Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 51, 17 December 1870 — Wai-kahe nui ma Anehola. [ARTICLE]

Wai-kahe nui ma Anehola.

E KA Niipepa Kuokoa e ; Aloha oe:— He oluolu paha oe e hooili iho i kein wahi ukiinn, a nau hoi e lawe hele aku i na inokupuni o kaua a me na moku nui o ka honua nei, a ike mai na makamaka puni mea hou o kaua e noho mai nei, oin hoi ke|a e kau ae la maluna, "Wai-kahe nui ma Anehola, Kauai." O kein mau pule ekolu, he mau pule ua loa, aole he vva e hoomaha ai, aka nae, a i ka po o ka la 4 o Novemaba, A. D. IS7O, oia hoi ka po a ka mea kiekie o ka lani i kuu pau iho ai i na paka ua e hoohanini ana i na kahawai o Anehola, na kula me na pali; a ua knhe nui mai ka wai, me ka uhi pu ia o ka aina i ka wai ma kela aoao kein aoao o ka aina, a o na aina kalo ma kela kapa o ke knhawai a me keia kapa o ke kaha- j wai, ua alaa ia ka ai me ka lepo, a koe ka papa paa o lalo, a hoopiha ia hoi i na pohaku iloko o na loi kalo, he ai paakiki keia a oolea. A o kekahi mau loi kalo, ua uhi paa pu na one-ae o ke kahawai n me na lepo uln o na paii, a ua paa pu ka ai, a nalo loa iloko o ka lepo. () na loko i-a o na kanaka a me ko'u, a me ko ka mea i mahaloia, ua hao aku ka wai i ka i-a a me na honu, no kekahi poe knnaka a ua pau loa, ke hamohamo nei i ke Kunlaopuna, ka ua «nea he wai nui. O na i-a iloko o na loko oia one-ae, opae uka, oopu, olaau, oia na i-a iloko o na loi o na kanaka.a ke kohi nei ka loaa o ka ai ia lākou, he mau kapuai eha a elima ka hohonu o ka lepo, alnila, loaa iho ka ai iloko o ka loi. A ke uwe nei na no ka wi, a he wi huhana loa paha keia ma o makou nei i keia wa aku. Na auwni kahi e hiki mai ai ka wai iloko o na loi kalo, ua pani paa ia e ka lepo a ua paa loa. O na manowai, ua maihi pau ia aohe opala ī koe, ua koe ka papu paa olalo o ke alnnui aupuni ma uka o Anehola, ua kohi ia a hohonu loa i lalo. O kekahi mau hale, na komo ia e ka wai, o na laau o kela ano keia ano, ua hapuku ia mai a ku ae la ke koa i kai, o na i-a o kai, ka hee, uhu, manini, poopaa, palapala-hinalea, kala, opule a me ka puhi ; ahu alala kuikui ua mea he i-a, ku mui ka maea i ka hele a ka auhuhu nui he wai-kahe. O ko makou halepule, ua hoopuniia e ka wai a ua puni, nole nae i pilikia, o ke alanui kahi e hele ai ua wehe ia n akea loa, aole e hiki i ko mnkou aono ke hele aku, a i keia wa nae ua hiki; o na mea hana leinuhao a

na kanaka o onei, ua hao ia mai a ku ue i kai, ka hana a na moopuna n ua inoo nui, oia hoi o Leg«ona, Moonui, Diabolo, Satana. a pela aku. Ua ka poe kanaka o ke au ia Kamehameha I. mai, «lole he wai-kahe nui e like me keia wahi a lakou. Ona loi ma na pili kahawai, oia wale no ke loohia e na pilipili ula a ka wai, a ua nui ka poino o na kanaka i ka wai, a he oi wale aku no keia wahi a lakou, oole o mukou wale no, o ke Alia me Koolau, ua loohia pu la e keiu poino nui. Pela no paha a puni keia mokupuhi o Kauai o iManokalanipo nei, i keia pilikia hookahi. E na makainaka ea ! aole anei kakou e hoomaopopo o ko ke Akua lima keia e hoike mai nei ia kakou, no ka mea, ua hoolilo iho na kanaka i ka la Sabnti o ka meu Hemolele i la lealea, o na uhauha me na hnna ino he nui wale. Ake manao iho nei au, oko ke Akua nui lima paha keia i hao iho nei i na mea e ola ai ke kino o kanaka. a nele loa i ka ai ōle, a ke hamama nei na wnha i ka uwe i ka wi, i na paha kela e pulumi mai i ke ola kino o ka poe hookiekie, ka hana he* wa, hana ino, e like me ka mnnao o knnako, ina ua pau loa ī ka mnke, aole pela, ua kali mai la ko ke alii nui manno aloha ia lakou, aole wikiwiki, aka, ua hoo mai kela i na mea e pono ai keia ola ana, a ke hoka nei hoi. Ko hana hou mni nei no ka Bihue i ka hai loi kalo, o ka loi kalo n Naoiwi « me ka kekahi poe e ae, ke iniki malu nei ka aihue i ka hai inea i kanu, o ka palaualelo ana ka me ka hana nna i na mea ino, a loohia e ka pilikia, he puni ka aihue i ka hni, kai non ua papa mai ke kanawai Hemolele o ke Akua, " inai aihue oe," aihue no ka i kpia wn. Nani wnle kn weliweli ole i ke Alii nui o ka lani i ka mea nana e luku a e pepehi mai i na kino a me na uhane, iloko o kn loko-ahi e na ana me ko laila ilo mnlee ole ia kau nku ia kau aku, aole e pau ko Inila eha a mau loa aku no. Auhea oukou eka poe e hoopipnu ar.a iloko o keia hana ino. E holo ae kakou i ka puuhonua e ola ai, oia o le.su Kristo ko kakou hoola panai e pomaikai ai iloko o kona aupuni ma ka Inni, J. S. L. Anehola, Kauai, Novemnb.i, A. D. IS7O.