Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 52, 24 December 1870 — Hawaii. [ARTICLE]

Hawaii.

He wahi hoohalahala.—Ma Ue kaapuni ana mai nei a ko kakou hoaloha Rev. S. Kauwealoha, iaia ma ka mokupuni o Hawaii nei, i kona hiki ana mai ma ka Okana o Puna, ua makaukau ae na kanaka o keia Apana o Kona nei, me na makana i kupono no ka hookipa malihini ano, aka, ua hoonele mai oia i kona kipa ana mai ma keia apana, nolaila, oia kahi hoohalahala. Make i aloiia ia.—Ma ka Poalimn, Nov. 11, ua make aku o Keliimohala, he kaikamahinē i alohn nui ia e kona mau makua, 0 ke kumu i make ai, ua waiho oia iloko o na la eha i ka mai, a ua kena aku kekahi kahuna iaia me na makua, "e hele i Napuu 1 keia la, i ko oukou wa e hiki ai i laila, o ka wa no ia e ola ai ko ianei mai," i ka hooko ana i keia olelo, ua hiki lakou i Napuu, a o ka luai a koko nku la no ia a make iho la. Auwe ! aloha ino ka mai puni wale i ke kahuna lapaau hoopunipuni.

le? 1 " E hnlawai ana kn Ahahui Euanelio o Hawaii Hikina, ma Puula, Puna, ma ka Poakolu ekolu o lanuari, M. H. 187J e hiki mai ana, nolaila, e makaala e na hoa oia Aha, a e akoakoa ae i kā wa i hai ia maluna e like rne ka hooholo aua a ka helawni i hala. E hoomaka ia ka hana ma ka hora 8, maloko o ka luakini hoolepope, ina Puula. losepa W. Hanu, Luna Hooinnlu. Hoike Kula Sabati.—E hoike ana ke Kula Sabati 0 ka Ekalesia o Puula nei, ma kekahi la kaawale o na la e halawai ai ka Ahahui i hoikeia maluna ae, a e houla ana na lala o keia Kula Sub>ti, he wahi Ahaaina lulu dala, no ka pono o ka Ekalesin, nolaila, j ua kono leo nui aku na nunu lawe lau olivu j a ke aloha, e lele auna pu mai e olioli lo- j kahi pu aku nie lakou, ine na O-o leo honehone o ka uka iuiu Olaa, me r:a himem i haku ia a mikioi e na haku mele oia uka. No KA HOONOHO ANA IA Rev. H. MANASE 1 kahu no Kealia.—Mamuli okapalnpala noi a ka ekalesia o Puknanu i ka halawiii ana o ka Aha Euanelio o Hawaii Komohana ma Lanakila i ka la 14 —17 0 Sept. IS7O, e hoonohe ia Rev. H. Mannse i kahu ekalesia no lakou. Ua aponoia e ka Aha ka lakou palapala noi, ua kauohaia keia komite e hoonoho aku, ke loaa mai ka palapala apono ia Mr. Manase mai ka Aha Lunakahiko o na Mokupuni 0 Maui mai. Ua loaa mai, a ma ka la 2ā o Nov. nei, ua hele aku ke komUe e hoonoho, a penei na hana o ia la. la Rev. G. W. Pilipo ka haiolelo ma Kek. 9: 10 He. anaina nui loa kai okoakoa mai o na hoahanau, ua piha ke anaina i ka heuoli nui, no ka mea, akahi no a ola ko lakou makapehu 0 ka noho ana ilihune a ka nele kahuna ole, akahi hoi a lona mai, lele ae a luna haule iho kani. kaaka i ka lehua. la G. W. Pilipo no ka pule, hoonohoia Mr. Manase;ia Mr. Kupahu ka liina aloha ; ia Mr. Papaula ka olelo ao, ninau, a paipai ana i ka mea i hoonohoia ; ia Mr. Kahookaumaha ka olelo ae i ka ekalesia a me kekahi mau ninau, a ana ia lakou i na mea e pono ai na hnna a ka Haku a me ke kino o ko lakou kahu. 1 ke kahuna i hoonohoia ka pule hookuu.a hoi aku keanaina me ka naau mama. • I. A. K., Na mea hou o Hamakua nei.—No na mea kanu. He ulu maikai na mea kanu ma keia nina a na kanaka īho no ka wi o keia aina, iloko ona la wela i heo aku nei. O ke kanaka no i lawelawe mua ka lima iloko o ka lepo (ground) ua lawe mai no ia i na hua o no 1 loaa iaiu, aoka poe i lalau ole i ka o-o a mahi aku i ka wa pono. Ua ili iho ia lakou kaukana kaumaha a ka pilikia, wi ai ole. Nolaila.oiai ka wa pono. " E hopu i na o-o, a palau paha, a me kekahi mau mea kupono i ka mahiai a hana aku, o hiki hou mai auanei na la ino, o ka hoka huo no la. No ke kanu Kilika. Iloko o keia mau la e nee nei, ua ala iike mai na kanaka o Hamakua nei e kanu i ke Kilika, mamuli o ka wehewehe pono ana mai a ka haole na na i hoala iho nei keia hana, kanu kilika, a me ka poinaikai e loaa ana i ke kanaka e hana ana i keia, e like me kana i hai ai ma ke Kuokoa. Nolaila, ua nm na kanaka kanu kilfki ma keia apana. Eia nae kahi leo ia oukou o ka poe e kanu nei i na kilika, e hana me ka hooko io i na ii a ko oukou mau puuwai, aole ka ike aku e mohaha mai ana ka lau o na kilika, alaila haalele aku, aole pela, e hana aku no a ike i ka pono me ka ole, o ku no auanei ka lakou 'la po keokeo ia olelo ia kakou Hawaii he Lahui molowa wale nolaila ea, imua e Hawaii. Ma keia wahi a'u e noho nei, aole be nui o na kauhale, he kakaikahi loa, aka, iloko oia uuku o mnkou, ua lawe mai makou i ke Kilohana e ku nei, oia ka nupepa " Kuokoa" A o ko makou nui he Umikuinamakahi. Ua nui ko makou makemake i keia nupepa mamua o kekahi mau nupepa e ae. Ke ake nvii aku nei makou o ka hoea mai o ka makou mau pepa, no ka makemake no e ike koke ina nu hou o ke kaua a me na nu hou o ko kakou mau wahi Pukoa nei, a me kekahi mau wahi e ae. Mēka mahalo. David. Keaweamahi. Paauhau, Hamakua, Hawaii Nov. 2:2. IS7O.