na manao Ua hoahewa oia i ke pahemahema i hookomoia e na kanaka Amerika, [ke kaua me Mekiko peha] kahi a na koa Farani i mea i ke kaua i hoohakakaia ai, ana (Emepera) i ike hookahi, lokahi o na kauoha, no ka nana poole ia o ka lawelawe ana nale i na mua kupono ke lawe, ke kuee o na Luna Analelo, ka hoolaha akea o na nupepa kaokoa, i paneeia mai iloko o ka aina, ina @ e hoohaehae ai i na kanaka e hoalaala hoohaenaele.
KA HAUNAELE NA MAISELLE, FARANI.
He palapala mai na M. Gant ia Gamabetta, e hoike ana:
            "Maiselle, Nov 3-Ua hookipa maikai loa ia au maanei, e na koa Kiai Lahui a me na kanaka. Mahope iho, hele mai la kekahi mau kanaka i makaukau me na mea kaua, a noi mai la, E haaleie oe i kou noho
ʻ na Luna, a ke hana ino nei oe ia Esquoira. I ko ʻ u hoole ana aku i ka lakou mau mea i koi mai ai, ka pololeiia mai la au i ka pupanapana a ka mai la ma ka opi o ka opu. E ola ana au mahope o kekahi mau la, aka, aole paha e la elawe koke i ka hana, a ola lea loa ae.  (Kakau Inoaia)                        M. GAET
HOOLE NA KOA FARANI IA GARIBALADI.
            Balina, Nov 4-Ua haole na koa @, a me na koa Mobiles, o ka kulanakauhale o Besaneoa, aole e hakaka malalo o ke alakai ana a Generala Garibaladi, a ke houluulu la kela i na koa akamai i ke ki poka mai Dole a Dijon.
HOAANO KE KEIKI AUSTRALIS VON BKUST.
            Sedana, Nov 4-Ua hai ia mai nei ke Keena o ko na Aine e, ua ulu ae nei he kuee mawaen o Auseturia a me Perusia, i keia mau la koke iho nei. I ka wa o ka palapala hope a Bisimaka, i hoouna aku ai ia Von Beust, a heluheluia; ua pane mai o Von Beust ma ke ano huhu, a me he mea la e okaikai mai ana. Ke hoomaloo nei o Perusia i ka mahele o kona mau koa pualu hope, me ka hookoe i 80,000 wale no wahie koa i Geremania e kiai i ka aina, i na koa pio, aka, i ka hoikeia ana aku, ua pio o Meza a me Bazaine, oluolu wale ia no na o Von Beust.