Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 51, 17 December 1870 — He mau mea i ike ia. [ARTICLE]

He mau mea i ike ia.

(hoen i mai kela ptt!« mn.) | Ina pah» e uielo mai kekahi p«e, U4 ponn | ku iiiu waina, no ka mea, ua «pooe o ir-u ] i ka wain.i tn<i Kona hooiilo au» i ut wai i waum mi ka Ahaaina mar* ma Ki;u i Galilai<i, eia k»'u e pane aku, aia a lin».t >* I kakou ka waina o ia ano, 0m,.., | maikai, ooa ole, aiaiia hiki ke nooaoo n» pono a uie ka pono ole o ia ino aaa. A, no Mk tnea, he hoopumponi k<* an.. > na mea inu a pau i kuaua maauei. o ks a ka niea naauao, oui ka haaieie a houie iua i na Waion a pau. Ua like ole ua aupuni o Eumpi me Amenka a t:.e Pelekane ; he toau aao maikai, * , he mau ano ino kekahi. [ Ma ka nmiaina anp oka la S«batu U ke> ; n la, ua hoanoia ina Peiekaoe a me Amer- | ka me ka maluhU, a ua kokua na Kanawai ina keia : Aka, ma Farani anm na An+ Ulelo £, a me halia, heie no na kanaka i ka pule ina ke kakahinka o ka Ui pul*, a ;i«rikea hele lakou i na hana ieaiea a pau—ita holo kaa, na Keaka iio, Ke;tka maeii, na V\ t mele, hoolohe i na puhi«ohe r aa ahaaina. heie oa kanaka a pau ma na leaiea, a iiio k* I ia Sib.iti o ke Akua i i» uhauha, aole i : ho><maha, nka, ita Kulaia maoh. E;a krkahi kuinu. he poe Katoiika ka hapa aui o lakou, aole uo i malamaia ka !a Sabati tna ia hoomana, e hke me ko kakou. Na luoune. Ua nui no ka poe iiihuoe, noooi <t»la, tu4 na aina a pau o Europa, aka, mnkeoa iua ole lakou ma halia. Ma la aupuai kahiko, hiki ole ia oe ke hrie ma na aiaaui. me ka hahai ole inai ia oe o na kaw, m wahiar, aa mai, na oopu, na muumau, e noooi ana !akou me'ka lt-o haahan, i tuau wahi keotU Ma na alapii e koino ana ilokoona Luakim, noho mai na luahine e kau ana oa lima me ka nonoi no. lna e haawl aku oe i kekshi hapulua ken**ta, houmnikai bo hikkmi ia oe. Ma ia aina, pomaikai kaaaka aaumau a pepee hoi, no ka mea, e loaa ana iaia i k*ita* hi puu-elala tna ka hoike ana i kaoa inau Kina n»a na alanui, ama na luakioi—a h*mama no na luakmi ma na la a a aui loa ka poe i komo iUiU e nana t na kn. i nonoiia i makana maloko e keia |kw makiio. Eia kekahi kumu e nui ioa ai na ilih»»ft«. ao ka Nui loaona kanekm. Ma Farani, he kokoke e4O miliooa. no ma Perusia a me na aupuni liiiii i koohuiia malalo o ia aupuoi, he 40 miiiooa . * ma Italia maialo o Victor Kmanweii*, miliona kanaka. A o lea aina ua piba loa > na kanaka, aole wahi i koe. Aole pal» Amerika, mau tausani a miiiona eka waiho wale, a hiki ke kuaiia me ke aupiOii ne kuinu kuai haahaa. Ua piha eka aiaa o Europa, a ina aole o Atuerika kahi e loaa ai la lakou ka aina, ua pilikia to oo iaie«. N* ka nui loa o na kaiuka uialaila, » oui fca

