Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 53, 31 December 1870 — "Iaha kau aloha e Hawaii i kou ma- KAMAKA AHAI OLELO OIA KA nupepa Kuokoa?" [ARTICLE]

"Iaha kau aloha e Hawaii i kou maKAMAKA AHAI OLELO OIA KA nupepa Kuokoa?"

Aia ma ka Helu 47, Buke IX, o Nov. 19, o keia M. H. 1870.« Ua ike au ina manoa kua-haua oS. P. K. Nawaa o Wailuku, imua o kakou ka lehulehu inai Hawaii a Niihau. Ua mahnlo no au iha mea au e kamailio nei, he mau mea maikai no, aka,' hoi, mai imhalo loa au i na ua ike au aia kekahi mea e lawe nei i ke kino o ko kakou makamaka ka nupepa Kuokoa, aluila, ua kohu kona mea e kamailio nei imua o ke akea, me he Kapena la o Kukahaa-iiki. No kuu ikeana aole o S. P. K. Nawaa kekahi meae lawe nei i ke kino o ko kakou inakamaka, nolaila, ke puana ae nei au i keia mau wahi huaolelo a hoouna aku imua o oukou e ka lehulehu. He aloha aneiko S. P. K. Nawaa i ka " nupepa Kuokoa," a na hoi e liki-pau-paka nei, imua o ka lehulehu ike aloha ika nupepa Kuokoa ? Oke aloha iho la ka is, oke kou waha wale no, aole hanai iho., eia ke oloha o ka ha» nai iho i na dala elua no ka makahiki, e like me koolelo, aloila, oke aloha ia, aka, hoi, i na pela wale no oe e ko-u waha ai la, he makehewa ka hoopuka ana imūa o ka lehulehu me ka hana mua ole. Mahalo ia anei kekahi kniim kula i na aole oia i makaukau ma ia oihana ? Aole ! aole !! loa no !! Pehea hoi o S. P. K. Nawaa ke kumu akamai me ke ao mua ole? Mahalo ia anei ia ? Aole no ! Aia ma kano mea e kaikai nei "e lawe nui na Kahu Ekalesia ame na hoahanau." He hoahanau o S. P. K. N. ke lawe nei anei ia i ka " nupepa Kuokoa," aole ? He hana kohu anei keia ika hoohanau, ai ka mea paha e makemake ana e lawelawe i ka Oihana Laa a ka Haku, ka paipai ana ine he mea la oia io maoli kekahi e lawe nei i ka nupepn Kuokoa ? Ua kohu anei i ke Kahunapule ke ao aku i kona ekalesia, mai hana i na hana pono ole a me na mea e haumia ai, aka, hana no nae ia ia mau mea ? Pehea kupono anei ia ma feeia Oihana ? Aole anei e kapa koke mai na hoahanau he Kahuuapule pono ole. E huli io auanei na kanaka i na pela ke Kahunapule e hana ai ? Aole! Aole loa no. Aole anei ikohu ka olelo i olelo ia. " Ooe ke ao aku ia hai mai moe-kalohe oe moe-kalohe no ka oe." Ooe ke papa aku mai aihue oe aihue no ka oe; Peia hoi o S. P. K. N. ke paipai nei. " E lawe i ka N. K. a e hookAa pono aku i ka uku a, oia ka hoi," e kaalalo malala o ka uhimakika, oka makilo. Aole onei he meo hilahila keia i ke kanaka hanohnnoa kauana ka inoa, i ka ike ana e hoopilimea ni ana. Oke kuokoa ka mea maikai. Ke manao mai nei paha kekahi nokuu hilinai i ke kanaka, no ka mea he maikai na mea i hai ia mai, pela no, akn, nae ke hoomanno nei au i keia mea. Me ka hiki mua i kona ukali, pela no ke kumu i kona liope, he inau kuaniti ratio like keia. Ke pane hou mai nei no ua S* P. K. N. nei, no ka poe e hoouna mnnao nei iloko oka nupepa o lakou pu keknhi, maikai no, o ka hewa nae k;i hanai ole i ka ai. Mahalo ia anei ke kanaka e liolo mau ana malunei o kona lio i kela a me keia la, me kona hanai ole nku i ka ai nana, ka mea hoi ana e hookauwa oi ? Aole anei e olala a wiwi, a make aku kela lio: Ke hai aku nei nu, aole e mahalo ia keiakanaka. e kapa koke ia oia he konaka pupule, ni ole he haina holoholona. Pehea hoi o S. P. K. N. ke kokua nei, ke honai nei anei ? Aole, ke hookouwn wnle nei no, 1 kana kauwa ka nupepa Kuokon, ke lawe nei kana kauwa ika uknna ma kela wahi ma kein wahi, me ka ai ole. Auwe! o S. P. K. Nawaa kn hainn i kana kauwa, aloha ole no. Pela no ka mnkua i knnu innu keiki, e like ine ka olelo au e hai mni nei ho poino io no ko ke keiki inulama ole ia e kona makua, lokahi knua malaila, He pomo io no. Pehea hoi oe i kau keiki ka " nupepa Kuokoa," ko hiipoi nei nnei oe, n honahu iho i kapa no na e lawa ni ka makahiki! Aole. Ho aloha ole loa keia i ikeia. Ke olelo hou nei in. " H ike in knkou hookanuko, o kipa hewu ke alohn ika Ilio." Ke iko nei no makou in mukou kanakn, n ko hookipa nei iio luia me ka hanni iaiu ikn ni o me ka in e lawa ai no ko moknhiki, oini, o ko innkou hou nloha io in, n ke molaina uei uo imikuu inia.

Ika nana aku, me he mea !a, oS. P. K. Nawaa no ka mea i kipa ke oloha i ka ilio, ka mea hoi ana i hoino ai, ke Aunkoa. Oia pepa kau i ike ai iaia ina la mua ae nei, e hoolei ona i kana dala, a o ke Kuokoa, aole no. Aka, ma kpna manao i puka ae nei, he hoino loa i k« mea ana i hiipoi ni me ka hou o kona lae. He hookamani nui keia i ikeia. Ai makemake oe e hoopono, e pono e hoi me ka oiaio, imua oka Jehulehu, aole me kn hookamani i mea e mahalo ia ai, aohe maikai oia. Ua oki au maanei, o i pane mai oe, e hookuu aku no nu i ka ipu makani a Laa-maomao, nanu e puhi aku ia oe hala ika moana o Hoolehelehekii. Aohe no nae he makau ke halawai ka paea ine keia sila. Stephen, W. Red. Wailuku, Maui.