makeniake e hana, hanhaa ino ka uku la no ka poe hana. Aole hiki ia lakou ī ka wa pololi ke koino iloko o ka haleo ka makamaka a ai pu a inanna, e like n»e ko Hawaii nei I han», a hele hou i ka pnlaualelo, a noho wa-j le me ka nmlowa, a hana ole. Malaila, ina j hHna ole ke kannka. inake no oia i ka pololi a me ke anu i ka wa anu. A ina i hooikaīka ka wahine mai kakahiaka a napoo ka la, • eia wale no k«na loaa he h»p;iwalu! A o fco|.-\ hana, aole ia he hana inama kupono i { na wahine, oia ka huinuhuinu a hanai keiki, | aka, he hana oolea, paiau, a nmhiai ma ka j aina. Ua ehaeha loa kuu naau ma ka ike; ana i na wahine haole, luahine, e like me j ko'u makuahine, e hana ana iiih ka aina, me : na kopala, a Kipikua ma ku hoomoe ana i; na hao no ke alanui kaahi —i mea e loaa ai j ia ia i ai no kana mau keiki. Aka, mahalo| au i kela luahine no kona hooikaika ana, i niainua o ka'u mahalo ana i na keiki Hawaii J e holoholo anu ma Honolulu nei, ine ka pa-j Uualelo, a ai ana i na hua o ka hana o na | luna o na niakua o lakou. j iNa Hale, &c., j Ma Eumpa. ua h.maia me ka pohaku, kakaikahi loa na hale laau. No ka nele kekahi i ka laau ole, a no ka iii.uiu o ka uku o ke\ka!ai aria a me ke kukulu ana i na hale po|nku. Ma Pelek;ine, nui loa ka mahu a ine ka uahi ma ke ea iloko o ni kulanakauhaie; no ka lanahu eleele kekwhi, a no ke aiio ma'u o ko laili ca kekahi kumu ; aka, nia lialia n me f\ir.ini maikai loa ka lani, I like loa .ne ko Hawaii nei. ; Ma na aupuni o Europa, kekahi kumu o| ba noho ilihune ana o na maknainana, oia j no ka hookaumaha ana o na Haku, a me na j alii, no k-i mea. he lehulehu launa olelakou,, 1 iue |;il-o'i k;i hapa nui o ka aina, a noloko j inai n »,a }n<o!i.niilima ana o ka poe e nohoj sna iii .l ilu o lukou, ko lakou ola. Akn, ao-j le i loaa la'u keknhi hana ino ma na Lii mai. j I kuu ua e halawai ai n.e lakou ma ke ala-j nui, wehe au i ko'u papale, n kunou, alaila, kunou inai lakou ia'u. Pomaikai au i ko'u ike-mnka nna i na Moi o Farani, o Perusia, 0 Sjxony, o italia, a me ka Pope Pio Nono. 1 kuu wa e nalawni ai me ka Pope ma Koina, Kauoha kekahi Alii Koa ia'u e lehei au j ilulo mai ko'u I<aa aku. Ike au i ka pahi a | ke Alii Kon, a hiki ole ia'u ke hoole i keia i noi. Ma na auponi o Europa mahope mai o ka i hoomaka ana o ke kaua mawaena o Earani ine Perusia, pinepine loa ka ninaninau ana ia'u no ko'u palapala ae e holo mai kokakou Kuhiua o Ko na aina e mai. Aia a maknu* kau ke kannka me kekahi palapala mai kona aupuni mai e hoakaka ana i kona ano, aeia e hele e like me kona makemake—Ka Lulu—Lotteria. Ma ltalia, ua komo loa ke aupuni a me ka lehulehu iloko o ka Lulu, a iiui loa ka poe e hoolilo i ko lakou waiwai a pau a komo iloko o keia mea hoopunipuni, me ka manao e hoihoiia mai na lilo, aka, nke no e hoi mai. He kuleana ko ke aupuni iloko o na Lulu. a milaila mai kekahi loaa mau o ke aupuni. Peia no ma Koma ia'u ilaila. Kokua no ka Pope i na Lotteria. Aka, ke hele nei ka manawa, aole nae i pau na mea hou a'u e makemake nei e hoike aku ia oukou. Hookahi hemnhema noi o'u o na huaolelo ole ma ka olelo Hawaii, no na inoa o na inea nani inaikni loa a'u i ike hi ina Europa. Aia a loaa ka olelo haole, maop'opo ke ano o na mea a pau ma Europa. Aole au i poina, ua maken»akeia nu-e uai* pai ia oukou ma ka Hoole Woi Ona, oia no ka hana nui ma kein po ; aka, minamina loa au i ko'u ike nna aole he Ahakui Hoole Awa i kukuluia iwaena o kakou. O ka awa ko'u inea huhu loa. Ua nui loa ka poe i paipai i keia lahui no ka wai onn ; aka, ua noonoo au ua oi loa aku ka h» v\a o ka awa, mainua 0 ka wai ona ma Haw .ii nei, no ka mea, ua hookoia na knnawai <• l.inai nna i ka inu rama, aole hoi i hool < i i ua kanawai e kinai ana i ka inu awa. f) ka hopena o kn awn, ua like loa me ko k.i rama, oia ka molowa, he makehiamoe. hanK lea inanaka i ka hana, ka ilihune a me ka make. Ina e hoike mai oe i kekahi kanaka e inu mau ana i ka <v,va, hoike koke aku au ia oe i ke kanaka luma ole, e ai ana i ka hai ai, no ka mea, O fca Awa oia no ka maīeua o ka molowa. Healia la ke kumu o ka lilo ole ana o ke kannka Hawaii i poe waiwai a maikai e like me na haole i hiki ia nei me ke dola ole a waiwni maanei ? Eia, no ka mdowa ; no ka mnkau 1 ka hana. Ua haawi ke Akua ī ka naau noonoo i ke Keiki Hawaii, e like me ke Keiki Haole. Hele no laua i ke kula ; ike koke ka Hawaii i heluhelu, ke kakaulima, ka Huinahelu, a me na mea a pau e pili ana i ka naauao. Hikiwawe ka loaa ana i na Keiki Hawaii o ka ike; aka, puka mai oia mai ke kola mai a lilo oia i kanaka aia, a palaualelo. Poho ke aupuni i na lilo no kona hoonaauao ana. Aahu oia i ke kapa maikai, aka aole pomaikai kekahi mea ma ka honua nei maona'ia. Maka'u oia i ka hana lima ; alaila, no kona iini nui i ke da)a me ka hann ole, komo koke oia iloko o kekahi hihia, a haule ino. E hooikaika kakou a pau iua ke kinai nna i na mea a pau e kokua ana i ka molowa, oia ka inu wai ona a me ka inu awa ! A. F. Judd. Elua Dala wale no.—Ke kauoha aku nei makou i na luna o ke Kuokoa, aoie e haawi i ka pepa i kekahi kanaka ina aole i hookaa inai i na dala elua ($2.00) no ka makajhiki okoa ; a hookahi hoi dala (S1.00) ina he lnwe hapn makahiki wale no, i He hana lapuwale.—Mai noi wale aku i |ka pepa a kou hoalaunn. Ua oleloia he ha* ina lapuwale ia ma na aina i hoonaauaoin. Noloila e hoouna inni ia makou i nu dala

elua, a loaa ponoi aku kau pepa. a makou e hooiii aku ai ma ka wahi i hooknawale p«kr>hib.